ارزش زمانی پول (به انگلیسی time value of money یا TVM) به این مفهوم اشاره دارد که ارزش پول در حال حاضر بیشتر از همان میزان پول در آینده خواهد بود.
دلیل این اتفاق پتانسیل درآمدی این پول در این دوره زمانی است.
ارزش زمانی پول یک اصل اساسی در امور مالی است. مبلغ پولی که اکنون در دست دارید ارزش بیشتری نسبت به همان میزان مبلغی دارد که در آینده به دست‌تان خواهد رسید.
عناوین مطلب:
به ارزش زمانی پول، ارزش تنزیل شده فعلی نیز گفته می‌شود.
بیشتر بخوانید: ارزش فعلی تعدیل شده چیست؟
نکات کلیدی
- ارزش زمانی پول به این معناست که ارزش یک مبلغ پول در حال حاضر بیشتر از همان مقدار پول در آینده است.
- دلیل این اختلاف ارزش این است که پول تنها از طریق سرمایه‌گذاری رشد می‌کند. تأخیر در سرمایه‌گذاری به معنای از دست رفتن فرصت است.
- در فرمول محاسبه ارزش زمانی پول، مقدار پول، ارزش آتی آن، مقداری که می‌توانید از طریق آن به دست آورید و بازه زمانی در نظر گرفته می‌شود.
- در حساب‌های پس‌انداز، تعداد دوره‌های مرکب نیز یک عامل تعیین‌کننده مهم است.
آشنایی با ارزش زمانی پول (TVM)
سرمایه‌گذاران ترجیح می‌دهند مبلغ مشخصی از پول را امروز دریافت کنند تا در آینده، زیرا هرچه زودتر با سرمایه‌گذاری کردن آن می‌توانند بازده بیشتری کسب کنند.
به عنوان مثال، پولی که در حساب پس‌انداز سپرده‌گذاری می‌شود، سود دریافت می‌کند. با گذشت زمان، سود حاصل به اصل سرمایه اضافه می‌شود و با رشد تدریجی مبلغ سرمایه‌گذاری، سود بیشتری ایجاد می‌شود. این معجزه سود مرکب است!
برای محاسبه سود مرکب می‌توانید از ماشین حساب سود مرکب در سایت بورسینس استفاده کنید.
پول اگر سرمایه‌گذاری نشود، ارزش آن به مرور زمان کاهش پیدا می‌کند. اگر 1000 دلار را به مدت سه سال در یک بالش مخفی کنید، پول اضافی را که این پول می‌توانست در این مدت به دست آورد، از دست خواهید داد. حتی وقتی بالاخره پول‌تان را از داخل بالش دربیاورید قدرت خرید کمتری خواهد داشت، چرا که تورم ارزش آن را کاهش داده است.
به عنوان یک مثال دیگر، فرض کنید که می‌توانستید انتخاب کنید که اکنون 10000 دلار دریافت کنید یا آن را دو سال بعد دریافت کنید. علی‌رغم ارزش اسمی برابر 10000 امروز و 10000 دلار دو سال آینده، اولی به دلیل هزینه فرصت مرتبط با زمان، ارزش و کاربرد بیشتری نسبت به همان مبلغ در دو سال آینده دارد.
فرمول ارزش زمانی پول
بسته به موقعیت دقیق کاربرد، فرمول ارزش زمانی پول ممکن است کمی تغییر کند.
به عنوان مثال، فرمول تعمیم‌یافته در مورد پرداخت‌های مستمری یا دائمی، ممکن است فاکتورهای کمتر یا بیشتری داشته باشد. اما به طور کلی، در پایه‌ترین شکل فرمول ارزش زمانی پول متغیرهای زیر لحاظ می‌شود:
- FV: ارزش آینده پول
- PV: ارزش فعلی پول
- i: نرخ بهره
- N: تعداد دوره‌های مرکب در سال
- t: تعداد سال
بر اساس این متغیرها، فرمول ارزش زمانی پول به صورت زیر است:
FV = PV x [ 1 + (i / n) ] (n x t)
نمونه‌هایی از ارزش زمانی پول
فرض کنید مبلغ 10000 دلار برای یک سال با بهره 10 درصد به صورت مرکب (اضافه شدن سود به اصل سرمایه) سرمایه‌گذاری شده است.
ارزش آتی آن پول عبارت است از:
FV = $10,000 x [1 + (10% / 1)] ^ (1 x 1) = $11,000
این فرمول را همچنین می‌توان به گونه‌ای بازنویسی کرد که مقدار مبلغ آتی به دلار امروزی را به دست بدهد. به عنوان مثال، مقدار پول امروز با بهره مرکب 7 درصد سالانه که پس از یک سال معادل 5000 دلار خواهد بود این گونه به دست می‌آید:
PV = $5,000 / [1 + (7% / 1)] ^ (1 x 1) = $4,673
اثر دوره‌های مرکب بر ارزش آتی
تعداد دوره‌های مرکب تأثیر چشمگیری بر نتیجه ارزش زمانی پول دارد.
با در نظر گرفتن مثال 10000 دلاری بالا، اگر تعداد دوره‌های مرکب به سه ماهه، ماهانه یا روزانه افزایش یابد، محاسبات ارزش آتی پایانی به شکل زیر خواهد بود:
دوره مرکب سه ماهه:
FV = $10,000 x [1 + (10% / 4)] ^ (4 x 1) = $11,038
دوره مرکب ماهانه:
FV = $10,000 x [1 + (10% / 12)] ^ (12 x 1) = $11,047
دوره مرکب روزانه:
FV = $10,000 x [1 + (10% / 365)] ^ (365 x 1) = $11,052
این نشان می‌دهد که ارزش زمانی پول نه تنها به نرخ بهره و افق زمانی، بلکه به تعداد دفعات محاسبه مرکب کردن بهره در هر سال نیز بستگی دارد.
چه ارتباطی بین ارزش زمانی پول با هزینه فرصت وجود دارد؟
هزینه فرصت نقش کلیدی در درک مفهوم ارزش زمانی پول دارد. پول تنها در صورتی می‌تواند رشد کند که سرمایه‌گذاری شود و بازدهی مثبت کسب کند.
پولی که سرمایه‌گذاری نمی‌شود به مرور زمان ارزش خود را از دست می‌دهد. بنابراین، مبلغی که شخص انتظار دارد در آینده دریافت کند، هر چقدر هم که از دریافت آن مطمئن باشد، در این مدت ارزش خود را از دست می‌دهد.
چرا ارزش زمانی پول مهم است؟
مفهوم ارزش زمانی پول می‌تواند بر تصمیم‌های سرمایه‌گذاری افراد تاثیرگذار باشد.
به عنوان مثال، فرض کنید یک سرمایه‌گذار می‌تواند بین دو پروژه الف و ب یکی را انتخاب کند. هر دو پروژه یکسان هستند؛ با این تفاوت که پروژه الف وعده پرداخت یک میلیون دلار نقدی در سال اول را می‌دهد، در حالی که پروژه ب پرداخت یک میلیون دلار نقدی در سال پنجم را وعده می‌دهد.
بازدهی این دو پروژه برابر نیست. یک میلیون دلار دریافتی پس از یک سال ارزش فعلی بالاتری نسبت به یک میلیون دلار دریافت شده پس از پنج سال دارد.
از ارزش زمانی پول در امور مالی چگونه استفاده می‌شود؟
به ندرت می‌توان حوزه‌ای از امور مالی را نام برد که در آن ارزش زمانی پول بر فرآیند تصمیم‌گیری تأثیری نداشته باشد.
ارزش زمانی پول مفهوم اصلی در تحلیل جریان نقدی تنزیل شده (DCF) است که یکی از محبوب‌ترین و تاثیرگذارترین روش‌ها برای ارزش‌گذاری فرصت‌های سرمایه‌گذاری است.
ارزش زمانی پول همچنین بخشی جدایی‌ناپذیر از فعالیت‌های برنامه‌ریزی مالی و مدیریت ریسک است. به عنوان مثال، مدیران صندوق‌های بازنشستگی، با توجه به ارزش زمانی پول سعی می‌کنند اطمینان حاصل کنند که دارندگان حساب‌هایشان پول کافی در دوران بازنشستگی دریافت می‌کنند.
شما در بورس، علاوه بر خرید و فروش سهام:
- می‌توانید در دارایی‌هایی مانند طلا و مسکن سرمایه‌گذاری کنید
- در صندوق‌های سرمایه گذاری بدون ریسک، سود ثابت بگیرید
برای شروع سرمایه‌گذاری، افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:
برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود: