شبکه آربیتروم پلتفرم ارائه‌دهنده لایه 2 بلاک‌چین است.
هدف اصلی این پلتفرم را کاهش کارمزد تراکنش‌ها در شبکه اتریوم می‌‌دانند.
این شبکه تا به امروز عملکرد موفقی از خود نشان داده است و پلتفرم‌های مطرح دیفای موفق شده‌اند با استفاده از آن کارمزد‌های شبکه را به میزان قابل‌توجهی کاهش دهند. در این میان اتریوم یکی از شبکه‌هایی است که استقبال زیادی از آربیتروم کرد.
عناوین مطلب:
اتریوم در اصل یک اکوسیستم بسیار محبوب است که برای توسعه برنامه‌های غیرمتمرکز DApps استفاده می‌شود. افزایش میزان کاربران و حجم بالای تراکنش‌های ارسال شده به این شبکه باعث شد تا به حالت اشباع برسد.
به دنبال اشباع شدن شبکه، بالارفتن کارمزد‌های معاملات و ازدحام زیاد کاربران، اتریوم به فکر بهبود این روند افتاد.
یکی از بهترین روش‌هایی که برای کاهش کارمزد و بهبود ترافیک پلتفرم اتریوم پیشنهاد شد استفاده از لایه دوم بود. لایه دوم آربیتروم راه‌حلی نوآورانه و جدید بود که اتریوم سراغ آن رفت.
برای آشنایی بیشتر با آربیتروم و عملکرد و ویژگی‌های آن در شبکه اتریوم تا پایان این مطلب همراه ما بمانید.
آربیتروم چیست؟
آربیتروم (Arbitrium) راه‌حل‌های لایه دو برای اتریوم است. این پلتفرم مهم‌ترین تاثیر در کاهش کارمزد تراکنش در شبکه اتریوم را ایفا کرد.
بیشتر بخوانید:ZK-Rollup؛ راهکاری برای بهبود مقیاسپذیری اتریوم!
در این روش تراکنش‌ها همچنان روی شبکه اتریوم ثبت می‌شوند، اما اجرای آن و دستورات مربوط به هر تراکنش در صورت آف چین و در لایه دوم و محیطی خارج از شبکه اتریوم انجام خواهد شد.
به‌این‌ترتیب، صرفا نتیجه تراکنش و لیستی از دستورانی که در آن وجود دارد به‌صورت یک تراکنش ساده روی شبکه اتریوم ثبت می‌شود. چنین شرایطی باعث می‌شود علاوه بر حفظ امنیت شبکه، سرعت پردازش تراکنش سریع‌تر شده و کارمزد آن هم کاهش پیدا کند.
این پلتفرم به‌گونه‌ای طراحی شده که توسعه‌دهندگان می‌توانند به‌راحتی قراردادهای ماشین مجازی اتریوم (EVM) اصلاح نشده و تراکنش‌های اتریوم را روی لایه دوم اجرا کنند.
این فرآیند به کاهش بار محاسباتی و ذخیره‌سازی زنجیره اصلی اتریوم کمک می‌کند و کلاس‌های جدید قدرتمند DApps مبتنی بر لایه دو را امکان‌پذیر می‌کند.
بیشتر بخوانید: The Merge (ادغام) چیست؟ حرکت اتریوم به سمت اثبات سهام (PoS)
پروتکل‌های لایه 2
پروتکل‌های لایه 2 نوعی چارچوب هستند. این پروتکل‌ها به‌عنوان یک لایه دوم روی بستر اصلی بلاک‌چین عمل می‌کنند. به بستر اصلی لایه 1 و بستر دوم لایه 2 می‌گویند.
شرکت آف چین لب (Offchain labs) که در نیویورک مستقر است پلتفرم لایه دوم آربیتروم را ساخته است. این شبکه قصد دارد مجموعه کامل دیگری از راه‌حل‌های مقیاسپذیری را هم برای بهبود سرعت بلاکچینها ارائه کند.
نقش‌آفرینان اصلی این شرکت و راه‌حل‌های تولید‌شده توسط اد فلتن، استیون گلدفدر و هری کالودنر، بنیان‌گذاران آزمایشگاه‌های Offchain عملی می‌شود. اد یک استاد دانشگاه است. استیون دکترای خود را دریافت کرده است و هری یک دانشجوی دکترا در دانشگاه پرینستون است. هر سه متخصص بلاک‌چین و علاقه‌مند به گسترش بیشتر قدرت ارزهای دیجیتال هستند.
ویژگی‌های اصلی Arbitrum
کاربران و معامله‌گران برای خریدوفروش ارز دیجیتال نیاز به بسترهای امن و قدرتمند دارند.
همین موضوع باعث می‌شود راه‌حل‌های لایه دوم یا پلتفرم‌هایی که برای مدیریت تراکنش‌ها ارائه می‌شوند هم از این ویژگی‌ها استفاده کنند. آربیتروم تلاش کرده است تا این ویژگی‌ها را در خود داشته باشد.
مهم‌ترین ویژگی‌هایی که می‌توان برای آربیتروم ذکر کرد شامل موارد زیر است:
- امنیت آربیتروم به‌اندازه امنیت لایه اول خود اتریوم است
- Arbitrum نسبت به اتریوم مقیاسپذیری بیشتری دارد
- این پلتفرم را به‌سرعت و حریم خصوصی بالا می‌شناسند
- هزینه‌های آربیتروم نسبت به اتریوم و پلتفرم‌های لایه یک بسیار کمتر است
آربیتروم چگونه کار می‌کند؟
آربیتروم فناوری ویژه‌ای است که زیرمجموعه راهکارهای optimistic rollup قرار دارد.
Arbitrium با این کار مقیاسپذیری قراردادهای اتریوم را بیشتر می‌کند. بسیاری از پردازش‌های معامله در لایه دوم انجام می‌شود و نتیجه آن در زنجیره اصلی ثبت می‌شود. این تفکیک باعث می‌شود ترافیک شبکه کاهش پیدا کرد، حجم تراکنش‌های فعال روی شبکه کم شود و در نهایت، سرعت و کارایی بهبود پیدا می‌کند.
این راه‌حل تاثیر بسیار زیادی روی بهبود سرعت شبکه داشته است. تا امروز یکی از بهترین عملکرد‌هایی بود که برای بالابردن سرعت شبکه‌های بلاک‌چین معرفی شد.
اُپتیمیستیک (optimistic) در فناوری Arbitrium به این معنی است که هر فرد اعتبارسنج می‌توان بلوک جمع‌آوری را ارسال و اعتبار بلوک‌های دیگر را تایید کند. اصطلاح رول‌آپ هم برای توصیف چگونگی استفاده از اطلاعات عمومی و بازسازی تاریخچه کامل زنجیره استفاده می‌شود.
پروتکل Arbitrum تضمین می‌کند که کد مطابق همان عملکردی که برای آن تعریف شده، اجرا می‌شود. این عملکرد تا اعتبارسنج وظیفه خود را به‌درستی انجام دهد و برای کمک به شبکه رفتار کند، بدون ضعف و مشکلی عملی خواهد شد. نسخه‌های آتی آربیتروم دو حالت دیگر به نام‌ها کانال‌ها و زنجیره‌های جانبی AnyTrust دارند.
عملکرد نود‌ها و اعتبارسنج‌ها در آربیتروم
همانند بسیاری از بلاکچینها، ندهای منفرد می‌توانند شرکت در زنجیره آربیتروم را انتخاب کنند. ندهای اعتبارسنج نقش مهمی در مشاهده وضعیت زنجیره دارند. نود‌های کامل (Full Node) هم تجمیع تراکنش‌های لایه یک را انجام می‌دهند.
بیشتر بخوانید: فول نود (Full Node) چیست و چه مزایایی دارد؟
از طرفی، پاداش تجمیع کنندگانی که معاملات را به زنجیره لایه یک می‌فرستند، اتر است. این در حالی است که بقیه هزینه‌های معامله بین سایر شرکت‌کنندگان شبکه توزیع می‌شود.
آربیتروم یک مرحله چالش برای بلوک‌ها معرفی می‌کند. این مرحله چالشی در پلتفرم مرحله‌ای برای تایید عملکرد اعتبارسنج‌هاست.
درواقع اعتبارسنج‌ها صحت یک بلوک را بررسی می‌کنند و اگر اشتباهی در عملکرد آنها وجود داشته باشد، یک «چالش» برای بازبینی دوباره صادر می‌کنند. اگر نادرست بودن بلوک یا غیرقابل‌توجیه بودن چالشی ثابت شود، دارایی اعتبارسنج خاطی مصادره می‌شود. این روش باعث می‌شود اعتبارسنج‌ها همیشه منصفانه باشند و عواقب عملکرد خود را بپذیرند.
پلتفرم آربیتروم یک ماشین مجازی هم دارد. این ماشین مجازی را به نام (AVM) می‌شناسند. این ماشین درواقع محیط اجرای قراردادهای هوشمند آربیتروم است. قراردادهای هوشمند سازگار با اتریوم به طور خودکار ترجمه می‌شوند تا در AVM اجرا شوند.
چه چیزهایی آربیتروم را منحصر به‌فرد می‌کند؟
آربیتروم اولین پروژه‌ای نیست که برای رفع مشکلات اتریوم معرفی شده باشد. پیش‌ازاین پروژه، پیشنهادهای و پروژه‌های دیگری معرفی شد. پروژه‌هایی که هر کدام از آنها توانستند تا حدی موفق باشند، اما این موفقیت ماندگار نبود.
آربیتروم همه آنها را پشت سر گذاشت و تا امروز به‌خاطر ویژگی‌های منحصر به‌فردی که دارد، بهترین راه حل لایه دوم برای اتریوم است. برای درک دلایل موفقیت آربیتروم لازم است عواملی که باعث منحصر به‌فرد شدن Arbitrium شده است را بررسی کنیم.
این عوامل معمولا شامل موارد زیر است:
1. سازگاری با ماشین مجازی اتریوم (EVM)
آربیتروم سازگاری زیادی با ماشین مجازی اتریوم دارد. میزان سازگاری این ماشین با اتریوم، در سطح بایت کد است و با هر زبانی که بتواند به EVM کامپایل کند، به‌صورت پیش‌فرض کار خواهد کرد.
این ویژگی آربیتروم باعث شده تا توسعه پلتفرم آسان‌تر باشد. زیرا توسعه‌دهندگان برای بهبود آن نیازی به تعریف زبان جدید ندارند.
بیشتر بخوانید: Moloch DAO چیست و چه کاربردی در اکوسیستم اتریوم دارد؟
2. ابزار قوی توسعه‌دهنده
تیم پشتیبان آربیتروم از افراد حرفه‌ای و متخصصی تشکیل شده است. این تیم تلاش می‌کند تا موانع و مشکلات ساختن راه‌حل لایه دوم را به حداقل برسانند.
آنها اسناد توسعه‌دهنده کاملی را برای آربیتروم تولید کرده‌اند. همچنین توسعه‌دهندگان می‌توانند با استفاده از ابزار موجود بهبود و توسعه اتریوم را شروع کنند. درنتیجه نیازی نیست برای هر برای توسعه و به‌روزرسانی این پلتفرم از موارد خاصی مثل پلاگین‌ها، کامپایلرها و… استفاده کرد.
3. هزینه‌های کم
این پلتفرم فقط برای افزایش توان معاملات طراحی نشده، بلکه هزینه‌ها را هم تا حد چشم‌گیری کاهش می‌دهد.
به‌خاطر فناوری رول‌آپ، آربیتروم قادر است هزینه‌های خود را نصف هزینه‌های اتریوم کند. این در حالی است که همچنان انگیزه‌های کافی برای اعتبارسنج‌ها را هم دارد.
بیشتر بخوانید:اتریوم 2.0 چگونه مصرف انرژی را کاهش می‌دهد؟
4. راه‌اندازی منصفانه راه‌حل لایه دو آربیتروم
آربیتروم از اکتبر چندین شبکه آزمایشی اجرا کرده است. در حال حاضر این پلتفرم از طریق شبکه اصلی برای توسعه‌دهندگان فعال است.
علاوه بر این، همه توسعه‌دهندگان علاقه‌مند به این موضوع قبل از شروع دسترسی عمومی مردم به آربیتروم، می‌توانند ویژگی‌ها و قابلیت‌های آن را بررسی کرده و برنامه‌های خود برای بهبود و توسعه آربیتروم را پیشنهاد دهند.
آربیتروم به‌تازگی اعلام کرده است که حداقل به مدت 2 هفته از زمان توسعه به همه تیم‌های توسعه‌دهنده متقاضی ساخت شبکه اصلی فرصت می‌دهد تا پیشنهادها و برنامه‌های خود را ارائه کنند.
تفاوت آربیتروم با سایر رول آپ‌ها
راهکارهای رول‌آپ در دو دسته Zk rollups و optimistic تقسیم‌بندی می‌شود. آربیتروم جزء دسته Optimisticهای رول‌آپ است و از EVM پشتیبانی می‌کند.
با استفاده از این رول‌آپ، شبکه‌ها و تراکنش‌های ارسال شده به آنها می‌توانند به‌راحتی از لایه 1 به لایه 2 حرکت کنند. البته، آربیتروم در مقایسه با رول‌آپ Zk امنیت کمتری دارد. دلیل این موضوع هم آف چین بودن پروتکل آن است.
همکاری‌های آربیتروم
راه‌حل لایه دو آربیتروم در حال حاضر همکاری‌های زیادی با برنامه‌های غیرمتمرکز اتریوم دارد.
از جمله معروف‌ترین پروژه‌های همکاری این پروتکل همکاری با Uniswap ،DODO ،Sushiswap و ده‌ها پروژه دیگر است. این پلتفرم با همکاری‌های گسترده و زیاد خود قصد دارد تبدیل به یک لایه پیش‌فرض برای کاربران و توسعه‌دهندگان اتریوم شود.
صرافی OKEx اخیراً اطلاعیه همکاری با آربیتروم را برای جلوگیری از هزینه‌های بالای گس، از واریز مستقیم و برداشت از آربیتروم اعلام کرده است.
یونی سوآپ 3 در آربیتروم
طبق نظرسنجی‌هایی که در snapshot انجام شده است، تاکنون 46 میلیون و 600 توکن یونی سواپ به استقرار قراردادهای نسخه سوم این صرافی در آربیتروم رای مثبت داده‌اند. حدود 308 هزار توکن هم مخالف این کار بودند.
هایدن آدامز بنیان‌گذار یونی سواپ بعد از منتشر شدن نتایج نظرسنجی اعلام کرد که قصد دارد در صورت فراهم شدن امکانات، نسخه سوم صرافی یونی سواپ را در آربیتروم پیاده‌سازی کند.
پیشنهاد اصلی این طرح هم از طرف کاربری به نام andy8052 مطرح شد. این کاربر در توضیح پیشنهاد خود گفته بود که عدم استقرار یونی سواپ 3 در شبکه‌های جدید و در حال رشدی مثل آربیتروم و متیک، مهم‌ترین عامل برای ضعف یونی سوآپ در رقابت با صرافی‌های دیگر است.
آزمایشگاه یونی سواپ در تاریخ 4 ژوئن اعلام کرد که برای احترام به نظر جامعه خود و عملی کردن پیشنهادهای آنها، ورژن سوم یونی سواپ در آربیتروم مستقر شده است.
همکاری آربیتروم و اتر اسکن
یکی دیگر از همکاری‌های مهم آربیتروم، همکاری با اتر اسکن (Etherscan) است.
آزمایشگاه آف‌چین در پستی اعلام کرد که با نزدیک شدن به موعد راه‌اندازی نسخه بتای آربیتروم، قرار است برخی از پروژه‌های زیرساختی و فوق‌العاده خود را اعلام کنیم.
این پروژه‌ها می‌توانند به اکوسیستم آربیتروم بپیوندند. این مجموعه هدف خود را از انجام چنین کاری تکرار تجربه شبکه اصلی اتریوم و اطمینان از بهترین زیرساخت‌های اتریوم بیان کرد.
پیش‌ازاین اعلام شده بود که Alchemy پلتفرم توسعه‌دهنده محبوب خود را به آربیتروم خواهد آورد. آربیتروم قرار است همکاری جدید با اتر اسکن داشته باشد.
جستجوگر بلاک یکی از مهم‌ترین ابزارها هم برای توسعه دهندگان و هم برای کاربران نهایی است. از طرفی اتر اسکن را می‌توان در نوع خود جستجوگر حرفه‌ای و بی‌نظیری دانست.
اتر اسکن در حال ساخت یک جستجوگر مخصوص برای آربیتروم است. طبق اطلاعیه‌های منتشر شده، احتمالاً این جستجوگر تا پایان جولای معرفی می‌شود.
با ساخت این ابزار، کاربران می‌توانند از همه ویژگی‌هایی اتر اسکن و همچنین برخی ویژگی‌های سفارشی که به جستجوی تعاملات بین لایه اول و دوم میپردازد، استفاده کنند.
همکاری با Alchemy
همکاری با Alchemy یکی از اولین همکاری‌های پروژه آربیتروم بود. همزمان با راه‌اندازی آربیتروم، آزمایشگاه آف چین با پلتفرم توسعه‌دهنده آل‌چمی همکاری خود را آغاز کرد. هدف از این همکاری هم کمک به توسعه‌دهندگان برای استفاده بهینه و کامل از شبکه بود.
Alchemy بیش از 70 درصد از برنامه‌های برتر اتریوم و بیش از 30 میلیارد دلار معاملات درون زنجیره‌ای را سرویس‌دهی می‌کند. این پلتفرم از همکاری با بلاک‌چین Flow Dapper Labs هم خبر داده است.
علاوه بر این، آل‌چمی پلتفرم‌های دیگری مثل Dapper ،OpenSea ،Aave هم کار می‌کند. مایکل گارلند، مدیر محصولات Alchemy در این باره می‌گوید: هزینه‌های بالای گس و استخراج کند معاملات، بزرگ‌ترین ضعف در شبکه اتریوم بود. ضعفی که توسعه‌دهندگان و کاربران را به یک چالش جدی فرستاد و درنهایت فناوری لایه 2 توانست این چالش بزرگ را تا حد بسیار زیادی حل کند.
ضعف‌های Arbitrum
علی‌رغم جایگاه و اهمیتی که آربیتروم در حال حاضر به دست آورده است، برخی از منتقدان می‌گوید شروع این پروژه با قدرت انجام نشده است. از طرفی هنوز موفق نشده برخی از مهم‌ترین پروتکل‌های حوزه دیفای را جذب خود کند.
نقدها و ضعف‌های دیگری که برای آربیتروم گفته شده است، قبول نکردن همکاری با شرکت Curve Finance دیده می‌شود. بعد از رد درخواست همکاری توسط آربیتروم، این شرکت در حساب کاربری توییتر خود ابراز ناخشنودی کرد.
آنها خودشان را بستری برای ساخت محصولات و ارائه خدمات دیفای معرفی کردند و معتقدند بودن این همکاری می‌توانست نتایج بسیار موفقی داشته باشد.
اتصال متاماسک به شبکه آربیتروم
اگر قصد استفاده از شبکه Arbitrum و کار با پلتفرم‌های دیگر دیفای دارید، باید از یک کیف پول متاماسک استفاده کنید.
افزودن آربیتروم به متامسک هم بسیار آسان است. همچنین برای اتصال شبکه آربیتروم به کیف پول متامسک لازم است اطلاعات زیر را در اختیار داشته باشید:
Network Name: Arbitrum One
New RPC URL: https://arb1.arbitrum.io/rpc
Chain ID: 42161
Currency Symbol: ETH
Block Explorer URL: https://arbiscan.io
جمع‌بندی
درباره آربیتروم، عملکرد و نقش آن در شبکه اتریوم صحبت کردیم. Arbitrum یکی از این راه‌حل‌های مقیاس‌بندی است و به مکانی محبوب برای کاربران اتریوم برای تکمیل تراکنش‌های خود تبدیل شده است.
به یاد داشته باشید که هنگام استفاده از شبکه Arbitrum باید کارمزد تراکنش را به اتر پرداخت کنید. همچنین برای استفاده از این شبکه حتما باید دارایی‌‌های دیجیتال خود را از شبکه اتریوم به شبکه آربیتروم انتقال دهید. این کار هم توسط بریج شبکه آربیتروم انجام می‌شود.
انتقال ارز دیجیتال از اتریوم به آربیتروم بسیار سریع است، اما زمانی که دارایی خود را وارد شبکه می‌کنید، نمی‌توان بلافاصله به شبکه اتریوم برگرداند. برای این کار باید حداقل یک هفته منتظر بمانید تا اجازه انتقال مجدد را پیدا کنید.
قصد خرید یا فروش ارز دیجیتال در ایران را دارید؟ در این سایت می‌توانید با اطمینان و با چند کلیک خرید کنید: