پولشویی در NFT ها سایه سیاه سنگینی روی بازار ارزهای دیجیتال انداخته است.
ازآنجایی‌که ارزهای دیجیتال بستری غیرمتمرکز و غیرقابل‌کنترل هستند، همواره بحث‌ها و انتقادهایی مثل کلاهبرداری، پولشویی و … درباره این بازار وجود داشته است.
واقعیت این است که نمی‌توان همه این ادعا‌ها و تهمت‌ها را هم واهی دانست. پولشویی در NFT ها یکی از مهمترین مشکلاتی است که قصد داریم در این مطلب بررسی کنیم. برای آشنایی بیشتر با صحت‌وسقم این تهمت بزرگ، تا پایان مطلب همراه ما باشید.
عناوین مطلب:
واش تریدینگ (Wash Trading) چیست؟
معامله‌گران برای تاثیرگذاری بر فعالیت تجاری و قیمت یک دارایی، از واش تریدینگ به عنوان تکنیکی برای دست‌کاری بازار استفاده می‌کنند.
به طور معمول یک یا چند عامل تبانی، بدون درنظرگرفتن ریسک‌های بازار معاملاتی انجام می‌دهند که نتیجه آنها هیچ تغییری در موقعیت اصلی نمایندگان بازار به وجود نمی‌آورد، اما قیمت دارایی هدف را بالاتر می‌برد!
یک شرکت یا یک معامله‌گر ممکن است به دلایل مختلفی انگیزه شرکت در Wash Trading را داشته باشد. برای مثال هدف این معامله می‌تواند تحریک خرید برای افزایش قیمت‌ها یا تشویق فروش به کاهش قیمت باشد.
این کار باعث می‌شود NFT بین سرمایه‌گذاران و معامله‌گران ارزشمند جلوه داده شود و در نهایت بتوان آن را با قیمت بیشتری به یک متقاضی واقعی فروخت.
در اکتبر 2021، Larva Labs شاهد اتفاقی شبیه به «واش تریدینگ» در بلاک‌چین اتریوم بود. ارز دیجیتال «CryptoPunk 9998» به قیمت 124457 اتر (ETH) فروخته شد!
ETH مورداستفاده برای خرید توکن به فروشنده منتقل شد، سپس برای بازپرداخت وام استفاده شده برای خرید کریپتو آرت از Larva Labs دوباره به خریدار بازگردانده شد. این معامله نه فقط یک وام فوری، بلکه نمونه‌ای قابل‌توجه از پولشویی در NFT ها است.
واش تریدینگ چگونه کار می‌کند؟
واش تریدینگ زمانی اتفاق می‌افتد که یک سرمایه‌گذار، یک توکن را به طور هم‌زمان بخرد و بفروشد. در این تعریف باید هدف سرمایه‌گذار و نتیجه معامله را هم در نظر گرفت.
در این روش، معامله‌گران یا سرمایه‌گذاران اهداف تجاری خود را در راستای انجام روش‌های تجارت شست‌وشو برنامه‌ریزی می‌کنند. به‌این‌ترتیب باید دارایی‌هایی را که در آنها ذی‌نفع هستند در مدت کوتاهی خریدوفروش کنند. در نتیجه این خریدوفروش، دارایی یا ارز دیجیتال به حساب‌ها و کیف پولی منتقل شده که توسط همان شخص یا شرکت نگهداری می‌شود.
تنظیم‌کننده‌های مالی ممکن است برای تنظیم بازار و ازبین‌بردن حباب واقعی ارزش دارایی‌ها، این روش را تا حدی تایید کنند. بااین‌وجود، همه معاملاتی که در این روش انجام می‌شوند، معاملات واقعی نیستند و خود این موضوع نقطه‌ضعف بسیار بزرگی است.
بیشتر بخوانید: حباب کریپتو، واقعیت یا تهمت؟
چرا واش تریدینگ غیرقانونی است؟
واش تریدینگ در امور مالی سنتی ممنوع است.
قانونی‌بودن این تجارت در حوزه ارزهای دیجیتال و توکنهای غیر قابل تعویض هم هنوز مشخص نشده است. علی‌رغم فقدان قوانین و طبقه‌بندی‌های مشخص برای NFTها، بعضی از دولت‌ها از مخالفان سفت‌وسخت این نوع تجارت هستند.
به‌عنوان‌مثال Bithumb یک صرافی کریپتو در کره جنوبی است که سال 2018 به تسهیل واش تریدینگ به ارزش 250 میلیون دلار و در حجم ساختگی متهم شد.
بیشتر بخوانید: 5 کلاهبرداری رایج در حوزه دیفای + راهکارهای مقابله با آنها
اگرچه واش تریدینگ در برخی از حوزه‌های قضایی ممنوع است، اما این تجارت درعین‌حال می‌تواند ساختار ردیابی مقصران غیرمتمرکز ارزهای دیجیتال را هم دشوار کند.
برخلاف ابزارهای مالی سنتی سهام که تاکید زیادی روی استاندارد KYC دارد، دارایی‌های مبتنی بر بلاک‌چین را می‌توان به‌صورت ناشناس معامله کرد. این کار ریسک معامله را افزایش می‌دهد.
البته این ریسک بیشتر به دلیل آمار گمراه‌کننده قیمت و حجم ایجاد می‌شود. آماری که نمی‌توان آن را حذف کرد، مگر اینکه مقامات تصمیم بگیرند کدام حوزه قضایی مسئول نظارت بر ارزهای دیجیتال است.
چرا پولشویی در NFT ها جذاب است؟
NFTها اساساً آثار هنری دیجیتال هستند و بنابراین همان ویژگی‌های هنر معمولی را دارند. علاوه بر این، NFTها دارای مزیت کاملا دیجیتالی هستند و تجارت آنها را در مقایسه با هنرهای فیزیکی متحرک بسیار آسان‌تر می‌کند.
مانند ارزهای دیجیتال، NFT را می‌توان در عرض چند ثانیه از یک کیف پول یا مالک به کیف پول یا مالک دیگری منتقل کرد. بااین‌حال، ویژگی مهمی که NFTها را برای اهداف پولشویی جذاب می‌کند، نوسان قیمت آنها است.
درحالی‌که نرخ مبادله بیت‌کوین به یورو یا سایر جفت‌ارزها از اصول بازار عرضه و تقاضا پیروی می‌کند، قیمت NFTها بسیار متفاوت است.
به این دلیل که بلاک‌چین‌ها امکان ردیابی تراکنش‌ها را بدون KYC دارنده کیف پول فراهم می‌کنند، این روش انتقال همیشه محبوب‌تر و آسان‌تر است.
مانند صرافی‌های ارز دیجیتال متمرکز چند سال پیش، اکثر بازارهای NFT از کاربران خود KYC دریافت نمی‌کنند. در نتیجه تجارت NFT در پلتفرم‌های بدون فرآیند KYC می‌تواند خطر بزرگی هم برای کاربران و هم برای اپراتورهای پلتفرم داشته باشد.
به این دلایل و به گفته شبکه اجرای جرایم مالی ایالات متحده (FinCEN)، بازار نوظهور کریپتو آرت تهدیدی بزرگ برای پولشویی و جرایم مالی بالقوه است.
پولشویی در NFT ها چگونه انجام می‌شود؟
جرایمی مثل پولشویی در NFT ها زمانی اتفاق می‌افتد که فروش NFT در آدرس‌های «بسندگی مالی یا self-financed» هدف قرار بگیرد. پولشویی مدت‌هاست که در دنیای هنر یک مشکل است و به راحتی می‌توان دلیل این اتفاق را هم فهمید.
این اتفاق باعث شده سوال‌ها و نگرانی‌‌های زیادی درباره NFT برای مردم و معامله‌گران وجود داشته باشد. سوال‌هایی شبیه به اینکه آیا همه NFTها مورد سوء استفاده‌های مشابه قرار می‌گیرند؟ آیا پولشویی در NFT ها می‌تواند به همین راحتی تبدیل به خطری جدی برای اقتصاد دیجیتال شود؟
بیشتر بخوانید:راگ پول (Rug pull) چیست؟ چگونه این ترفند کلاهبرداری را بشناسیم؟
اگر بخواهیم با درنظرگرفتن واقعیتی که در این فضای اتفاق می‌افتد، پاسخی برای این رخداد داشته باشیم، باید گفت که بله کلاهبرداران با استفاده از NFT می‌توانند به راحتی پولشویی انجام می‌دهند.
Chatex یک بانک ارز دیجیتال است که هدف آن ایمن، ساده و قابل‌دسترس کردن تراکنش‌های ارز دیجیتال برای بسیاری از مشتریان و حفظ برتری عملکردی نسبت به بانکداری سنتی است.
درحالی‌که تعیین کمیت پولشویی در هنر فیزیکی چالش‌برانگیز است، متن‌باز بودن ذاتی بلاک‌چین به تحلیل‌گران اجازه می‌دهد تا تخمین‌های واقعی‌تری از پولشویی در NFT انجام دهند. بنابراین، پولشویی در بازارهای NFT رخ می‌دهد. برخی افراد مدعی‌اند که از وام‌های آنی (Flash Loan) نیز در پولشویی NFT استفاده می‌شود!
صدها واش تریدینگ با استفاده از این استراتژی کشف شد. به‌عنوان‌مثال، یکی از کاربران که Chainalysis او را به عنوان فعال‌ترین واش تریدر معرفی کرده بود، 830 فروش به آدرس‌هایی انجام داده است که بسندگی مالی داشتند.
بیشتر بخوانید: تحلیل درون زنجیره‌ای چیست؟ + پلتفرم‌های ارائه دهنده تحلیل Onchain
آمار مربوط به پولشویی در NFT ها
حجم زیادی از دارایی‌های تریدرهای NFT روی پروتکل‌های دیفای و قراردادهای هوشمند است.
تریدرهایی که از منابعی مثل دیفای استفاده می‌کنند نیازی به احراز هویت ندارد و تقریبا غیرقابل‌شناسایی هستند. این موضوع دقیقا مثل استانداردهای بازار آثار هنری است.
در نتیجه پولشویی در دیفای می‌تواند بسیار ساده‌تر و آمار قابل‌توجه‌تری داشته باشد. طبق آمار کمپانی Chainalysis، در سال 2021، 8.6 میلیارد دلار کریپتو پولشویی شده که تقریبا 20 درصد از این میزان مربوط به پروتکل‌های دیفای است.
بیشتر بخوانید: آنچه باید در مورد سرمایه‌گذاری در دیفای بدانید
چرا واش تریدینگ را ضعف بزرگ NFT ها می‌دانند؟
پولشویی در NFT ها برای سرمایه‌گذاران، جامعه جهانی، مجموعه‌داران و معامله گران مشکل‌ساز است. زیرا این کار باعث می‌شود از توکنهای غیر قابل تعویض کم‌ارزش‌تری برای دست‌کاری قیمت دارایی استفاده شود.
در نتیجه آمار غیرواقعی از بازار توکنهای غیر مثلی منتشر خواهد شد که این آمار منبعی گمراه‌کننده برای سرمایه‌گذاران است و آنها را به سمت تصمیمات اشتباه و مخرب هدایت می‌کند.
بیشتر بخوانید: با گرانترین NFT موجود در بازار آشنا شوید!
برای تشویق سرمایه‌گذاری‌های NFT و جلوگیری از کلاهبرداری‌ها، مغایرت‌های داده‌ها باید توسط متخصصان بررسی شود. علاوه بر این، جرایم NFT بیشترین ضربه را به جامعه NFT وارد می‌کند.
حامیان خدمات مالی می‌توانند از واش تریدینگ برای مبارزه با تمرکززدایی استفاده کنند. در چنین شرایطی حتی مجموعه‌داران و معامله گران هم قادر به درک اتفاق نیستند.
وقتی حقایق واقعی و درستی درباره یک اثر هنری منتشر نشود، ممکن است بیشتر معامله‌گران کم‌تجربه بازار با یک تصمیم‌گیری عجولانه درگیر این موج نادرست شوند.
شناسایی پولشویی در NFT ها
اکنون سوال اینجاست که با وجود همه این‌‌ها و باتوجه‌به تاثیر بازارهای NFT از واش تریدینگ و پولشویی، آیا راهی برای شناسایی آن وجود دارد؟
در نتیجه اگر با پروژه‌ای روبه‌رو شدید که به‌تازگی معرفی شده بود، اما صحبت از سابقه قیمت آن بود، از سرمایه‌گذاری در این نوع پروژه‌ها خودداری کنید.
بیشتر بخوانید: سه معیار مهم برای تحلیل توکنهای دیفای
علاوه بر این از NFTهای جدیدی که سرمایه کوچکی پشت آن‌هاست یا سرمایه‌گذاری کلانی ندارند، خودداری کنید. دارندگان این نوع NFT می‌توانند به‌راحتی در واش تریدینگ شرکت کنند تا خریداران ساده را ترغیب کرده و NFT را با قیمتی گزاف با آنها معامله کنند.
یک معامله‌گر باید ارزهای دیجیتال با حجم بالاتر را انتخاب کند تا قربانی تجارت شستشو نشود. هرچه بازار گسترده‌تر باشد، کلاهبرداران پول بیشتری برای دست‌کاری آن نیاز خواهند داشت. به‌عنوان‌مثال، بازار کریپتوهای قدیمی مانند بیت‌کوین (BTC) یا اتریوم که صدها میلیارد دلار ارزش دارند، دیگر فرصتی برای wash trading و پولشویی را به سودجویان نمی‌دهد.
NFT ها تحت چه مقرراتی قرار می گیرند؟
اکثر سازمان‌های تنظیم مقررات مالی در کشورهای مختلف به تازگی با تنظیم ارزهای دیجیتال مانند بیت‌کوین (BTC) یا اتر (ETH) آشنا شده‌اند.
به‌عنوان‌مثال، اتحادیه اروپا با اجرای 5AMLD پوشش مقررات AML خود را برای ارزهای دیجیتال هم اضافه کرد.
بااین‌حال، به دلیل ماهیت NFTها و درعین‌حال غیر قابل تعویض بودن آنها، لزوماً توکنهای غیر مثلی هم در قوانین موجود پوشش داده نمی‌شوند.
در سپتامبر 2020، کمیسیون اروپا پیشنهادی را برای تنظیم دارایی‌های ارز دیجیتال یا پیشنهاد MiCA ارائه کرد. به عنوان بخشی از این پیشنهاد، اتحادیه اروپا برای اولین‌بار معیارهایی را برای طبقه‌بندی یک دارایی دیجیتال به عنوان «نماینده دیجیتالی ارزش یا حقوقی که ممکن است به صورت الکترونیکی، با استفاده از فناوری دفتر کل توزیع شده یا فناوری مشابه منتقل و ذخیره شود» تعریف کرد.
این تعریف را حداقل تا حدی می‌توان شامل NFTها هم دانست. درحالی‌که پیشنهاد MiCA هنوز فقط یک پیشنهاد است، انتظار می‌رود که به زودی اجرایی شود زیرا افزایش حجم معاملات باعث افزایش تقاضا برای قوانین مالیاتی شفاف شده است. این قوانین می‌تواند شرایط پولشویی در NFT ها را محدود‌تر کند.
چرا بازارهای NFT باید رویه‌های KYC و AML را اجرا کنند؟
با افزایش محبوبیت و به‌ویژه افزایش حجم معاملات، در نهایت باید منتظر ماند و دید که سازمان‌های تنظیم مقررات، قوانین AML خود را چه زمانی برای NFTها هم در نظر می‌گیرند.
به‌موازات آن، همین بحث در مورد تامین مالی غیرمتمرکز (DeFi) هم وجود دارد. علاوه بر این، پلتفرم‌های سازگار با رویه‌های مناسب KYC به طور بالقوه می‌توانند بستر آماده‌تری برای پذیرش معامله‌گران بیشتر باشند.
علاوه بر همه مواردی که باعث می‌شود قانونمند NFTها ضروری جلوه کند، سرمایه‌گذاران نهادی و همچنین برندها هم به راه‌حل‌های منطبق برای دورماندن از پولشویی نیاز دارند. در نتیجه، قبل از اینکه مقررات AML آن را اجرا کند، بازارها و پلتفرم‌های NFT اکنون این فرصت را دارند که زودتر اقدام کنند و روش‌های KYC را اضافه کنند.
جمع‌بندی
در این مطلب از بورسینس هم درباره NFTها و پولشویی در NFT ها با شما صحبت کردیم. ازآنجایی‌که این بازار مربوط به آثار هنری و کمیاب است، می‌تواند فضای مناسب‌تری برای افراد کلاهبردار باشد تا تجارت شست‌وشو را انجام دهند.
انتظار می‌رود که باتوجه‌به استقبالی که دولت‌ها و کشورهای مختلف از بازار ارزهای دیجیتال مثلی کرده‌اند، این بازار هم در آینده‌ای نزدیک مورد قبول قرار بگیرد. این مقبولیت در نهایت قانونمندی و نظارت بیشتری را بر بازار و پولشویی در بازار به دنبال خواهد داشت.
تا آن زمان، اگر قصد فعالیت در بازار NFTها را دارید، سعی کنید بیشتر سراغ NFTهای بزرگ و شناخته شده بروید تا از افتادن در دام پولشویی NFTها در امان باشید.
قصد خرید یا فروش ارز دیجیتال در ایران را دارید؟ در این سایت می‌توانید با اطمینان و با چند کلیک خرید کنید: