اگر بخواهیم خیلی ساده بیان کنیم؛ تحلیل بنیادی شرکت‌های فعال در بازار بورس، به معنای تحلیل وضعیت و عملکرد سوددهی شرکتها است.
تحلیل بنیادی به این صورت است که با بررسی صورت‌های مالی و گزارش‌های مرتبط به آن که توسط شرکتها منتشر می‌شود؛ به وضعیت مالی و میزان سوددهی شرکتها امتیاز داده خواهد شد.
علاوه بر این؛ در میان فعالان بازار سرمایه، افرادی هستند که با عنوان “تحلیلگر بنیادی” شناخته می‌شوند و براساس تحلیل‌های بنیادی، سهام یک شرکت را خرید و فروش می‌کنند. البته ممکن است که تحلیلگران بنیادی، از فاکتورهای تحلیل تکنیکال، تابلوخوانی و … نیز استفاده کنند؛ اما معیار اصلی آن‌ها برای خرید و فروش، تحلیل بنیادی است.
عناوین مطلب:
در این مقاله قصد داریم تا به بررسی نحوه خرید یک سهم به کمک تحلیل بنیادی بپردازیم.
خرید سهام به کمک تحلیل بنیادی چگونه است؟
سهام بنیادی، به سهامی می‌گویند که سوددهی مطلوبی به همراه داشته باشد.
به عنوان مثال؛ اگر سود عملیاتی یک شرکت در 5 سال اخیر مرتبا رشد کرده باشد، پس این موضوع نشان می‌دهد که شرکت مذکور در طی این سال‌ها عملکرد خوبی از خود بروز داده است. اینجاست که اصطلاحا می‌گویند سهام یک شرکت بنیادی است.
مهم‌ترین قسمت در تحلیل بنیادی، بررسی صورت‌های مالی و گزارش‌های یک شرکت است. اگر شما نیز براساس تحلیل بنیادی، سهامی را خرید و فروش می‌کنید؛ می‌توانید با مراجعه به وب‌سایت کدال، صورت‌ها و گزارش‌های مالی شرکت مورد نظرتان را مشاهده کنید.
حال سوالی که پیش می‌آید این است که روش‌های خرید سهام بنیادی چیست و چگونه می‌توانیم سهامی بنیادی با سوددهی مطلوب را تشخیص دهیم؟
در ادامه به برخی از روش‌های تحلیل بنیادی و شناسایی سهام‌های سودده، اشاره می‌کنیم:
1. ارزش خالص دارایی (NAV)
یکی از ابزارهایی که جهت خرید سهام یک شرکت براساس تحلیل بنیادی به کار شما می‌آید، استفاده از مفهوم “ارزش خالص دارایی (NAV)” است.
این مفهوم برای ارزش‌گذاری دارایی‌های موجود در شرکتها یا صندوق‌های سرمایه‌گذاری به کار می‌رود. در واقع با ارزش خالص دارایی، می‌توان به ارزش واقعی دارایی‌های یک شرکت پی برد.
برای ارزش‌گذاری شرکت یا صندوق‌های سرمایه‌گذاری، از نسبت P/NAV (قیمت به ارزش خالص دارایی) استفاده می‌کنند.
کارشناسان بازار بورس بر این باورند که اگر نسبت P/NAV کمتر از 70 درصد باشد، سهام شرکت مذکور برای خرید مناسب است. بنابراین، شما می‌توانید هنگام خرید سهام شرکت‌های فعال در بورس یا صندوق‌های سرمایه‌گذاری، از مفهوم ارزش خالص دارایی استفاده کنید.
به عنوان نمونه، فرض کنید قیمت سهام یک شرکت بورسی، 1000 تومان است و براساس برآورد تحلیلگران، ارزش خالص دارایی‌های این شرکت، 4000 تومان است. اگر نسبت P/NAV را محاسبه کنیم، عدد 25 به دست می‌آید که نشان می‌دهد سهام این شرکت برای خرید مناسب است.
2. نسبت P/E سهام
از مهم‌ترین موارد برای خرید یک سهام براساس تحلیل بنیادی، محاسبه نسبت P/E (قیمت به سود سهام) شرکتها است.
مثلا فرض کنید که نسبت P/E یک شرکت، 5 واحد باشد؛ این عدد یعنی شرکت مذکور، به اندازه یک پنجم (20 درصد) مبلغ پرداخت شده، به شما سود می‌دهد.
به عنوان مثالی دیگر؛ وقتی نسبت P/E یک شرکت، 4 واحد است، با فرض تقسیم 100 درصد سود بدست آمده در مجمع سالیانه، این مفهوم بیانگر این نکته است که برای بازگشت مبلغ پرداختی شما جهت خرید سهام مذکور، 4 سال زمان لازم است.
3. توجه به پتانسیل و طرح‌های توسعه شرکت
تحلیل بنیادی شرکتها، نکات خاص خودش را دارد و جهت خرید سهام یک شرکت براساس تحلیل بنیادی، باید عوامل مختلفی را مد نظر قرار دهید.
یک شرکت بورسی ممکن است سودهایی که به دست آورده را در طرح‌های توسعه و گسترش خطوط تولید سرمایه‌گذاری کند و با این کار، باعث افزایش میزان سوددهی شرکت در سال‌های آینده شود.
بدین ترتیب؛ علاوه بر در نظر گرفتن وضعیت فعلی سوددهی شرکتها، بایستی طرح‌های توسعه و چشم‌انداز سودآوری آن‌ها در آینده را نیز در نظر بگیرید.
4. توجه به سودهای عملیاتی شرکت
از نکات مهمی که فعالان بازار سرمایه جهت خرید سهام براساس تحلیل بنیادی مد نظر خود قرار می‌دهند، محاسبه سود عملیاتی شرکتها و تحلیل آن است.
به عنوان مثال؛ یک شرکت تولیدکننده را در نظر بگیرید. این شرکت بخشی از سود خود را صرف خرید چند آپارتمان کرده و به دلیل تورم موجود در جامعه، قیمت این دارایی‌ها افزایش پیدا کرده است؛ بنابراین، شرکت مذکور نیز سود قابل توجهی به دست آورده است.
اما این سود عملیاتی نیست؛ زیرا نمی تواند مجدد تکرار شود. پس بهتر است که جهت برآورد سود سال‌های آینده شرکت، عملکرد اصلی شرکت را مورد بررسی قرار دهیم.
5. قیمت‌های جهانی
شاید بتوان گفت که بازار سرمایه ایران، یک بازار کامودیتی محور است؛ زیرا بسیاری از شرکتها در این زمینه فعالیت دارند.
شرکت‌های فعال در گروه‌هایی مانند محصولات شیمیایی، فلزات اساسی و استخراج فلزات، بخش زیادی از محصولات خود را با توجه به قیمت‌های جهانی به فروش می رسانند که این موضوع موجب تاثیرگذاری قیمت‌های جهانی بر وضعیت سودآوری این شرکتها شده و افرادی که قصد دارند براساس تحلیل بنیادی، سهام این شرکتها را خریداری کنند، حتما باید قیمت‌های جهانی را نیز در نظر بگیرند.
به عنوان نمونه، فرض کنید یک شرکت پتروشیمی که به عنوان تولیدکننده متانول در بازار سرمایه شناخته می‌شود، محصولاتش را براساس قیمت‌های جهانی متانول در بازار عرضه کند که همین موضوع باعث تاثیرپذیری بسیار زیاد این شرکت از قیمت‌های جهانی شده است.
بیشتر بخوانید: سهام دلاری و غیردلاری چیست؟
6. اقتصاد کلان
تحلیل بنیادی و بررسی سوددهی سهام شرکتها، بدون در نظر گرفتن اقتصاد کلان جامعه امکان‌پذیر نیست؛ زیرا عملکرد شرکت‌های بورسی کاملا تحت تاثیر سیاست‌ها و اتفاقاتی است که مرتبط با اقتصاد کلان جامعه است.
به عنوان مثال؛ فرض کنید که افرادی به دنبال خرید سهام در بازار بورس هستند. بنابراین، باید سود سپرده‌های بانکی و نرخ بهره بین بانکی را به عنوان یکی از فاکتورهای اقتصاد کلان در نظر گرفت که این امر می‌تواند در خرید سهام براساس تحلیل بنیادی تاثیرگذار باشد.
لازم به ذکر است که مفاهیمی مانند نرخ تورم، تحریم‌های اقتصادی، تنش‌های سیاسی، سیاست‌های پولی و… همگی از عوامل تاثیرگذار در اقتصاد کلان هستند.
7. نرخ دلار
نرخ دلار، از مهم‌ترین مولفه‌ها در تحلیل بنیادی شرکتها است.
از طرفی، بالا رفتن نرخ دلار باعث افزایش قیمت ریالی دارایی‌های شرکت می‌شود و از طرف دیگر به خاطر تاثیر مستقیمی که در نرخ فروش محصولات دارد (در شرکت‌های بین‌المللی و دلار محور)، موجب افزایش سود در آن‌ها می‌شود.
پس حتما باید برای خرید سهام براساس تحلیل بنیادی، نرخ دلار را نیز در نظر داشته باشید.
آیا تحلیل بنیادی برای انتخاب یک سهم کافی است؟
تحلیلگران بسیاری در بازار بورس معتقدند که دیر یا زود، قیمت سهام یک شرکت به ارزش ذاتی خود می‌رسد و در اینجا تنها موضوع “زمان” مهم است.
از طرف دیگر، برخی از افراد اعتقاد دارند که جهت فعالیت در بازارهای مالی، تحلیل بنیادی به تنهایی پاسخگو نیست و اگر یک سرمایه‌گذار، سهام یک شرکت را که وضعیت بنیادی مطلوبی دارد در نقطه ورود نامناسب خریداری کرده باشد، نمی‌تواند سود خوبی از آن به دست آورد و برای شناسایی نقاط ورود و خروج مناسب، باید در کنار تحلیل بنیادی، از تحلیل تکنیکال نیز استفاده کند.
بیشتر بخوانید: 3 روش برای تشخیص ورود و خروج پول هوشمند در بورس
به عنوان مثال؛ فرض کنید که یک سرمایه‌گذار، بعد از تحلیل و بررسی وضعیت بنیادی یک شرکت، به این نتیجه رسیده باشد که سهام شرکت مذکور، 5000 تومان ارزش دارد؛ در اینجا بایستی وضعیت تکنیکالی سهام مذکور را نیز مورد بررسی قرار دهد، چراکه ممکن است با وجود سودآوری مناسب و ارزشمند بودن سهم مورد نظر، این سهم سطوح قیمتی پایین‌تری را نیز مشاهده کند و سرمایه‌گذار با ضرر مواجه شود.
بنابراین، خرید سهام براساس تحلیل بنیادی کافی نیست و مواردی مانند تحلیل تکنیکال، روانشناسی بازار، تابلوخوانی و … نیز باید در نظر گرفته شوند.
سخن پایانی
یکی از استراتژی‌های فعالان بازار سرمایه، خرید سهام براساس تحلیل بنیادی است که در آن، گزارش‌های مالی شرکتها بررسی شده و افرادی که از این نوع تحلیل استفاده می‌کنند را تحلیلگر بنیادی می‌نامند.
البته در این نوع تحلیل، مواردی همچون نسبت P/E، نسبت P/NAV، چشم انداز اقتصاد کلان و … نیز مهم هستند و باید به آن‌ها توجه کرد.
در این مقاله، درباره چگونگی استفاده از تحلیل بنیادی جهت خرید یک سهم صحبت کردیم. امیدواریم که راهکارهای ارائه شده مورد توجه شما قرار گیرد.
شما در بورس، علاوه بر خرید و فروش سهام:
- می‌توانید در دارایی‌هایی مانند طلا و مسکن سرمایه‌گذاری کنید
- در صندوق‌های سرمایه گذاری بدون ریسک، سود ثابت بگیرید
برای شروع سرمایه‌گذاری، افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:
برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود: