چین اسپلیت (به انگلیسی Chain Split) یا جداسازی زنجیره اصطلاح معادلی است که برای هارد فورک (Hard fork) استفاده می‌شود.
همان‌طور که از اسم این اصطلاح پیدا است، چین اسپلیت در واقع باعث دو شاخه شدن زنجیره بلاکچین می‌شود.
فورک‌های نرم‌افزاری زمانی اتفاق می‌افتند که توسعه‌دهندگان، کد پایه‌‌ای پروژه‌هایی که از قبل وجود داشته است را کپی می‌کنند.
عناوین مطلب:
بیشتر بخوانید: مفهوم فورک در ارزهای دیجیتال چیست؟
هدف از این کپی‌کردن به‌وجودآوردن یک بلاکچین دوم است که برای توسعه مستقل شبکه استفاده می‌شود. این کار منجر به جدایی و به‌وجودآمدن یک یا چند پروژه مجزا از پروژه اصلی یا همان پروژه «والد» می‌شود.
چین اسپلیت چیست؟
بلاکچین در ابتدا برای خدمت به بیت‌کوین و به‌عنوان دفتر کل توزیع شده توسعه یافت. باتوجه‌به علاقه روزافزون به بیت‌کوین، بلاک‌چین‌های جدیدی ظهور کرده‌اند که از کد منبعی ابتدایی بیت‌کوین استفاده می‌کردند. این کد منبع در ابتدا برای بیت‌کوین توسعه داده شده بود.
در واقع، توسعه‌دهندگان فعال در اکوسیستم بیت‌کوین، پروتکل اصلی بیت‌کوین را برای ایجاد بلاک‌چین‌های جدید، تطبیق و گسترش داده‌اند.
اسپلیت‌های زنجیره‌ای یا فورک‌های ارز دیجیتال، سکه‌هایی هستند که کد پایه آنها از یک ارز دیجیتال قدیمی‌تر کپی شده است و مسیر توسعه بیشتر آنها از جهتی که کوین اصلی در پیش گرفته است، به‌صورت مستقل ادامه پیدا می‌کند.
پس می‌توان گفت تقسیم زنجیره‌ای یا chain split به یک فورک ارز دیجیتال اشاره دارد که در آن کد کریپتو یک کوین برای تولید ارزهای دیجیتال جدید مستقل از بلاکچین اصلی جدا می‌شود.
زمان رخ‌دادن چین اسپلیت
چین اسپلیت از همان ابتدا کار رایجی در فناوری بلاکچین نبود، اما با وجود محدودیت‌ها و مشکلاتی که کم‌کم بروز پیدا کرد، توسعه‌دهندگان هم به فکر فورک کردن بلاک‌چین‌ها افتادند.
شیوع انشعاب در بلاک‌چین‌های عمومی را می‌توان به این واقعیت نسبت داد که خدمات مبتنی بر بلاکچین در شبکه‌های همتا به همتای رایانه‌ها بدون قدرت مرکزی اجرا می‌شوند.
بیشتر بخوانید: سازماندهی مجدد زنجیره (Chain Reorganization) در بلاکچین چیست؟
چین اسپلیت کردن از یک بلاکچین به‌راحتی برای توسعه‌دهندگان امکان‌پذیر است. به‌خصوص آنهایی که در سال‌های اولیه فناوری بلاکچین توسعه یافته‌اند. زیرا پروژه‌های منبع‌بازی هستند که می‌توان از کد پایه‌های آنها برای تولید بلاکچین جدید‌تر استفاده کرد.
برای مثال هر کسی می‌تواند نرم‌افزار Bitcoin Core را کپی کند، تغییراتی در آن ایجاد کند و نسخه بیت‌کوین خود را بسازد. این تغییراتی که روی هسته بیت‌کوین انجام می‌شود روی خود بیت‌کوین اثر نخواهد گذاشت و فقط شامل حال کوین جدیدی است که از طریق چین اسپلیت ایجاد می‌شود.
بیشتر بخوانید: معرفی نسخه جدید بیت‌کوین کور (Bitcoin Core) و ویژگی‌های آن!
اگر این اتفاق بیفتد، نتیجه یک انشعاب دائمی از زنجیره بلوکی است که در آن معاملات ثبت می‌شود.
به همین دلیل حتی توسعه‌دهنده‌ای که مهارت ایجاد کوین جدید خود را ندارد هم می‌تواند از چین اسپلیت برای ایجاد بلاکچین جدید استفاده کند. درنتیجه با یک بررسی کلی و مطالعه درباره برخی از بزرگ‌ترین ارزهای دیجیتال، خواهید فهمید که امروزه اکثر آنها فورک یا اسپلیتی از پروژه‌های مادر و بزرگ‌تری هستند که از همان ابتدا در این صنعت متولد شدند.
این موضوع به این معنی است که پایگاه کد آنها به‌راحتی برای همه کاربران قابل‌دسترسی است.همچنین این بلاک‌چین‌های پایه غیرمتمرکز هستند.
غیرمتمرکز بودن آنها به این معنی است که هیچ مقام یا اداره مرکزی کنترلی بر شبکه ندارد. درنتیجه توسعه‌دهندگان تا کد و فورک را از این بلاک‌چین‌های اصلی بگیرند و کوین جدید خود را ایجاد کنند. نه اینکه مجبور شوند یک بلاکچین و کوین مربوط به آنها را از ابتدا بسازند و توسعه دهند.
هنگامی که یک تقسیم اتفاق می‌افتد، پروژه جدید مستقل از سکه اصلی توسعه پیدا می‌کند. امروزه، برخی از ارزهای دیجیتالی مهمی که امروز در جایگاه بالایی از بازار قرار گرفته شده‌اند، همان فورک‌هایی از ارز دیجیتال اصلی هستند. مثل بیت‌کوین که دو فورک اصلی بیت‌کوین کش و لایت کوین دارد.
دلایل چین اسپلیت
شکاف‌های زنجیره‌ای می‌تواند به دلایل مختلف رخ دهد. اختلافات در جوامع عمومی بلاکچین اغلب منجر به شکافی می‌شود که به طور دائم یا موقت یک بلاکچین را به دو یا چند مسیر بالقوه تقسیم می‌کند.
گاهی اوقات توسعه‌دهندگان بر این باورند که یک ارز دیجیتال از بسیاری جهات خوب است، اما می‌تواند از تنظیمات فنی خاص‌تر و کامل‌تری بهره‌مند شود. به همین دلیل سراغ چین اسپلیت آن می‌روند.
یکی از مطرح‌ترین مثال‌هایی که در این زمینه وجود دارد، لایت کوین است. لایت کوین (LTC) از بیت‌کوین (BTC) جدا شد تا زمان تولید سریع‌تر بلاک را فراهم کند و عرضه کل را افزایش دهد. این در حالی است که با وجود فورک بودن لایت کوین و اینکه از روی بلاکچین اصلی، یعنی همان بیت‌کوین جدا شده است، کوین و الگوریتم هش متفاوت و مخصوص به خودش را دارد.
بیشتر بخوانید: مقایسه بیت‌کوین و لایت‌کوین (تفاوت‌ها و شباهت‌ها)
همان‌طور که بلاکچین تکامل می‌یابد، توسعه‌دهندگان روی یک بلاکچین ممکن است تفاوت‌های ایدئولوژیکی در مورد نحوه توسعه بلاکچین یا در مورد کاربردهای بلاکچین داشته باشند. این اختلاف‌نظرها می‌توانند منجر به چین اسپلیت می‌شود.
هدف اصلی از این اسپلیت هم تولید کوین جدیدی است که هر توسعه‌دهنده بتواند آن را با روش خودش تکامل و بهبود دهد. بیت‌کوین کش (BCH)، ناشی از تقسیم بیت‌کوین (BTC) به دلیل اختلاف‌نظر بین جوامع در مورد افزایش اندازه بلوک است.
تغییراتی که در Bitcoin Core توسط توسعه‌دهندگان بیت‌کوین کش و بیت‌کوین گلد انجام شد شامل تغییراتی در قوانین اجماع بود. توسعه‌دهندگان بیت‌کوین کش بیت‌کوین اصلی یا همان Bitcoin Core را با افزایش حداکثر پایه اصلاح کردند. این اصلاحات شامل اندازه بلوک، اضافه‌کردن تنظیمات سختی کاهش در مورد هش با کارمزد کمتر و حذف عملکرد شاهد جدا (یا SegWit، BIP91/BIP148) است.
چین اسپلیت به دلیل حفظ امنیت بلاکچین
جداشدن اتریوم کلاسیک (ETC) از اتریوم (ETH) هم به دلیل اختلاف‌نظر در مورد اینکه آیا توسعه‌دهندگان می‌توانند داده‌های روی بلاکچین را اصلاح کنند تا سکه‌های دزدیده شده را به صاحبان خود بازگردانند، رخ داد.
یکی دیگر از تقسیم‌های بسیار مهمی که در بلاکچین اتفاق افتاده است، چین اسپلیت اتریوم است. پس از هک شدن بلاکچین، دو بلاکچین جداگانه، اتر (ETH) و اتریوم کلاسیک (ETC) در اتریوم ایجاد شد. در واقع تقسیم زنجیره ممکن است راه بهتری برای بهبود امنیت یک بلاکچین موجود نیز ارائه دهد.
بلاکچین به طور مشخص دارای گره‌ها یا ماینرهایی است که به طور جمعی دسته‌ای از تراکنش‌ها را تایید کرده و در بلوک‌ها دسته‌بندی می‌کنند و سپس این بلوک‌ها را به یک زنجیره زمانی اضافه می‌کنند. در آخر، به‌جای اینکه در یک سرور مرکزی ذخیره شود، زنجیره حاوی تاریخچه تراکنش‌ها در هر گره در شبکه ذخیره و همگام می‌شود.
تقسیم بلاکچین نشان‌دهنده یک تغییر عمده در تکامل یک بلاکچین است. تغییری که باعث ایجاد عدم اطمینان در بین توسعه‌دهندگان، استخراج‌کنندگان و سرمایه‌گذاران می‌شود. درعین‌حال، اسپلیت‌ها می‌توانند فرصت‌های جدیدی را برای توسعه‌دهندگان و طراحان ایجاد کنند.
آنها از بستر جدید‌تر و کامل‌تری برای تولید کوین خود استفاده خواهند کرد و در نهایت، یک بلاکچین و کوین جدید‌تر به بازار معرفی می‌کنند.
بیشتر بخوانید: تنها توسعه‌دهندگان بیت‌کوین، اطلاعات تخصصی در این باره دارند!
از طرفی درک رویداد‌هایی که منجر به چین اسپیلت و تولید کوین جدید می‌شود توسط معامله‌گران و تریدر‌ها، به آنها کمک می‌کند تا خطرات و مزایای مرتبط با کوین و بلاکچین موردنظر خود را بهتر ارزیابی کنند. این کار باعث می‌شود تا فناوری موردنظرشان را بهتر بشناسند و فرصت بهتر و دقیق‌تری برای تعیین استراتژی و شرایط مربوط به معامله و سرمایه‌گذاری خود داشته باشند.
یکی از دلایلی دیگری که باعث کریپتو فورک می‌شود شوخی یا سرگرمی است! گاهی اوقات یک کریپتو فورک می‌تواند یک شوخی ساده باشد، مانند Dogecoin) DOGE) که حاصل یک شوخی ساده است.
دوج‌کوین آلت‌کوینی است که از لایت کوین اسپلیت شده است. کوینی که از یک الگوی رفتاری اینترنتی الهام گرفته شده و درست زمانی که هیچ‌کس انتظارش را نداشت به ارزش بازار بیش از 2 میلیارد دلار رسید.
انواع چین اسپلیت
هنگامی که یک زنجیره شکافته می‌شود، دو نوع فورک ممکن است رخ دهد:
- هارد فورک (چین اسپلیت دائم)
- سافت فورک (چین اسپلیت موقت)
هارد فورک به تغییر قابل‌توجهی در شبکه اصلی بلاکچین اشاره دارد که منجر به جدایی مستقیم و فوری از زنجیره می‌شود. توکن جدید دیگر با بلاک‌چینی که از آن جدا شده است سازگار نخواهد بود.
این در حالی است که یک سافت فورک از زنجیره موجود جدا نمی‌شود، بلکه آن را با قوانین و ویژگی‌های جدید بهبود می‌بخشد. ازاین‌رو، برخلاف هارد فورک، سافت فورک همواره «سازگار با عقب – backward-compatible software» باقی می‌ماند. زمانی که اختلافات شناسایی شده در بلاکچین غیرقابل تطبیق هستند، ممکن است هارد فورک همچنان رخ دهد.
فورک‌ها می‌توانند یک بلاکچین را به‌صورت موقت یا دائم تقسیم کنند. به‌عنوان‌مثال، سافت فورک یک ارتقا نرم‌افزاری سازگار با قبل (backward-compatible software) است که بلاکچین را به طور موقت تقسیم می‌کند.
در طول فرآیند سافت فورک، زنجیره اصلی بلوک‌هایی را از ندهای ارتقا یافته و غیر ارتقا یافته می‌پذیرد. زنجیره دوشاخه‌شده به نوبه خود حاوی بلوک‌هایی فقط از ندهای ارتقا یافته است.
ندهای ارتقا یافته باید به یک اجماع برسند و درصد معینی از قدرت پردازش شبکه را در یک محدودیت زمانی به دست آورند. در غیر این صورت، سافت فورک از کار می‌افتد و زنجیره اصلی ادامه می‌یابد. در صورت رسیدن به توافق، قوانین جدید در شبکه اجرا می‌شود. همه گره‌ها نیاز به ارتقا دارند، در غیر این صورت بلوک‌های ناشناخته را استخراج می‌کنند.
بیشتر بخوانید: فول نود (Full Node) چیست و چه مزایایی دارد؟
در مقابل، هارد فورکی است که ممکن است منجر به شکاف دائمی در یک زنجیره بلوکی شود. هارد فورک بک‌وارد کامپتیبل نیست. به طور دائم دو بلاکچین مجزا ایجاد می‌کند. هر دو زنجیره به‌صورت موازی اما با مجموعه‌ای از قوانین متفاوت اجرا می‌شوند.
هارد فورک‌ها برای رسیدگی به مسائل حاد مانند افزایش اندازه بلوک، سوءاستفاده جدی از شبکه و سرقت اجرا می‌شوند. اتر و اتریوم کلاسیک از اتریوم در نتیجه هارد فورک ایجاد شدند.
پس تقسیم بلاکچین را به‌عنوان تغییراتی در قوانین بلاکچین تعریف می‌کنیم که منجر به واگرایی دائمی بلاکچین و توسعه آن به دو یا چند مسیر بالقوه می‌شود. پیامدهای تقسیم بلاکچین را می‌توان از دیدگاه‌های فنی، اجتماعی و اقتصادی مورد بررسی قرار داد.
اثرات منفی چین اسپلیت
اگرچه تقسیم‌های زنجیره‌ای به‌طورکلی به‌عنوان راهی برای بهبود فناوری‌های بلاکچین و احتمالاً کسب درآمد بیشتر از آنها در نظر گرفته می‌شود، اما اثرات منفی نیز می‌تواند از آنها حاصل شود. این اثرات منفی شامل سردرگمی کاربران، اختلال در سرمایه‌گذاری‌های موجود و ازدست‌دادن اعتماد سرمایه‌گذار به دلیل متمرکز شدن است.
صرف‌نظر از دلیل تقسیم زنجیره، حتی اگر برای بهبود بلاکچین موجود باشد، کاربران ممکن است در مورد اینکه در کدام بلاکچین باید به سرمایه‌گذاری خود ادامه دهند سردرگم شوند. همچنین، ممکن است سیاست‌ها و پروژه‌های مختلفی وجود داشته باشد که در طول این دوره در حال انجام است. این سیاست‌های مختلف به طور قطع باعث اختلال در برنامه‌ها خواهد شد. زیرا منابع و توسعه‌دهندگان هم بین دو بلاکچین تقسیم می‌شوند.
همچنین با توزیع قدرت هش بین دو بلاکچین خطر کاهش قدرت هش هم وجود دارد و در نتیجه خطر انحصار را نیز افزایش می‌دهد. این امر باعث ازبین‌رفتن اعتماد کاربران و سرمایه‌گذاران می‌شود که تهدیدی برای کل بخش بلاکچین است.
از منظر اجتماعی، انشعاب باعث بروز اختلافات و عدم اطمینان در بین جامعه یک بلاکچین می‌شود. از منظر اقتصادی، اگر زنجیره جدید حمایت جامعه را جلب کند و بقای خود را جلب کند، اسپیلت می‌تواند سود زیادی برای برخی از اعضای جامعه به همراه داشته باشد.
تقسیمات بلاکچین به طور گسترده‌ای در اخبار و رسانه‌های اجتماعی مورد بحث قرار گرفته است. علی‌رغم این پوشش رسانه‌ای قابل‌توجه، تحقیقات آکادمیک کمی بر روی تقسیم بلاکچین متمرکز شده است.
بقا و پایداری جامعه پروژه‌های چین اسپلیت و اصلی قطعی نیست. در برخی موارد، هم پروژه‌های فورک شده و هم پروژه‌های اصلی زنده می‌مانند و حمایت جامعه را بقای آنها را تضمین می‌کنند.
همچنین ممکن است حمایت جامعه و سرنوشتی که برای بلاکچین اصلی و فورک آن اتفاق می‌افتد نتواند پاسخگوی نیازهای جدید باشد و در نهایت از صفحه بلاک‌چین‌ها و فناوری مربوط به آن حذف شوند.
شما در بورس، علاوه بر خرید و فروش سهام:
- می‌توانید در دارایی‌هایی مانند طلا و مسکن سرمایه‌گذاری کنید
- در صندوق‌های سرمایه گذاری بدون ریسک، سود ثابت بگیرید
برای شروع سرمایه‌گذاری، افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:
برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود: