رابطه بین دو شاخص عمده اقتصادی طلا و بازار بورس مدت‌هاست که محل بحث بوده است.
بر اساس تحقیقات انجام شده، میان بازار بورس و قیمت طلا رابطه معکوس وجود دارد و این رابطه در بیشتر اقتصادهای جهان برقرار است.
این همبستگی معکوس به دلیل برداشت سرمایه‌گذاران از بازار است. چرا سرمایه‌گذاری در طلا؟ چرا گزینه‌های دیگر نه؟ آیا ارتباطی بین این دو وجود دارد یا این فقط یک تصور اشتباه در میان افراد است؟
عناوین مطلب:
در ادامه بررسی خواهیم کرد که چرا سرمایه‌گذاران بازار بورس ممکن است به سرمایه‌گذاری در طلا روی بیاورند.
آیا میان قیمت طلا و بازار بورس رابطه‌ای وجود دارد؟
به طور کلی می‌توان گفت که رابطه آشکاری بین قیمت سهام و قیمت طلا برقرار است. در واقع، قیمت طلا و قیمت سهام به صورت معکوس با هم در ارتباط هستند. اما این دقیقاً به چه معناست؟
زمانی که شاخص بازار بورس بالا می‌رود، قیمت طلا کاهش می‌یابد و بالعکس. اما چرا افراد در صورت رکورد بورس در طلا سرمایه‌گذاری می‌کنند؟ چه چیزی باعث این اتفاق می‌شود؟
تمام سرمایه‌گذاران بازار سهام و طلا را با هم مقایسه می‌کنند، اگرچه هیچ ارتباط واضحی بین این دو وجود ندارد. با این حال، وقتی به سوابق تاریخی بازار سهام و طلا نگاه کنیم، می‌توانیم به وجود یک ارتباط جالب بین بورس و طلا پی ببریم.
محققان متوجه شده‌اند که زمانی که بازار بورس عملکرد ضعیفی دارد، فروش سکه طلا و واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا به بالاترین حد خود می‌رسد. حتی زمانی که نرخ توسعه تولید ناخالص داخلی کشور کاهش پیدا می‌کند، مردم به سراغ سرمایه‌گذاری در دارایی‌های فیزیکی مانند طلا می‌روند.
هنگام مقایسه سرمایه‌گذاری در طلا و بورس باید عوامل مختلفی را در نظر بگیریم. در هر دوی این شاخص‌ها، سرمایه‌گذاران زمانی که قیمت‌ها کاهش یافته سرمایه‌گذاری می‌کنند و دارایی‌های خود را تا رسیدن به اهداف قیمتی خود نگه می‌دارند.
زمانی که خریداران احساس خطر می‌کنند، ممکن است سرمایه‌گذاری در طلا را بر سرمایه‌گذاری در سهام پر ریسک ترجیح دهند. اما وقتی از طلا به عنوان یک سرمایه‌گذاری «مطمئن» صحبت می‌کنیم، دقیقاً منظورمان چیست؟
سرمایه‌گذاران ممکن است از طلا به عنوان پوششی در برابر ریسک بازار سهام استفاده کنند. اما در سوی دیگر، اهمیت بازار بورس غیرقابل انکار است. در واقع، به دلیل نقشی که بورس در اقتصاد کشورها دارد، تصور جهان بدون آن آسان نیست.
بیشتر بخوانید: عوامل موثر بر قیمت سهام شرکت‌ها و شاخص بورس ایران
بررسی دقیق‌تر رابطه طلا با بورس
معمولاً میان تمام بازارهای جهانی همبستگی وجود دارد و بازارها از یکدیگر تاثیر می‌پذیرند.
این همبستگی نه تنها بر بازارهای یک کشور تأثیر می‌گذارد، بلکه به دلیل ارتباط تنگاتنگ میان اقتصادهای جهان، بر بازارهای کشورهای دیگر هم تاثیر خواهد گذاشت.
از طرف دیگر، تغییر نرخ دلار بر قیمت سهام دلاری بازار بورس ایران هم تاثیر خواهد گذاشت. بیشتر سهام عمده بازار بورس ایران وابسته به دلار است؛ در واقع بورس تحت تاثیر سهام بزرگ و شاخص‌ساز دچار نوسان‌های بزرگ می‌شود. بنابراین، با افزایش نرخ دلار می‌توان انتظار داشت وضعیت شاخص بورس هم صعودی شود.
بیشتر بخوانید: سهام دلاری و غیردلاری چیست؟
در حالی که بازار طلا هم از بازارهای سرمایه‌گذاری عمده محسوب می‌شود، اما نمی‌توان گفت که میان این بازار و بورس رقابت متقابل وجود دارد چرا که بازار سرمایه به صورت مستقل عمل می‌کند؛ از سوی دیگر عوامل تعیین کننده قیمت طلا، نرخ دلار و انس جهانی بوده که ارتباطی مستقیمی با بازار سهام ندارند.
در واقع، با افزایش نرخ دلار قیمت طلا نیز در ایران افزایش پیدا می‌کند؛ این روند ممکن است توجه سرمایه‌گذاران را به خود جذب کند و در نتیجه شاهد خروج سرمایه از بورس و افزایش تقاضا برای طلا باشیم.
البته، این اتفاق نمی‌تواند بیانگر عدم جذابیت بازار بورس یا افت قیمت سهام باشد. بالعکس، کاهش تقاضا برای خرید طلا هم نمی‌تواند به طور مستقیم بر بورس تاثیر بگذارد چرا که علت کاهش تقاضا برای طلا لزوماً رونق گرفتن بازار بورس نیست و ممکن است ناشی از عوامل دیگری از جمله کاهش نرخ دلار یا نوسانات قیمتی و یا کاهش نرخ انس جهانی باشد.
سرمایه‌گذاری در کدام یک بهتر است؟ طلا یا بورس؟
بسیاری از شرکت‌های سودآور برای کاهش یا حذف ریسک سرمایه‌گذاری‌های خود اقدام به سرمایه‌گذاری در طلا و سهام می‌کنند.
این به این دلیل است که طلا یک ذخیره ثروت محسوب می‌شود، در حالی که بازار بورس صرفاً ابزاری برای کسب سود مطرح است. رفتار سهامداران در هنگام سرمایه‌گذاری در هر یک از دو بازار طلا و بورس ناشی از این ویژگی‌های بازارها است.
وقتی این دو نوع سرمایه‌گذاری را با هم مقایسه می‌کنیم، می‌بینیم که از جهات زیادی مشابه هم هستند. ارزش طلا و سهام هر دو ماهیت پویا دارند و در واکنش به دلایل مختلف، رشد و افت می‌کند.
زمانی که اقتصاد کشوری دچار آشفتگی می‌شود، قیمت سهام شرکت‌ها کاهش می‌یابد، در حالی که قیمت طلا افزایش پیدا می‌کند. اگر سرمایه‌گذاران در این مدت سرمایه خود را از بازار بورس خارج کرده و در طلا سرمایه‌گذاری کنند، شاخص بورس ریزش قابل توجهی را تجربه خواهد کرد که این به نوبه خود بر اقتصاد تأثیر می‌گذارد.
بیشتر بخوانید: چگونه بهترین زمان خرید طلا را تشخیص دهیم؟
بنابراین این سوال که طلا منبع سرمایه‌گذاری بهتری است یا بورس، کاملاً به مقدار بازدهی بستگی دارد که امیدوارید کسب کنید.
خواه می‌خواهید یک سرمایه‌گذاری بلندمدت انجام دهید یا کوتاه مدت، یا می‌خواهید پولتان را در چیزی سرمایه‌گذاری کنید که به راحتی قابلیت نقدشوندگی داشته باشد، سرمایه‌گذاری در هر دو بازار می‌تواند سودآور باشد.
بیشتر بخوانید: اهمیت تنوع بخشی به سبد سرمایه گذاری؛ نحوه متنوع سازی پرتفوی
حالا اگر به جای سرمایه‌گذاری در بازار بورس به طلا فکر می‌کنید، ادامه این مطلب را بخوانید تا در مورد درستی تصمیم‌تان مطمئن شوید.
آیا طلا می‌تواند پوششی در برابر ریسک سقوط بازارهای مالی دیگر باشد؟
از آنجا که میان سهام و طلا ارتباط معکوس وجود دارد، هرچه اصلاح قیمت سهام بزرگتر باشد، موج رشد قیمت طلا قوی‌تر می‌شود.
طلا یکی از کالاهایی است که تحت شرایط مختلف توانسته ارزش خود را حفظ کرده و حتی رشد قیمت داشته باشد. در نتیجه، می‌توان طلا را به عنوان یک ذخیره ارزش برای سرمایه‌گذاری انتخاب کرد، در حالی که بازار سهام ماهیت متفاوتی دارد و هدف افراد از سرمایه‌گذاری در آن کسب سود در بازه‌های زمانی مختلف است.
زمانی که بازارها به شدت دچار آشفتگی می‌شوند، هر اتفاقی ممکن است رخ دهد. با این حال، با توجه به ماهیت طلا، رویکرد عاقلانه این است که هر سرمایه‌گذاری، صرف‌نظر از وضعیت بازار بورس، بخشی از سبد دارایی‌هایش را به طلا اختصاص دهد.
حالا که رابطه بین طلا و بازار بورس را به دقت بررسی کردیم، وقت آن است که کمی عمیق‌تر به جنبه‌های طلا و بازارهای سهام بپردازیم.
نگاه عمیق‌تر به بازار بورس
بازار بورس مکانی است که در آن سهام شرکت‌های سهامی عام خرید و فروش می‌شود و نقش مهمی در اقتصاد دارد.
این بازار امکان جابه‌جا شدن منابع مالی در سراسر اقتصاد را فراهم می‌کند و به پیشرفت اقتصادی کشورها کمک می‌کند. با این حال، در صورت عدم نظارت دولت و وجود قوانین تنظیمی در بازار بورس ممکن است اتفاقات ناگواری در بازار رخ دهد که تأثیر منفی قابل توجهی در اقتصاد داشته باشد.
بازار اولیه و بازار ثانویه دو بخش اصلی بازار سهام هستند. بازار اصلی جایی است که در آن سهام تازه منتشر شده شرکت‌ها برای اولین بار از طریق فرآیند عرضه عمومی اولیه به فروش می‌رسد.
از سوی دیگر، بازار ثانویه جایی است که تمام اوراق بهادار موجود (که قبلاً در بازار اولیه عرضه شده است) در آن معامله می‌شود. از آنجا که رکود اقتصادی می‌تواند باعث ریزش بازار سهام شود، دولت باید فعالانه نوسانات بازار سهام را زیر نظر داشته باشد.
از سوی دیگر، بازار طلا ذاتاً یک بازار جهانی است و افراد از هر جای دنیا می‌توانند بدون محدودیت در طلا سرمایه‌گذاری کنند. طلا یک فلز ارزشمند است که در تمدن‌های باستانی جایگاه برجسته‌ای داشته و در فرهنگ بشری نقش بسزایی داشته است.
طلا برای اولین بار در ساخت جواهرات گران‌بها استفاده شد، که هنوز هم بخش قابل توجهی از اشکال طلای فعلی در گردش است. شرکت‌های فیزیکی مانند تولیدکنندگان و همچنین کاربران نهایی از جمله شرکت‌کنندگان متعدد در معاملات بازار طلا هستند.
دلایل افزایش غیرمنتظره نرخ طلا چیست؟
افزایش گرایش افراد به سرمایه‌گذاری در طلا به طور قابل توجهی موجب افزایش قیمت این فلز گران‌بها شده است.
تقاضا برای طلا همیشه وجود دارد و قیمت طلا تا حدودی بر اساس عرضه و تقاضا تعیین می‌شود. زمانی که ریسک اقتصادی بالا باشد و نرخ بهره پایین باشد، قیمت طلا معمولاً افزایش پیدا می‌کند.
قیمت طلا در چند سال اخیر به دلیل شیوع ویروس کووید-19 در سراسر جهان افزایش یافته است. از طرفی رکود اقتصادی موجود در کشور ایران و سقوط بازار بورس موجب شده سرمایه‌گذاران بیشتری به خرید طلا روی بیاورند.
این گرایش را می‌توان در سراسر جهان مشاهده کرد و همین افزایش تقاضا موجب افزایش قیمت طلا شده است.
نتیجه‌گیری
همان‌طور که گفتیم، سرمایه‌گذاری در طلا مورد توجه اکثر سرمایه‌گذاران است و همین یکی از دلایل شکل‌گیری رابطه معکوس بین طلا و بازار سهام است.
سرمایه‌گذاران با مشاهده سقوط هر کدام از بازارهای طلا یا بورس وحشت زده شده و به جای اینکه منتظر بمانند تا قیمت‌ها بازگردد، فوراً سرمایه خود را از آن بازارها خارج کرده و در بازار دیگر سرمایه‌گذاری می‌کنند.
آن‌ها همیشه به دنبال یافتن یک پناهگاه امن با سود مستمر هستند، در نتیجه در صورت ناکامی در بازار بورس به سراغ بازارهای دیگر از جمله طلا می‌روند و بالعکس. همین رفتار جمعی سرمایه‌گذاران موجب افت یک بازار و رونق گرفتن بازار مقابل و شکل‌گیری رابطه معکوس بین بازارهای بورس و طلا می‌شود.
عامل دیگری که ممکن است ارتباط منفی فعلی بین این دو بازار را توضیح دهد، واکنش آن‌ها به سایر عوامل اقتصادی است که اغلب متفاوت و حتی متضاد است.
مقالات مرتبط:
شما در بورس، علاوه بر خرید و فروش سهام:
- می‌توانید در دارایی‌هایی مانند طلا و مسکن سرمایه‌گذاری کنید
- در صندوق‌های سرمایه گذاری بدون ریسک، سود ثابت بگیرید
برای شروع سرمایه‌گذاری، افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:
برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود: