افرادی که به تازگی با دنیای دیفای آشنا شده‌اند برایشان سؤال است که چگونه می‌توان تنها با ذخیره و سهام‌گذاری ارزهای دیجیتال در دیفای چنان سود خوبی دریافت کنند.
سودی که در کشورهایی با اقتصاد پیشرفته مانند ندارد و تنها کافی است برای به دست آوردن آن، اندوخته‌های خود را داخل این دنیای دیجیتال سرمایه گذاری کنید.
این سودهای بسیار خوبی که توسط دنیای DeFi به کاربران پرداخته می‌شود، باعث محبوبیت روز افزون آن شده و هر روزه افراد بیشتری برای کسب سود سرمایه‌های خود را در شبکه سپرده گذاری می‌کنند.
عناوین مطلب:
اما چرا سود جهان دیفای بیشتر از سود نظام‌های بانکی و سیستم‌های مالی دیگر است؟ آیا واقعاً می‌توان راه صد ساله را یک شبه رفت یا این سودهای زیاد تبعات منفی نیز دارند؟
بیشتر بخوانید: آشنایی با دیفای 2؛ جدیدترین سیستم مالی مبتنی بر اتریوم
دیفای (DeFi) چیست؟
برای این که شناخت بیشتری از نحوه سوددهی DeFi داشته باشیم باید ابتدا این شبکه را به طور کامل بشناسیم.
این مجموعه به افرادی که داخل کیف پول‌های خود ارز دیجیتال دارند اجازه می‌دهد تا با سپرده گذاری ارزهای دیجیتال خود به روش‌های مختلف، سودهای خوبی دریافت کنند.
این سیستم‌های سود دهی قبلاً توسط نظام بانکی نیز انجام می‌شد و امروزه علاقه سرمایه گذاران به دلیل نرخ سود خوبی که دیفای ارائه می‌دهد، به این جهان دیجیتال بیشتر شده است.
حالا بگذارید چند مورد از روش‌های مختلف کسب سود در DeFi را معرفی و بررسی کنیم تا در انتها بتوانیم توضیح دهیم که چرا نرخ سود دیفای اینقدر زیاد است!
قرض دادن و قرض گرفتن
این روش یکی از قدیمی‌ترین روش‌های کسب سود محسوب می‌شود که هم در اقتصاد سنتی و هم در دنیای کریپتو رایج است.
در صورتی که مقداری ارز دیجیتال دارید که نمی‌دانید با آن چه کار کنید، می‌تواند ارزهای خود را به یک نرم افزار دیفای قرض بدهید و در مقابل آن، درصدی مشخصی سود دریافت کنید.
این پلتفرم‌ها، ارز دیجیتال‌های شما را به سایر کاربرانی که به آن نیاز دارند قرض داده و در مقابل آن، مقداری سود به شما پرداخت می‌کنند.
میانگین نرخ سود (APY) در این حالت به عوامل زیادی بستگی دارد از جمله نرم افزاری که با آن همکاری می‌کنید، مقدار سپرده‌ای که سرمایه گذاری کرده‌اید و تقاضایی که برای ارز دیجیتال شما وجود دارد. در حالت کلی تقاضا برای استیبل کوین‌ها بیشتر است و طبیعتاً سود ناشی از سپرده گذاری آن‌ها بیشتر خواهد بود.
بیشتر بخوانید: وام‌گیری و وام‌دهی در دیفای
استیکینگ
استیکینگ (staking) قابلیتی مخصوص در دیفای است.
در این حالت شما ارز دیجیتال‌های خود را وارد یک استخر استیک کرده و برای یک مدت خاص نمی‌توانید از آن‌ها استفاده کنید. در مقابل شما به ازای مقدار ارز دیجیتالی که استیک کرده‌اید درصد مشخصی سود دریافت می‌کنید.
از آنجایی که استیکینگ باعث کاهش عرضه کل ارز دیجیتال‌ها در بازار و جلوگیری از افت قیمت آن‌ها می‌شود، دیفای همیشه سعی داشته افراد را به استیکینگ ترغیب کند.
بیشتر بخوانید: بیشترین سود استیکینگ مربوط به کدام ارزهای دیجیتال است؟
تأمین نقدینگی
در این حالت فردی مقداری ارز دیجیتال یا جفت ارز دیجیتال به یک نرم افزار یا سیستم مثلاً یک صرافی غیرمتمرکز (DEX) تزریق می‌کند تا نقدینگی مورد نیاز آن را تأمین کند.
نرم افزار نیز در قبال تأمین نقدینگی مقداری ارز دیجیتال از توکن بومی سیستم یا توکن‌های از پیش تعیین شده را به فرد در قالب پاداش پرداخت می‌کند.
بیشتر بخوانید: استخر نقدینگی در دیفای چیست؟
ییلد فارمینگ (Yield Farming)
ییلد فارمینگ در واقع اصطلاحی است به معنای ترکیب چند روش سود دهی از روش‌هایی که به آن‌ها اشاره کردیم.
در این حالت بیشترین میزان سود عاید کاربران می‌شود چرا که با ترکیب چند روش مختلف، مقدار سود به دست آمده چند برابر شده و می‌توان از انعطاف پذیری دیفای به بهترین نحو ممکن استفاده کرد.
افرادی که نقدینگی فراهم می‌کنند (LP ها) می‌توانند با تزریق ارزهای دیجیتال خاص در قالب نقدینگی به استخر‌ها و صرافی‌های خاص (معمولاً دو نوع ارز دیجیتال با نسبت 50/50 و ارزش برابر) یک بازار ساز خودکار برای هر کدام از این ارزهای دیجیتال ایجاد کنند.
بیشتر بخوانید: منظور از AMM در کوینکس چیست؟
از آن طرف، LPها پاداش خود را برای تزریق نقدینگی در قالب یک نوع توکن جدید دریافت می‌کنند که می‌توانند بلافاصله آن را به استیبل کوین تبدیل کنند تا ارزش آن ثابت بماند؛ یا می‌توانند آن را با Wrapped Bitcoin، اتریوم یا هر نوع ارز دیجیتالی که در صرافی لیست شده است معاوضه کنند.
بیشتر بخوانید: توکن رپد (Wrapped Token) چیست و چه کاربردی دارد؟
در صورت تمایل افراد می‌توانند سود به دست آمده را دوباره وارد استخرهای نقدینگی کرده و به ازای آن سود بیشتری کسب کنند. در واقع در ییلد فارکنیگ به هر نحوی که بخواهید می‌توانید دارایی‌های خود را برای کسب سود وارد چرخه‌های مختلف کنید.
فارمینگ لایه دوم (Layer Two Farming)
خب حالا برگردیم سر سؤال اصلی؛ چگونه دیفای می‌تواند چنان نرخ سودهای اعجاب انگیزی به کاربران خود اعطا کند؟
با یک سرچ ساده در مورد Yield Farming، اصطلاحاتی مانند Wasabix و Eggplant را مشاهده خواهید کرد؛ پروتکل‌هایی که بر روی اسمارت چین بایننس (BSC) ساخته شده‌اند و نرخ سود متوسط آن‌ها چیزی حدود 4000% است!
یا مثلاً ZolyZap Finance که روی شبکه Polygon فعالیت می‌کند به کاربران خود نرخ سود متوسط 2421% عرضه می‌کند یا Liquid Driver که روی شبکه Fantom Network فعالیت می‌کند نیز نرخ سود متوسط 1893% را برای کاربران برآورد کرده است.
یعنی در صورتی که شما با نرخ سود متوسط 1000%، مقدار خاصی ارز دیجیتال را به یک استخر نقدینگی تزریق کرده باشید و مثلاً در پایان روز اول صرافی به شما 100 توکن بدهد، از روز دوم شما علاوه بر دارایی اولیه خود، به ازای 100 توکنی که جایزه گرفته بودید نیز سود دریافت می‌کنید؛ دقیقا مانند یک گوی برفی که همچنان که روی برف می‌غلتد، بزرگ و بزرگ‌تر می‌شود!
به این نوع سرویس دیفای، Layer Two Farming گفته می‌شود. البته در بیشتر موارد (نه همه موارد) این سرویس‌ها چیز جدیدی برای ارائه کردن ندارند بلکه اغلب سرویس‌های قدیمی هستند که از چشم دور مانده‌اند و با احیای آن‌ها و نام گذاری مجدد، شرکت‌های مختلف سعی در جذب مخاطب برای جمع آوری نقدینگی می‌کنند.
نرخ سود بالای دیفای خوب است یا بد؟
در جواب به این سؤال باید بگوییم همه چیز به توکن بومی صرافی‌ای که سرمایه‌های خود را در آن می‌گذارید بستگی دارد.
قسمت عمده سودهای چهار رقمی و حتی پنج رقمی که صرافی و استخرهای نقدینگی به شما اعطا می‌کنند، در قالب توکن بومی خودشان خواهد بود.
از آنجایی که این توکن‌های بومی به مقدار فراوان و در قالب سود به سرمایه گذاران پرداخت می‌شوند، در اکثر موارد دچار افت قیمت شدید می‌شوند. برای جبران این مشکل صرافی‌ها سعی می‌کنند با نرخ سودهای کلان، ذهن افراد را اغوا کرده و آن‌ها را به سمت خود بکشانند.
به صورت یک قانون کلی به خاطر داشته باشید که هرچه میزان سود یک استخر بیشتر باشد، ریسک آن بیشتر بوده و به احتمال زیاد استخر به تازگی شروع به کار کرده است. نرخ سود کم ممکن است در قبال سودهای چهار رقمی کمی عجیب به نظر برسد اما سرمایه گذاران بسیاری هستند که ثبات را به هر چیزی ترجیح می‌دهند.
همچنان که کاربران بیشتری دارایی‌های خود را وارد یک استخر نقدینگی می‌کنند، نرخ سود استخر‌ها نیز کاهش می‌یابد.
در این حالت اگرچه با افزایش محبوبیت توکن بومی شبکه ممکن است کاهش چند صد درصدی نرخ سود چندان مهم نباشد، اما اگر دارایی شما در استخر ارزش خود را از دست بدهد باز هم حاضر خواهید بود ریسک کنید؟
یکی از ریسک‌هایی که فارم کنندگان سود با آن دست و پنجه نرم می‌کنند، این است که ارزش سپرده‌های آن‌ها کاهش یابد و سودی که دریافت می‌کنند کمتر از زیانی باشد که متحمل شده‌اند.
بیشتر بخوانید: آنچه باید در مورد سرمایه‌گذاری در دیفای بدانید
اگر بخواهیم واقع بین باشیم، بیشتر مواردی که به آن‌ها اشاره کردیم بیشتر از این که شبیه مدیریت منابع مالی باشد، بیشتر شبیه یک بازی است. هزینه‌های جانبی شامل مواردی از این قبیل هستند که نباید به آن‌های بی توجه بود:
- هزینه کانکشن: بیشتر پروتکل‌ها برای متصل کردن کیف پول‌تان به شبکه از شما هزینه می‌گیرند.
- هزینه تراکنش: هر بار که سرمایه‌های خود را به یک استخر یا صرافی وارد یا از آن خارج می‌کنید، باید هزینه‌ای بابت این کار پرداخت کنید. از آنجایی که بیشتر تراکنش‌های دیفای در بلاک‌چین اتریوم انجام شود، هزینه تراکنش می‌تواند بسیار بالا باشد.
مشابه هر گونه سرمایه گذاری دیگری، ممکن است همه یا قسمت بزرگی از سرمایه‌ای که وارد استخرهای نقدینگی ریسکی کرده‌اید را از دست بدهید. در نگاه اول ممکن است این اتفاق با توجه به میزان سود کلانی که وعده داده شده غیر ممکن به نظر برسد اما ریسک Yield Farming نسبتاً بالا است.
خطر دیگری که در استخرهای با سود کلان دارایی‌های شما را تهدید می‌کند، احتمال rug-pull است. این اصطلاح به معنای این است که عوامل یک مجموعه تمامی نقدینگی موجود در یک استخر را تخلیه کرده و مجموعه برای همیشه بسته می‌شود؛ نوعی کلاهبرداری در دنیای دیفای.
Rug-pull کردن زمانی رخ می‌دهد که توسعه دهندگان شبکه در قراردادهای هوشمند خود راه در رو هایی تعبیه می‌کنند که به آن‌ها اجازه می‌دهد نقدینگی یک استخر را به طور کامل تخلیه کنند و دارایی کاربران به طور کامل از استخر برداشته می‌شود.
این حالت که در واقع نوعی حقه و کلاه برداری دنیای کریپتو به شمار می‌رود، سرمایه گذاران را ترغیب می‌کند که قبل از سپرده گذاری در هرجایی در مورد آن تحقیق کرده و گول نرخ سودهای فریبنده را نخورند.
پروتکل‌های لایه دوم دیفای اگرچه ممکن است به شما قول بدهند راه صد ساله را یک شبه می‌توانید طی کنید، اما وقتی هزینه تراکنش‌ها، ارزش پایین توکن بومی آن‌ها و کاهش ارزش سرمایه خودتان را محاسبه کنید، خواهید دید که با این روش ثروتمند نخواهید شد.
بیشتر بخوانید: تراکنش‌های سریع‌تر و ارزان‌تر با پل زدن از اتریوم به لایه 2! (راهنمای کامل)
ذکر این نکته حیاتی است که قبل از این که دارایی‌های خود را دست یک سیستم و پروتکل خاص بسپارید، به خوبی در مورد آن تحقیق کنید تا از خطرات احتمالی پیشگیری کرده و متحمل ضرر و زیان نشوید.
جمع‌بندی
در دنیای ما کمتر تکنولوژی توانسته مانند دیفای در مدت زمان کمی رشدی چنین چشم گیر را تجربه کند.
قبل از این که نرخ سودهای نجومی برخی از پروژه‌های DeFi دل‌تان را ببرد، سعی کنید از پشت پرده این پروتکل‌ها باخبر شوید تا ریسک معاملات خود را کاهش دهید.
شاید پس از آن که تحقیقات خود را کردید، به این نتیجه برسید که سرمایه گذاری در یک پروتکل قابل اعتماد مانند اتریوم با سود کمتر، بهتر از آن باشد که سمت استخرهای لایه دوم با نرخ سودهای عجیب و غریب بروید.
قصد خرید یا فروش ارز دیجیتال در ایران را دارید؟ در این سایت می‌توانید با اطمینان و با چند کلیک خرید کنید: