شرکت‌هایی که در بازار عمومی سهام (بورس یا فرابورس) عرضه می‌شوند، باید از دستورالعمل‌های مشخصی که سازمان بورس برایشان مشخص می‌کند، پیروی کنند و شفافیت عملکرد خود را در مقایسه با قبل، بسیار افزایش دهند.
این شفافیت در چهارچوب افشای اطلاعات با اهمیت اتفاق می‌افتد و فعالان بازار را از آخرین وضعیت شرکت مورد نظر آگاه می‌کند.
این افشا، شامل موارد گسترده‌ای است که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌شود. این‌ها مواردی هستند که بر ارزش سهام شرکت اثرگذارند و در نتیجه، برای فعالان بازار سرمایه از اهمیت بالایی برخوردارند.
عناوین مطلب:
بیشتر بخوانید: ارزش گذاری یک دارایی یا شرکت چیست؟
افشا باید مطابق دستورالعمل سازمان بورس، به صورت عمومی و به‌موقع صورت بگیرد.
بیشتر بخوانید: شروع سرمایه گذاری در بورس
دسته‌بندی افشای اطلاعات با اهمیت در بورس
طبق دستورالعمل اجرایی شرکت‌های ثبت‌شده نزد سازمان بورس، افشای اطلاعات با اهمیت به طور کلی شامل دو دسته «الف» و «ب» می‌شود.
دسته‌بندی این اطلاعات به دو گروه «الف» و «ب»، بر اساس میزان تاثیرگذاری است. اطلاعات با اهمیت «الف»، بر عملکرد، وضعیت مالی و جریانات نقدی شرکت موثرند و اطلاعات با اهمیت گروه «ب»، روی ساختار سرمایه و تامین مالی شرکت تاثیر دارند.
بیشتر بخوانید: همه چیز درباره دامنه نوسان بورس (آپدیت 1401)
موارد و مصادیق اطلاعات گروه‌های «الف» و «ب» در ادامه آمده است:
افشای اطلاعات با اهمیت گروه الف
افشای اطلاعات با اهمیت گروه «الف» در بورس، شامل این موارد است:
- تعلیق یا توقف تمام یا بخشی از فعالیت شرکت
- شروع مجدد فعالیت متوقف یا تعلیق‌شده
- بهره‌برداری از طرح‌ها و پروژه‌های جدید
- اعلام اعسار یا ورشکستگی شرکت
- نتایج برگزاری مناقصه یا مزایده
- نتایج شرکت در مناقصه یا مزایده
- انعقاد، فسخ و یا تغییرات اساسی در قراردادهای مهم
- کشف منابع و یا ذخایر قابل توجه
- هر نوع ترکیب، تجزیه، ادغام و اکتساب
- نقل و انتقال دارایی‌های ثابت شرکت
- تحصیل سهام شرکت دیگر در هر یک از موارد ذیل:
- مبلغ خرید بیش از 5% درصد دارایی‌های شرکت در صورت‌های مالی سال قبل باشد.
- ناشر بیش از 5% سهام شرکت (بورسی یا فرابورسی) دیگر را خریداری نماید.
- واگذاری سهام شرکت دیگر در هر یک از موارد ذیل:
- مبلغ واگذاری بیش از 5% دارایی‌های شرکت در صورت‌های مالی سال قبل باشد.
- ناشر بیش از 5% سهام شرکت (بورسی یا فرابورسی) دیگر را واگذار نماید.
- تغییرات با اهمیت در عملکرد شرکت‌های تحت کنترل
- تغییر سهامدار عمده
- اعلام وقوع حوادث غیر مترقبه
- تعدیلات سنواتی
- درخواست خروج از شرکت‌های پذیرفته شده در بورس مربوطه
- خرید، واگذاری، اخذ، فسخ و تغییرات مجوز فعالیت، امتیاز تجاری یا علائم تجاری
- تأثیرات با اهمیت ناشی از تغییرات ارزی (قیمت ارز)
- دریافت یا پرداخت کمک‌های نقدی یا غیر نقدی بیشتر از ۵ درصد سرمایه شرکت
- پذیرش یا انتقال اوراق در بازارهای بین المللی
- برگشت بیشتر از ۵ درصد از محصولات شرکت بر اساس مبلغ فروش آخرین سال مالی
- دریافت مجوز تغییر بیشتر از ۱۰ درصد در قیمت فروش محصولات یا خرید مواد اولیه
- تغییر در برآوردهای حسابداری
افشای اطلاعات با اهمیت گروه ب
افشای اطلاعات با اهمیت گروه «ب» در بورس، این موارد را در بر می‌گیرد:
- تغییر در نوع فعالیت اصلی شرکت
- برگزاری مناقصه یا مزایده
- شرکت در مناقصه یا مزایده
- تغییر در روش یا رویه حسابداری
- افشای معاملات موضوع ماده 129 اصلاحیه قانون تجارت یا معاملات با سایر اشخاص وابسته
- پذیرش تعهدات جدید یا اتمام تعهدات قبلی
- دعاوی مهم مطروحه له یا علیه شرکت
- تغییرات در ترکیب تولید یا فروش محصولات
- تغییر وضعیت مشتریان یا عرضه‌کنندگان عمده شرکت
- برنامه انتشار اوراق بدهی
- پیشنهاد پرداخت سود یا تغییر سیاست تقسیم سود
- توثیق یا فک رهن دارایی‌ها
- ایجاد یا منتفی شدن بدهی احتمالی
- تغییر حسابرس
- تصمیم هیئت مدیره برای بازخرید سهم یا فروش سهام خزانه؛
- توثیق، مسدود کردن، آزادسازی یا فک رهن سهام ناشر متعلق به سهامدار عمده که عضو هیئت مدیره است
- سایر موارد
برخی جزئیات قانونی در این باره
طبق دستورالعمل اجرایی سازمان بورس، اگر هر گونه تغییری در اطلاعات با اهمیتی که قبلاً افشا شده‌اند اتفاق بیفتد، آن تغییر نیز به عنوان مصداقی از اطلاعات با اهمیت در نظر گرفته می‌شود و شرکت باید فوراً آن را افشا کند.
مسئله مهم دیگر این است که اگر اطلاعات نهانی شرکت به صورت غیررسمی افشا شود، ناشر باید بلافاصله آن اطلاعات را در سامانه رسمی افشای اطلاعات شرکت‌های ثبت‌شده نزد سازمان بورس افشا کند.
اگر یکی از محدودیت‌های زیر و الزام به عدم افشا برای ناشر وجود داشته باشد، می‌تواند اطلاعات مهم را با تاخیر (یعنی پس از برطرف شدن محدودیت مورد نظر) افشا کند:
- افشای فوری موجب زیان یا عدم‌النفع (از دست رفتن سود) با اهمیت برای ناشر شود.
- ناشر در حال انجام مذاکره بوده و هنوز بر سر اصول آن توافق حاصل نشده باشد.
- افشای فوری مزایای قابل توجهی برای شرکت‌های رقیب فراهم کند.
- موضوع مورد افشا پیوسته در حال تغییر باشد.
توقف و بازگشایی نماد پس از افشای اطلاعات با اهمیت
به علت تاثیرگذاری افشای اطلاعات با اهمیت بر ارزش و قیمت سهام شرکت‌ها، نماد معاملاتی آن‌ها پس از این افشا برای مدتی متوقف می‌شود. مدت زمان توقف نماد مورد نظر، به این بستگی دارد که اطلاعات به کدام گروه تعلق داشته باشد و در چه زمانی افشا شود.
در صورت افشای اطلاعات با اهمیت گروه «الف»، نماد معاملاتی مورد نظر متوقف شده و در جلسه معاملاتی بعد بازگشایی می‌شود.
اگر به گروه «ب» تعلق داشته باشد، نماد معاملاتی متوقف شده و بسته به زمان افشا، طبق یکی از موارد زیر بازگشایی می‌شود:
- اگر افشای اطلاعات با اهمیت تا 90 دقیقه پیش از اتمام جلسه معاملاتی انجام شود، نماد مورد نظر حداکثر به مدت 60 دقیقه متوقف می‌شود و سپس بازگشایی خواهد شد.
- اگر این افشا در 90 دقیقه پایانی جلسه معاملاتی انجام گیرد، نماد متوقف و در جلسه معاملاتی بعد بازگشایی می‌شود.
- اگر افشای اطلاعات در خارج از ساعت معاملات بازار رخ دهد، نماد معاملاتی تا 90 دقیقه ابتدایی جلسه بعدی متوقف بوده و سپس بازگشایی می‌شود.
جمع‌بندی
افشای اطلاعات با اهمیت می‌تواند روی تصمیمات سرمایه‌گذاران و معامله‌گرانی که بر اساس عوامل بنیادی در بازار فعالیت می‌کنند، اثر قابل توجهی داشته باشد. بنابراین اطلاع از دسته‌بندی‌ها، مصادیق و قوانین مربوط به این فرآیند، می‌تواند آن‌ها را در مسیر موفقیت در سرمایه‌گذاری کمک کند.
حتی تحلیلگران و معامله‌گران تکنیکال هم می‌توانند گوشه‌چشمی به افشای اطلاعات و اخبار مهم داشته باشند تا با اطمینان بیشتری وارد موقعیت‌های معاملاتی شوند.
شما در بورس، علاوه بر خرید و فروش سهام:
- می‌توانید در دارایی‌هایی مانند طلا و مسکن سرمایه‌گذاری کنید
- در صندوق‌های سرمایه گذاری بدون ریسک، سود ثابت بگیرید
برای شروع سرمایه‌گذاری، افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:
برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود: