از آنجا که بیشتر افراد معمولاً سرمایه محدودی دارند امکان سرمایه گذاری در کارهای بزرگ را ندارند.
از طرف دیگر، برای بهرهمند شدن از مزایای سرمایه گذاریهای بزرگ نیاز به سرمایه زیاد، تخصص و مدیریت سرمایه است.
برای رفع این نیازها، صندوقهای سرمایه گذاری روی کار آمدند تا با جمع کردن سرمایههای کوچک از افراد و همچنین از منابع دیگر سرمایهای بزرگ تشکیل داده و با تخصص و تجربه خود آن را در بازارهای مختلف سرمایه گذاری کنند.
عناوین مطلب:
صندوقهای سرمایه گذاری یکی از روشهای سرمایه گذاری غیر مستقیم در بورس هستند و با توجه به نوع بازاری که در آن فعالیت میکنند انواع مختلفی مانند صندوق سهامی، درآمد ثابت، مختلط، طلا و… دارند.
صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت یکی از بهترین گزینههای سرمایه گذاری به ویژه برای افرادی است که ریسکپذیری کمتری دارند. در این مقاله از بورسینس با صندوق سرمایه گذاری درآمد ثابت به طور کامل آشنا میشوید.
صندوقهای با درآمد ثابت و سود تقریباً قابل پیشبینی یکی از انواع صندوقهای سرمایه گذاری مشترک هستند. همانطور که از نام آنها مشخص است، صندوقهای با درآمد ثابت را میتوان یک منبع درآمد قابل اتکا دانست چرا که سود پرداختی این صندوقها بسیار نزدیک به رقم پیشبینی شده است.
نحوه عملکرد صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت
متداولترین شیوه دستهبندی صندوقهای سرمایه گذاری با توجه به ترکیب دارایی صندوقها است.
بر این اساس صندوقهای سرمایه گذاری به سه دسته صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت، سهامی و مختلط تقسیم میشوند.
سرمایهگذاری در صندوق سرمایهگذاری با درآمد ثابت کمترین ریسک را دارد.
مهمترین دلیل آن هم این است که این صندوقها حداقل 70 درصد و حداکثر 95 درصد از سرمایه خود را روی اوراق مشارکت، سپردههای بانکی، گواهی سپرده بانکی و سایر اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمایه گذاری میکنند.
باقیمانده سرمایه صندوقهای سرمایهگذاری با درآمد ثابت به میزان حداقل 5 درصد و حداکثر 30 درصد در بازار سهام سرمایه گذاری میشود.
سود صندوق درآمد ثابت چقدر است؟
بازدهی صندوق های سرمایه گذاری درآمد ثابت با توجه به اینکه بخشی از سرمایه آنها در اوراق درآمد ثابت بورسی سرمایه گذاری شده معمولاً بالاتر از سود سپردههای بانکی است.
یکی از مهمترین نکات در مورد این صندوقها، نحوه محاسبه سود آنهاست. سود صندوق درآمد ثابت روزشمار است. این در حالی است که حتی در سپردههای کوتاه مدت بانکی سود به صورت ماه شمار (برای دریافت سود مناسب) محاسبه میشود. تفاوت سود روزشمار و ماه شمار در محاسبه سود آن است.
بنابراین اگر 100 میلیون را در سومین روز ماه به حساب بانکی دارای سود ماه شمار واریز کنیم به دلیل اینکه تا پیش از این کمترین موجودی حساب صفر ریال بوده هیچ سودی به سپرده تعلق نمیگیرد. اما اگر همین مبلغ در صندوق درآمد ثابت با سود روزشمار سرمایه گذاری شود، به ازای هر روز نگهداری پول در صندوق به آن سود تعلق میگیرد.
بیشتر بخوانید: میزان سود انواع صندوقهای سرمایه گذاری در 1400
اصطلاحات کاربردی در صندوقهای سرمایه گذاری
- واحد سرمایه گذاری: این اصطلاح معادل همان کلمه سهم در شرکتهای بورسی است. زمانی که فرد 1000 واحد یک صندوق سرمایهگذاری را خریداری میکند، به این معنی است که مالک 1000 واحد از کل صندوق شده است. البته توجه داشته باشید که خرید سهام برای سهامداران، حقوقی مانند حق رأی، حق شرکت در مجامع و… را به همراه دارد ولی خرید واحدهای سرمایه گذاری صندوقها شامل این حقوق نمیشود.
- NAV صندوق: NAV یا ارزش خالص دارایی، به معنی ارزش خالص کل داراییهای صندوق است که از اختلاف داراییها و بدهیهای صندوق بهدست میآید. با تقسیم ارزش خالص کل داراییهای صندوق به تعداد واحدهای منتشرشده آن، NAV به ازای هر واحد محاسبه میشود. به عبارتی میتوان گفت NAV هر واحد صندوق سرمایهگذاری، مانند همان قیمت سهم در شرکتهای بورسی است.
- NAV صدور: در هنگام خرید واحدهای سرمایه گذاری در صندوقها، از عبارت NAV صدور استفاده میشود. به عبارتی NAV صدور همان قیمت خرید واحد سرمایه گذاری است.
- NAV ابطال: برای اشاره به زمان فروش واحدهای سرمایه گذاری در صندوقها از عبارت NAV ابطال استفاده میشود. بنابراین NAV ابطال نیز مانند همان قیمت فروش در شرکتهای بورسی است. توجه داشته باشید که NAV صدور و ابطال یک صندوق سرمایه گذاری یکسان نیستند و اندکی با هم تفاوت دارند که مهمترین دلیل آن را میتوان وجود کارمزدهای ناچیز در هنگام خرید و فروش صندوقها دانست.
- صدور واحد: زمانی که شما قصد سرمایه گذاری در صندوقها را داشته باشید از عبارت صدور واحد استفاده میشود. به عبارتی میتوان گفت صدور واحد همان خرید واحدهای سرمایهگذاری است.
- ابطال واحد: در صورتیکه قصد فروش واحدهای سرمایه گذاری را داشته باشید از عبارت ابطال واحد استفاده میکنید. بنابراین ابطال واحد همان فروش واحد و برداشت وجه از صندوقها است.
انواع صندوقهای درآمد ثابت و تفاوت آنها با هم
صندوقهای درآمد ثابت به دو نوع صندوقهای قابل معامله در بورس (ETF) و صندوقهای خارج بورسی (صدور و ابطالی) تقسیم میشوند. درواقع تفاوت این دو نوع صندوق در نحوه سوددهیشان است.
نحوه سرمایه گذاری در صندوقهای درآمد ثابت چگونه است؟
صندوقهای صدور و ابطال، صندوقهای غیر قابل معامله در بورس هستند که سرمایه گذار به طور مستقیم در آن سرمایه گذاری میکند و در دورههای تعیینشده 1 ماهه، 6 ماهه یا 1 ساله، سود صندوق در بین تمامی سرمایه گذاران تقسیم میشود.
زمانی هم که سرمایهگذار بخواهد پول خود را از صندوق خارج کند، تقریباً همان مبلغی را که واریز کرده بود، پس از ابطال واحدها دریافت خواهد کرد.
برای سرمایه گذاری در صندوق درآمد ثابت نیازی به دریافت کد بورسی نیست. بلکه باید از طریق یکی از شرکتهایی که این صندوقها را ارائه میدهند اقدام کنید. بدین ترتیب که میبایست در سایت صندوق درآمد ثابت مورد نظر خود ثبت نام کرده و احراز هویت شوید.
اما در صندوقهای قابلمعامله در بورس، سرمایه گذار به طور مستقیم در صندوق سرمایه گذاری نمیکنند و در اصل، همانند خرید و فروش سهام، با خرید و فروش واحدهای این صندوقها سود میکند.
هر لحظه هم که سرمایه گذار تصمیم بگیرد صندوق خود را بفروشد، به نسبت رشد قیمت نماد آن سود خواهد کرد. مثلاً اگر قرار باشد که یک صندوق در سال حدود 20% سود بدهد و سرمایهگذار 6 ماه صندوق را نگه دارد، حدوداً 10 درصد سود گرفته است.
مزایای صندوق سرمایهگذاری با درآمد ثابت
در ادامه با مزایای این نوع از صندوقها آشنا میشویم:
مدیریت حرفهای
تیمهای تحلیلگر و مدیران صندوقهای سرمایهگذاری با داشتن اطلاعات و دانش تخصصی و رصد پیوسته اخبار مناسبترین اوراق را در نظر گرفته و با خرید و فروش به موقع در جهت افزایش عملکرد صندوق و سود سرمایهگذاران تلاش میکنند.
اگر سرمایه گذاران بخواهند خودشان سرمایهگذاری کنند قطعاً باید آموزش ببینند و زمانی را نیز صرف رصد بازار و اخبار مربوطه کنند. درحالی که از طریق سرمایه گذاری در صندوق درآمد ثابت، با هر میزان سرمایه میتوانند از تخصص مدیران حرفهای بهرهمند شوند.
ریسک پایین
صندوق درآمد ثابت جزو کمریسکترین و در نتیجه کمبازدهترین داراییهای مالی در ایران است.
اگرچه همیشه هم اینطور نیست که بازده خیلی کم باشد و صندوقهای با بازدههای خیلی بالا هم در دورههای زمانی مختلف وجود داشتهاند؛ به خصوص در شرایطی که اوضاع بازار سهام خوب باشد.
نقدشوندگی بالا
واحدهای صندوق با درآمد ثابت را خیلی سریع میتوان فروخت و به پول نقد تبدیل کرد. حتی بعضی صندوقها ضامن نقدشوندگی دارند که تضمین میکند همیشه کسی هست که واحد صندوق را بخرد.
عدم نیاز به سرمایه زیاد
یکی دیگر از مزایای صندوق درآمد ثابت این است که امکان سرمایه گذاری با پول کم در آن وجود دارد.
به عبارت دیگر، برای فعالیت در این بازار، نیاز به سرمایه هنگفت نبوده و با سرمایه کمتر از 500 هزار تومان نیز میتوانید نسبت به صدور واحدهای صندوق درآمد ثابت اقدام کنید.
معایب صندوق سرمایهگذاری با درآمد ثابت
با توجه به مزایای بیان شده برای صندوق درآمد ثابت میتوان گفت که این روش سرمایه گذاری بسیار مطمئن و کمریسک است.
تنها موردی که میتوان به عنوان نکته منفی در مورد این نوع صندوق بیان کرد سوددهی نسبتاً پایین آن در مقایسه با بازارهای مالی پرریسک و پربازده مانند بورس و ارز دیجیتال است.
در کدام صندوق سرمایه گذاری کنیم؟
در حال حاضر حدود 200 صندوق سرمایه گذاری با شرایط و انواع مختلف (سهامی، بازارگردانی، مختلط و..) در بازار کشور فعال هستند که از این تعداد 91 صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت فعالیت میکنند (اردیبهشت 1401).
هر فردی با توجه به نیازها و شرایط خود میتواند با مطالعه و مقایسه نمودارها و تحلیلهای صندوقهای سرمایهگذاری، صندوق مناسب خود را بیابد. برای انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری باید کارنامهی صندوق را بررسی کنید.
معتبرترین و جامعترین مرجع برای بررسی عملکرد و به دست آوردن آمار مربوط به انواع صندوقها سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران یا فیپایران است.
برای مشاهده اطلاعات مربوط به عملکرد صندوقهای سرمایه گذاری درآمد ثابت به آدرس فیپ ایران (fipiran) مراجعه کرده و در نوار ابزار بالا قسمت انواع صندوقها، صندوقهای در اوراق بهادار با درآمد ثابت را انتخاب کنید.
در تصویر زیر فهرست چند صندوق را مشاهده میکنید؛ همانطور که در تصویر میبینید در این صفحه اطلاعات کاملی از جمله نام صندوق، دوره تقسیم سود آن، قیمتهای صدور، ابطال، و آماری، میزان بازدهی و ضامن نقدشوندگی آن ذکر شده است.
در این صفحه میتوانید صندوقهای مختلف را با هم مقایسه کنید. همچنین در این صفحه با استفاده از ابزار ذرهبین میتوانید نام صندوق مورد نظرتان را جستجو کرده و آمار مربوط به آن را مشاهده کنید.
همچنین برای کسب اطلاعات دقیقتر در مورد هر صندوق با کلیک کردن بر روی نام آن به صفحهای مانند صفحه زیر هدایت میشوید. در این صفحه اطلاعات جامعی در مورد صندوق (تصویر اول) و عملکرد آن (تصویر دوم) آورده شده است.
در این صفحه میتوانید اطلاعات مربوط به عملکرد سوددهی صندوق را در بازههای زمانی مختلف مشاهده کنید:
با مطالعه و بررسی گزارشهای ماهها و سالهای گذشته صندوقها میتوان میزان کارایی و ارزش هر سهم صندوق را ارزیابی کرد. با توجه به دغدغهها، شرایط و سلیقه افراد صندوقهای مختلف با میزان ریسک و سود متفاوت وجود دارد.
میزان سوددهی صندوقهای سرمایه گذاری با درآمد ثابت (فروردین 1401)
پربازدهترین صندوقهای با درآمد ثابت در فروردین ماه بازدهی شگفت انگیزی داشتند و تا بیش از دو برابر میانگین مطلوب بازدهی کسب کردند.
البته باید اشاره کرد که این صندوق ها عموماً جزو صندوق های کوچک بازار بوده و ممکن است در مواقعی که بازار بورس وضعیت خوبی ندارد نتوانند بازدهیهای خوب خود را تکرار کنند.
صندوق مشترک صنعت و معدن با تحقق بازدهی ماهانه 5 درصدی در صدر قرار گرفت و عنوان بهترین صندوق با درآمد ثابت را از آن خود کرد.
صندوقهای با درآمد ثابت در همه اوقات برای سرمایه گذاران قابل استفاده هستند اما در شرایط منفی بازار بورس انتظار میرود پول بیشتری به سمت آنها بیاید. از طرف دیگر انتظار داریم در شرایط مثبت بازار، پول از صندوقهای با درآمد ثابت خارج شود.
نتیجهگیری
صندوقهای درآمد ثابت بهعنوان رقیب اصلی سپردههای بانکی محسوب میشوند. بازدهی صندوق های درآمد ثابت نسبت به سپردههای بانکی بیشتر است.
علاوه بر آن، این صندوقها از قابلیت خرید و فروش آنلاین واحدها برخوردارند و با توجه به امنیت بالای سرمایه گذاری، واریز و برداشت سریع و اعطای سود روزشمار به مشتریان، بهعنوان یکی از بهترین گزینههای سرمایه گذاری برای افراد با ریسکپذیری کم شناخته میشوند.
شما در بورس، علاوه بر خرید و فروش سهام:
- میتوانید در داراییهایی مانند طلا و مسکن سرمایهگذاری کنید
- در صندوقهای سرمایه گذاری بدون ریسک، سود ثابت بگیرید
برای شروع سرمایهگذاری، افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاریها انجام دهید:
نام شرکت | ویژگیها | امتیاز | لینک ثبتنام |
---|---|---|---|
کارگزاری آگاه |
|
برای سرمایهگذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه میشود: