فراز و نشیب اپل از شکل‌گیری تا پس از مرگ استیو جابز

شرکت اپل جزو بزرگ‌ترین و پردرآمدترین شرکت‌ها در جهان است که به‌عنوان یکی از غول‌های فناوری شناخته می‌شود.

شرکت اپل از ابتدای شروع تابه‌حال توانسته جای خود را در بین مردم باز کند. محصولات اپل از لحاظ فناوری و ظاهر، روزبه‌روز پیشرفت‌های چشمگیری داشته و این را می‌توان از فروش محصولاتش دانست.

مطلب مرتبط: 10 شرکت بزرگ و ثروتمند دنیا از نظر درآمد

استیو جابز فرد مؤثر و تأثیرگذار برای رشد و پیشرفت شرکت اپل بود. این فرد به تنهایی نماد اپل شناخته می‌شود و هر کس نامی از اپل می‎شنود، ناگاه به یاد استو جابز می‌افتد.

در ادامه به بررسی کامل در مورد شرکت اپل می‌پردازیم تا بدانیم این شرکت چگونه به این جایگاه دست پیداکرده است.

تاریخچه شرکت اپل

شرکت اپل در اول آپریل سال ۱۹۷۶ تأسیس شد. این شرکت هر ساله در فناوری و نوآوری قدم جدیدی برداشته که باعث قرارگیری در جایگاه امروزه آن شده است.

شرکت اولیه اپل توسط استیو جابز و وزنیاک شکل گرفت. در ابتدا شرکت اپل مسیر خود را به‌خوبی طی می‌کرد تا اینکه بین استیو جابز و اسکولی اپل اتفاقاتی رخ داد، که نتیجه آن جدایی استیو جابز از اپل شد.

زمانی که استیو جابز از اپل جدا شد روزبه‌روز این شرکت به سمت سقوط خود پیش می‌رفت، به‌طوری‌که رقیب‌های آن شامل IBM و مایکروسافت توانسته بودند از آن پیشی بگیرند. در این مرحله با بازگشت دوباره استیو جابز به اپل این شرکت توانست جان دوباره‌ای به خود بگیرد.

پیدایش اپل

پیدایش بیشتر شرکت‌های بزرگ از یک اتاق و یا گاراژ کوچک شروع‌شده است. تمام افراد موفق نیز بدون گذراندن هیچ سختی به این جایگاه خود نرسیده‌اند.

جالب است بدانید شرکت اپل نیز شروع کار خود را از یک گاراژ کوچک و با سه فرد شروع کرده است. پایه و اساس شرکت اپل را سه دوست به نام‌های استیو جابز، وزنیاک و وین رونالد باهم بناکرده‌اند. شاید به جرات بتوان گفت که اگر هرکدام از این افراد نبودند دیگر خبری از محصولاتی همچون اپل، آیفون، آی پد و iMAc نبود.

استیو جابز ده درصد از سهام شرکت اپل را به وین رونالد بخشید تا وی بتواند مانند داور بین دو شریک انجام‌وظیفه کند. شاید همین راهکار ساده باعث شد تا اپل در دوران زندگی استو جابز شرایط مناسبی داشته باشد و به سمت رشد حرکت کند.

وین رونالد وظیفه‌ای که استیو جابز به وی واگذار کرده بود تا ۱۲ سال ادامه داد و بعد از آن سهام خود را به قیمت ۵۰۰ دلار فروخت! سهامی که رونالد در آن زمان فروخت اگر در این زمان بفروش می‌رساند، ارزش آن به مقدار ۷۲ میلیارد دلار می‌رسید.

ملاقات دو دوست

استیو جابز و استیو وزنیاک توسط دوستی مشترک به نام بیل فرنادز در سال ۱۹۷۱ با یکدیگر ملاقات کردند. در آن زمان جابز کارمند شرکت Atari arcade game  و وزنیاک کارمند شرکت HP بود.  

هردو در Atari arcade game با یکدیگر آشنا شدند. استیو جابز و استیو وزنیاک با به اشتراک گذاشتن اطلاعات و ایده‌های خود ایده شکل دهی شرکت اپل را مطرح کردند. این دو نفر توانستند اپل را به جایگاهی امروزه خود برسانند. بیل فرنادز دوست مشترک این دو فرد به‌عنوان اولین کارمندان شرکت اپل بود.

ملاقات این دو فرد بدون دلیل نبود؛ بلکه در آن زمان استیو جابز از وزنیاک در مورد مسئله‌ای که وزنیاک در آن سررشته داشت کمک خواسته بود.

آن مسئله این بود که استیو جابز برای ساخت برد خود به کاهش تعداد چیپ های لاجیک نیاز داشت که وزنیاک توانست به او کمک کند. با درست شدن برد جابز، وی توانست پاداش خوبی دریافت کند که اندکی از آن را به وزنیاک تقدیم کرد.

اولین ایده‌ای که این دو دوست یعنی استیو جابز و وزنیاک با یکدیگر به مرحله تولید رسانند “Blue Box” بود. طراحی این جعبه آبی به این‌گونه بود که افراد می‌توانستند از راه دور بدون هیچ هزینه‌ای با یکدیگر ارتباط برقرار کنند.

اولین کامپیوتر اپل

جابز و وزنیاک در سال ۱۹۷۵ در پارک ملنو کالیفرنیا با افرادی که به زمینه کامپیوتر علاقه داشتند دورهم جمع شدند و همین ملاقات اولین گام برای ساخت کامپیوتر اپل بود.

در این پارک وزنیاک اولین MITS را مشاهده کرد. امروزه این MITS را با نام کیت می‌شناسیم. تفاوت اساسی و بنیادین محصولات اپل با محصولات دیگر رقبای خود همین ایده بود.

در همین دیدار، ایده طراحی و ساخت کامپیوتر با تایپ رایتر به ذهن وزنیاک رسید و آن را ساخت. این کامپیوترها همانند کیبوردهای امروزه بود که قابلیت اتصال به صفحه‌های تلویزیون را داشتند‌.

بعد از گذشت چند سال کامپیوترهای این شرکت از حالت اولیه خود خارج شدند و نسل جدیدی با نام اپل وارد بازار شدند. این کامپیوترها جای خود را در آن زمان در بین رقبای خود پیداکرده بودند.

وزنیاک این عقیده را داشت که باید تمام کامپیوترها تایپ رایتر باشند به‌طوری‌که خروجی آن یعنی کیبورد به صفحه تلویزیون متصل شود‌. این ایده وزنیاک به دلیل اینکه دارای قیمت بالایی بود نتوانست به‌خوبی گسترش یابد؛ زیرا افراد محدودی توان خرید آن را داشتند.

این امر برای وزنیاک به‌عنوان یک شکست بود؛ درنتیجه، وی بعد از آن به سمت موسیقی کشیده شد و توانست با ستارگان زیادی آشنا شود.

جابز با مشاهده ایده وزنیاک متوجه شد که می‌تواند آن را گسترش دهد و مرحله جدیدی در فناوری ایجاد کند. این طرح وزنیاک به حدی برای استیو جابز مهم بود که میکرو باس خود را برای تأمین مالی این پروژه بفروش رساند. در مقابل نیز وزنیاک ماشین‌حساب HP را به قیمت مناسبی فروخت تا بتواند این پروژه را حمایت مالی کند.

درنتیجه سرمایه اولیه پروژه به‌وسیله این دو نفر و سرمایه رونالد وین تأمین شد و اولین کامپیوتر اپلی در اول آپریل سال ۱۹۷۶ به صورت عمومی معرفی شد.

مطلب مرتبط: 10 راز شرکت آمازون که از آنها بی‌اطلاعید

چرا اپل، اپل نام گرفت؟

در ابتدا نام‌گذاری اپل بدون هیچ مشکلی بود ولی بعدها این نام‌گذاری باعث به وجود آمدن مشکلاتی شد.

در دسامبر ۱۹۸۴ وزنیاک با مجله بایت مصاحبه‌ای کرد و دلیل نام‌گذاری اپل را به این صورت تشریح کرد که پروژه اپل برای جابز بسیار مهم بود به‌طوری‌که وی برای نام‌گذاری این کامپیوتر به طبیعت پناه برده بود و بعد از مدتی نام اپل را انتخاب کرد.

دلیل دیگری که جابز این اسم را انتخاب کرده داستان سقوط سیب و قانون جاذبه بود. وزنیاک نیز با انتخاب این نام برای کامپیوتر موافق بود؛ زیرا ذات سیب طبیعی و نام یک میوه بود و این با علایق او نیز همخوانی داشت.

به‌طورکلی انتخاب نام اپل خیلی اتفاقی به ذهن استیو جابز خطور کرد و هر دو دوست با نام‌گذاری آن به این اسم موافق بودند.

در واقع ایده اصلی نام گذاری این شرکت به نام اپل با استور جابز بود. وی این نام را بر اساس خاطراتی که از مزرعه سیب در ذهن داشت انتخاب کرد.

وی عقیده داشت اپل بهترین نامی بود که می‌توانست برای شرکت انتخاب کند. اپل در زبان انگلیسی با حرف لاتین A آغاز می‌شود که در هر گوشی آشنا است.

لوگوی اپل

همان‌طور که قبلاً گفتیم نام اپل از ماجرای نیوتن و قانون جاذبه نام‌گذاری شد، که ایده زیبایی بود. به‌طور حتم همه شما با داستان نیوتن و سیب آشنا هستید همان سیب مشهوری که با برخورد به سر نیوتن باعث کشف قانون جاذبه شد.

لوگوی شرکت اپل نیز از یک سیب گاز زده الهام گرفته است. لوگو اپل بسیار ساده و پر مفهوم است و می توان از آن معانی مختلفی نیز به دست آورد. لوگوی اپل باگذشت زمان تغییر آن‌چنانی نکرده است. انتخاب یک لوگو ساده باعث شده تا در طول سال‌ها، نیازی به تغییر لوگو نیز نباشد.

شاید این سؤال برای شما پیش‌آمده که چرا سیب کامل لوگوی اپل نبوده و سیب گاز زده لوگوی اصلی این شرکت است. برای این طرح نیز ماجرای وجود دارد.

این طرح از آنجا الهام گرفت که هکر معروف تورینگ با گاز زدن یک سیب مسموم خودکشی کرد. به همین دلیل لوگوی اپل به سیب گاز زده تغییر شکل داد و از آن زمان تا حال به همان شکل باقی‌مانده است.

طراح این لوگو رای جان اف می‌گوید این طرح برای این انتخاب شد که سیب گاز زده نشان‌دهنده‌ی ارتباط بیشتری با مشتری است. در صورتی ‌که بعضی از نظریه‌پردازان می‌گویند سیب گاز زده نشان‌دهنده ماجرای آدم و حوا و راندن آن‌ها از بهشت است.

ماجرای خروج استیو جابز از اپل

شرکت اپل از شروع به کار خود روزبه‌روز پیشرفت می‌کرد و به‌راحتی از رقیبان خود پیشی می‌گرفت. با قدرت گرفتن شرکت اپل به تعداد رقیبان آن افزوده می‌شد.

شاید همه فکر کنند استیو جابز مدیرعامل شرکت اپل بوده، ولی تمام کارمندان اپل عقیده داشتند جابز تجربه و توانایی مدیرعاملی شرکت را ندارد. جابز به‌عنوان یک چهره معروف شرکت اپل در جهان شناخته‌شده است؛ ولی در شرکت این‌گونه نبود.

میشل اسکات به‌عنوان اولین مدیرعامل شرکت اپل شناخته‌شده است که وی یکی از بزرگ‌ترین مدیران اپل بود. بعد از اسکات، مارک مارکولا سمت مدیرعامل اپل را بر عهده گرفت.

وی که یکی از افراد موثر در شرکت اپل بود، در سن ۳۲ سالگی از کار در شرکت اپل بازنشسته شد و در شرکت اینتل شروع به کارکرد.

بازنشستگی زودهنگام مارکولا از شرکت اپل به این دلیل بود که وی نمی‌خواست به مدت طولانی در اپل کار کند. مارکولا، اسکولی را به‌عنوان جانشین خود در اپل معرفی کرد.

اسکولی در پپسی کار می‌کرد و در یک دیدار با جابز آشنا شد و استیو جابز وی را به کارکردن در اپل تشویق کرد. او به اسکولی گفت می‌خواهی تا آخر عمر شکر و لب درست کنی و پیشرفت نکنی؟ درنتیجه وی را به شرکت معرفی کرد. استیو جابز توانست تأثیر زیادی به روی اسکولی بگذارد تا کارکردن در شرکت اپل را قبول کرد.

با ورود اسکولی به اپل، یک اشتباه بزرگ جابز شناخته شد و آن این بود که پروژه لیزا قرار بود پروژه‌ای ارزان باشد؛ ولی برعکس آن اتفاق افتاد.

اولین اختلاف جابز و اسکولی بر روی قیمت مکینتاش بود. جابز عقیده داشت که باید قیمت آن ۲۰۰۰ دلار باشد ولی اسکولی قیمت ۲۴۹۵ دلار را پیشنهاد داد که درنتیجه اسکولی موفق شد و قیمت پیشنهادی جابز رد شد.

اسکولی بعد از ۲ سال از ورود خود به اپل، جابز را از سمت مدیریت تیم مکینتاش سلب کرد. اسکولی و جابز در بیشتر مسائل با یکدیگر در تنش بودند.

جابز عقیده داشت که با کاهش قیمت مکینتاش می‌تواند اپل را نجات دهد، ولی اسکولی نظر بر استفاده از  Apple II داشت. دلیل آن نیز این بود که عموم مردم می‌توانستند از آن استفاده کنند.

مشخصاً با جایگاهی که اسکولی در اپل داشت نظر وی قبول شد و باعث سرخوردگی جابز شد. باوجوداین اختلافات، هاله‌ای از ابهام بر روی شرکت اپل قرار گرفت. این اتفاقات همچنین باعث شد تولید لیزا متوقف شود و جایگاه اسکولی در شرایط نامناسبی قرار گرفت.

بعدازاین اتفاقات یک روز قرار بود اسکولی به یک مسافرت خارج از کشور برود و جابز این را برای خود مغتنم شمرد. وی تصمیم گرفت بعد از رفتن اسکولی کنترل اوضاع را به دست بگیرد.

جابز تصمیم خود را با هم‌تیمی خود بنام جین لوییس در میان گذاشت. لوییس تصمیم جابز را به اسکولی گفت و همین امر باعث کنسل شدن سفر اسکولی شد.

سپس اسکولی جلسه‌ای تشکیل داد و از حضار ماندن و رفتن خود یا جابز را خواستار شد. نتیجه این جلسه ماندن اسکولی و ترک جابز از شرکت شد و این‌گونه استیو جابز شرکت اپل را ترک کرد.

بازگشت استوجابز و دوران قدرت اپل

استیو جابز پس از نزدیک به 11 سال دوباره به اپل بازگشت. بازگشت وی باعث شد تا شرایط این شرکت که حالا با 11 سال پیش تفاوت های زیادی کرده بود، به مراتب بهتر شود.

اپل در بین این سال ها هم توانست سیستم های رایانه‌ای خود را بهبود دهد و هم با ورود به دنیای پخش کننده‌های صوتی آی‌پد و سپس تلفن های هوشمند، دنیای جدید درآمدی به روی خود باز کند.

استیو جابز در تمام طول مدیریتش بر شرکت اپل، در پتنت‌های مختلفی حضور داشت و این مدیریت تا زمان حیاتش ادامه پیدا کرد.

اپل پس از استیو جابز

پس از استیو جابز شرایط شرکت اپل به شدت افت پیدا کرد. کمبود نوآوری و عدم ارائه محصولات جدید مشکلی بود که اپل با آن مواجه شده بود و بسیاری از کارشناسان و روزنامه‌نگاران به آن اشاره می کردند.

اپل در زمان استیو جابز با نوآوری و شگفتی های خود شناخته شده بود و طرفداران این برند تحمل یکنواختی این شرکت را نداشتند. مدیریت اپل تلاش کرد تا روند نوآوری خود افزایش دهد و در کنار آن، توجه بیشتری به مسائل بازاریابی و مالی داشته باشد.

همین راهکار که توسط مدیریت جدید یعنی تیم کوک اتخاذ شد، کمک کرد تا اپل جایگاه مناسبی در بین شرکت های دنیا پیدا کند. امروزه اپل به عنوان یکی از برترین شرکت های فناوری محور در سیلیکون ولی شناخته می شود و موفقیت های زیادی به دست آورده است.