لیست بزرگترین شرکت های جهان و ایران

به نظر شما بزرگترین شرکت های جهان کدامند و در چه صنعتی فعالیت می‌کند؟

اگر فکر می‌کنید که شرکت‌های مرتبط با فناوری، بیشترین جایگاه این فهرست را به خود اختصاص داده‌اند، اشتباه می‌کنید!

جالب است بدانید که شرکت خرده فروشی والمارت، سال‌ها است که در صدر این فهرست قرار دارد.

لیست با ارزش ترین شرکت های جهان 2023

در ادامه، فهرست به‌روز‌شده‌ پردرآمدترین شرکت های جهان در 5 صنعت برتر دنیا را مشاهده می‌کنید (آپدیت 2024):

• والمارت (Walmart): 611.28 میلیارد دلار
• شرکت نفت و گاز آرامکو عربستان (Saudi Aramco): 604.17 میلیارد دلار
• آمازون (Amazon): 524.89 میلیارد دلار
• شرکت نفتی ساینوپک (Sinopec): 484.14 میلیارد دلار
• شرکت نفتی پتروچاینا (PetroChina): 462.94 میلیارد دلار
• اکسون موبیل (Exxon Mobil): 394.58 میلیارد دلار
• اپل (Apple): 385.09 میلیارد دلار
• رویال داچ شل (Shell): 384.07 میلیارد دلار
• یونایتد هلث (United Health): 333.48 میلیارد دلار
• سی وی اس هلث (CVS Health): 330.91 میلیارد دلار

معیار دسته بندی ثروتمندترین شرکت های جهان

گرانترین شرکت های جهان بر اساس پارامترهای مختلفی دسته‌بندی شده‌اند. این پارامترها شامل ارزش بازار، درآمد، سود و ارزش برند است.

به عنوان مثال؛ لیست شرکت‌ها براساس ارزش بازار، شامل شرکت‌هایی است که اخیرا در بازار سهام، رشد قابل ملاحظه‌ای داشته‌اند. مثلا شرکت‌هایی مانند اپل، آرامکو و مایکروسافت در این فهرست قرار دارند.

بالاترین جایگاه این فهرست در اختیار شرکت اپل، به عنوان پولدارترین شرکت جهان است که هم اکنون ارزش بازار آن به 2.736 تریلیون دلار رسیده است.

روش یافتن بزرگترین شرکت‌های جهان

سایت CBSnews.com، معیار دیگری برای ارائه‌ فهرست بزرگترین کمپانی های جهان را دارد و آن‌ها را بر اساس ارزش برند، فهرست‌بندی کرده است.

ارزش برند شرکت‌ها توسط یک شرکت مشاوره برند به نام Interbrand تعیین شده است. این فهرست شامل شرکت‌های مشهور در سطح بین‌المللی است؛ مثلا تسلا، مایکروسافت و سامسونگ.

در این فهرست شرکت آمازون در جایگاه اول قرار دارد و ارزش برند آن 299.28 میلیارد دلار برآورد شده است!

در این مقاله، بزرگترین شرکت های جهان بر اساس درآمد سال 2023 بررسی شده‌اند. رشد سریع اقتصادی چین را، به خوبی می‌توانید در این فهرست مشاهده کنید. اکثر شرکت‌های موجود در لیست، شرکت‌های چینی هستند.

آشنایی با بزرگترین شرکت‌های جهان از نظر درآمد می تواند دید شما را نسبت به اقتصاد کلان دنیا روشن کند. اینکه برای رشد یک کسب و کار، ورود به چه بازاری می تواند مهم باشد.

وقتی بزرگترین شرکت دنیا از نظر کسب درآمد، شرکت وال‌مارت است که به عنوان یک خرده فروش در سراسر دنیا مشغول به فعالیت شده، می‌توان نتایج شگفت‌آوری از قدرت فروش بدست آورد.

در ادامه سعی می‌کنیم توضیح کوتاهی در رابطه با 10 شرکت برتر دنیا را از نظر میزان درآمد ارائه کنیم:

1. شرکت والمارت (Walmart) با درآمد 611.28 میلیارد دلار

والمارت از بزرگ‌ترین خرده‌فروشی‌ها و شرکت‌های جهان است.

دفتر و شعبه مرکزی این شرکت در ایالت آرکانزاس آمریکا قرار دارد. همچنین این شرکت در سال 1962 تاسیس شده است.

رشد اولیه والمارت بر مناطق حومه شهر متمرکز بود و به همین دلیل، از رقابت مستقیم با غول‌های خرده‌فروشی مثل شرکت‌های Sears و Kmart اجتناب می‌کرد.

والمارت پس از یک دهه به یکی از بزرگ‌ترین‌ها تبدیل شد و با تاکید بر توجه مشتری (تبلیغات مستقیم از طریق ایمیل)، کنترل هزینه‌ها (واردات کم‌هزینه) و شبکه‌های توزیع بهینه (انبارهای منطقه‌ای) توانست در سال 1990 به جایگاه بزرگ‌ترین خرده‌فروشی در ایالات متحده برسد.

در سال 1999 والمارت به بزرگ‌ترین کارفرمای خصوصی تبدیل شد و در سال 2001 میزان کل فروش آن اکسون‌موبیل را پشت سر گذاشت و والمارت را به بزرگ‌ترین شرکت جهان تبدیل کرد.

والمارت به دلیل کمک به گسترش بی‌رویه شهرها با از بین بردن کسب‌وکار تاجران و فروشندگان محلی که به خاطر مقیاس بزرگ والمارت توان رقابت با آن را ندارند، مورد انتقاد بوده است.

همچنین از والمارت به دلیل پرداخت دستمزدهای پایین به کارکنان‌اش انتقاد شده است.

2. شرکت نفت و گاز آرامکو (Aramco) عربستان با درآمد 604.17 میلیارد دلار

آرامکو شرکت نفت و گاز طبیعی ملی عربستان است.

این شرکت بزرگ‌ترین تولیدکننده نفت در جهان بوده و دومین ذخایر بزرگ نفت خام را در اختیار دارد.

این غول نفتی عربستان در سال 2021 توانست سود خود را نسبت به سال گذشته دو برابر کند؛ زیرا مسافرت‌ها در دوران پساکرونا شدیداً افزایش یافت و قیمت نفت سر به فلک گذاشت تا بتواند چنین تقاضای زیادی را پاسخ دهد.

به همین دلیل آرامکو به 105.4 میلیارد دلار سود دست یافت که از تمام 500 شرکت برتر دنیا از نظر درآمد بالاتر بود.

قیمت نفت در اوایل سال 2022، در پی تجاوز روسیه به خاک اوکراین حتی بالاتر هم رفت و در نقطه‌ای به 110 دلار به ازای هر بشکه رسید.

این افزایش قیمت، آرامکو را برای مدت کوتاهی به رتبه یک ارزشمندترین شرکت های جهان تبدیل کرد و باعث شد این شرکت از اپل پیشی بگیرد. ارزش بازار این غول نفتی در میانه سال 2022 بالای 2 تریلیون دلار باقی ماند.

بحران انرژی ایجادشده در نتیجه درگیری روسیه و اوکراین به این شرکت انگیزه تازه‌ای برای تولید بیشتر نفت در سال‌های آتی داده است.

در حالی که دولت‌ها و شرکت‌ها به کاهش اتکا و وابستگی به سوخت‌های فسیلی متعهد شده‌اند، شرکت آرامکوی عربستان اعلام کرده است که می‌خواهد تا سال 2027 به تولید روزانه 13 میلیون بشکه نفت برسد.

3. شرکت آمازون (Amazon) با درآمد 524.89 میلیارد دلار

شرکت آمازون یک خرده‌فروشی آنلاین آمریکایی است که طیف وسیعی از محصولات را پوشش می‌دهد.

با توجه به اطلاعاتی که خود آمازون منتشر کرده است، این شرکت به عنوان پیشروی بازار در زمینه معاملات اینترنتی، دارای بزرگ‌ترین مجموعه کتاب، سی‌دی و ویدیو است.

افراد یا شرکت‌ها می‌توانند با استفاده از پلتفرم فروش یکپارچه Marketplace آمازون، محصولات نو یا استفاده‌شده خود را در این بستر تجارت آنلاین برای فروش ارائه کنند.

همچنین دستگاه کتاب‌خوان الکترونیک کیندل آمازون (Amazon Kindle) تحت عنوان تجاری این شرکت فروخته می‌شود که محبوبیت بسیار زیادی دارد.

سال 2021 سال پرهیاهویی برای این غول تجارت الکترونیک بود.

آمازون در این سال با کمبود نیروی کار، افزایش شدیدی در جابجایی کارکنان و بیشترین فشار اتحادیه از زمان تاسیس شرکت دست‌وپنجه نرم می‌کرد. اما با همه این موانع، آمازون در سال 2021 به طور خالص 310,000 کارمند جدید استخدام کرد.

همچنین حداقل دستمزد را از ساعتی 15 دلار به 18 دلار افزایش داد.

در این سال سرویس پخش آنلاین آمازون برای رشد بیشتر، استودیوی هالیوودی MGM را به مبلغ 8.5 میلیارد دلار خریداری کرد. فروش Amazon Prime Day در سال 2021 رکورد شکست و به میزان 11.9 میلیارد دلار رسید.

در مجموع بخش خرده‌فروشی و رایانش ابری (cloud-computing) این شرکت بیش از 21 درصد درآمد داشتند و 33.3 میلیارد دلار سود ایجاد کردند که نسبت به سال 2021، 56.4% افزایش داشته است.

4. گروه ساینوپک (Sinopec) با درآمد 484.14 میلیارد دلار

با بازگشت تقاضای گاز به سطوح پیش از همه‌گیری کرونا، ساینوپک که دومین شرکت بزرگ نفتی چین است، به درآمد 401.3 و سود 8.3 میلیارد دلاری رسید.

درآمد این شرکت در سال 2021 تنها کمی از درآمد 407 میلیارد دلاری آن در سال 2019 و پیش از همه‌گیری کرونا پایین‌تر بود.

افزایش شدید قیمت نفت خام در سال 2021 که حدود 70% بود و بالا رفتن تقاضا برای گاز طبیعی (بیش از 13%) باعث شد که ساینوپک به نتایج مطلوبی برسد.

شرکت دولتی ساینوپک برای رقابت بر سر پاسخگویی به نیاز جهانی برای انرژی، در سال 2021 نسبت به سال پیش 27% مبلغ بیشتری صرف هزینه‌های اجرایی کرد.

علت این بود که این شرکت برای به دست آوردن نفت خام بیشتر و شناسایی مکان‌های بالقوه جدید برای حفاری آزادانه هزینه کرد.

5. شرکت پتروچاینا (Petrochina) با درآمد 462.94 میلیارد دلار

پتروچاینا شرکت نفتی چینی است، که تحت مدیریت مستقیم شرکت ملی نفت چین اداره می‌شود و دفتر مرکزی آن، در شهر پکن قرار دارد.

این شرکت، بزرگترین تولیدکننده نفت خام در کشور چین است. بخشی از سهام شرکت پتروچاینا در بازارهای بورس نیویورک و بورس هنگ کنگ معامله می‌شود.

پتروچاینا در تاریخ 5 نوامبر 1999، به عنوان یک شرکت تابعه از شرکت ملی نفت چین و به‌منظور بازسازی و تکمیل ساختار این شرکت، تأسیس شد.

پتروچاینا در ابتدا فقط در بخش‌های اکتشاف، تولید، پالایش گاز و همچنین صنایع پتروشیمی و خرید و فروش مواد شیمیایی آغاز بکار کرد، که بعدها در بخش‌های دیگر صنعت نفت نیز به فعالیت خود ادامه داد.

عوامل فراوانی در موفقیت این شرکت دخالت داشته‌اند ولی مهم‌ترین عامل، استفاده از سیاست انحصار دوگانه شرکت‌های پتروچاینا و ساینوپک، در بازار نفت و گاز چین و سپس ادامه همان سیاست، در سطح آسیا بود، که باعث شد این 2 شرکت به بزرگترین شرکت‌های نفتی قاره آسیا مبدل گردند.

این 2 شرکت در طول سال‌های بعد، با سرعت بیشتری به توسعه فعالیت‌های خود پرداختند، که حاصل آن، ورود به بازار نفت و گاز آفریقا سپس آمریکا و حتی اروپا بود.

بر اساس آخرین گزارشات مالی این شرکت چینی، درآمد این شرکت در سال 2023 به اندازه 462.94 میلیارد دلار است.

6. شرکت اکسون موبیل (Exxon Mobil) با درآمد 394.58 میلیارد دلار

طبق آخرین گزارشات مالی اکسون موبیل، درآمد جاری این شرکت (TTM) برابر با 394.58 میلیارد دلار است.

این شرکت در سال 2021 به درآمد 276.69 میلیارد دلاری رسید که نسبت به درآمد سال 2020 که برابر با 178.57 میلیارد دلار بود افزایش داشت.

اکسون موبیل یک شرکت نفت و گاز واقع در تگزاس آمریکاست و با ادغام دو شرکت اکسون (Exxon یا اکسان) و موبیل (Mobil) در سال 1999 ایجاد شد.

7. شرکت اپل (Apple) با درآمد 385.09 میلیارد دلار

با وجود مواجهه با عوامل بازدارنده جهانی، اپل توانست در سال 2021 به چندین دستاورد مثبتی دست یابد. 

پس از این که بسیاری از کارخانه‌های اپل و همچنین تامین‌کنندگان آن به دلیل کووید در چین بسته شدند، این شرکت مجبور شد در زنجیره تامین خود بازنگری کند.

کمبود جهانی تراشه‌ها هم فشار مضاعفی ایجاد کرد و باعث شد درآمد اپل میلیاردها دلار کاهش یابد. اما پس از این که اپل به طراحی قطعات تراشه بیشتر در خانه روی آورد، فروش افزایش یافت و اپل، سال را با سود عظیم 94 میلیارد دلاری به پایان رساند که از دیگر شرکت‌های آمریکایی بالاتر بود.

اپل همچنین بزرگ‌ترین شرکت تریلیون دلاری باقی ماند. ارزش بازاری آن در ژانویه 2022 برای مدت کوتاهی به بالای 3 تریلیون دلار رسید اما در آگوست به 2.4 تریلیون کاهش یافت.

البته این میزان همچنان از ارزش هر شرکت عمومی (سهامی عام) دیگری بالاتر است.

8. رویال داچ شل (Royal Dutch Shell) با درآمد 384.07 میلیارد دلار

شرکت شل از بزرگ‌ترین شرکت‌های نفت و گاز طبیعی در جهان است. این گروه در بیش از 140 کشور فعال است و حدود 83 هزار کارمند در سراسر جهان دارد.

درآمد جاری شرکت شل برابر با 329.58 میلیارد دلار است و درآمد آن در سال 2021 به 261.50 میلیارد دلار رسید که مشابه شرکت‌های قبلی، نسبت به سال گذشته افزایش داشت.

درآمد شل در سال 2020 برابر با 180.54 میلیارد دلار بود.

این شرکت با توجه به برداشته شدن محدودیت‌های کرونایی در سال 2021 و همچنین افزایش شدید قیمت نفت که در قسمت‌های قبل به آن اشاره شد، توانست چنین رشد قابل توجهی را نسبت به درآمد سال پیش خود تجربه کند.

9. یونایتد هلث (United Health) با درآمد 333.48 میلیارد دلار

یونایتد هلث گروپ، شرکت خدمات درمانی و مراقبت‌های بهداشتی آمریکایی است، که دفتر مرکزی آن، در شهر مینه‌سوتا قرار دارد.

این شرکت، در سال 1977 تأسیس شد و در 1979 نخستین شبکه مبتنی بر طرح سلامت برای سالمندان را اجرا کرد. در سال 1984، یونایتد هلث گروپ، به یک شرکت بازرگانی عمومی تبدیل شد.

یونایتد هلث گروپ طیف وسیعی از محصولات و خدمات را از طریق دو بخش بهداشت/درمان و اُپتیمام ارائه می‌دهد. این شرکت همچنین از طریق شرکت‌های تابعه خود، به 70 میلیون نفر در سراسر ایالات متحده خدمات بهداشتی ارائه می‌نماید.

شرکت یونایتد هلث گروپ، در سال 2018 درآمد خالصی معادل 201،159 میلیارد دلار را کسب کرد.

این شرکت در آخرین رتبه‌بندی انجام شده، توسط مجله فورچون، در فهرست فرچون 500، رتبه 5 از بزرگترین شرکت‌های ایالات متحده را به خود اختصاص داد.

10. سی وی اس هلث (CVS Health) با درآمد 330.91 میلیارد دلار

شرکت CVS در سال 2021 توانست تحت مدیریت و هدایت کارن لینچ (Karen Lynch) که در ماه فوریه به سمت مدیرعاملی رسید، فراتر از انتظارات تحلیلگران ظاهر شود.

این شرکت در سال مالی که در دسامبر 2021 به پایان رسید، 292 میلیارد دلار درآمد را گزارش کرد که نسبت به سال پیش 8.7% افزایش داشت.

لینچ برای این که در زمینه دسترسی آمریکا به خدمات سلامت و مراقبت‌های بهداشتی انقلابی برپا کند، برنامه‌ای را آغاز کرد که در آن صدها فروشگاه CVS را به سوپرکلینیک‌هایی تبدیل کند.

در این سوپرکلینیک‌ها خدمات اولیه و اصلی سلامت فراهم می‌شود و چیزی را ایجاد می‌کند که به بزرگ‌ترین شبکه ارائه خدمات فوری و اولیه سلامتی و بهداشتی کشور تبدیل خواهد شد.

همچنین CVS نقش حیاتی در مبارزه با کووید 19 ایفا کرد. این شرکت تا دسامبر 2021 بیش از 50 میلیون واکسن و 29 میلیون تست فراهم کرد.

این شرکت در تلاش برای رقابت در جذب استعدادها، حداقل دستمزد را به 15 دلار به ازای هر ساعت افزایش داد.

ثروتمندترین شرکت های ایران

براساس آمارهای ارائه شده از سازمان بورس و اوراق بهادار، بورس تهران در سال 1401 رشدی در حدود 40 درصدی را نشان داد.

در ابتدای معاملات سال جاری (1402) در میان 15 شرکت برتر بورس تهران از لحاظ ارزش بازاری، بیشترین سهم به صنعت محصولات شیمیایی و پس از آن به صنایع فلزی بازار اختصاص یافت.

نمودارها نشان می‌دهند که شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس با بیش از  671 هزار میلیارد تومان ارزش بازاری در روز 20 فروردین ماه 1402، بزرگترین شرکت بازار سهام کشور به شمار می‌رود.

سهام این شرکت در دسته شرکت‌های محصولات شیمیایی با نماد فارس شناخته می‌شود.

بعد از شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس، 2 شرکت فولاد مبارکه اصفهان و ملی صنایع مس ایران که با نماد‌های فولاد و فملی در صنعت فلزات اساسی معرفی می‌شوند به ترتیب با ارزش بازاری 516 هزار میلیارد تومان و 496.2 هزار میلیارد تومان در جایگاه‌های دوم و سوم قرار گرفتند.

شرکت‌ سرمایه‌گذاری تأمین اجتماعی که با نماد شستا در صنعت سرمایه‌گذاری‌ها فعالیت می‌کند نیز با 230.7 هزار میلیارد تومان، چهارمین نماد بزرگ بازار سهام ایران به شمار می‌رود.

نماد‌های کگل، تاپیکو، شپنا، کچاد، وغدیر و میدکو نیز به ترتیب در جایگاه‌های بعدی قرار دارند و جمع 10 نماد بزرگ بازار سهام را تشکیل می‌دهند.

برترین شرکت‌های ایران

سازمان مدیریت صنعتی ایران در سال 1400، فهرستی از شرکت‌های ایرانی را منتشر کرده است که بزرگترین کارخانه‌ها و بنگاه‌های تجاری و صنعتی کشور به شمار می‌روند.

در جدول زیر اسامی این شرکت‌ها آورده شده است. این شرکت‌ها به تولید ناخاص داخلی (GDP) در کشور کمک می‌کنند.

سوالات متداول

سخن پایانی

آشنایی با شرکت های بزرگ دنیا از نظر درآمد می‌تواند دید مناسبی به فعالان اقتصادی دهد.

هرچند مقایسه کردن کسب و کارهای کوچک با بزرگ ترین شرکت های جهان و چنین کسب و کارهای بزرگی کار درستی نیست؛ اما می‌توان با الگوبرداری از برخی آن‌ها به ویژه در مورد بازاریابی و مدیریت، موفقیت‌های بزرگی را بدست آورد.

مقالات مرتبط:

• ثروتمندترین افراد جهان