ارزش بازار (به انگلیسی Market Capitalization) که اکثر اوقات بصورت مخفف به شکل Market Cap (مارکت کپ) نوشته و خوانده می‌شود، از ضرب تعداد سهام یک شرکت بر قیمت هر سهم بدست می‌آید.
در بازار سهام، این شاخص برای هر شرکت معادل ارزش کل سهام منتشر شده آن شرکت است.
سرمایه‌گذاران از مارکت کپ برای تعیین اندازه (بزرگی یا کوچکی) شرکت استفاده می‌کنند.
عناوین مطلب:
برای مشاهده ارزش بازار شرکت‌های پذیرفته شده در بورس و فرابورس، کافیست نام یا نماد شرکت را در سایت tsetmc.com جستجو کنید:
استفاده از Market Cap برای نشان دادن اندازه شرکت مهم است زیرا اندازه یک شرکت، یکی از فاکتورهای اساسی برای تصمیم‌گیری در سرمایه‌گذاری محسوب می‌شود.
این شاخص به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا به ارزش شرکت‌های بورسی آگاه شوند و از میزان اثرگذاری هر شرکت در شاخص کل بازار و اینکه کدام نماد بورسی دارای اثر بیشتری در شاخص بازار است آگاهی پیدا کنند و زمانی که شاخص بورس سبز و صعودی باشد، با دید دقیق‌تری اقدام به سرمایه‌گذاری نمایند.
ارزش بازار بورس
محاسبه مارکت کپ بسیار ساده است، اگر بطور مثال قیمت سهام یک شرکت 100 تومان باشد و 1 میلیارد برگه سهم منتشر کرده باشد، ارزش بازار آن، برابر با 100 میلیارد تومان خواهد بود.
به این ترتیب، با افزایش قیمت سهام، ارزش شرکت رشد می‌کند و بالعکس. همچنین در صورتی که قیمت سهام یک شرکت ثابت بماند و شرکت موردنظر، سهام بیشتری منتشر کند، مارکت کپ آن افزایش خواهد یافت.
ساده بودن محاسبه Market Cap و نقش آن در ارزیابی ریسک سرمایه‌گذاری باعث شده به یکی از معیارهای مناسب در انتخاب سهام و متنوع‌سازی سبد سهام تبدیل شود.
در بورس تهران، شرکت‌هایی که ارزش بازار بزرگ‌تری دارند، بر شاخص کل بورس تاثیرگذاری بیشتری دارند، بنابراین در زمان‌هایی که شاخص کل مثبت است، سرمایه‌گذاران به سمت شرکت‌هایی که مارکت کپ بالایی دارند، تمایل نشان می‌دهند و کمتر در شرکت‌های کوچک (Small Cap) سرمایه‌گذاری می‌کنند.
در مقابل اگر شاخص کل تقریبا ثابت ولی شاخص هم‌وزن صعودی باشد، در می‌یابیم که شرکت‌های کوچک در بازار سهام با افزایش قیمت روبرو هستند و طبیعی است که سرمایه‌گذران به خرید سهام شرکت‌های کوچک ارزنده تمایل بیشتری نشان دهند.
تصورات غلط در مورد مارکت کپ
برخلاف اعتقاد برخی افراد، ارزش بازار نشان‌دهنده ارزش منصفانه یک شرکت نیست. فقط با بررسی بنیادی دقیق یک شرکت، می‌توان به ارزش ذاتی یک شرکت پی برد.
به این دلیل که ممکن است قیمت سهام در بورس، در رقمی بیش از حد گران یا بیش از حد ارزان، معامله شود، مارکت کپ یک شرکت در بازار سهام، نمی‌تواند نشان‌دهنده ارزش یک واقعی یک کسب و کار باشد.
بیشتر بخوانید: تفاوت ارزش و قیمت سهام؛ کدام مبنای خرید است؟
چرا بررسی مارکت کپ مهم است؟
از مارکت کپ معمولاً به عنوان مبنایی برای مقایسه با سایر بخش‌های اقتصاد استفاده می‌شود. به‌عنوان‌مثال بسیاری از معامله‌گران، ارزش کل بازار ارزهای دیجیتال را با مارکت کپ فلزات گران‌بها یا سهام مقایسه می‌کنند؛ اما چرا تحلیل‌گران این کار را انجام می‌دهند؟ زیرا این مقایسه تخمین خوبی از رشد کل بازار در سال‌ها و دهه‌های آینده به آنها ارائه میدهد.
این مقایسه‌ها می‌توانند مفید واقع شوند، اما کورکورانه قابل‌اعتماد نیستند. مقایسه بازارهای مختلف مالی غالباً یک تلاش بیهوده است. صنایع مختلف، سرمایه‌گذاران مختلفی را به جذب می‌کنند. به‌عنوان‌مثال صنعت ارزهای دیجیتال به‌طور خودکار موردتوجه معامله‌گران سهام، معامله‌گران ارز یا دلالان فلزات گران‌بها قرار نخواهد گرفت.
تفاوت ارزش بازار و ارزش معاملات
ارزش معاملات و ارزش بازار دو مفهوم بسیار مهم و حیاتی در بازارهای مالی است. در این قسمت از مقاله به بررسی تفاوت این دو می‌پردازیم.
افزایش ارزش معاملات در جهت مثبت می‌تواند به علت انتشار اخبار مثبت در رابطه با یک سهم و شروع یک حرکت صعودی باشد و افزایش حجم معاملات در حرکت نزولی نیز نشان‌دهنده‌ی انتشار اخبار منفی در مورد یک سهم است که سهامداران را با هدف حفظ سود یا جلوگیری از زیان به فروش آن وادار کرده است.
معاملات سهام طی یک جلسه معاملاتی با قیمت‌های مختلف در یک دامنه نوسان مشخص نسبت به قیمت پایانی روز قبل انجام می‌شود.
مجموع ارزش این معاملات که از حاصل‌ضرب حجم معاملات در قیمت پایانی به دست می‌آید، به‌عنوان ارزش معاملات شناخته می‌شود.
فرمول محاسبه ارزش معاملات به شرح زیر است:
ارزش معاملات = حجم معاملات x قیمت پایانی
درصورتی‌که Market Cap از حاصل‌ضرب تعداد سهام یک شرکت بر قیمت هر سهم به دست می‌آید.
مارکت کپ ارز دیجیتال
نباید با مشاهده اصطلاحاتی مانند مارکت کپ ارز دیجیتال، بازار کریپتو را مشابه بازار سهام دانست.
مطلب مشابه: تفاوت‌های بازار سهام با ارزهای دیجیتال چیست؟
محاسبه مارکت کپ یک ارز دیجیتال مشابه ارزش بازار یک شرکت است.
مارکت کپ یک ارز دیجیتال صرفا از ضرب‌کردن تعداد در گردش آن ارز (Circulating Supply) بر قیمت ارز بدست می‌آید.
مارکت کپ = قیمت ارز x تعداد ارز در گردش
یک باور اشتباه در بازار ارزهای دیجیتال وجود دارد و برخی‌ها تصور می‌کنند ارز بازار یک ارز دیجیتال که در سایت coinmarketcap برای هر ارز نشان داده شده، مقدار پولی است که در آن ارز سرمایه‌گذاری شده است.
بطور مثال با مشاهده ارزش بازار 1 میلیارد دلاری برای یک ارز، برخی به اشتباه تصور می‌کنند این مبلغ، معادل مقدار سرمایه‌گذاری شده در آن ارز است. در حالیکه چنین نیست.
ارزهای دیجیتال مختلف، مارکت کپ‌های بسیار متفاوتی دارند و از چندهزاردلار تا چند میلیارد دلار متغیر هستند و بهترین منبع برای مشاهده آنها، سایت coinmarketcap.com است.
طبق معادله فوق، مارکت کپ ارز دیجیتال زمانی افزایش می‌یابد که یا تعداد ارز در گردش و یا قیمت ارز افزایش یابد.
برخی به اشتباه، صرفا با مقایسه قیمت ارزهای زیر 1 دلار مانند ریپل با بیت‌کوین، خرید ریپل را صرفا به دلیل اینکه قیمت بسیار پایین‌تری از بیت‌کوین دارد یک سرمایه‌گذاری خوب تلقی می‌کنند.
برخی از ارزهای دیجیتال دارای عرضه نامحدود هستند (مانند مونرو) و می‌توانند بطور نامحدود استخراج شود. بنابراین Market Cap این ارزها در صورتی که قیمت آنها کاملا ثابت باقی بماند همچنان رشد خواهد کرد.
همچنین معمولا رابطه‌ای معکوس بین تعداد ارز در گردش (Circulating Supply) و قیمت ارز وجود دارد. به این معنی که هرچقدر عرضه ارز در گردش بیشتر باشد، معمولا قیمت آن پایین‌تر از سایر ارزهاست و هرچقدر ارز در گردش کمتر باشد، قیمت ارز بیشتر است.
این موضوع به این معنی نیست که سرمایه‌گذاری در ارز دیجیتال با گردش پایین، همیشه انتخابی عاقلانه است زیرا باید عوامل بسیار زیاد دیگری مانند کاربرد ارز، تیم پروژه، اهداف، نقشه راه و پتانسیل پیشرفت آن در آینده مورد بررسی دقیق قرار گیرد.
ارزش بازار طلا
این مقدار با حاصل‌ضرب قیمت فعلی طلا با ذخایر طلای جهان (استخراج‌شده) به دست می‌آید. بر اساس گزارش شورای جهانی طلا (پایان سال 2021) میزان ذخایر بالای زمین برای طلا حدود 205,238 تن متریک تخمین زده می‌شود.
بر اساس فرمول ذکر شده، مارکت کپ طلا نیز با فرمول زیر محاسبه می‌شود:
مارکت کپ طلا = حاصل‌ضرب قیمت فعلی طلا x میزان ذخایر فعلی طلا در جهان
در نهایت با درک صحیح ارزش بازار، می‌توان بر اساس فرمول‌های موجود، ارزش بازارهای دیگر مانند ارزش بازار دلار، ارزش بازار فارکس، مارکت کپ نزدک و سایر بازارهای مالی را نیز محاسبه نمود.
سخن پایانی
ارزش بازار (به انگلیسی Market Cap)، معمولا از ضرب تعداد دارایی بر قیمت هر دارایی به دست می‌آید.
در این مقاله به بررسی مفهوم مارکت کپ پرداختیم، تفاوت آن را با حجم معاملات شرح دادیم و فرمول محاسبه ارزش بازار را در بازارهای مالی مختلف مانند بازار بورس، بازار ارز دیجیتال، بازار طلا و غیره را به شما ارائه دادیم.
شما در بورس، علاوه بر خرید و فروش سهام:
- می‌توانید در دارایی‌هایی مانند طلا و مسکن سرمایه‌گذاری کنید
- در صندوق‌های سرمایه گذاری بدون ریسک، سود ثابت بگیرید
برای شروع سرمایه‌گذاری، افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:
برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود: