نسبت کارمزد به پاداش بیتکوین نشان می‌دهد که چه مقدار از پاداشی که یک ماینر در ازای استخراج می‌گیرد را کارمزد تراکنش‌ها تشکیل داده است.
در واقع مهم‌ترین عاملی که سبب می‌شود ماینرها همچنان روی شبکه بیتکوین فعالیت کنند، پاداشی است که پس از استخراج دریافت می‌کنند. بنابراین مهم است که این پاداش، مبلغ چشمگیری باشد.
با کاهش تدریجی یارانه بلاک (block subsidy) به دلیل هاوینگ، هر سال بر اهمیت مقدار کارمزدی که در پاداش استخراج وجود دارد افزوده می‌شود. در ادامه به بررسی دقیق‌تر این موضوع می‌پردازیم:
عناوین مطلب:
نکات کلیدی
- نسبت کارمزد به پاداش بیتکوین (Bitcoin’s Fee-To-Reward Ratio) به معنی نسبت درآمد ماینر از کارمزدهای تراکنش‌ها در مقایسه با درآمد او از پاداش کل بلاک است.
- این نسبت از حاصل تقسیم کارمزد تراکنش بر پاداش کل بلاک به دست می‌آید که شامل یارانه بلاک (block subsidy) و کارمزد تراکنش‌هاست.
- نسبت کارمزد به پاداش از آن جهت اهمیت دارد که یارانه بلاک هر 4 سال یک‌بار با پدیده هاوینگ نصف می‌شود تا اینکه به صفر برسد. به‌این‌ترتیب هر بار مخرج کسر کوچک‌تر می‌شود.
- اوایل سال 2023 نسبت کارمزد به پاداش بیتکوین به بیش از 50 درصد رسید که یک اتفاق نادر بود.
بلاک ریوارد یا پاداش بلاک بیتکوین چیست؟
زمانی که ماینرها موفق می‌شوند یک بلاک را با موفقیت استخراج کنند پاداشی می‌گیرند، که همان پاداش بلاک است. این پاداش شامل کارمزد تراکنش‌های درون آن بلاک و یارانه آن است.
اما یارانه بلاک چیست؟ یارانه بلاک مقدار توکن بیتکوین (BTC) است که کاربر در ازای به‌کارگیری منابع محاسباتی و سخت‌افزاری و نیز انرژی و زمان برای استخراج، دریافت می‌کند. دریافت این توکن‌ها به ماینرها انگیزه می‌دهد تا کار خود را ادامه دهند.
توکن‌هایی که به‌عنوان یارانه بلاک (block subsidy) به ماینر پاداش داده می‌شوند اولین توکن‌هایی هستند که به آن بلاک اضافه می‌شوند.
به فرآیند تولید این توکن‌ها، کوین بیس می گویند. اما تراکنش کوین بیس (Coinbase Transaction) چیست؟
درباره کارمزد تراکنش نیز باید بدانید که هر بار که تراکنشی در شبکه بیتکوین انجام می‌شود با یک کارمزد همراه است که به ماینرها تعلق می‌گیرد. چون ماینرها می‌خواهند درآمد بیشتری داشته باشند بنابراین به تراکنش‌هایی که کارمزد بیشتری دارند اولویت می‌دهند.
این فرآیند شبیه سیستم مناقصه است. هر کاربری که برای تراکنش خود کارمزد بیشتری بدهد، کارش سریع‌تر انجام می‌شود. این مسئله بخصوص در زمان شلوغی و ازدحام شبکه اهمیت زیادی دارد.
اگر مقدار کارمزدی که از استخراج بلاک به ماینر می‌رسد را با یارانه بلاک مقایسه کنیم می‌بینیم که مقدار آن بسیار کم است. به همین دلیل گاهی استفاده از پاداش بلاک بر همان یارانه بلاک دلالت دارد.
اما به‌مرور که کارمزد تراکنش در شبکه بیتکوین افزایش یابد و یارانه بلاک کم شود، اهمیت آن‌ها تغییر می‌کند.
خلاصه این بخش در یک فرمول می‌گنجد:
پاداش بلاک = یارانه بلاک + کارمزد تراکنش‌ها
درباره کارمزد و مدت‌زمان تراکنش‌های بیتکوین بیشتر بخوانید.
نحوه محاسبه نسبت کارمزد به پاداش
نسبت کارمزد به پاداش بیتکوین، برحسب درصد بیان می‌شود و همان‌طور که از نامش پیداست از تقسیم میزان کارمزد تراکنش‌ها بر پاداش بلاک ضربدر 100 محاسبه می‌شود.
نسبت کارمزد به پاداش بیتکوین = کارمزد تراکنش / پاداش بلاک * 100
دلیل اهمیت پاداش بلاک
پاداش بلاک همان چیزی است که باعث می‌شود ماینرها در شبکه بیتکوین بمانند و به استخراج کردن ادامه دهند.
بیتکوین بر اساس پروتکل اثبات کار (PoW) فعالیت می‌کند. به‌این‌ترتیب برای استخراج آن نیاز به هزینه زیادی برای خرید سخت‌افزار و منابع محاسباتی است.
پاداش بلاک علاوه بر اینکه این هزینه‌ها را پوشش می‌دهد، یک سود مالی نیز برای ماینر به همراه دارد.
بیتکوینهای تازه ایجاد شده و کارمزد تراکنش‌های بلاک، پاداش تعهد ماینر به این شبکه است. از دیگر سو، ارائه پاداش بلاک به ماینرها در توکنومیک بیتکوین اهمیت زیادی دارد چراکه باعث می‌شود بیتکوینهای جدید به صورت کنترل‌شده و با نرخ کاهشی وارد چرخه شوند.
به‌این‌ترتیب ارزش بیتکوین در طول زمان حفظ شده و تقاضا برای آن بالا می‌ماند. از دیگر سو تعداد توکن‌های درگردش آن تا سال‌ها به سقف 21 میلیونی نخواهد رسید.
آشنایی با هاوینگ و کاهش پاداش بیتکوین
یکی از عواملی که باعث اهمیت نسبت کارمزد به پاداش در شبکه بیتکوین شده پدیده هاوینگ است که هر چهار سال یک‌بار رخ می‌دهد و طی آن، یارانه بلاک نصف می‌شود.
زمانی که شبکه بیتکوین راه‌اندازی شد مقدار یارانه بلاک آن 50 بیتکوین بود ولی طبق وایت پیپر بیتکوین، مقدار یارانه بعد از استخراج هر 210،000 بلاک نصف می شود. استخراج این مقدار بلاک حدود 4 سال طول می‌کشد.
به‌این‌ترتیب یارانه بلاک بیتکوین در سال 2012 به 25000 عدد BTC و در سال 2016 به 12500 و در سال 2020 به 6250 عدد کاهش یافت. سال آینده (2024) نیز مقدار آن به 3250 بیتکوین تغییر خواهد کرد.
تاثیر نسبت کارمزد به پاداش در امنیت بلاک‌چین بیتکوین
با ادامه یافتن هاوینگ، آخرین بیتکوین در سال 2140 وارد چرخه می‌شود و بعد از آن دیگر پاداش استخراج بیتکوین شامل یارانه بلاک نمی‌شود و فقط کارمزد تراکنش‌ها خواهد بود.
اما حتی در سالهای پیش رو نیز پاداش استخراج به شکل چشمگیری کاهش می‌یابد و همواره این سوال مطرح است که آیا نسبت کارمزد به پاداش بیتکوین آنقدر خواهد بود که با وجود کاهش یارانه بلاک، هنوز ماینرها برای استخراج بلاک ترغیب شوند؟! در واقع وقتی آخرین بیتکوین استخراج شد چه اتفاقی می‌افتد؟
همان‌طور که پیش‌تر اشاره کردیم کارمزد بیتکوین عدد کوچکی است و گاهی آنقدر کم است که وقتی عبارت پاداش استخراج بیتکوین را به‌کار می‌برند منظورشان فقط یارانه بلاک است.
اما مسئله‌ای که وجود دارد این است ک کارمزد بر اساس میزان عرضه و تقاضا تعیین می‌شود. زمانی که تقاضا برای انجام تراکنش در شبکه بیتکوین بالا رود کاربران ترجیح می‌دهند کارمزد بیشتری تعیین کنند تا تراکنش آن‌ها سریع‌تر انجام شود.
چنین اتفاقی در سالهای 2017 و 2020 دیده شد که شبکه به دلیل نوسان بالای قیمت بیتکوین دارای تراکنش‌های زیادی بود و همین تراکم باعث ایجاد رقابت و بالا رفتن کارمزدها شد.
به عنوان مثال این عدد در سال 2017 به 78 درصد رسید!
در سال 2023 نیز زمانی که استاندارد BRC-20 معرفی شد دوباره نسبت کارمزد به پاداش بیتکوین بالا رفت و به عدد تاریخی 50 درصد و فراتر از آن رسید.
این یعنی در تراکنش‌هایی که در آن زمان انجام شد بیش از نیمی از پاداشی که ماینرها دریافت می کردند از کارمزد تراکنش ها بود.
شایان ذکر است که استاندارد BRC-20 نوعی استاندارد جدید برای ساخت توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT) را روی بلاک‌چین بیتکوین مبادله کنند.
وبسایت‌های مختلفی هستند که میزان کارمزد روزانه شبکه بیتکوین را نشان می‌دهند مثلا امروز 1 ژوئن 2023 به گزارش ycharts این مقدار حدود 4.43 درصد است و نسبت کارمزد به پاداش در امروز نیز حدود 9 درصد ذکر شده است.
در ادامه چارت نسبت کارمزد به پاداش بیتکوین را از سال 2010 و به نقل از وبسایت charts.bitbo.io می‌بینید:
سوالات متداول
نسبت کارمزد به پاداش بیتکوین (Bitcoin’s Fee-To-Reward Ratio) چیست؟
نسبت درآمد ماینر از کارمزدهای تراکنش‌ها در مقایسه با درآمد او از پاداش کل بلاک را نسبت کارمزد به پاداش بیتکوین می‌گویند.
معمولا نسبت کارمزد به پاداش بیتکوین چقدر است؟
در حالت عادی به دلیل ارزش پایین کارمزدها در مقابل یارانه بلاک، این عدد آنقدر پایین است که گاهی از آن صرف‌نظر می‌کنند و زمانی که عبارت پاداش بلاک را بکار می‌برند منظورشان همان یارانه بلاک است.
آیا ممکن است نسبت کارمزد به پاداش بیتکوین به رقم چشمگیری برسد؟
بله در‌صورتی‌که حجم تراکنش‌ها آنقدر بالا رود که تریدرها برای انجام تراکنش‌های خود، کارمزد بالایی تعیین کنند این نسبت می‌تواند تغییر کند. این اتفاق در گذشته رخ داده و حتی نسبت کارمزد به پاداش به بیش از 70 درصد هم رسیده است.
جمع بندی
نسبت کارمزد به پاداش بیتکوین یکی از مهم‌ترین فاکتورهایی است که در هنگام استتخراج روی شبکه بیتکوین باید در نظر گرفته شود.
معمولا ارزش کارمزدی که ماینرها دریافت می‌کنند در مقابل توکن های BTC گنجانده شده در پاداش استخراج پایین است.
اما اگر بیتکوین توسعه یابد یا تعداد تراکنش‌های شبکه آن افزایش یابد ارزش سهم کارمزدها نیز به‌شدت بالا می‌رود. ثابت ماندن یا تغییر این نسبت به عملکرد و برنامه بیتکوین برای آینده بستگی دارد.
شما در بورس، علاوه بر خرید و فروش سهام:
- می‌توانید در دارایی‌هایی مانند طلا و مسکن سرمایه‌گذاری کنید
- در صندوق‌های سرمایه گذاری بدون ریسک، سود ثابت بگیرید
برای شروع سرمایه‌گذاری، افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:
برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود: