میل نهایی به سرمایه گذاری (به انگلیسی Marginal Propensity to Invest) یا به اختصار شاخص MPI شاخصی است که نسبت تغییر سرمایه گذاری به تغییر درآمد را نشان می‌دهد.
عناوین مطلب:
به طور کلی مردم فقط بخشی از درآمد خود را سرمایه گذاری می‌کنند. در این رابطه، هر چه درآمد آنها افزایش پیدا کند، سرمایه گذاری آنها نیز به دنبال آن گسترده‌تر خواهد شد. این موضوع با کاهش درآمد نیز صدق می‌کند.
با توجه به این چرخه، مقدار MPI معمولا از 0 تا 1 و به صورت اعشار محاسبه می‌شود. هر چه مقدار MPI بیشتر باشد، سهم بیشتری از درآمد به جای صرف شدن توسط مردم، سرمایه گذاری می‌شود.
عملکرد شاخص MPI چیست؟
شاخص MPI به صورت مستقیم از تئوری اقتصاد کلان کینزی نشات می‌گیرد.
در اقتصاد کینزی یک اصل کلی وجود دارد که به ما می‌گوید هر چیزی که مصرف نشود، ذخیره (پس انداز) خواهد شد. افزایش یا کاهش سطوح درآمد مردم و کسب و کار‌ها به صورت مستقیم می‌تواند بر روی میزان پول در دسترس موثر باشد.
بیشتر بخوانید: تفاوت سرمایه گذاری و پس‌انداز کردن چیست؟
شاخص MPI یکی از چندین شاخص Marginal است که در اقتصاد‌های مبتنی‌بر کنیزی توسعه پیدا کرده‌اند. شاخص میل نهایی به مصرف (MPC) و میل نهایی به ذخیره (MPS) از جمله مهم‌ترین شاخص‌های کاربردی در این نظریه اقتصادی است که شهرت زیادی پیدا کرده‌اند.
البته شاخص میل نهایی به خرید‌های دولتی (MPG) چندان شناخته شده نیست اما همچنان کاربرد دارد.
فرمول محاسبه شاخص «میل نهایی به سرمایه گذاری»
فرمول محاسبه شاخص MPI به شرح زیر است:
MPI = ΔI/ΔY
در فرمول بالا تغییر در مقدار سرمایه گذاری (تابع I) ناشی از تغییر درآمد (Y) خواهد بود.
در این فرمول، اگر درآمد 5$ افزایش پیدا کند، سرمایه گذاری نیز 2$ نسبت به آن رشد خواهد داشت. با توجه به فرمول بالا، با در نظر گرفتن 5/2، شاخص MPI ما 0.4 خواهد بود.
البته در عمل مقدار MPI بسیار پایین‌تر از این مثال است. در مقایسه با شاخص MPC، شاخص MPI معمولا مقدار کمتری دارد.
شاخص MPI چگونه بر روی اقتصاد تاثیر می‌گذارد؟
شاخص مصرف معمولا از افزایش درآمد (یا کاهش) تاثیر می‌پذیرد. شاخص MPI بر روی ضریب چند برابری تاثیر دارد که این موضوع در شیب هزینه‌های کل تفاوت زیادی ایجاد می‌کند.
هر چه شاخص MPI بزرگ‌تر باشد، ضریب چند برابری نیز بیشتر خواهد بود. در یک کسب و کار، افزایش درآمد‌ها می‌تواند ناشی از کاهش مالیات، تغییر هزینه‌ها یا افزایش سود باشد.
براساس نظریه اقتصادی کنیزی، افزایش هزینه‌های سرمایه گذاری باعث حرکت مردم به سوی صنعت کالاهای سرمایه گذاری خواهد شد که این موضوع در ضریب چند برابری قابل مشاهده خواهد بود. صنعت سرمایه گذاری باعث استخدام افراد بیشتری در نقاط دیگر اقتصاد می‌شود که به طور کلی بر روی کاهش نرخ بیکاری تاثیر گذار است.
در نظریه کنیزی، این که سرمایه گذاری در یک صنعت باعث دوباره خرج شدن پول‌ها می‌شود کاملا مشهود است. با این حال تاثیر آن محدود خواهد بود.
خروجی واقعی اقتصادی نسبت به خروجی استخدام کامل محدود است و افزایش ضریب هزینه‌های گذشته صرفا در این نقطه باعث افزایش قیمت‌ها خواهد شد. این موضوع در دارایی‌های مالی و کالاهای سرمایه‌ای بیشتر قابل لمس هستند.
براساس نظریه کنیزی، سرمایه گذاری بر روی هر نوع پروژه عمومی یا خصوصی لزوما باعث افزایش درآمد و استخدام با ضریب حداکثری نخواهد شد چرا که صرفا تصمیم سرمایه گذاری می‌تواند جایگزین سرمایه گذاری شود که در غیاب آن رخ می‌دهد.
برای درک این موضوع پروژه‌ای را در نظر بگیرید که سرمایه گذاری بر روی آن باعث افزایش نرخ بهره خواهد شد که این موضوع باعث دلسرد کردن سایر سرمایه گذاری‌‌ها یا رقابت با سایر پروژه‌ها برسر نیروی کار می‌شود. نیروی کار کمتر، کاهش درآمد‌ها و کاهش سرمایه گذاری.
این پدیده از نظر کارشناسان اقتصادی با نام ازدحام کردن شناخته می‌شود. در پدیده ازدحام کردن، سرمایه گذاری عمومی یا سایر سیاست‌هایی که قرار بود با هدف تشویق سرمایه گذاری صورت گیرد نتیجه معکوس داشته است.
با توجه به این پدیده، رشد اقتصادی ممکن است با توجه به چنین سیاست‌هایی دچار تاثیرات منفی شود. این تصمیمات ممکن بود با جایگذاری سرمایه گذاری بیشتر تحت تاثیر قرار بگیرد.
به طور کلی شاخص میل نهایی به سرمایه گذاری در رابطه با سایر مفاهیم اقتصاد کلان معنا پیدا می‌کند.
شما در بورس، علاوه بر خرید و فروش سهام:
- می‌توانید در دارایی‌هایی مانند طلا و مسکن سرمایه‌گذاری کنید
- در صندوق‌های سرمایه گذاری بدون ریسک، سود ثابت بگیرید
برای شروع سرمایه‌گذاری، افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:
برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود: