همانطور که می‌دانید؛ قیمت سهام در بازارهای مالی به وسیله عرضه و تقاضا مشخص می‌شود.
به عبارت دیگر، هرچه تقاضا برای سهمی بیشتر باشد، قیمت آن بالاتر رفته و برعکس؛ هر چقدر تقاضا برای سهمی کمتر شود، قیمت آن سهم به همان نسبت کاهش می‌یابد.
بنابراین؛ ایجاد تقاضا برای سهام موجود در بازارهای مالی مهم است. از این رو، روش‌هایی برای ایجاد تقاضا در بازار بورس ایران وجود دارد که یکی از این روش‌ها، پروژه کردن سهام است.
عناوین مطلب:
در این مقاله می‌خواهیم درباره مفهوم پروژه کردن سهام در بازار بورس ایران و چگونگی انجام آن صحبت کنیم.
پروژه کردن سهام چیست؟
منظور از پروژه کردن سهام، تبلیغ سهام یک شرکت با روش‌های مختلف و متقاعد کردن سهامداران برای خرید سهام آن شرکت است.
در واقع؛ افرادی که قصد پروژه شدن سهمی را دارند، با ارائه تحلیل‌ها و دیدگاه‌های متنوع و دادن دید مثبت نسبت به آینده شرکت، فعالین بازار سرمایه را جهت خرید سهام شرکت مذکور ترغیب می‌کنند. با انجام این فرآیند، تقاضا برای سهام شرکت به طور چشمگیری افزایش یافته و قیمت سهم کم‌کم بالا می‌رود.
در این روش، تعداد زیادی از سهامداران حقیقی به شکل گروهی، وارد یک سهم می‌شوند و قیمت آن سهم روزبه‌روز بالاتر می‌رود. اما موضوع مهم و قابل توجه این است که بخش عظیمی از این سهامداران، از افزایش قیمت سهم سودی نمی‌برند؛ چراکه متولیان اصلی پروژه کردن سهام در اوج قیمت، سهام را فروخته و از سهم خارج می‌شوند.
بیشتر بخوانید: سفارش گروهی چیست؟
این روش به گونه‌ای است که سهامداران به دلیل خبرهای مثبتی که درباره سهام شرکت منتشر شده، نسبت به آینده آن سهم امید واهی دارند و بعد از خالی کردن سهم توسط متولیان اصلی، نمی‌توانند از سهم خارج شوند و تا مدت‌ها در آن سهم می‌مانند.
دلیل پروژه کردن سهام در بازار بورس ایران چیست؟
در همه بازارهای مالی، سوداگران بسیاری وجود دارند که از سواد کم فعالان بازار سواستفاده می‌کنند.
در سالهای اخیر در بازار بورس ایران نیز این اتفاق رخ داده و تنها با تبلیغاتی که صورت گرفته، شاهد ورود گسترده مردم به بازار سرمایه بودیم.
مشارکت بالای مردم در بازار بورس بدون داشتن دانش و مهارت کافی، فضای سواستفاده سوداگران را محیا می‌کند که یکی از روش‌های سواستفاده در بازار بورس، پروژه کردن سهام است.
به عنوان مثال؛ در سال 1399 بسیاری از مردم به واسطه تبلیغات مثبتی که برای برخی از سهم‌ها انجام شده بود، وارد سهم‌هایی شدند که طعمه پروژه کردن بودند.
این سهم‌ها به اندازه چند برابر ارزش واقعی خود رشد داشته و مردم نیز به امید افزایش بیشتر، با چند برابر قیمت آن سهام را خریداری کردند. بعد از ریزش سنگین بازار؛ اکثر سهامداران به دلیل امیدهای واهی و تحلیل‌های نادرست، در سهم ماندند و ضرر سنگینی را متحمل شدند.
بیشتر بخوانید: بازیگر سهم کیست و چه نقشی دارد؟ + ترفندهای بازیگران سهام
روش‌های معمول برای پروژه کردن سهام
به طور کلی، افرادی که قصد پروژه کردن سهمی را دارند، از دو روش استفاده می‌کنند:
- به کمک تحلیل بنیادی: در این روش، سوداگران به کمک تحلیل‌های بنیادی و نشان دادن آینده‌ای روشن از شرکت، باعث جذب سرمایه افراد می‌شوند.
- به کمک تحلیل تکنیکال: سوداگران در روش تکنیکال، با نشان دادن چارت سهم مورد نظر و ارائه تحلیل‌های مثبت از ادامه روند رو به رشد سهم، سهامداران را ترغیب به خرید سهم می‌کنند.
چگونه می‌توان با پروژه کردن سهام مقابله کرد؟
همانطور که اشاره کردیم؛ پروژه کردن سهام از قدیم در بازار بورس ایران مرسوم بوده و ورود توده‌وار مردم به این مسئله شدت یافته است.
براین اساس؛ لازم است که تمام فعالان بازار سرمایه، نسبت به تبلیغات و امیدهای پوچ و توخالی که توسط برخی از شرکت‌ها ارائه می‌شود، هوشیارانه عمل کنند.
در این فرآیند، بدیهی است که سرمایه‌داران کلان سود کرده و سهامداران خرد با جا ماندن در سهام پروژه شده، دارایی خود را از دست می‌دهند. در این حالت دو راه برای سهامدار زیان دیده باقی می‌ماند: یا باید با زیان از سهم خارج شود و یا باید سهم را با زیان انباشته، به امید افزایش قیمت و سود دوباره نگهداری کند.
پروژه کردن سهام، اغلب در سهم‌های کوچک با شناوری پایین رخ می‌دهد؛ سهام شرکت‌های بزرگ با شناوری بالا نمی‌توانند هدف پروژه قرار بگیرند.
به همین دلیل توصیه می‌کنیم سهامی را برای سرمایه‌گذاری انتخاب کنید که بنیاد قوی و شناوری بالا داشته باشد.
اگرچه هنوز هم افرادی هستند که در بازار بورس، با سیگنال‌هایی که برخی افراد صادر می‌کنند وسوسه شده و معاملات خود را براین اساس انجام می‌دهند؛ اما باید بگوییم که تنها راه مقابله با پروژه کردن سهام، افزایش دانش و مهارت تخصصی سرمایه‌گذاران است تا به کمک دانش خود سهم مناسبی را برای سرمایه‌گذاری انتخاب کنند.
بیشتر بخوانید: رانت در بورس چیست؟ + نحوه شناسایی سهام رانتی
مجازات قانونی پروژه کردن سهام چیست؟
انجام این کار هم از نظر عرف جامعه و هم از نظر قانونی ناپسند است و مجازات قانونی به همراه دارد.
اشخاصی که در ادامه ذکر می‌کنیم، با شرط محرز شدن تخلف، به حبس تعزیری از 3 ماه تا یک سال یا به جزای نقدی معادل 2 تا 5 برابر سود به دست آمده یا زیان متحمل نشده یا هر دو مجازات محکوم خواهند شد:
- هر شخصی که اطلاعات نهانی مربوط به اوراق بهادار موضوع این قانون را قبل از انتشار عمومی مورد استفاده قرار دهد و یا موجبات افشا و انتشار آن‌ها را در غیر موارد مقرر فراهم نماید.
- هر شخصی که با استفاده از اطلاعات نهانی به معاملات اوراق بهادار مبادرت نماید.
- هر شخصی که بدون رعایت مقررات این قانون، اقدام به انتشار آگهی یا اعلامیه پذیره‌نویسی به منظور عرضه عمومی اوراق بهادار نماید.
- هر شخصی که اقدامات وی منجر به ایجاد ظاهری گمراه کننده از روند معاملات اوراق بهادار یا ایجاد قیمت‌های کاذب و یا اغوای اشخاص به انجام معاملات اوراق بهادار شود.
سوالات متداول
منظور از پروژه کردن سهام چیست؟
منظور از از این کار، تبلیغ سهام یک شرکت با روش‌های مختلف و متقاعد کردن سهامداران برای خرید سهام آن شرکت است. در واقع؛ افرادی که قصد پروژه شدن سهمی را دارند، با ارائه تحلیل‌ها و دیدگاه‌های متنوع و دادن دید مثبت نسبت به آینده شرکت، فعالین بازار سرمایه را جهت خرید سهام شرکت مذکور ترغیب می‌کنند.
پروژه کردن سهام با چه روش‌هایی انجام می‌شود؟
به طور کلی، افرادی که قصد پروژه کردن سهمی را دارند، از دو روش پروژه کردن سهام به کمک تحلیل بنیادی و تحلیل تکنیکال استفاده می‌کنند.
راهکار مقابله با پروژه کردن سهام چیست؟
اگرچه هنوز هم افرادی هستند که در بازار بورس، با سیگنال‌هایی که برخی افراد صادر می‌کنند وسوسه شده و معاملات خود را براین اساس انجام می‌دهند؛ اما باید بگوییم که تنها راه مقابله با پروژه کردن سهام، افزایش دانش و مهارت تخصصی سرمایه‌گذاران است تا به کمک دانش خود سهم مناسبی را برای سرمایه‌گذاری انتخاب کنند.
آیا پروژه کردن سهام مجازات قانونی به همراه دارد؟
بله؛ اشخاصی که تخلف آن‌ها محرز شود، به حبس تعزیری از 3 ماه تا یک سال یا به جزای نقدی معادل 2 تا 5 برابر سود به دست آمده یا زیان متحمل نشده یا هر دو مجازات محکوم خواهند شد.
سخن پایانی
پروژه کردن سهام، از جمله موضوعات بحث‌برانگیز بازار بورس ایران است که بیشتر فعالان بازار سرمایه حداقل برای یک‌بار درگیر این مسئله شده‌اند.
در این مقاله درباره پروژه کردن سهام و روش‌های معمول آن صحبت کردیم. اگر شما هم به عنوان یک معامله‌گر، تجربه خرید سهام شرکت پروژه شده را دارید، می‌توانید تجربیات و نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید.
شما در بورس، علاوه بر خرید و فروش سهام:
- می‌توانید در دارایی‌هایی مانند طلا و مسکن سرمایه‌گذاری کنید
- در صندوق‌های سرمایه گذاری بدون ریسک، سود ثابت بگیرید
برای شروع سرمایه‌گذاری، افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:
برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود: