بازده دارایی (به انگلیسی Return on Asset یا ROA) یک شاخص از چگونگی سودآوری شرکت وابسته به کل دارایی‌های آن شرکت است.
نرخ بازده دارایی با استفاده از اطلاعات موجود در صورت‌های مالی یک شرکت یا کسب‌وکار قابل محاسبه است. با محاسبه ROA، می‌توان هر شرکتی را با سایر رقبای خود مقایسه نمود.
عناوین مطلب:
عموما برای شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، متوسط برخی از نسبت‌های مالی هر صنعت توسط بورس اوراق بهادار محاسبه شده و از طریق سایت‌های مربوطه در اختیار استفاده‌کنندگان قرار می‌گیرد.
نکات کلیدی
- نرخ بازده دارایی ها با استفاده از اطلاعات موجود در صورت‌های مالی یک شرکت یا کسب‌وکار قابل محاسبه است و با محاسبه چنین نسبتی، می‌توان هر شرکتی را با سایر رقبای خود مقایسه نمود.
- بازده دارایی (به انگلیسی Return on Asset یا ROA) یک شاخص از چگونگی سودآوری شرکت وابسته به کل دارایی‌های آن شرکت است.
- فرمول بازده دارایی (ROA) شامل تقسیم سود خالص بر کل دارایی‌های یک شرکت است.
- بازده دارایی در کنار نسبت‌های مثل بازده سرمایه‌گذاری (ROI) و حاشیه سود خالص (Profit Margin) یکی از نسبت‌های مهم در ارزیابی سوددهی شرکت است.
- در مجامع بین‌المللی اگر این نسبت بالای 5% باشد خوب است و اگر بالای 20% باشد برای شرکت عالی است.
تعریف مفهومی بازده دارایی‌ها
در کنار نسبت‌های مثل بازده سرمایه‌گذاری (ROI) و حاشیه سود خالص (Profit Margin) یکی از نسبت‌های مهم در ارزیابی سوددهی شرکت است.
لازم به ذکر است که این نسبت به صورت درصد محاسبه می‌شود و در مجامع بین‌المللی، اگر این نسبت بالای 5% باشد خوب است و اگر بالای 20% باشد برای شرکت عالی است.
ROA یک ایده درباره مدیریت کارآمد در رابطه با استفاده از دارایی‌ها در جهت تولید سود (دارایی‌های مولد) به ما می‌دهد که از طریق تقسیم سود سالیانه به کل دارایی شرکت محاسبه می‌شود.
بیشتر بخوانید: مفهوم ریسک و بازده در سرمایه‌گذاری چیست؟
این نسبت از طریق فرمول زیر محاسبه می‌شود:
شایان ذکر است که در برخی مواقع سرمایه‌گذاران، هنگامی که این محاسبه را انجام می‌دهند هزینه بهره را به خالص درآمد اضافه می‌کنند. این نسبت بیانگر مقدار سودهایی که از دارایی‌های یک شرکت به‌دست آمده است.
ROA به شدت وابسته به صنعت می‌باشد و به این دلیل هنگامی که از ROA به عنوان مقیاسی برای مقایسه استفاده می‌شود بهتر است در برابر مقدار ROA های گذشته شرکت یا ROA شرکت مشابه‌ای مقایسه صورت پذیرد.
دارایی‌های شرکت از بدهی و حقوق صاحبان سهام شامل شده‌اند و برای اداره وجوه شرکت استفاده می‌شوند مقدار ROA یک ایده به سرمایه‌گذار می‌دهد که شرکت تا چه حد در تبدیل پولی که سرمایه‌گذاری کرده است به سود خالص موفق بوده است.
مقدار بالای ROA بهتر است زیرا شرکت پول بیشتری را از سرمایه‌گذاری کمتری بدست آورده است.
برای مثال اگر خالص درآمد یک شرکت برابر 10 میلیون ریال باشد و دارای دارایی‌هایی به ارزش 50 میلیون ریال باشد ROA آن برابر 20% خواهد بود در حالی که اگر شرکت دیگری سود مشابه‌ای کسب نماید اما ارزش دارایی‌هایش 100 میلیون ریال باشد برابر ROA به مقدار 10% خواهد بود.
بر مبنای این مثال شرکت اول در تبدیل وجوه سرمایه‌گذاری شده به سود موفق‌تر عمل کرده است.
هنگامی که شما به صورت واقعی به این موضوع فکر می‌کنید؛ مهم‌ترین وظیفه مدیریت این است که انتخاب خردمندانه‌ای را در جمع‌آوری منابع داشته باشد.
هر کسی می‌تواند با تزریق مقدار زیادی پول سود کسب کند اما کمتر مدیری می‌تواند با منابع سرمایه‌گذاری کمتری سود زیادی کسب کند.
آیا بازده مجموع دارایی‌ها ابزاری مناسب برای اندازه‌گیری عملکرد یک شرکت است؟
باید بگوییم که رقم بازده دارایی‌ها، یک راه مطمئن برای ارزیابی میزان دارایی در یک شرکت خاص است.
هرچه میزان سود به ازای هر دلار دارایی پایین‌تر باشد، سود دارایی بیشتر است و برعکس. اگر تمام شرایط را به شکل مساوی و یکسان در نظر بگیریم، تجارت با دارایی بیشتر، نیاز به سرمایه‌گذاری مجدد با هدف کسب سرمایه است.
به عنوان مثال؛ اگر بازده دارایی یک شرکت 20 درصد باشد، به این معناست که آن شرکت برای هر دلار دارایی خود، 0.2 دلار به دست آورده است.
مثلا شرکت‌‌هایی مانند ارائه‌‌دهندگان خدمات ارتباطی، هواپیمایی‌ها، سازندگان ماشین و قطعات آن، دارایی بیشتری در اختیار دارند و این بدان معناست که این شرکت‌ها به منظور کسب سود بیشتر، باید تجهیزات و ابزارآلات گران‌تری خریداری کنند.
محاسبه این نسبت چه کاربردی دارد؟
این نسبت در بین متخصصین رشته حسابداری و مدیریت مالی کاربرد زیادی دارد که در ادامه برخی از آنها را شرح می‌دهیم:
- جمع‌آوری اطلاعات درباره اثربخشی مدیریت: در یک دوره زمانی معین می‌توان از نرخ بازده دارایی در تعیین میزان اثربخشی مدیر یک شرکت استفاده کرد.
- ارزیابی و مقایسه توانایی شرکت‌ها: صاحبان شرکت‌ها می‌توانند نرخ بازده دارایی یک شرکت را با سایر شرکت‌ها مقایسه کرده که این کار باعث می‌شود تا اطلاعات مفیدی درباره سلامتی مالی شرکت‌ها به دست آید.
- طرح سودهای آتی: عرضه‌کنندگان بالقوه سرمایه شرکت، سرمایه‌گذاری حال و آینده را به همراه بازده مورد انتظار از آن، مورد ارزیابی قرار می‌دهند.
- ارزیابی پیشنهادهای مخارج سرمایه‌ای: بازده دارایی موجب می‌شود که پیشنهادهایی مانند احیا، جایگزینی یا توسعه تسهیلات با دید بهتری مورد ارزیابی قرار گیرد.
تفاوت بین بازده دارایی (ROA) و بازده حقوق صاحبان سهام (ROE) چیست؟
ROE، نسبتی است که تنها به تخمین بازده حقوق صاحبان سهام می‌پردازد و بدهی‌های شرکت را در محاسبات در نظر نمی‌گیرد.
هر دو بازده دارایی و بازده حقوق صاحبان سهام، نسبت‌های مهم و کاربردی هستند که عملکرد یک شرکت را در بهره‌برداری از منابع خود به نمایش می‌گذارند؛ بنابراین اولین تفاوت بین این دو نسبت این است که ROA بدهی‌ها را در نظر می‌گیرد ولی در ROE چنین نیست.
توجه داشته باشید که بدهی و اهرم بیشتر برای شرکت‌ها موجب می‌شود که ROE در مقایسه با ROA مقدار بالاتری داشته باشد.
هنگامی که یک شرکت به استقراض بیشتر روی آورد، ROE آن بیشتر خواهد شد؛ چرا که با انجام این کار دارایی‌های خود را افزایش می‌دهد. حال اگر بازده را ثابت در نظر بگیریم، با افزایش دارایی‌ها، ROA کم می‌شود و ROE همچنان در سطح پیشین خود باقی خواهد ماند.
به نقل از سایت Investopedia:
بازده حقوق صاحبان سهام (ROE) عملکرد را بر اساس سرمایه سهام نشان می دهد. بازده کل دارایی ها (ROA) سودآوری شرکت را بر اساس کل دارایی های آن نشان می دهد. بازده بدهی (ROD) میزان سود یک شرکت از وجوه قرض گرفته شده یا اهرمی را اندازه گیری می کند. عامل اصلی که ROE و ROA را از هم جدا می کند، اهرم مالی یا بدهی است.
متن اصلی:ROE shows performance based on shareholder equity. ROA shows company profitability based on its total assets. The return on debt (ROD) measures how much a company profits from borrowed or leveraged funds. The big factor that separates ROE and ROA is financial leverage or debt.
سخن پایانی
همانطور که گفتیم بازده دارایی عددی است که درصد سودآوری یک شرکت را با استفاده از دارایی‌های در دسترس آن شرکت نشان می‌دهد. در واقع این معیار به ما نشان می‌دهد که یک شرکت چه اندازه از دارایی‌های خود بهره‌برداری کرده و به کمک آنها به سود رسیده است.
در این مقاله درباره بازده دارایی، بازده حقوق صاحبان سهام، کاربرد و تفاوت‌های آنها صحبت کردیم. امیدواریم که این مقاله برای شما مفید باشد.
شما در بورس، علاوه بر خرید و فروش سهام:
- می‌توانید در دارایی‌هایی مانند طلا و مسکن سرمایه‌گذاری کنید
- در صندوق‌های سرمایه گذاری بدون ریسک، سود ثابت بگیرید
برای شروع سرمایه‌گذاری، افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:
برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود: