6 مرحله برای ساخت استراتژی معاملاتی (ارز دیجیتال و سایر بازارها)

یکی از الزامات معامله‌گری در بازار سرمایه، نوشتن استراتژی معاملاتی مدون و شخصی است.

چه برای معامله در بورس و چه برای ترید ارز دیجیتال به استراتژی معاملاتی نیاز دارید.

نداشتن یک سیستم و استراتژی معاملاتی مدون و مکتوب در بازار شبیه این است که بدون داشتن مهارت شنا کردن در جای عمیق شنا کنید.

هیجانات و ریسک‌های موجود در بازارهای مالی می‌تواند باعث شود که کل سرمایه یک سرمایه‌گذار از دست برود؛ به همین دلیل، سرمایه‌گذاران نمی‌توانند بدون داشتن استراتژی معاملاتی دارایی خود را حفظ کنند.

بیشتر بخوانید: شروع سریع در بورس

استراتژی معاملاتی مدون و مکتوب به فعالیت معامله‌گر نظم داده و مانع اثرگذاری عوامل منفی بر روحیه سرمایه‌گذار می‌شود و برای او، زمینه لازم را برای انجام معاملات بدون استرس و هیجان در بازار فراهم می‌کند.

در این حالت سرمایه‌گذار با ایجاد هر اتفاقی، قادر به تشخیص اقدام بعدی است و راهکارهای مورد نیاز برای هر مرحله را می‌داند.

به همین دلیل است که نوشتن استراتژی معاملاتی در ارز دیجیتال و سایر بازارهای مالی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است و کیفیت معاملات و فعالیت‌های معامله‌گر را در بازار افزایش می‌دهد.

اگر مایلید که نحوه نوشتن استراتژی معاملاتی را بدانید، این مطلب را تا انتها بخوانید.

استراتژی معاملاتی چیست؟

استراتژی معاملاتی یک روش سیستماتیک است که برای خرید و فروش دارایی‌ها در بازارهای مالی استفاده می‌شود. استراتژی معاملاتی بر اساس قواعد و قوانین از پیش تعیین‌شده‌ای است که باید موقع تصمیم‌گیری برای معاملات اجرا شوند.

استراتژی معاملاتی می‌تواند ساده یا پیچیده باشد و مسائلی مثل سبک سرمایه‌گذاری، اندازه بازار، اندیکاتورهای تکنیکال، تحلیل بنیادی، صنعتی که شرکت در آن فعال است، میزان تنوع سبد سرمایه‌گذاری، افق زمانی سرمایه‌گذاری، میزان تحمل ریسک در ترید، اهرم، ملاحظات مربوط به مالیات و مسائل مختلف دیگر را هم در برگیرد. 

بیشتر بخوانید: آموزش صفر تا صد تریدر شدن

نحوه نوشتن استراتژی معاملاتی

همانطور که گفته شد، با نوشتن استراتژی معاملاتی، تریدهای شما در بازار بورس و ارز دیجیتال نظم و ترتیب بیشتری می‌یابد و بنابراین نتیجه بهتری هم خواهید گرفت.

بیشتر بخوانید: معرفی استراتژی‌های معاملاتی ارز دیجیتال

در بخش‌های بعدی، مراحل طراحی و ساخت یک استراتژی معاملاتی را جداگانه توضیح می‌دهیم.

1. بازه زمانی خاص خود را انتخاب کنید

اولین مرحله در طراحی یک استراتژی معاملاتی برای ترید، انتخاب بازه زمانی مناسب است. بازه زمانی به کار رفته در نرم افزارهای تحلیل تکنیکال بین 1 دقیقه تا 1 ماه است و انتخاب بازه زمانی مناسب برای هر معامله‌گری به تجربه و یا نوع معاملات او بستگی دارد (بعضی از معامله‌گران ترجیح می‌دهند در بازه های زمانی کوتاه‌مدت، برخی بازه زمانی میان‌مدت و برخی دیگر در بازه زمانی بلندمدت در بازار فعالیت کنند).

به عنوان مثال تحلیلگری که روی نمودارهای هفتگی معامله می‌کند، اجازه فعالیت در بازه زمانی کوتاه‌مدت را ندارد و به همین دلیل نیاز نیست که روزانه در سایت‌های بورسی به دنبال بررسی قیمت سهم، خواندن اخبار و اظهار نظرهای دیگر سرمایه‌گذاران در مورد سهم باشد.

پس اولین قدم انتخاب بازه زمانی مناسب با توجه به دیدگاه انتخابی سرمایه‌گذاران است.

بیشتر بخوانید: اهمیت دوره‌های زمانی (تایم فریم‌ها) در تحلیل تکنیکال

2. روند را تشخیص دهید و از آن تایید بگیرید

تشخیص شروع یک روند کار نسبتاً سختی است و صرفاً با ابزارهای تحلیل تکنیکال قادر به تشخیص درست آن نیستیم.

البته در بحث امواج الیوت و شمارش موج‌ها می‌توان انتهای موج 5 را همراه با مشاهده واگرایی‌ها به عنوان شروع روند در نظر گرفت، ولی ممکن است با خطاهایی همراه باشد.

پس بهتر است با همان شرایط رایج، شروع روند در بازار را تشخیص دهیم (در روند صعودی شاهد سقف‌ها و کف‌های بالاتر و در روند نزولی شاهد سقف‌ها و کف‌های پایین‌تر هستیم).

در کل دیدگاه معامله‌گران مبنی بر وجود یک روند غالب در بازار، موجب ایجاد نظم در معاملات می‌شود.

البته در شروع روند ممکن است شاهد افزایش قیمت باشیم، ولی با تایید روند، سرمایه‌گذار می‌تواند با خیال راحت‌تری به خرید سهام اقدام کند و اطمینان بیشتری در خصوص آینده قیمت سهم داشته باشد.

3. نسبت ریسک به ریوارد خود را تعیین کنید

در مبحث ریسک به ریوارد توضیح دادیم که سرمایه‌گذار می‌تواند با چه نسبتی از حد سود و حد زیان، یک معامله موفق در بازار داشته باشد.

در بحث طراحی سیستم‌های معاملاتی هم باید تعیین کنیم که در یک معامله چه میزان ریسک را قبول کنیم.

حال تعیین مقدار ریسک باید بر مبنای درصدی از حجم کل سرمایه‌گذاری (دیدگاه عمومی در بین سرمایه‌گذاران در خصوص تعیین میزان ریسک) یا بر اساس تحلیل تکنیکال و تعیین نسبت R/R در معامله باشد.

به عبارت دیگر با تعیین میزان ریسک، سرمایه‌گذار باید با رسیدن به حد ضرر، تصمیم درستی بگیرد و این موضوع را از قبل به صورت مکتوب تعیین کرده باشد.

بیشتر بخوانید: روش استفاده از نسبت ریسک به ریوارد (risk/reward) در معامله

4. مقدار سرمایه در نظر گرفته شده برای خرید سهام را تعیین کنید

در این مرحله باید تعیین کنیم که چه میزان از سرمایه خود را به خرید سهم اختصاص دهیم. همچنین باید مشخص کنیم که قرار است خرید را یکباره انجام دهیم یا برنامه‌ریزی برای خرید پله‌ای داشته باشیم.

در خرید پله‌ای، حس زیان‌گریزی سرمایه‌گذار و تمایل او برای شناسایی زیان باعث می‌شود که با رسیدن سهم به محدوده حد ضرر، شروع به خریدهای دوباره با هدف کاهش میانگین قیمت خرید کند؛ در حالی که ممکن است سهم مورد نظر او اصلاً سهم مناسبی نباشد یا سرمایه‌گذار دچار حساسیت بی‌مورد شده باشد. به همین دلیل یک نکته مهم در خرید پله‌ای، توجه به پتانسیل‌های سهم و در نظر گرفتن آن است.

5. نقاط ورود و خروج سهم را مشخص کنید

بعد از این که چهار مرحله اول را با موفقیت پشت سر گذاشتید، باید بتوانید محدوده مناسب برای ورود به سهم را تشخیص دهید.

فعالان بازار عموماً نقاط ورود به سهم را با ابزارهای تکنیکال تعیین می‌کنند و به دلیل وجود ابزارهای گوناگون برای تشخیص نقطه بهینه ورود به سهم، معمولاً بین همه سرمایه‌گذاران اتفاق نظر وجود ندارد.

توجه کنید که نقطه مناسب برای خرید سهم نباید صرفاً با ابزارهای تکنیکالی تعیین شود و معامله‌گر باید در کنار این ابزارها، روند حرکتی سهم و رفتار خریداران و فروشنده‌ها را هم در نظر بگیرد. پس از در نظر گرفتن همه این عوامل و رعایت این نکات، سرمایه‌گذار قادر به تشخیص یک نقطه بهینه برای خرید سهم خواهد بود.

برای تعیین قیمت فروش هم سرمایه‌گذار در مرحله اول باید از مقاومت‌های استاتیک و داینامیک موجود در نمودار استفاده ‌کند.

اما باید توجه داشت که با رسیدن سهم به محدوده‌های مقاومتی، شرایط عرضه سهم توسط فروشندگان به چه صورت است. در واقع باید ببینیم که آیا با یک خرید قوی در سهم مواجه هستیم یا فروش قوی و سپس بر این اساس، تصمیم درستی بگیریم.

عده‌ای از سرمایه‌گذاران هم برای کسب حداکثر سود و از طرفی کاهش میزان ریسک، از فروش پله‌ای و عده‌ای هم از تکنیک تریل کردن استفاده می‌کنند.

6. از استراتژی معاملاتی استفاده کنید و با آزمون و خطا کارایی آن را افزایش دهید

مرحله آخر، تست استراتژی معاملاتی است.

در این قسمت، مراحل استراتژی معاملاتی خود را اجرا و طبق اصول و ضوابط تعیین‌شده معامله کنید و هیچ وقت اصول را زیر پا نگذارید.

استراتژی معاملاتی طراحی‌شده را چند بار تست کرده و هر بار سعی کنید با بهینه کردن سیستم، میزان کارایی آن را افزایش دهید.

برای تست سریع‌تر سیستم هم از داده‌های چند ماه گذشته سهام استفاده کنید.

به عنوان مثال به 3 ماه گذشته برگردید و شرایط خرید سهم در آن محدوده زمانی را تعیین کنید. سپس بر اساس مستندات موجود، پنج مرحله گفته‌شده را به‌ترتیب اجرا کنید و با در نظر گرفتن بازه زمانی مورد نظر در طول 3 ماه، عملکرد معاملاتی خود را بسنجید.

این‌گونه می‌توانید استراتژی و سیستم طراحی‌شده را تست کنید و با تشخیص مشکلات آن و سپس رفع این مشکلات، کارایی استراتژی خود را مرحله به مرحله افزایش دهید.

بیشتر بخوانید: آموزش بک‌تست گرفتن (برای سنجش استراتژی‌های معاملاتی)

سوالات متداول

سخن آخر

هر سرمایه‌گذار باید طراحی یک استراتژی معاملاتی مطلوب را به عنوان یک اولویت مهم و اساسی برای ترید در ارز دیجیتال مد نظر قرار دهد؛ چرا که یک استراتژی معاملاتی درست و بهینه می‌تواند به عنوان چراغ راه تریدر عمل کند.

در این صورت، تریدر هم به‌راحتی می‌تواند موقعیت های مختلف در خرید و فروش سهام را تشخیص دهد و استراتژی مربوط به آن موقعیت را در بازار سرمایه و بازار ارز دیجیتال پیش بگیرد.

نویسنده مطلب: مهدی افضلیان، مدرس و تحلیلگر بازار سرمایه