خرید ارز دولتی؛ مدارک، شرایط و نحوه ثبت‌نام

قیمت ارز در بازار آزاد گاهی نوسانات زیادی را تجربه می‌کند.

علاوه‌برآن طبق گفته برخی کارشناسان در سال 1402 شاهد افزایش قیمت ارز نسبت به سال‌های گذشته خواهیم بود.

همین دلایل سبب شده افرادی که به ارز نیاز دارند تمایل داشته باشند به‌جای خرید ارز آزاد، ارز دولتی خریداری کنند تا در هزینه‌هایشان صرفه‌جویی شود.

اگر هنوز از راه و روش خرید ارز دولتی اطلاع ندارید، ادامه این مطلب می‌تواند برای شما بسیار سودمند باشد. در این مقاله از بورسینس به طور کامل به شرایط و مدارک لازم و نحوه اخذ ارز دولتی می‌پردازیم.

نکات کلیدی

• ارز دولتی در سال 1402 تا سقف 2000 یورو و فقط یک‌ مرتبه در سال به افراد متقاضی تعلق می‌گیرد.
• ایجاد یک حساب ارزی در بانک‌ برای دریافت ارز دولتی الزامی است.
• برای دریافت ارز دولتی حضور فرد متقاضی با دردست‌داشتن کارت ملی هوشمند الزامی است و ارز دولتی متقاضی به فرد دیگری تحویل داده نمی‌شود.
• تنها پس از گذشت پنج روز کاری از خرید و واریز ارز دولتی به حساب ارزی می‌توانید از حساب خود اسکناس دلار یا یورو برداشت کنید.

ارز دولتی چیست؟

در پی تغییرات شدید قیمت ارز در سال‌های اخیر شاهد پیدایش ارزهای مختلف با قیمت‌های متفاوت مانند ارز دولتی، ارز مسافرتی، ارز نیمایی و… بوده‌ایم.

درباره انواع نرخ دلار در مطلبی جداگانه صحبت کرده‌ایم که توصیه می‌کنیم آن را مطالعه کنید.

ارز دولتی، ارزی است که با نرخ دولتی و قیمتی پایین‌تر از بازار در صرافی‌ها و بانک‌های مجاز عرضه می‌شود.  

خرید ارز دولتی با دردست‌داشتن کارت ملی میسر است و هر شماره ملی تنها یک بار در سال می‌تواند در سامانه ثبت شود تا دلار دولتی به متقاضی تعلق گیرد.

قیمت ارز دولتی 1402

همان‌طور که از نام این نوع ارز پیداست، قیمت ارز دولتی نسبت به ارز آزاد پایین‌تر است و افراد نیز به همین دلیل تمایل دارند این نوع ارز را دریافت کنند.

به عنوان مثال، در زمان نگارش این مقاله یعنی 24 تیرماه 1402 قیمت دلار دولتی حدود 41 هزار تومان است درحالی‌که قیمت دلار در بازار آزاد حدوداً 49 هزار تومان است.

به‌این‌ترتیب اگر شخصی بخواهد دلار خریداری کند، در بازار آزاد باید 8 هزار تومان برای هر دلار بیشتر هزینه کند.

البته باید به‌خاطر داشت که حتی نرخ خرید ارز دولتی نیز تغییر می‌کند و قیمت‌ها به طور مداوم در سایت بازار متشکل معاملات ارز ایران به‌روز می‌شوند. درباره بازار متشکل ارزی اینجا بخوانید.

بنابراین هر زمان که قصد داشتید از قیمت ارز دولتی باخبر شوید، کافی است به سایت مدیریت بازار متشکل معاملات ارز ایران مراجعه کنید و در صفحه نخست قیمت‌ها را رصد نمایید.

تفاوت ارز دولتی و آزاد

قطعاً تفاوت‌هایی میان ارز دولتی و ارز آزاد وجود دارد که در ادامه به بررسی آن‌ها می‌پردازیم:

• قیمت: اولین تفاوت، قیمت این دو نوع ارز است. ارز دولتی از ارز آزاد ارزان‌تر است و به همین علت متقاضی زیادی نیز دارد.

• محدودیت در اخذ: برای خرید ارز از بازار آزاد محدودیتی وجود ندارد، اما سقف دریافت ارز دولتی تنها 2000 یورو است.

ارز دولتی به چه کسانی تعلق می‌گیرد؟

برای اطلاع از اینکه چه کسانی می‌توانند ارز دولتی دریافت کنند کافی است نگاهی به لیست زیر که توسط بانک مرکزی تعیین شده، بیندازیم:

• افرادی که قصد مسافرت به خارج از کشور را دارند
• کسانی که قصد تحصیل در خارج از کشور را دارند
• بیمارانی که برای درمان قصد سفر به خارج از کشور را دارند.
• افرادی که می‌خواهند برای مأموریت به خارج از کشور بروند.
• افرادی که برای حق عضویت و ثبت‌نام در سازمان‌ها و مجامع بین‌المللی، برگزاری نمایشگاه بین‌المللی یا چاپ مقالات علمی نیاز به ارز دارند.
• افرادی که برای شرکت در نمایشگاه‌های خارجی نیاز به ارز دارند.
• افرادی که برای حق وکالت در دعاوی خارجی به ارز نیاز دارند.
• افرادی که قصد پرداخت هزینه‌های شرکت در خارج از کشور، حواله‌ها، ضمانت‌نامه‌های ارزی را دارند.
• افرادی که می‌خواهند در امتحانات علمی و تخصصی خارج از کشور یا آزمون‌های بین‌المللی که سازمان سنجش در داخل کشور برگزار می‌کند، شرکت کنند.

همچنین برای تأمین هزینه‌های سوخت، ناوبری، حقوق خدمه خارجی شرکت‌های هواپیمایی، هزینه تبدیل موجودی ریالی حساب‌های ایرانیان مقیم خارج از کشور، هزینه‌های امتیاز پخش فیلم و دریافت ماهواره‌های ارتباطی نیز ارز دولتی تخصیص می‌یابد.

چگونه ارز دولتی بخریم؟

اگر شما نیز به ارز نیاز دارید و قصد خرید ارز دولتی را دارید بهتر است با نحوه خرید دلار دولتی آشنا شوید.

برای خرید ارز دولتی با کارت ملی باید به طور حضوری به بانک مراجعه کنید و پس از افتتاح حساب ارزی و ارائه مدارک لازم، درخواست دریافت ارز دولتی بدهید.

سامانه ارز دولتی

تا سال پیش افراد می‌توانستند برای خرید ارز دولتی با کارت ملی به سامانه my.ice.ir مراجعه کنند و پس از ثبت کد ملی و شماره تلفن و واردکردن مشخصات هویتی، تاریخی برای مراجعه به صرافی دریافت کنند.

با این حال از ابتدای امسال (1402) این سامانه غیرفعال شده و سامانه جایگزینی هم برای ثبت درخواست و نوبت صرافی از سوی بانک مرکزی مشخص نشده است.

به همین دلیل تا اطلاع بعدی و معرفی سامانه ارز دولتی جدید، افراد برای دریافت ارز دولتی باید حضوری مراجعه کنند.

چه بانک‌هایی ارز دولتی می‌دهند؟

بانک مرکزی در آخرین بخش‌نامه خود 5 بانک زیر را به‌عنوان بانک‌هایی که ارز دولتی ارائه می‌دهند، معرفی کرد. با مراجعه به شعب منتخب بانک‌های زیر می‌توانید برای دریافت ارز دولتی اقدام کنید:

• بانک ملی
• بانک ملت
• بانک تجارت
• بانک سپه
• بانک صادرات

لیست صرافی‌های مجاز را نیز می‌توانید از طریق سایت tgju مشاهده کنید.

شرایط خرید دلار دولتی 1402

برای کوتاه‌شدن دست دلالان، خرید ارز دولتی دارای شرایط خاصی است که فقط افرادی که به این ارز نیاز دارند بتوانند آن را دریافت کنند.

در سال 1402 برخی تغییرات در شرایط خرید دلار دولتی اعمال شده است که در ادامه به بررسی این شرایط می‌پردازیم:

امکان خرید ارز تا سقف 2000 یورو

در سال گذشته هر فرد می‌توانست تا سقف 2200 یورو ارز دولتی با کارت ملی دریافت کند، اما در سال 1402 مبلغ تخصیص ارز دولتی به هر فرد به 2000 یورو کاهش پیدا کرده است.

تغییر نحوه پرداخت ارز دولتی  

یکی دیگر از شروطی که امسال تغییر کرده این است که فرد باید برای دریافت ارز دولتی حساب ارزی افتتاح کند.

از تاریخ 14 فروردین 1402 با تصمیم بانک مرکزی نحوه پرداخت ارز دولتی با کارت ملی از “پرداخت اسکناس به متقاضی” به “واریز به حساب ارزی متقاضی” تغییر کرد.

افراد متقاضی دریافت ارز دولتی باید برای افتتاح حساب ارزی، معادل ریالی 100 دلار را در حساب خود قرار دهند.

علاوه بر این فرد متقاضی پس از گذشت 5 روز کاری از واریز ارز به حساب ارزی می‌تواند اسکناس برداشت کند. باید توجه داشته باشید که کارمزد برداشت اسکناس ارز از حساب 5 درصد معادل ریالی مقدار برداشت شده است.

نرخ تسعیر نیز برابر با نرخ فروش اسکناس دلار یا یورو در سامانه معاملات به اضافه یک درصد در روز برداشت خواهد بود.

محدودیت در اخذ

یکی دیگر از شروط لازم برای دریافت ارز دولتی این است که از آخرین مرتبه دریافت ارز دولتی با کارت ملی 365 روز گذشته باشد. در غیر این صورت متأسفانه نمی‌توانید مجدد درخواست دریافت ارز دولتی کنید.

نکته مهم این است که اگر فرد بخشی از سهمیه ارز دولتی خود را دریافت کند، دیگر تا 365 روز بعد از آن نمی‌تواند مابقی سهمیه را دریافت کند و باید صبر کند.

سیم‌کارت به نام متقاضی

همان‌طور که می‌دانید نه‌تنها برای دریافت ارز دولتی، بلکه برای هر کاری که نیاز به احراز هویت دارد لازم است یک سیم‌کارت داشته باشد که با شماره ملیتان مطابق باشد.

اگر قصد دریافت ارز دولتی را دارید، به یک سیم‌کارت که به نام خودتان باشد نیاز خواهید داشت که فرایند احراز هویت به‌درستی انجام شود، در غیر این صورت امکان ارائه ارز دولتی به شما وجود ندارد.

مراجعه حضوری متقاضی با کارت ملی

امکان تحویل ارز دولتی به هر فردی غیر از فرد متقاضی، حتی اقوام نزدیک، وجود ندارد، بنابراین متقاضی باید شخصاً و با دردست‌داشتن کارت ملی هوشمند برای دریافت ارز دولتی اقدام کند.

اگر کارت ملی هوشمند شما هنوز صادر نشده است، می‌توانید شناسنامه خود را همراه با برگه تعویض کارت ملی ارائه دهید.

علاوه بر موارد بالا، سن اشخاص حقیقی باید حتماً 18 سال کامل باشد تا بتواند برای خرید ارز دولتی اقدام کند.

مدارک لازم برای دریافت ارز دولتی

هنگام اخذ ارز دولتی همراه داشتن مدارک زیر ضروری است:

• اصل کارت ملی هوشمند
• کارت‌ بانکی به نام خود متقاضی

ازآنجایی‌که سقف جابه‌جایی با کارت 50 میلیون است، درصورتی‌که مبلغ ریالی ارز درخواستی بیشتر باشد نیاز است از انتقال وجه پایا یا ساتنا استفاده کنید یا دو کارت‌بانکی که هر دو به نام خودتان است را به همراه داشته باشید.

تفاوت ارز مسافرتی و ارز دولتی

علاوه بر ارز دولتی، ارزهای دیگری مانند ارز مسافرتی نیز وجود دارند که با قیمتی کمتر از بازار آزاد معامله می‌شوند. در ادامه به بررسی تفاوت‌های ارز دولتی و ارز مسافرتی خواهیم پرداخت.

• نرخ ارز مسافرتی از ارز دولتی با کارت ملی و دلار در بازار آزاد، ارزان‌تر است.
• سقف دریافت ارز دولتی از ارز مسافرتی بیشتر است.
• برای خرید ارز مسافرتی حتماً باید مدارک سفر اعم از اصل بلیت، ویزا، گذرنامه و رسید پرداخت عوارض خروج از کشور را ارائه دهید، اما برای خرید ارز دولتی تنها کارت ملی، کارت‌بانکی و سیم‌کارت به نام خود شخص کافی است.

آیا با گرفتن ارز دولتی یارانه قطع می‌شود؟

چندی پیش دولت اعلام کرد که اطلاعات افرادی که ارز مسافرتی، دلار توافقی و… دریافت می‌کنند به سازمان هدف‌مندی یارانه‌ها ارسال می‌شود و ممکن است طی بررسی‌های لازم دهک درآمدی فرد متقاضی تغییر کند و یارانه او حذف شود.

البته هیچ خبر قطعی در این باره وجود ندارد که به‌محض دریافت ارز دولتی یا مسافرتی، یارانه فرد متقاضی قطع خواهد شد. بنابراین به‌طور قطع در این باره نمی‌توان اظهار نظر کرد.

سؤالات متداول

سخن پایانی

گرانی ارز در این روزها و اختلاف قیمت ارز آزاد و ارز دولتی باعث شده افراد به خرید ارز دولتی تمایل نشان دهند.

در این مقاله شرایط، مدارک و نحوه دریافت ارز دولتی را به طور کامل شرح دادیم تا در صورت تمایل بتواند به‌راحتی برای دریافت آن اقدام کنید.

مقالات مرتبط:

• طلا بخریم یا دلار