تادیه سهام چیست؟ هر آنچه که باید بدانید

اگر از فعالان بازار بورس و سرمایه هستید؛ لازم است که با نکات و اصطلاحات مهمی در این زمینه آشنا باشید.

از جمله اصطلاحات مهمی که فعالان بازار بورس بایستی با آن آشنا باشند، مفهوم تادیه سهام است. در این مقاله قصد داریم که درباره مفهوم تادیه سهام و نکات و جزئیات آن صحبت کنیم.

نکات کلیدی

• لغت “تادیه” به معنای پرداخت کردن مبلغی است که به مفهوم “پرداخت دین و ایفای تعهد” اشاره دارد.
• در پذیره نویسی، متقاضیان بخشی از مبلغ را در زمان آغاز پذیره‌ نویسی پرداخت کرده و مابقی را در تاریخ معینی در آینده پرداخت خواهند کرد. بنابراین؛ در اینجا تادیه سهام به معنای پرداخت مبلغ اسمی سهام در تاریخ معینی است که متقاضیان برای آن تعهد داده‌اند.
• روش‌های زیادی برای تادیه سهام شرکت وجود دارد که می‌توان به پرداخت مبلغ اسمی سهام جدید به صورت نقدی، تبدیل سود تقسیم نشده شرکت به سهام جدید، تبدیل مطالبات نقدی حال شده اشخاص از شرکت به سهام جدید، تبدیل عواید حاصله از اضافه ارزش سهام جدید به سرمایه شرکت، تبدیل اوراق قرضه به سهام تبدیل اندوخته اختیاری شرکت به سهام جدید اشاره کرد.

تعریف تادیه

تادیه در لغت به معنای پرداختن است که در حالت کلی به مفهوم “پرداخت دین و ایفای تعهد” اشاره دارد.

معمولا تادیه در خصوص دیونی به کار می‌رود که موضوع آن پرداخت مبلغی وجه نقد باشد؛ در غیر این صورت، معمولا از اصطلاحاتی مانند وفای به عهد، انجام تعهد و نظایر آن استفاده می‌شود.

تادیه سهام چیست؟

معمولا شرکت‌ها برای شروع کار خود یا تداوم فعالیت‌شان، نیاز به تامین منابع مالی دارند. از جمله راه‌هایی که شرکت می‌تواند برای تامین مالی در نظر بگیرد، عرضه سهام شرکت به صورت پذیره نویسی به عموم مردم است.

در فرآیند پذیره نویسی، متقاضیان بخشی از مبلغ را در زمان آغاز پذیره‌ نویسی پرداخت کرده و مابقی را در تاریخ معینی در آینده پرداخت خواهند کرد. به این ترتیب؛ در اینجا پرداخت این مبلغ توسط متقاضیان، به معنای تادیه سهام است.

سهام تادیه نشده چیست؟

متقاضیانی که پذیره نویسی سهام را انجام داده‌اند، بایستی تمام مبلغ اسمی سهم خود را پرداخت نمایند؛ در غیر این صورت، سهام تادیه نخواهد شد و متقاضی ملزم به پرداخت خسارت خواهد بود.

در چنین حالتی، مطالبه مبلغ تادیه نشده سهام از همه سهامداران به یک نسبت و بدون تبعیض صورت می‌گیرد.

علاوه بر این؛ مهلت این مطالبه بایستی در اساسنامه درج شود و ظرف مهلتی که در اساسنامه مقرر شده است، صورت گیرد.

پس از مهلت تعیین شده، سهامدارانی که مبلغ مطالبه شده را تادیه نکرده‌اند، حق حضور و رای در مجامع عمومی شرکت را ندارند و در احتساب حد نصاب مجامع عمومی نیز محاسبه نخواهند شد.

همچنین، حقوق آن‌ها از قبیل حق دریافت سود قابل تقسیم، حق تقدم در خرید سهام جدید شرکت و حق دریافت اندوخته قابل تقسیم معلق می‌گردد.

انواع روش‌های تادیه سهام در شرکت

همانطور که گفتیم؛ هر شرکتی برای تامین منابع مالی خود اقداماتی را انجام می‌دهد که یکی از آن‌ها افزایش سرمایه است.

در صورتی که افزایش سرمایه از طریق صدور سهام جدید انجام شود، تادیه مبلغ اسمی سهام جدید به یکی از روش‌های زیر امکان‌پذیر است:

• پرداخت مبلغ اسمی سهام جدید به صورت نقدی
• تبدیل سود تقسیم نشده شرکت به سهام جدید
• تبدیل مطالبات نقدی حال شده اشخاص از شرکت به سهام جدید
• تبدیل عواید حاصله از اضافه ارزش سهام جدید به سرمایه شرکت
• تبدیل اوراق قرضه به سهام
• تبدیل اندوخته اختیاری شرکت به سهام جدید

در ادامه هر کدام از این روش‌ها را به‌طور کامل بررسی می‌کنیم:

پرداخت مبلغ اسمی سهام جدید به صورت نقدی

در این روش؛ اگر شرکت نسبت به صدور سهام جدید اقدام کند، سرمایه‌گذاران باید مبلغ مورد نیاز برای خرید سهام را به صورت نقدی پرداخت نمایند.

تبدیل سود تقسیم نشده شرکت به سهام جدید

فرض کنید که شرکتی قصد دارد میزان سود حاصله را بین سهامداران شرکت تقسیم کند.

این شرکت می‌تواند به جای تادیه سود به سهامداران، آن را به سهم تبدیل کند و به سهامداران شرکت واگذار نماید.

تبدیل مطالبات نقدی حال شده اشخاص از شرکت به سهام جدید

در این روش؛ افرادی را در نظر بگیرید که از شرکت طلبکار هستند. این افراد می‌توانند به جای وصول مطالبات خود و تادیه جهت خرید سهام جدید به صورت نقد، از مبلغ مطالبات خود جهت خرید سهام استفاده کنند.

بعد از آن، میزان مبلغ خریداری شده برای سهام از مطالبات سرمایه‌گذار کسر می‌شود.

تبدیل عواید حاصله از اضافه ارزش سهام جدید به سرمایه شرکت

گاهی ممکن است یک شرکت سهام جدیدی صادر کند و مبلغ اسمی هر سهم جدید را مقداری افزایش داده و با این قیمت سهام را ارائه دهد.

به عنوان مثال، اگر مبلغ اسمی هر سهم جدید 1000 تومان است، شرکت مبلغ اسمی هر سهم را 3000 تومان در نظر می‌گیرد.

در این حالت شرکت می‌تواند عواید حاصل شده از اضافه ارزش سهم فروخته شده را به اندوخته منتقل کند یا به صورت نقدی بین صاحبان سهام تقسیم کند و یا در ازای آن، سهام جدید صادر کرده و به سهامداران اعطا کند.

به عنوان مثال؛ اگر شرکت قصد داشته باشد 2000 تومان عایدی ناشی از فروش هر سهم را بین سهامداران تقسیم کند، می‌تواند به جای تادیه آن به سهامداران، سهام جدیدی صادر کرده و سهام را در اختیار آن‌ها قرار دهد.

تبدیل اوراق قرضه به سهام

در موضوع افزایش سرمایه در شرکت‌های سهامی عام، توجه به این نکته مهم است که مبلغ اسمی سهام جدید بایستی به صورت نقد دریافت شود؛ ولی افزایش سرمایه در شرکت سهامی خاص این‌گونه نیست و دریافت مبلغ سهام جدید به صورت غیرنقد در آن مجاز است.

به عبارت دیگر؛ خریداران سهام جدید می‌توانند به جای پول از سایر اموال، بهای سهام خریداری شده را بپردازند.

اما دقت داشته باشید که در افزایش سرمایه، در هر صورت مبلغ سهام جدید تماما به صورت حال تادیه می‌شود. بنابراین لازم است که در افزایش سرمایه، تمام مبلغ اسمی سهام در حین پذیره‌ نویسی تادیه (پرداخت) شود؛ چراکه تعهد به پرداخت وجود نخواهد داشت.

علاوه بر این، به این نکته نیز باید توجه کنید که در افزایش سرمایه شرکت‌ها به واسطه صدور سهام جدید، خرید سهام شرکت توسط همان شرکت ممنوع است. یعنی شرکت نمی‌تواند به عنوان یک شخص حقوقی اقدام به خرید سهام خود کند.

تبدیل اندوخته اختیاری شرکت به سهام جدید

گاهی ممکن است که یک شرکت مقداری اندوخته اختیاری داشته باشد و تصمیم به تقسیم این اندوخته‌ها بین سهامداران بگیرد.

در چنین حالتی، شرکت می‌تواند به جای تادیه اندوخته اختیاری به سهامداران، آن را تبدیل به سهم کرده و سهم را به آن‌ها اعطا کند.

البته شایان ذکر است که انتقال اندوخته قانونی به سرمایه شرکت ممنوع بوده و فقط می‌توان اندوخته اختیاری را به سرمایه شرکت تبدیل کرد.

سوالات متداول

سخن پایانی

همانطور که در این مقاله به آن اشاره داشتیم؛ تادیه به معنای پرداخت مبلغی است که شخص یا اشخاصی برای آن متعهد شده‌اند.

تادیه سهام نیز به معنای پرداخت سهام است و اگر شرکتی از طریق عرضه عمومی سهام خود اقدام به تامین مالی نماید، متقاضیان سهام بایستی تادیه مبلغ اسمی سهام را تا تاریخ مقرر انجام دهند؛ در غیر این صورت اصطلاحا سهام تادیه نشده و شخص متقاضی ملزم به پرداخت خسارت خواهد بود.

در این مقاله درباره تادیه سهام و روش‌های تادیه سهام شرکت صحبت کردیم. امیدواریم که این مقاله مورد توجه شما قرار گیرد.

شما در بورس، علاوه بر خرید و فروش سهام:

• می‌توانید در دارایی‌هایی مانند طلا و مسکن سرمایه‌گذاری کنید
• در صندوق‌های سرمایه گذاری بدون ریسک، سود ثابت بگیرید

برای شروع سرمایه‌گذاری، افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:

نام شرکت	ویژگی‌ها	امتیاز	لینک ثبت‌نام
کارگزاری آگاه	باشگاه مشتریان با جایزه نرم‌افزار معاملاتی پیشرفته دریافت اعتبار معاملاتی خرید آنلاین صندوق‌ سرمایه‌گذاری ثبت‌نام آنلاین برای کد بورسی

برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود:

نام خدمات	ویژگی‌ها	لینک ثبت‌نام
دوره‌های آموزش تحلیل تکنیکال	دوره‌های حضوری + غیرحضوری شناخته‌شده‌ترین اساتید در سطح مقدماتی، متوسط و پیشرفته ارائه مدرک معتبر گذراندن دوره