قیمت تئوریک سهم چیست و چگونه محاسبه می‌شود؟

قیمت تئوریک افزایش سرمایه یا قیمت تئوریک سهم نقش بسیار زیادی در معاملات روزانه بورس دارد. این فاکتور برای تعیین قیمت حراج آغازین و حراج پایانی کاربرد دارد.

قیمت تئوریک سهم در در مرحله پیش‌گشایش یا پیش‌پایانی به صورت پویا (Dynamic) محاسبه می‌شود.

معمولا این اصطلاح به گوش افراد تازه‌کار در بازار آشنا نیست و برای همین، در این مقاله از بورسینس قصد داریم سراغ این اصطلاح رفته و آن را برای شما شرح می‌دهیم.

نکات کلیدی

•  قیمت تئوریک سهم نقش بسیار زیادی در معاملات روزانه بورس دارد و برای تعیین قیمت حراج آغازین و حراج پایانی کاربرد دارد. این قیمت در در مرحله پیش‌گشایش یا پیش‌پایانی به صورت پویا (Dynamic) محاسبه می‌شود.
• قیمت تئوریک سهم دقیقا همان قیمتی است که در طول پیش‌گشایش یا پیش‌پایانی به صورت پیوسته محاسبه می‌شود و به عنوان قیمت تئوریک گشایش یا قیمت تئوریک پایانی برای عموم مردم منتشر شده و در دسترس است.
• افزایش سرمایه با روش‌های گوناگونی از جمله آورده‌های نقدی و مطالبات حل شده، حق تقدم، تجدید ارزیابی دارایی‌ها و در نهایت از محل سود انباشته انجام می‌گیرد که تمامی این روش‌ها برای تامین مالی شرکت است.

قیمت تئوریک سهم چیست؟

قیمت تئوریک دقیقا همان قیمتی است که در طول پیش‌گشایش یا پیش‌پایانی به صورت پیوسته محاسبه شده و به عنوان قیمت تئوریک گشایش یا قیمت تئوریک پایانی برای عموم مردم منتشر می‌شود.

ساختار مورد استفاده برای تعیین قیمت تئوریک به شرح زیر است:

1. در صورتی که یک قیمت دارای بیشترین حجم معاملاتی باشد، قیمت تئوریک گشایش برابر با قیمتی است که در آن بیشترین حجم ورقه بهادار قابل معامله باشد.
2. در صورتی که بیش از یک قیمت دارای بیشترین حجم قابل معامله باشد، قیمتی است که در آن حداقل تفاوت میان حجم خرید و فروش وجود دارد. به بیانی دیگر قیمتی که با حجم معاملاتی یکسان، حداقل مقدار اجرا نشده را داشته باشد.
3. در صورتی که بیش از یک قیمت دارای بیشترین حجم قابل معامله باشد و قیمت‌ها با حجم و سفارش‌های اجرا نشده یکسان باشند، نزدیک‌ترین قیمت با قیمت پایانی روز قبل به عنوان قیمت تئوریک گشایش در نظر گرفته می‌شود.
4. در صورتی که بیش یک قیمت دارای بیشترین حجم قابل معامله باشد وسه مورد بالا برای آن‌ها یکسان باشد، بالاترین قیمت انتخاب می‌شود.

پس از پایان مرحله پیش‌گشایش یا پیش‌پایانی، حراج آغازین یا حراج پایانی بر اساس آخرین قیمت تئوریک گشایش انجام می‌شود.

در این مرحله وقتی که قیمت تئوریک گشایش اعلام می‌شود، سفارش‌هایی که شامل قیمت تئوریک هستند با یکدیگر منطبق شده و معامله می‌شوند.

قیمت تئوریک سهم بعد از افزایش سرمایه

افزایش سرمایه با روش‌های گوناگونی از جمله آورده‌های نقدی و مطالبات حل شده، حق تقدم، تجدید ارزیابی دارایی‌ها و در نهایت از محل سود انباشته انجام می‌گیرد که تمامی این روش‌ها برای تامین مالی شرکت است.

باید توجه داشت که روش‌ محاسبه قیمت بعد از افزایش سرمایه در هر یک از موارد با مورد دیگر اختلاف دارد.

بیشتر بخوانید: افزایش سرمایه چیست؟ روش‌های افزایش سرمایه کدام است؟

تصمیم‌گیری مبتنی بر افزایش سرمایه گاهی اختیاری و گاهی اجباری است و این فرآیند نیازمند طی کردن مراحل قانونی و از پیش تعیین شده است.

بنابراین باید در ابتدای تمامی اسناد لازم که اثبات می‌کند شرکت به افزایش سرمایه نیاز دارد تهیه شود و به سازمان بورس ارائه شود.

در ادامه فرمول قیمت تئوریک افزایش سرمایه را در هر کدام از روش‌هایی که گفته شد را بررسی خواهیم کرد:

فرمول محاسبه افزایش قیمت سهم بعد از افزایش سرمایه از محل سود انباشته و تجدید ارزیابی دارایی‌ها

قیمت جدید هر سهم برابر با قیمت پایانی هر سهم پیش برابر با قیمت پایانی هر سهم پیش از افزایش تقسیم بر میزان افزایش سرمایه به علاوه یک است.

میزان افزایش سرمایه در این فرمول به صورت متغیر نشان داده می‌شود و برابر با درصد افزایش سرمایه تقسیم بر 100 است.

برای اینکه مسئله کاملا روشن و واضح شود فرض کنید که قیمت پایانی سهم پیش از افزایش سرمایه 5000 ریال بوده است و حالا شرکت مورد نظر به میزان 50 درصد سرمایه شرکت را افزایش داده است.

در اینجا نسبت افزایش سرمایه به میزان 0.5 است که اگر این عدد را در فرمول محاسبه قیمت سهم بعد از افزایش سرمایه جایگذاری کنیم به عدد 3300 ریال به عنوان قیمت جدید سهام می‌رسیم.

حال اگر بخواهیم با نگاهی جدی و کارشناسانه به این اعداد و ارقام بپردازیم، باید بگوییم که به هر اندازه افزایش سرمایه بیشتری برای سهام انجام بگیرد به همان اندازه قیمت هر سهم بعد از افزایش سرمایه کاهش پیدا می‌کند.

اما از طرفی دیگر در این حالت تعداد سهام فرد افزایش پیدا می‌کند.

در مثالی که گفته شد، اگر سهامدار قبل از افزایش سرمایه دارای 1000 سهام با قیمت 5000 ریال باشد، حالا 1500 سهم با با قیمت 3300 ریال دارد.

این به معنای این است که 500 سهم مازاد بر تعداد سهام اولیه او داده شده است.

بیشتر بخوانید: نحوه محاسبه قیمت سهم پس از افزایش سرمایه + زمان بازگشایی

فرمول محاسبه قیمت سهم بعد از افزایش سرمایه از محل آورده نقدی سهامداران و مطالبات حل شده

برای محاسبه قیمت تئوریک در این روش باید از طریق زیر اقدام به محاسبه گرفت:

برای مثال قیمت پیشین سهم قبل از افزایش سرمایه، میزان افزایش سرمایه و میزان مطالبات حل شده از سرمایه‌گذاران به ترتیب برابر با 6000 ریال، 200 درصد و همچنین 6000 ریال به ازای هر سهم جدید است.

با جایگذاری داده‌های موجود در فرمول ذکر شده به عدد 6000 ریال برای قیمت جدید سهم پس از افزایش سرمایه و همچنین ارزش حق تقدم صفر خواهیم رسید. بنظر شما علت این نتایج و اعداد چیست؟

از آن‌جایی که شرکت مبلغی را به میزان قیمت سهام در بازار از سهامدار مطالبه می‌کند، قیمت افزایش سهم پس از افزایش سرمایه با قیمت قبلی خود هیچ تفاوتی ندارد و در این حالت است که قیمت حق تقدم صفر اعلام می‌شود.

در مثالی دیگر داریم که قیمت پیشین، افزایش سرمایه و میزان مطالبه به ترتیب 6000 ریال، 150 درصد و 3000 ریال به ازای هر سهم است.

در این جا می‌توان با جایگذاری اعداد فوق در فرمول محاسبه قیمت سهم فهمید که همچنان ارزش هر سهم برای سرمایه‌گذار همچنان ثابت است.

علت این امر آن است که 1.5 سهم حق تقدم با ارزش 1200 برای هر حق تقدم برابر با 1800 ریال می‌شود و این قیمت همان عددی است که برای رسیدن قیمت به 6000 ریال کم است.

باید دانست که در این شرایط، حق تقدم برای هر فردی قابل خرید و فروش است.

قیمت بازگشایی سهم بعد از افزایش سرمایه

هنگامی که سهم با افزایش سرمایه مواجه می‌شود، نماد آن سهم به مجمع خواهد رفت و معاملات آن تعطیل می‌شود؛ بنابراین قابل خرید و فروش نیست.

بعد از افزایش سرمایه و بازگشایی نماد حالات مختلفی برای سهم به وجود می‌آید که شامل حالات زیر است:

• بعضا پیش از افزایش سرمایه سهام در شرایط مناسبی قرار دارد و برای آن پیش‌بینی رشد و صعود قیمتی  می‌شود که در این حالت پس از برگزاری مجمع فوق‌العاده، قیمت بازگشایی سهم بسیار بیشتر از قیمت تئوریک سهم خواهد بود.

بنابراین در این حالت رشد قابل توجهی نصیب سهامداران می‌شود.

• حالت دوم این است که سهم پیش از وارد شدن به مجمع فوق‌العاده در حالتی است که رشد قابل توجهی را داشته و پشت سر گذاشته است.

در این حالت امکان وجود داشتن پتانسیل منفی و به دنبال آن کاهش قیمت بازگشایی به میزانی کمتر از قیمت تئوریک سهم وجود دارد.

• آخرین حالت امکان برابری قیمت تئوریک سهم و قیمت بازگشایی سهم بعد از افزایش سرمایه است.

برای بهبود اوضاع سرمایه‌گذاران و شرکت می‌بایست افزایش سرمایه به صورت مناسب و همراه با برنامه باشد که هیچ‌کدام متحمل فشار زیاد نشوند.

سوالات متداول

کلام آخر

با استفاده از حالت‌های مختلفی که گفته شد می‌توان در بعضی اوقات برای پیش‌بینی قیمت یک سهم بعد از بازگشایی مربوط به افزایش سرمایه استفاده کرد.

فراموش نکنیم که قیمت یک سهم بعد از بازگشایی به متغیرهای زیادی مربوط است و نمی‌توان فقط با استفاده از قیمت تئوریک مسیر آتی را پیش‌بینی کرد. در آخر امیدواریم این مقاله برای شما عزیزان مفیده بوده باشد.

شما در بورس، علاوه بر خرید و فروش سهام:

• می‌توانید در دارایی‌هایی مانند طلا و مسکن سرمایه‌گذاری کنید
• در صندوق‌های سرمایه گذاری بدون ریسک، سود ثابت بگیرید

برای شروع سرمایه‌گذاری، افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:

نام شرکت	ویژگی‌ها	امتیاز	لینک ثبت‌نام
کارگزاری آگاه	باشگاه مشتریان با جایزه نرم‌افزار معاملاتی پیشرفته دریافت اعتبار معاملاتی خرید آنلاین صندوق‌ سرمایه‌گذاری ثبت‌نام آنلاین برای کد بورسی

برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود:

نام خدمات	ویژگی‌ها	لینک ثبت‌نام
دوره‌های آموزش تحلیل تکنیکال	دوره‌های حضوری + غیرحضوری شناخته‌شده‌ترین اساتید در سطح مقدماتی، متوسط و پیشرفته ارائه مدرک معتبر گذراندن دوره