تراکنش کوین بیس (Coinbase Transaction) چیست؟

تراکنش کوین بیس نوع خاصی از تراکنش‌ها است که در هر بلاک جدید بلاک‌چین ایجاد می‌شوند و ارتباطی با صرافی کوین بیس ندارد.

سیستم تراکنش‌ کوین بیس یکی از اجزای مهم بلاک‌چین برای معرفی ارزهایی است که تاکنون در آن شبکه در گردش نبوده‌اند. در این مقاله به بررسی نحوه عملکرد تراکنش کوین بیس و نقش آن در شبکه بلاک‌چینی می‌پردازیم.

مطالعه این مقاله به شما کمک می‌کند تا دیدگاه فنی عمیق‌تری نسبت به نحوه فعالیت تراکنش‌های بلاک‌چین داشته باشید که این موضوع برای درک عمیق فناوری بلاک‌چین ضروری است.

نکات کلیدی

• تراکنش کوین بیس در واقع نوعی تراکنش خاص در بلاک‌چین بیت‌کوین است که در ابتدای هر بلاک قرار می‌گیرد.
• تراکنش کوین بیس وظیفه توزیع پاداش بلاک را برعهده دارد که پس از دریافت 100 تاییدیه در بلاک، آن را صرف می‌کند.
• ساختار تراکنش کوین بیس نسبت به تراکنش‌های رایج متفاوت است و این تراکنش هیچ ورودی خاصی ندارد.

تراکنش کوین بیس چیست؟

به عبارت ساده یک تراکنش کوین بیس (Coinbase Transaction)، در واقع اولین تراکنش هر بلاک است که پاداش‌های آن بلاک را توزیع می‌کند.

البته این تراکنش نقش دریافت کارمزد همه تراکنش‌های بلاک را نیز برعهده دارد.

جالب است بدانید اولین تراکنش کوین بیس در شبکه بیت‌کوین توسط سازنده آن یعنی ساتوشی ناکاماتو ایجاد شد. در آن زمان، در فرآیند استخراج، 50 بیت‌کوین به عنوان پاداش به آدرس او واریز شد.

البته اولین بلاک این شبکه تایید نشد و این موضوع کنجکاوی‌ بسیاری از کارشناسان کامپیوتر و توسعه دهندگان را به دنبال داشت.

در واقع تایید نشدن اولین بلاک شبکه بیت‌کوین توسط ساتوشی ناکاماتو، فرضیه و داستان‌های زیادی را ایجاد کرد که حتی تا به امروز گمانه‌‌زنی‌ها همچنان ادامه دارد.

برای بررسی تراکنش کوین بیس، ما بیشتر بر روی شبکه بیت‌کوین تمرکز می‌کنیم چرا که این مفهوم در اولین بلاک‌چین موفق دنیا اهمیت زیادی دارد.

البته دلیل بررسی این مفهوم در شبکه بیت‌کوین این است که این بلاک‌چین از مکانیزم POW یا اثبات کار استفاده می‌کند که از نظر معماری با سایر الگوریتم‌های اجتماع مانند اثبات سهام تفاوت‌های زیادی دارد.

برای درک تراکنش کوین بیس باید در زمان کمی به عقب برگردیم جایی که ساتوشی ناکاماتو اولین تراکنش بیت‌کوین را ایجاد کرد.

از آن‌جایی که در شبکه بیت‌کوین هنوز هیچ ارزی ایجاد نشده بود، اولین بلاک در این شبکه بیت‌کوین‌های جدیدی توزیع کرد.

ایجاد بلاک‌ها در شبکه بیت‌کوین فقط به کمک ماینرها امکان پذیر است و در عوض آن‌ها در ازای کار سختی که انجام می‌دهند، پاداش دریافت می‌کنند.

از طرف دیگر همه کارمزد‌هایی که ماینرها دریافت کرده‌اند نیز به اولین تراکنش هر بلاک یا تراکنش کوین بیس واریز ارسال می‌شود.

ممکن است از خودتان بپرسید چرا به تراکنش کوین بیس نیاز داریم؟ چرا چنین تراکنشی وجود دارد؟ آیا وجود تراکنش کوین بیس ضروری است؟

در شبکه‌های بلاک‌چینی، هر تراکنش ایجاد شده در یک بلاک ذخیره می‌شود.

بلاک را مانند یک ظرف یا لیوان در نظر بگیرید که ظرفیت محدودی دارد و با پر شدن آن، تراکنش‌ها در بلاک جدیدی ذخیره خواهند شد. وقتی یک بلاک(لیوان) پر شد، به سرعت در انتهای زنجیره اضافه خواهد شد.

اکنون ما زنجیره‌ای از بلاک‌های حاوی تراکنش داریم که در هر کدام از آن‌ها تعداد زیادی تراکنش ذخیره شده است. اما پاداش ماینرها چگونه مشخص می‌شود؟ چه قانونی در شبکه پاداش آن‌ها را مشخص می‌کند؟

اینجا جایی است که ساتوشی ناکاماتو اولین تراکنش هر بلاک را به عنوان تراکنش کوین بیس در نظر گرفته است تا تکلیف کارمزد‌ها و پاداش ماینرها مشخص شود.

در اینجا لازم است به خاطر داشته باشید پاداشی که ماینر‌ها از محل استخراج دریافت می‌کنند به صورت مستقیم به تعداد بلاک‌های ماین شده از اولین بلاک شبکه (بلاک جنسیس) و تعداد کارمزد‌ها بستگی دارد.

اما نکته مهم این است که از تراکنش کوین بیس برای پاداش به ماینرها به دلیل حفظ بلاک‌چین و تامین امنیت آن استفاده می‌شود.

در واقع با نگاه کردن به اطلاعات تراکنش کوین بیس می‌توانیم میزان پاداش ماینرها را مشاهده کنیم. این تراکنش نقش مهمی در سیستم مشوق بیت‌کوین دارد.

تراکنش کوین بیس چگونه کار می‌کند؟

تراکنش کوین بیس نسبت به سایر تراکنش‌های موجود در هر بلاک تفاوت‌های زیادی دارد.

آن‌ها دارای ویژگی‌های خاصی هستند که شامل متون سفارشی، جلوگیری از فورک و قوانین بلوغ آن بلاک است. از نظر ساختار نیز تفاوت‌هایی بین آن‌ها وجود دارد.

بیشتر بخوانید: مفهوم فورک در ارزهای دیجیتال چیست؟

در بلاک‌چین بیت‌کوین همه تراکنش‌ها در داخل شبکه اجرا می‌شوند و پس از قرار گرفتن کنار یک دیگر، یک بلاک را شکل می‌دهند.

بلاک‌های شکل گرفته غیرقابل دستکاری هستند و ماینر نمی‌تواند آن‌ها را در جهت دلخواه خود یا خارج از قوانین شبکه تغییر دهد.

در هر بلاک باید حداقل یک یا چندین تراکنش وجود داشته باشد. با این حال، اولین تراکنش همیشه تراکنش کوین بیس نام دارد و مسئول عملکرد‌های مشخصی است.

اولین عملکرد مهم تراکنش کوین بیس را باید در ایجاد بلاک دانست. برای کسب پاداش هر بلاک، یک ماینر باید در اولین گام تراکنش کوین بیس (Coinbase) را ایجاد کند.

دومین عملکرد در ورودی داده‌های این تراکنش است. از نظر ساختاری این تراکنش با سایر تراکنش‌های رایج در شبکه بیت‌کوین تفاوت دارد.

اولین تفاوت را باید در ورودی اطلاعات دانست که در تراکنش کوین بیس خبری از آن نیست. سایر تراکنش‌های رایج معمولا شامل داده‌هایی از تراکنش‌های قبل‌تر هستند.

اما تراکنش کوین بیس نه تنها هیچ اطلاعات پیش زمینه‌ای اضافه نمی‌شود بلکه مسئول ایجاد کوین‌های جدید بیت‌کوین است.

عملکرد سوم تراکنش کوین بیس در خروجی آن است. از آن‌جایی که این تراکنش مسئول ایجاد کوین‌های جدید است، می‌تواند شامل خروجی از آدرس‌هایی که باید پاداش در بین آن‌ها توزیع شود را شامل شود.

ماینرهای شبکه بیت‌کوین (و سایر شبکه‌های مکانیزم اجتماع اثبات کار) این اختیار را دارند تا پاداش‌های بلاک را به سایر آدرس‌های مورد نظر توزیع کنند.

تنظیم پاداش بلاک (Block Reward) نیز عملکرد مهم دیگری است که طبق اطلاعات این تراکنش تنظیم می‌شود.

همان‌طور که احتمالا می‌دانید در هر 210,000 بلاک زنجیره بیت‌کوین، پاداش ماینرها نصف خواهد شد که به آن هاوینگ گفته می‌شود.

و در آخر کارمزد استخراج نیز در تراکنش کوین بیس تعیین می‌شود. ماینرها می‌توانند کارمزد استخراج را در این تراکنش وارد کنند.

این کارمزد توسط کسانی که در شبکه بیت‌کوین تراکنش‌های جدید ایجاد می‌کنند در جهت تشویق ماینرها برای تایید تراکنش‌های جدید پرداخت خواهد شد.

به عبارت ساده‌تر، ماینر‌ها می‌توانند با تنظیم کارمزد تراکنش‌های یک بلاک، میزان کارمزد تراکنش‌های شبکه را طی بلاک مورد نظر تنظیم کنند.

اگر هنوز نحوه عملکرد این تراکنش برای‌تان سوال است، در ادامه این مقاله به بررسی دقیق هر یک از عملکرد‌های تراکنش کوین بیس خواهیم پرداخت.

نقش پاداش بلاک و هاوینگ در تراکنش کوین بیس

به عبارت ساده، پاداش بلاک، وجهی است که ماینرها به عنوان پاداش در ازای ایجاد بلاک‌های جدید و اضافه کردن آن به بلاک‌چین دریافت می‌کنند.

البته این فرآیند بسیار گران و مشکل است و ماینرها برای دریافت این پاداش رقابت سنگینی دارند.

در طرف دیگر، در هر رویداد هاوینگ که حدودا هر 4 سال یکبار انجام می‌شود، پاداش ماینرها 50% کاهش پیدا می‌کند.

این موضوع باعث کاهش عرضه بیت‌کوین به بازارها می‌شود که می‌تواند باعث افزایش قیمت آن شود. این رویه می‌تواند هزینه‌های استخراج نسبت به کاهش پاداش را تا حدی پوشش دهد.

به طور کلی در شبکه بیت‌کوین و سایر شبکه‌های فورک شده از آن، پاداش کسب شده از سوی ماینر‌ها به دو متغیر مهم بستگی دارد:

• تعداد کارمزد‌های در نظر گرفته شده در تراکنش‌های هر بلاک
• تعداد بلاک‌های ماین شده از زمان Genesis block

در آن روزهای اول که هنوز بیت‌کوین برسر زبان‌ها نیفتاده بود، پاداش هر بلاک شبکه بیت‌کوین 50 BTC بود که در تراکنش کوین بیس در نظر گرفته می‌شد.

اما با توجه به هاوینگ‌های انجام شده در این مدت، اکنون پاداش ماینرها به ازای ماین هر بلاک به شکل چشمگیری کاهش یافته است و تا پایان استخراج آخرین کوین‌های آن نیز این رویه ادامه پیدا خواهد کرد.

در این جا تراکنش کوین بیس به ماینرها می‌گوید با اضافه کردن آن بلاک به زنجیره بلاک‌چین بیت‌کوین، آن‌ها چه مقدار پاداش دریافت خواهند کرد.

وظیفه توزیع این پاداش دقیقا برعهده تراکنش کوین بیس است. در این تراکنش بدون در نظر گرفتن کوین‌های خرج شده در تراکنش‌های قبل، کوین‌های جدیدی را ضرب و توزیع می‌شود.

به همین دلیل تراکنش کوین بیس هیچ ورودی از تراکنش‌های قبلی خود نمی‌گیرد و کلا به شکل متفاوتی عمل می‌کند. از نظر ساختاری نیز ورودی این تراکنش می‌تواند کاملا خالی باشد.

از نظر دیگر برای جلوگیری از فورک بلاک‌چین ناشی از به روز رسانی‌های انجام شده از سوی انجمن آن، یک قانون بلوغ وجود دارد که از شبکه محافظت می‌کند.

قانون بلوغ تراکنش کوین بیس چیست؟

این قانون در تراکنش کوین بیس بلاک‌های بیت‌کوین زمانی اهمیت پیدا می‌کند که پاداش بلاک توزیع و صرف می‌شود.

برای درک این قانون باید بدانید که پاداش‌های تعیین شده در تراکنش کوین بیس را نمی‌توان تا زمانی که بلاک مورد نظر حداقل 100 تاییدیه دریافت کند، خرج کرد.

برخلاف تراکنش‌های معمولی شبکه که دارایی‌ها از یک کیف پول به کیف پول دیگر منتقل می‌شوند، در این جا اطلاعات همگی مربوط به ایجاد کوین‌های جدید و صرف نشده است که بعدا در اختیار ماینر‌ها قرار می‌گیرد.

به همین دلیل ورودی تراکنش کوین بیس همیشه خالی است. به دلیل حساسیت این تراکنش در ایجاد کوین‌های جدید و توزیع آن، موجودیت آن در هر بلاک اهمیت زیادی در حفظ امنیت زنجیره دارد.

مکانیزم جلوگیری از فورک در کوین بیس چیست؟

تراکنش کوین بیس به شبکه کمک می‌کند تا در هنگام تنظیم قوانین خاص در ایجاد و تایید بلاک‌ها، زنجیره فورک نشود.

فورک (Fork) یک شبکه زمانی رخ می‌دهد که ماینرها یا نود‌های فعال آن زنجیره دیگری در دنباله زنجیره فعلی ایجاد کرده و آن را دنبال کنند.

شبکه‌ای مثل بیت‌کوین کاملا متن باز است و برای ارتقا خود به انجمن توسعه دهندگان آن متکی است. به همین دلیل یک فورک می‌تواند باعث جدایی زنجیره و تولید بلاک‌چین جدید شود.

در این حالت بلاک‌چین جدید با حفظ اطلاعات قدیم، مسیر جدیدی را دنبال می‌کند که می‌تواند عواقب پیش بینی نشده‌ای را به دنبال داشته باشد.

البته در چنین شرایطی وضعیت بیت‌کوین بسیار پیچیده خواهد شد و کاربران در بین انتخاب شبکه اصلی بیت‌کوین دچار سردرگمی خواهند شد.

از طرف دیگر ماینر‌ها در فورک جدید می‌توانند هر چقدر که بیت‌کوین بخواهند ضرب کنند چرا که هیچ قانون بلوغی در آن وجود ندارد. افزایش بی‌رویه کوین‌ها کاملا برخلاف الگوریتم هاوینگ (Halving) است.

الگوریتم هاوینگ بیت‌کوین نقش اساسی در حفظ کمیابی آن ایفا می‌کند که با ایجاد فورک‌های جدید بلاک‌چین و از هم پاشیدن شبکه آن، همه چیز از دست خواهد رفت.

ارزش تراکنش در کوین بیس بلاک‌چین

در شبکه‌های کریپتویی برپایه بلاک‌چین مانند بیت‌کوین، ارزش تراکنش کوین بیس برپایه فاکتور‌هایی مانند ارزش هر تراکنش، ارتفاع بلاک و هاوینگ مشخص می‌شود.

ماینر‌ها می‌توانند هر متن سفارشی را به بلاک‌هایی که ایجاد کرده‌اند اضافه کنند.

همان‌طور که گفته شد ارزش هر تراکنش کوین بیس براساس فاکتور‌های مختلف تعیین می‌شود اما بررسی آن‌ها نیازمند داشتن کمی دانش فنی است.

در یک نمونه، برای محاسبه ارزش این تراکنش، باید ارزش هر تراکنش تایید شده در بلاک را به همراه تعداد تراکنش‌های موجود در بلاک (ارتفاع بلاک) و هاوینگ را در نظر بگیریم.

در شبکه بیت‌کوین، پس از دریافت 100 تاییدیه در یک بلاک، ماینر می‌تواند از BTC ایجاد شده به عنوان پاداش استفاده کند.

زمانی که یک بلاک جدید ایجاد می‌شود، حجم اولیه آن حدود 100 بایت است. البته برای افزودن یک متن سفارشی به بلاک نیز یک فضای اختصاصی تعبیه شده است که ماینرها می‌توانند از آن استفاده کنند.

برای نمونه، در بلاک جنسیس (اولین بلاک شبکه)، زمانی که ساتوشی ناکاماتو آن را استخراج کرد، بر روی آن یک متن سفارشی نوشت. منظور او از این پیام بیشتر اشاره وضعیت مالی وخیم دنیا ناشی از سیستم مالی موجود بود.

متن نوشته شده توسط ساتوشی ناکاماتو به تیتر روزنامه انگلیسی تایمز در 3 ژانویه سال 2009 اشاره دارد.

هدف کلی ساتوشی ناکاماتو از قرار دادن این پیام در بلاک جنسیس تاکید او بر نیاز به سیستم‌های غیرمتمرکز بدون نیاز به اعتماد (Trustless) بود.

او انجام تراکنش بدون نیاز به اعتماد به سیستم‌های متمرکز نظارتی و سایر واسطه‌ها را لازمه اصلاح سیستم مالی جهانی می‌دانست.

در هر صورت، به کمک این ویژگی در تراکنش کوین بیس، ماینر‌ها می‌توانند به راحتی اطلاعات دلخواه خود را به بلاک اضافه کنند.

ساختار تراکنش کوین بیس

ساختار تراکنش کوین بیس در یک بلاک از بسیاری جهات اهمیت دارد. همان‌طور که قبلا گفته شد، تراکنش کوین بیس دقیقا به عنوان اولین تراکنش بلاک قرار می‌گیرد.

تراکنش‌های کوین بیس یک فرمت خاص دارند که آن‌ها را نسبت به تراکنش‌های رایج بیت‌کوین متمایز می‌کند. همچنین این تراکنش‌ها دارای مقادیری هستند که مشمول UTXO نخواهند شد.

بیشتر بخوانید: خروجی خرج نشده تراکنش (UTXO) چیست؟

از نظر هش تراکنش نیز تفاوت‌هایی با سایر تراکنش‌ها وجود دارد. تراکنش کوین بیس همیشه 32 بایت خواهد بود که مقدار همه آن‌ها صفر است.

شاخص خروجی نیز دارای 4 بایت است که در این حالت با عدد 0xFF تنظیم شده است. این اطلاعات در خروجی نهایی هش آن تراکنش همیشه تاثیر گذار هستند.

سوالات متداول

نتیجه گیری

تراکنش کوین بیس (Coinbase Transaction) به یک تراکنش خاص در ابتدا ساختار بلاک شبکه بیت‌کوین اشاره دارد که برای ایجاد کوین‌های جدید و پاداش استفاده می‌شود.

البته این تراکنش نقش حیاتی در محافظت از قوانین شبکه و تشویق ماینرها ایفا می‌کند.

تراکنش کوین بیس را می‌توان در شبکه‌هایی که از مکانیزم اثبات کار (POW) به عنوان الگوریتم اجتماع استفاده می‌کنند مشاهده کرد.