منظور از ارزش بازار بورس ایران چیست و چگونه محاسبه می‌شود؟

برای موفقیت در بازار بورس ایران، لازم است تا اطلاعاتی جامع و کامل درباره برخی از موضوعات بورسی در اختیار داشته باشیم. در این میان، ارزش بازار بورس ایران، یکی از مفاهیم مهم بازار سهام است.

در واقع؛ ارزش بازار بورس، حجم نقدینگی موجود در بازار بورس را نشان می‌دهد که در تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاران برای خرید یا فروش سهم اهمیت بسیاری دارد.

در این مقاله قصد داریم تا ارزش بازار سهام و ارزش بازار بورس ایران به دلار را مورد بررسی قرار دهیم.

برای شروع در بازار بورس ایران کلیک کنید!

منظور از ارزش بازار بورس ایران چیست؟

برای درک ارزش بازار بورس ایران، لازم است تا مفهوم ارزش کل معاملات بورس را مورد بررسی قرار دهیم.

تحلیلگران بازار بورس، به خوبی می‌دانند که چه زمانی اوضاع بازار بورس مناسب است و چه زمانی این مسیر دچار رکود شده است. یکی از روش‌های آگاهی از میزان نقدینگی، توجه به رونق بازار و ارزش کل معاملات بورس است.

به این معنا که میزان خرید و فروش سهام هر شرکتی، مصداقی از ارزش کل معاملات بوده و میزان خرید و فروش سهام یک شرکت نشان دهنده وجود نقدینگی است که با ارزش کل معاملات رابطه مستقیم دارد.

ارزش بالای معاملات، نشان دهنده افزایش میزان نقدینگی، افزایش خرید و فروش سهام و به تبع آن اوضاع مساعد سهام است.

لازم به ذکر است که با مراجعه به سایت tsetmc.com، می‌توانید حجم معاملات بورسی، به منظور برآورد ارزش کل معاملات را رصد کنید:

به طور کلی؛ منظور از ارزش معاملات در بازار بورس، میزان خرید و فروش‌ سهام در یک بازه زمانی مشخص است که از طریق آن می‌توان به ارزش ریالی سهم دست پیدا کرد.

به عبارت دیگر؛ اگر ارزش تمامی معاملات انجام شده بر روی سهم مورد نظر را با هم جمع کنیم، به رقمی برابر با ارزش معاملات می‌رسیم. بنابراین محاسبه این مقدار از ارزش معاملات، نشان‌دهنده میزان نقدینگی است که از این طریق، بهترین زمان‌های ورود و خروج از معامله قابل شناسایی خواهد بود.

حال اگر بخواهیم درباره ارزش بازار سهام توضیح دهیم، باید بگوییم که از ضرب کردن تعداد سهام یک شرکت فعال در بازار بورس در قیمت فعلی سهام، ارزش بازار سهام به دست می‌آید و از طریق ارزش بازار سهام به راحتی می‌توانید متوجه شوید که آیا سهام مورد نظر شما ارزش خرید دارد یا خیر.

لازم به ذکر است که ارزش بازار سهام، جزو تحلیل بنیادی سهام در نظر گرفته می‌شود و ارتباطی با تحلیل تکنیکال ندارد.

از گذشته تاکنون، بیشتر افرادی که به تحلیل بنیادی توجه می‌کنند، در همان ابتدا ارزش بازار بورس یا سهام را در حبابی بودن یا نبودن آن مورد بحث قرار می‌دهند.

صفر تا صد آموزش تحلیل بنیادی!

با توجه به تعریف‌هایی که برای ارزش معاملات بازار بورس و ارزش بازار سهام ارائه کردیم، می‌توان به خوبی این موضوع را درک کرد که ارزش بازار بورس ایران به این دو مفهوم مهم وابسته است و هرچقدر این دو متغیر افزایش یابند، ارزش بازار بورس ایران نیز افزایش خواهد داشت.

نحوه بررسی ارزش بازار بورس ایران

برای اینکه بدانید در حال حاضر، ارزش بازار بورس ایران چه عددی را نشان می‌دهد، بایستی باید به سایت بورس اوراق بهادار تهران به نشانی tsetmc.com مراجعه کنید.

در این بخش، آیکون‌های زیادی از جمله شاخص کل، ارزش بازار بورس و ارزش معاملات قابل مشاهده است. اگر می‌خواهید ارزش بازار بورس ایران که جمع کل ارزش بازار سهم‌های موجود در بازار است را بدانید، مقدار آن در صفحه اصلی این سایت قابل مشاهده است.

همچنین اگر می‌خواهید ارزش بازار هر سهامی را به‌صورت جداگانه بررسی کنید، باید در قسمت جستجو نام نماد مورد نظر خود را وارد کنید.

با وارد شدن به صفحه اصلی هر نماد، بخش‌های زیادی برایتان به نمایش درمی‌آید که مهم‌ترین آن، ارزش بازار است. به عنوان مثال؛ در تصویر زیر، سهام شرکت فولاد مبارکه اصفهان با نماد “فولاد”، قابل مشاهده است که ارزش بازار آن 2,623,500 میلیارد ریال است.

منظور از شاخص بازار بورس چیست؟

شاخص بازار بورس عددی است که وضعیت بازار و روند رشد یا افت آن را نشان می‌دهد.

در بازار بورس ایران، چند نوع شاخص وجود دارد که هرکدام، از دیدگاه‌های مختلفی وضعیت بورس را مورد بررسی قرار می‌دهند. علاوه بر این؛ فرمول محاسبه هریک از آن‌ها باهم متفاوت است.

شاخص‌ها، معیارهای مهمی برای تحلیل و بررسی جنبه‌های مختلف بازار بورس هستند که وضعیت گذشته و کنونی بازار بورس را به معامله‌گران و سرمایه‌گذاران بازار سرمایه نشان می‌دهند.

شاخص کل بورس به چه معناست؟

اگر از فعالان حوزه بورس و بازارهای مالی باشید، احتمالا اسم شاخص کل بورس را زیاد شنیده‌اید.

شاخص کل بازار بورس که از آن به عنوان “شاخص بورس تهران” نیز یاد می‌شود، یکی از پرکاربردترین شاخص‌ها در میان سرمایه‌گذاران است. این شاخص، سطح عمومی قیمت و سود سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس را بیان می‌کند.

به عبارت ساده‌تر؛ تغییرات شاخص کل، میانگین بازدهی سرمایه گذاران در بورس را نشان می‌دهد. به عنوان مثال؛ فرض کنید از سهام تمام شرکت‌های بورسی، هر کدام یک عدد سهم را می‌خرید. در این صورت، تغییرات شاخص کل بورس برابر با میزان بازدهی سهام شما خواهد بود.

بنابراین شاخص کل بازار بورس، علاوه بر تغییرات قیمت سهام، سودهای سالیانه‌ای که شرکت‌ها به شما پرداخت می‌کنند را محاسبه می‌کند.

نکته‌ مهم این است که در بررسی شاخص، میزان تغییرات شاخص اهمیت دارد نه خود عدد شاخص. مثلا اگر شاخص کل بورس در طی یک سال از عدد 30000 به 40000 برسد (یعنی 50 درصد رشد داشته باشد)، بیانگر این است که در مدت یک سال، میانگین بازدهی بورس برابر با 50 درصد بوده است.

براساس فرمول محاسبه شاخص کل بورس؛ هرچه شرکت‌ها بزرگ‌تر باشند و سرمایه بیشتری داشته باشند، تاثیر بیشتری بر روی شاخص کل بازار بورس می‌گذارند.

پیشینه‌ای از ارزش بازار بورس ایران به دلار

یکی از موارد مهم و تاثیرگذاری که وضعیت بازار بورس را نشان می‌دهد، ارزش دلاری بازار است.

اگرچه با توجه به چند نرخی بودن ارز در ایران، مقیاس مقایسه متفاوت است؛ اما در فدراسیون جهانی بورس‌ها ارزش بازار سرمایه ما بر اساس نرخ دلار نیمایی سنجیده می‌شود.

در نیمه دوم سال 1399، ارزش دلاری بازار بورس ایران حدودا به قیمت 208 میلیارد دلار رسیده بود که در نیمه دوم سال 1400 به عدد 164 میلیارد دلار تنزل کرد. این موضوع افت 21.5 درصدی ارزش دلاری بازار را نشان می‌دهد.

اگر به سیر تغییرات ارزش دلاری بورس ایران از سال 1389 که ارزش دلاری آن 118 میلیارد دلار بوده، تا 2 بهمن ماه سال 1400 که ارزش دلاری بورس کشور به 164 میلیارد دلار رسیده، نگاهی بیندازیم؛ روند افت و خیز واضحی را می‌توان دید که نوسانات این تغییر از نیمه دوم سال 1398 به شدت افزایش داشته است.

لازم به ذکر است که ارزش دلاری بازار بورس، تحت تاثیر افزایش یا کاهش قیمت دلار دچار افت یا خیز می‌شود.

بیشترین میزان ارزش دلاری بازار بورس ایران در دهه اخیر و در نیمه اول سال 1399 به ثبت رسید که با شکسته شدن رکورد 427 میلیارد دلار ایجاد شد. کمترین میزان ارزش دلاری بازار بورس نیز در سال 1391 و با رسیدن این عدد به 56 میلیارد دلار حاصل شد.

به طورکلی؛ همزمان با افزایش قیمت دلار، ارزش دلاری بازار کاهش و با کاهش دلار، ارزش دلاری بازار بورس افزایش می‌یابد.

عوامل تاثیرگذار بر افت ارزش دلاری بازار بورس ایران

از مهم‌ترین عوامل اثرگذار بر افت ارزش دلاری بازار بورس می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• سقوط ارزش پول ملی در مقابل ارزهای خارجی
• وضعیت نابه‌سامان شرایط اقتصادی
• تشدید محدودیت‌های صادرات در سال‌های اخیر و کاهش ارزآوری
• خروج سرمایه از کشور به منظور خرید ملک در کشورهای همسایه، گرفتن ویزای سرمایه‌گذاری و خرید ارزهای دیجیتال
• نرخ تسعیر دلار 4200 تومانی که در اکثر مبادلات تجاری کشور مورد استفاده قرار می‌گیرد
• خروج نقدینگی حقیقی از بازار سرمایه و افت حجم معاملات در میان گروه‌های دلارمحور بازار بورس

شایان ذکر است که با توجه به شرایط تورمی اقتصاد ایران در سال‌های اخیر، تحلیلگران بازار بورس به سهامداران پیشنهاد می‌کنند که از سهم‌های دلاری برای سبد سرمایه‌گذاری خود استفاده کنند.

سهم‌های دلاری به سهام‌هایی می‌گویند که از نوسانات نرخ دلار، به صورت مستقیم تأثیر می‌گیرند. ویژگی اصلی این شرکت‌ها، درآمدهای دلاری و هزینه‌های ریالی است که با توجه به نوسانات دلار و وجود تورم در کشور، یکی از بهترین انتخاب‌ها به شمار می‌رود.

به عنوان مثال؛ در بازار بورس تهران می‌توان سهم‌های محصولات شیمیایی، صنایع فلزات اساسی، استخراج کانه‌های فلزی و فرآورده‌های نفتی را سهام دلاری دانست.

بیشتر بخوانید: خرید سهام صادرات محور؛ همگام شدن با رشد دلار!

سوالات متداول

سخن پایانی

همانطور که گفتیم؛ ارزش بازار، فاکتور مهمی در تحلیل بنیادی است که می‌تواند افراد زیادی را به سمت سهام یک شرکت جذب کند یا از آن فراری دهد.

از طرف دیگر، سهام شرکت‌هایی که دارای بیشترین ارزش معاملات در بازار بورس تهران هستند، عمق بالایی دارند که در رشد ارزش بازار بورس ایران نیز نقش مهمی را ایفا می‌کنند.

در این مقاله درباره ارزش معاملات، ارزش سهام شرکت‌ها و نقش آن‌ها در ارزش بازار بورس ایران صحبت کردیم. در آخر نیز ارزش دلاری بازار بورس ایران را مورد بررسی قرار دادیم که امیدواریم مطالب این مقاله مورد توجه شما قرار گیرد.