حد سود (Take profit) و حد ضرر (stop loss) از مهم‌ترین اصطلاحاتی هستند که در دنیای معامله‌گری با آن مواجه می‌شویم. در معامله‌گری اصولی وجود دارد که هر معامله‌گر باید برای جلوگیری از افتادن در دام احساسات و کسب سود به خوبی آنها را دنبال کند. یکی از این اصول تعیین حد ضرر و برداشت سود از معامله است.
حد سود (TP) و حد ضرر (SL) در واقع اصولی هستند که بسیاری از تریدر‌ها با تکیه بر آن نقاط خروج خود را در یک استراتژی معاملاتی مشخص می‌کنند. حد ضرر به ما می‌گوید تریدر مایل است در پوزیشن خود چه مقدار ریسک را متحمل شود. اگر می‌خواهید بدانید حد ضرر چیست در مقاله دیگری در این خصوص توضیح داده‌ایم.
حد سود و ضرر فقط محدود به کریپتو نمی‌شود و در بازارهای سنتی مانند بورس و فارکس نیز این مفاهیم وجود دارند. اما رواج این اصطلاحات در بین عموم مردم ناشی از بازارهای پرهیجان کریپتو بوده است.
عناوین مطلب:
با این حال در معاملات اهرمی مانند مارجین و فیوچرز، تعیین حد ضرر یکی از اساسی‌ترین اصول جلوگیری از ضرر و ورشکستگی است. زمانی که در بازار معاملات اهرمی کریپتو فعالیت می‌کنید، باز گذاشتن یک پوزیشن با اهرم بالا در طول شب یکی از پر استرس‌ترین کار‌هایی است که یک تریدر می‌تواند انجام دهد.
نوسانات شدید این بازار کافیست تا ظرف چند دقیقه، معامله‌گر کل دارایی‌های خود را در آن پوزیشن از دست بدهد. اما راه‌های آسانی برای پرهیز از چنین استرسی وجود دارد.
زمانی که از حد ضرر در معاملات اهرمی استفاده شود، شب‌ها می‌توانید با خیال آسوده یک خواب راحت را تجربه کنید. بسیاری از صرافی‌های بزرگ مانند بایننس در بخش معاملات اهرمی مانند فیوچرز به صورت همزمان امکان تعیین حد سود و ضرر را فراهم کرده‌اند و شما می‌توانید با خیال آسوده از آن بهره ببرید.
به طور کلی حد سود و حد ضرر یکی از ابزار‌های مهم تحلیل‌گران تکینکال به شمار می‌رود.
چرا حد ضرر و سود اهمیت دارند؟
زمان بندی در بازارهای مالی استراتژی است که سرمایه گذار و معامله‌گر در آن سعی می‌کنند قیمت‌های آینده بازار را پیش‌بینی کنند.
در این روش آنها به دنبال یافتن سطوح مناسب قیمتی برای خرید یا فروش دارایی مورد نظر هستند. در این رویکرد، یافتن نقاط ورود و خروج بازار برای کسب سود و ممانعت از ضرر حیاتی است. اینجا جایی است که سطوح حد سود و ضرر وارد میدان می‌شوند.
حد سود و ضرر سطوح قیمتی هستند که تریدر آنها را ابتدای معامله برای خود تعیین می‌کند و اغلب به عنوان استراتژی خروج از معامله به کار می‌رود. این سطوح از پیش تعیین شده، برای دور ماندن از معامله احساسی و به حداقل رساندن خطر به کار می‌روند.
درک بهتر سطوح حد سود و حد ضرر
همان‌طور که گفته شد، این سطوح قبل از ورود به پوزیشن تعیین می‌شوند. برای تعیین حد ضرر، باید قیمت هدف دارایی مورد نظر پایین‌تر از قیمت فعلی (در زمان باز کردن پوزیشن) تعیین شود. اگر بازار برخلاف پیش‌بینی تریدر حرکت کند، با رسیدن قیمت به ناحیه هدف تعیین شده از سوی معامله‌گر، پوزیشن به صورت خودکار بسته خواهد شد.
در تعیین حد سود نیز تریدر با توجه به نسبت ریسک به ریوارد و ترجیح خود یک قیمت هدف را برای بستن بخشی یا همه پوزیشن با سود انتخاب می‌کند.
البته منظور از تعیین حد سود و ضرر بر روی کاغذ نیست، چرا که در این حالت تریدر باید دائما چشمان خود را به چارت قیمتی بدوزد. بلکه با توجه به پلتفرم معاملاتی مورد استفاده، ابزار‌های تعیین حد ضرر ارائه شده را باید به کار ببرید. با تنظیم یک سطح قیمتی برای حد سود یا ضرر، سرور‌های صرافی یا کارگزاری با رسیدن قیمت به سطح تعیین شد، بدون تاخیر دارایی‌های مورد نظر را با قیمت فعلی به فروش می‌گذارند.
مزایای تعیین حد سود و ضرر
فرقی نمی‌کند معامله‌گر حرفه‌ای باشید یا مبتدی، تعیین حد سود و ضرر یکی از اساسی‌ترین ابزار‌های معامله‌گری است.
تعیین حد سود و ضرر در معاملات فواید بسیاری دارد که مهم‌ترین آنها عبارت‌اند از:
تمرین مدیریت ریسک
سطوح TP و SL در واقع بازتابی از وضعیت پویایی فعلی بازار هستند. کسانی که می‌دانند چگونه این سطوح را براساس مقدار‌های بهینه تعیین کنند، در واقع توانایی بالایی در شناسایی فرصت‌های معاملاتی عالی با سطح ریسک قابل قبول نیز خواهند داشت.
با ارزیابی ریسک با استفاده از سطوح حمایت و مقاومت، توانایی شما در حفظ و رشد سبد دارایی‌تان افزایش پیدا خواهد کرد. در این رویکرد شما نه تنها به صورت اصولی از دارایی‌های خود محافظت می‌کنید بلکه وارد معاملات با ریسک زیاد نیز نخواهید شد.
حفظ حد ضرر از محو شدن یک دقیقه‌ای دارایی‌های‌تان در یک پوزیشن جلوگیری می‌کند. به همین دلیل استفاده از حد سود و زیان در استراتژی‌های مدیریت ریسک اهمیت زیادی دارد
پرهیز از معامله احساسی
وضعیت احساسی یک تریدر در هر لحظه می‌تواند تاثیرات جبران ناپذیری بر تصمیم گیری او داشته باشد. به همین دلیل با تکیه بر یک استراتژی دقیق و پیگیری منظم آن، از انجام معامله در شرایط احساسی پراسترس، ترس، طمع و سایر احساسات قدرتمند جلوگیری می‌شود.
شما باید یاد بگیرید در چه زمانی پوزیشن معاملاتی خود را ببندید. تنها در این صورت می‌توان از معامله در شرایط پرتنش جلوگیری کرد. تعیین حد سود و ضرر در مدیریت احساسات نقش پر رنگی بازی می‌کند. با این رویکرد شما معاملات خود را به صورت استراتژیک مدیریت می‌کنید.
محاسبه نسبت ریسک به پاداش
نسبت ریسک به پاداش (Risk to reward) نیز از دیگر شاخص‌هایی است که باید در هنگام معامله به آن توجه کنید.
نسبت ریسک به پاداش در واقع به میزان ریسک در قبال پاداش بالقوه اشاره دارد. به طور کلی توصیه می‌شود در هنگام باز کردن پوزیشن، نسبت‌هایی را انتخاب کنید که نسبت ریسک به پاداش آنها کمتر باشد چرا که کاهش ریسک به معنای سنگین‌تر شدن کفه ترازوی پاداش است.
فرمول محاسبه نسبت ریسک به پاداش به صورت خلاصه به شرح زیر است:
(قیمت ورود – قیمت حد ضرر)/(قیمت حد سود – قیمت ورود)= R/R
آموزش محاسبه حد سود و ضرر
برای شناسایی و تعیین قیمت مناسب برای حد سود و ضرر روش‌های زیادی وجود دارد که تریدر‌ها از آن حداکثر استفاده را می‌برند. با این حال این روش‌ها را می‌توان به صورت مستقل یا در ترکیب با یک دیگر و سایر اندیکاتور‌ها مورد استفاده قرار داد.
در پایان هدف همه تریدر‌ها یکسان هست؛ استفاده از داده‌های فعلی برای اتخاذ تصمیمات آگاهانه در مورد بستن یک پوزیشن و کسب سود.
در ادامه به معرفی و بررسی هر یک از این روش‌ها می‌پردازیم:
سطوح حمایت و مقاومت
چه در بازارهای مالی سنتی مانند بورس باشید و چه کریپتو، در هر صورت سطوح حمایت و مقاومت در تحلیل تکینکال و اتخاذ تصمیمات مرتبط با آن موثر است.
سطوح حمایت (Support) و مقاومت (resistance) مناطقی بر روی نمودار قیمتی هستند که در آن فعالیت‌های معاملاتی نسبت به سایر مناطق افزایش پیدا می‌کند. این فعالیت‌ها ممکن است خرید یا فروش باشد، در هر صورت در سطوح حمایتی، در روند‌های نزولی انتظار می‌رود این سطوح باعث توقف روند شوند چرا که در منطقه حمایت، فشار خرید دارایی افزایش پیدا می‌کند.
در طرف دیگر، در روند‌های صعودی نیز با مواجه شدن قیمت با یک سطح مقاومتی، فشار فروش افزایش پیدا می‌کند، به همین دلیل روند صعودی نمی‌تواند ادامه پیدا کند.
تریدر‌هایی که از این روش استفاده می‌کنند معمولا سطح حد سود خود را بالای محدوده حمایتی و حد ضرر را پایین ناحیه مقاومت آن تنظیم می‌کنند.
میانگین متحرک (Moving Average)
اندیکاتور MA یا میانگین متحرک، نویز‌های قیمت بازار را کاهش می‌دهد. توسط این اندیکاتور ما یک خط نرم قیمتی را از روند فعلی بازار در اختیار داریم.
میانگین متحرک را می‌توان براساس بازه زمانی کوتاه یا بلند محاسبه نمود، با این حال طول آن کاملا به ترجیح معامله‌گر بستگی دارد.
به خاطر داشته باشید میانگین متحرک یکی از شاخص‌های مهم بازارهای مالی به شمار می‌رود به طوری که تریدر‌های تکنیکال این اندیکاتور را به دقت دنبال می‌کنند.
در کل تریدر‌ها معمولا از خطوط MA برای شناسایی حد ضرر در پایین یک میانگین متحرک طولانی (مثلا 50 یا 200) استفاده می‌کنند. شیوه کار آنها به این صورت است که با سقوط قیمت به زیر خط میانگین متحرک طولانی یا قطع شدن دو خط در جهت پایین به عنوان نشانه روند نزولی تلقی می‌شود.
روش درصدی
به جای سطوح از پیش تعیین شده در اندیکاتور‌های تکنیکال، برخی تریدر‌ها از یک درصد ثابت برای تعیین سطوح TP و SL استفاده می‌کنند. برای مثال، آنها ممکن است به محض تغییر 5 درصدی قیمت یک دارایی به سمت بالا یا پایین، پوزیشن خود را ببندند.
این رویکرد صریح و بدون دردسر به نظر می‌رسد و البته برای تریدر‌هایی که با اندیکاتور‌های تکنیکال آشنا نیستند جواب می‌دهد. البته این روش به صورت مستقیم از میزان تحمل ریسک تریدر تاثیر می‌پذیرد و چندان بر روی استفاده از ابزار‌های تحلیل تکنیکال برای تعیین سطوح تکیه ندارد.
سایر اندیکاتور‌ها
لیست اندیکاتور‌های قابل استفاده در تعیین سطوح TP و SL فقط به این جا محدود نمی‌شود. بسیاری از تریدر‌ها از اندیکاتور‌های دیگری مانند RSI ،Bollinger Band و MACD نیز استفاده می‌کنند.
در اندیکاتور RSI، در صورتی که شاخص مومنتوم به محدوده Oversold یا Overbought وارد شود، تریدر نسبت به آن سطوح را تعیین می‌کند.
آموزش قرار دادن حد سود و ضرر در صرافی
برای تنظیم حد ضرر در صرافی بایننس (یا سایر صرافی‌های متمرکز معتبر) ابتدا به صفحه معامله جفت ارز مورد نظر وارد شوید.
در اینجا ما از Stop limit برای تعیین حد سود یا ضرر استفاده می‌کنیم. البته در برخی از پلتفرم‌ها مانند فیوچرز بایننس امکان تعیین همزمان SL/TP وجود دارد.
در این حالت سه کادر مختلف وجود دارد که در تصویر زیر مشاهده می‌کنید:
در اینجا فرض کنید بیت‌کوین را روی 8000 دلار خریداری کرده‌اید، در صورتی که قیمت به زیر 7990 برسد، برای جلوگیری از ضرر، کوین‌های خود را در قیمت 7980 به فروش می‌رسانید.
در کادر‌های بعد نیز باید مقدار بیت‌کوین‌هایی که قصد فروش آن در هنگام فعال شدن حد ضرر را دارید وارد کنید.
پس از افزودن این سفارش، آن را در لیست سفارش‌های فعال مشاهده می‌کنید که امکان لغو آن وجود خواهد داشت.
برای تعیین حد سود نیز به همین ترتیب باید عمل کنید. در تصویر بالا، اگر برای مثال قیمت بیت‌کوین قرار است به 8500$ برسد، شما باید در کادر Limit آن را 8500$ تنظیم و در کادر بعد قیمت 8450$ را بنویسید.
توصیه می‌شود از فروش یا خرید در قیمت‌های سر راست مانند 4500 یا 5000 و مانند آن پرهیز کنید چرا که به دلیل حساسیت روی این اعداد، ممکن است قیمت سهام یا کوین مورد نظر با رسیدن به آن دچار جهش‌های مصنوعی شود.
حد سود و ضرر چیست؟
حد سود (TP) و حد ضرر (SL) در واقع اصولی هستند که بسیاری از تریدر‌ها با تکیه بر آنها، نقاط خروج خود را در یک استراتژی معاملاتی مشخص می‌کنند. حد ضرر به ما می‌گوید تریدر در پوزیشن خود چه مقدار ظرفیت پذیرش ریسک دارد.
حد سود چگونه تعیین می‌شود؟
در معامله Long یا خرید، تریدر با تعیین قیمت فروش دارایی قبل از رسیدن به سطح مقاومت یا ناحیه تعیین شده، آن را به فروش می‌رساند. در حالت Short یا فروش نیز دارایی قبل از رسیدن به حمایت یا ناحیه تعیین شده خریداری می‌شود.
حد ضرر چگونه تعیین می‌شود؟
در معامله Long یا خرید، تریدر قبل از ریزش شدید بازار، ناحیه قیمتی حساس را تعیین می‌کند. با کاهش قیمت و رسیدن به ناحیه تعیین شده، پلتفرم معاملاتی به صورت خودکار حد ضرر کاربر را فعال می‌کند. در معامله Short یا فروش، تریدر قبل از بازگشت قیمت به سمت بالا و قرار گرفتن در ضرر سنگین، یک ناحیه حساس را تعیین می‌کند.
نتیجه گیری
بسیاری از معامله‌گران و حتی سرمایه‌گذاران کوتاه مدت و بلند مدت از حد ضرر برای کاهش ریسک‌های سرمایه‌گذاری و معاملات خود استفاده می‌کنند. در تعیین حد سود و ضرر، آنها از ترکیبی از روش‌های معرفی شده یا یکی از آنها بهره می‌برند.
سطوح حمایت و مقاومت به عنوان انگیزه تکنیکال خروج از معامله عمل می‌کند. به عبارت دیگر، با تعیین حد ضرر و سود، تریدر‌ها می‌توانند کنترل احساسات خود را در خروج از معامله در زمان‌های حساس به دست بگیرند.
البته باید در هنگام تعیین این سطوح این نکته را به خاطر داشته باشید که تعیین سطح حد ضرر و حد سود برای هر تریدر متفاوت است و نمی‌توان برای همه یک نسخه یکسان پیچید اما کیفیت خروجی معاملات کاملا به نحوه تعیین و استفاده از این ابزار بستگی دارد.
با ایجاد عادت برای استفاده از حد سود و ضرر، شما می‌توانید مانع از بین رفتن سبد دارایی یا قرار گرفتن در حس طمع شوید؛ از این رو توصیه می‌شود استفاده از حد سود و ضرر را در استراتژی معاملاتی خود حتما لحاظ کنید.
مقالات مرتبط:
شما در بورس، علاوه بر خرید و فروش سهام:
- می‌توانید در دارایی‌هایی مانند طلا و مسکن سرمایه‌گذاری کنید
- در صندوق‌های سرمایه گذاری بدون ریسک، سود ثابت بگیرید
برای شروع سرمایه‌گذاری، افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:
برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود: