تغییر نرخ بهره بین بانکی چه تاثیری بر بازارهای مختلف دارد؟

هنگامی که در سال 1399، بازار بورس با افت و خیزهای شدیدی روبه‌رو شد، عده‌ای از کارشناسان بازار سرمایه درباره نرخ بهره بین بانکی و تاثیر آن بر بازار بورس صحبت می‌کردند.

تعدادی از این افراد معتقد بودند که افزایش نرخ بهره بین بانکی منجر به کاهش قیمت سهام در بازار شده و عده‌ای دیگر معتقد بودند که این موضوع هیچ ارتباطی با بازار بورس ندارد.

در این مقاله سعی داریم تا ابتدا درباره مفهوم سود بین بانکی صحبت کنیم و سپس عوامل تاثیرگذار در آن را مورد بررسی قرار دهیم.

نرخ بهره بین بانکی چیست؟

اکثرا وقتی صحبت از سود بین بانکی می‌شود، بیشتر افراد این مفهوم را با سود سپرده بانکی اشتباه می‌گیرند و تصور می‌کنند که این دو مفهوم یکی هستند؛ اما لازم است بدانید که سود بین بانکی و سود سپرده بانکی، دو مفهوم کاملا جدا هستند.

قبل از بررسی مفهوم نرخ بهره بین بانکی، باید با اصطلاح بازار بین بانکی آشنا شوید.

یکی از اصلی‌ترین قسمت‌های بازار پول، بازار بین بانکی است که در آن بانک‌ها و موسسات مالی، با هدف تامین مالی و ایجاد تعادل در وضعیت نقدینگی خود، وارد معامله با یکدیگر می‌شوند. به عبارت دیگر؛ در بازار بین بانکی، بانک‌هایی که در حساب خود دچار کسری شده و نیاز به نقدینگی دارند، از بانک‌هایی که منابع مازاد دارند قرض می‌گیرند تا در نقدینگی خود تعادل ایجاد کنند.

در این حالت، بانک قرض گیرنده باید پولی که قرض گرفته است را در مدت زمان کوتاه و با نرخ سود مشخصی به بانک یا موسسه دیگر پرداخت کند. نرخ سودی که بانک قرض گیرنده به بانک قرض دهنده پرداخت می‌کند، اصطلاحا “نرخ سود بین بانکی” یا “بهره بین بانکی” نام دارد.

بازار بین بانکی، به دلیل عدم مراجعه بانک‌ها به بانک مرکزی در زمان کسری در نقدینگی ایجاد شد. در واقع بانک‌ها برای تامین نقدینگی خود از یکدیگر کمک می‌گیرند و دیگر به بانک مرکزی مراجعه‌ای ندارند. این کار باعث می‌شود تا از انبساط حجم نقدینگی در اقتصاد جلوگیری شود.

بیشتر بخوانید: با کاهش نرخ سود بانکی؛ منابع مالی به سمت بازارهای موازی می‌روند؟

بررسی تاثیر افزایش سود بین بانکی بر سود سپرده بانکی

بالا رفتن نرخ سود بین بانکی باعث افزایش نرخ سود سپرده می شود و این موضوع را با یک مثال بیان می کنیم:

برای درک تاثیر افزایش سود بین بانکی بر سود سپرده بانک‌ها، به یک مثال توجه کنید.

فرض کنید یک بانک دچار کسری در نقدینگی خود شده و در بازار بین بانکی، این مبلغ را با بهره بین بانکی 15 درصد از بانک دیگری قرض می‌گیرد. بانک قرض گیرنده موظف است که در مهلت تعیین شده، مبلغی که از بازار بین بانکی قرض گرفته را با سود 15 درصد بازپرداخت کند.

معمولا بانک‌ها برای تامین این مبلغ، سود سپرده‌های بانکی خود را افزایش می‌دهند تا مردم بیشتر جهت سپرده‌گذاری در بانک ترغیب شوند؛ از طرفی هرچه سپرده‌گذاری در بانک بیشتر شود، پرداخت بدهی بانک در بازار بین بانکی راحت‌تر خواهد بود.

به این ترتیب؛ اگر نرخ بهره بین بانکی افزایش یابد، نرخ سود سپرده‌های بانکی نیز افزایش می‌یابد.

در طرف دیگر موضوع؛ کاهش سود بین بانکی نیز باعث پایین آمدن نرخ سود سپرده‌های بانکی می‌شود. به عنوان مثال؛ اگر نرخ بهره بین بانکی از 15 درصد به 12 درصد کاهش یابد، بانک‌ها برای پرداخت بدهی خود در بازار بین بانکی، نیاز کمتری به سپرده‌های مردم دارند و همین امر باعث می‌شود که سود سپرده‌های بانکی کاهش یافته و تسهیلات ارزان‌تری به متقاضیان از سوی بانک‌ها پرداخت شود.

بررسی تاثیر افزایش بهره بین بانکی بر روی بازارهای مالی چیست؟

همانطور که گفتیم؛ افزایش نرخ بین بانکی، باعث افزایش سود سپرده‌های بانکی شده و همین موضوع باعث می‌شود که نقدینگی موجود در جامعه، بیشتر به سمت سپرده‌های بانکی بروند.

در این حالت، بازارهای مالی مانند بازار بورس، طلا و … دچار رکود خواهند شد. این موضوع باعث شده که فعالان بازارهای مالی نسبت به افزایش بهره بین بانکی دیدگاه خوبی نداشته باشند.

بیشتر بخوانید: رکود تورمی چیست؟

حال اگر سود بین بانکی کاهش یابد، بانک‌ها دیگر مجبور به افزایش سود سپرده‌های بانکی جهت بازپرداخت خود نخواهند بود. در این حالت سپرده‌های بانکی در بانک‌ها کمتر شده و نقدینگی موجود در دست مردم، بیشتر در امر سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی مانند بازار طلا، مسکن، بورس و … مورد استفاده قرار می‌گیرد.

به عنوان مثال؛ فرض کنید که سود سپرده‌های بانکی تا 23 درصد افزایش یابد، یعنی اگر مردم سرمایه خود را در بانک بگذارند، سالیانه 23 درصد سود به سپرده‌هایشان تعلق می‌گیرد و بعد از گذشت حدود 4 سال، به اندازه همان مبلغی که در این بازار قرار داده‌اند، سود دریافت می‌کنند (بدون اینکه سود مرکب در نظر گرفته شود).

به این ترتیب؛ وقتی یک سرمایه‌گذار بازار بورس و بانک‌ها را با هم مقایسه می‌کند، ممکن است ترجیح دهد که پول خود را در بازاری که بازدهی بیشتری دارد، سرمایه‌گذاری کند.

توجه داشته باشید که این تصمیم، در زمانی که رکود افزایش یافته و تورم کمتر است، تصمیم بهتری است؛ چراکه اگر انتظارات تورمی افزایش یابد، ارزش‌گذاری و دیدگاه سرمایه‌گذاری تغییر خواهد کرد. در این وضعیت ممکن است بیشتر سرمایه‌گذاری‌ها در دارایی‌های دلاری یا ارز دیجیتال که از تورم در امان هستند، انجام شود.

بیشتر بخوانید: 7 روش برای حفظ ارزش پول در برابر تورم ایران!

پس از کاهش نرخ بهره بین بانکی، مردم سرمایه خود را کجا می‌برند؟

 اینکه بعد از کاهش سود بین بانکی، مردم سرمایه خود را در بازار بورس یا بازارهایی مانند طلا، مسکن و … سرمایه‌گذاری می‌کنند یا خیر؛ به سیاست‌های دولت و تورم موجود بستگی دارد.

به عنوان مثال؛ اگر هنگام کاهش نرخ بهره بین بانکی، چشم‌انداز سرمایه‌گذاری در بازار مثبت باشد و مردم به بازار سرمایه اعتماد کنند، نقدینگی موجود را در بازار سرمایه تزریق می‌کنند.

اما اگر در آن زمان، مردم اعتماد خود را به بازار بورس از دست بدهند، نقدینگی موجود را در بازارهای دیگر مانند بازار طلا، مسکن، خودرو و … تزریق می‌کنند.

سخن پایانی

سود بین بانکی، یکی از مهم‌ترین پارامترها در بازار است که بر روی سود سپرده‌های بانکی و بازارهای مالی تاثیرات مثبت یا منفی می‌گذارد.

در این مقاله درباره مفهوم نرخ بهره بین بانکی، تفاوت آن با سود سپرده بانکی و تاثیراتی که بر روی بازارهای مالی می‌گذارد، صحبت کردیم. امیدواریم که این مقاله برای شما مفید باشد.

شما در بورس، علاوه بر خرید و فروش سهام:

• می‌توانید در دارایی‌هایی مانند طلا و مسکن سرمایه‌گذاری کنید
• در صندوق‌های سرمایه گذاری بدون ریسک، سود ثابت بگیرید

برای شروع سرمایه‌گذاری، افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:

نام شرکت	ویژگی‌ها	امتیاز	لینک ثبت‌نام
کارگزاری آگاه	باشگاه مشتریان با جایزه نرم‌افزار معاملاتی پیشرفته دریافت اعتبار معاملاتی خرید آنلاین صندوق‌ سرمایه‌گذاری ثبت‌نام آنلاین برای کد بورسی

برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود:

نام خدمات	ویژگی‌ها	لینک ثبت‌نام
دوره‌های آموزش تحلیل تکنیکال	دوره‌های حضوری + غیرحضوری شناخته‌شده‌ترین اساتید در سطح مقدماتی، متوسط و پیشرفته ارائه مدرک معتبر گذراندن دوره