گپ چیست؟ بررسی انواع Gap در تحلیل تکنیکال

گپ قیمتی (Price Gap) یک شکاف میان کندل‌های نمودار دارایی‌ها در بازار مالی است.

گپ بازار به این صورت تشکیل می‌شود که یک کندل بالاتر یا پایین‌تر از قیمت بسته شدن کندل قبلی باز می‌شود و در این فاصله یا شکاف هیچ معامله‌ای انجام نمی‌شود.

اما اصلی‌ترین دلیل تشکیل گپ چیست؟ معمولاً زمانی که انتشار اخبار مربوط به یک بازار موجب تغییر عوامل فاندامنتال آن دارایی [معمولاً] در زمان بسته بودن بازار می‌شود، گپ قیمتی در نمودار ایجاد می‌شود.

نکات کلیدی

• گپ یک فاصله یا شکاف بین کندل‌های نمودار قیمت یک دارایی یا سهم است که اغلب پس از باز شدن بازار و شروع معاملات تشکیل می‌شود.
• چهار نوع اصلی گپ شامل گپ معمولی، گپ شکست، گپ خستگی و گپ ادامه دهنده یا روندی است که هر کدام سیگنال خاصی برای معامله‌گران دارند.
• تشخیص گپ در نمودار آسان است، اما تعیین نوع گپ بسیار دشوارتر است.

گپ قیمتی / گپ چیست؟

در واقع گپ به فاصله بین دو کندل در نمودار سهام مختلف گفته می‌شود و زمانی رخ می‌دهد که قیمت پایانی روز معاملاتی قبل از قیمت آغازین امروز فاصله زیادی داشته باشد؛ یعنی علناً میان این دو کندل معامله‌ای صورت نگرفته و به همین دلیل کندلی موجود نیست.

به این حالت که میان کندل‌ها فاصله می‌افتد گپ قیمتی گفته می‌شود. بسته به این که با چه نوع گپی سر و کار داشته باشیم می‌توان تحلیل‌های مختلفی انجام داد که در ادامه با آن‌ها بیشتر آشنا می‌شویم.

دلیل تشکیل گپ چیست؟

گپ‌ها معمولاً به دلیل پایین بودن میزان نقدینگی در بازار شکل می‌گیرند، بدین معنی که تعداد خریداران یا فروشندگان کمتر از آن است که بتوانند معاملات سهام را پوشش دهند.

یکی دیگر از مواردی که ممکن است منجر به تشکیل گپ شود، بالا بودن حجم معاملات در سهام موردنظر است.

از طرفی نیز اخبار مرتبط با شرکت‌ها و سهام آن‌ها می‌تواند منجر به بروز گپ قیمتی شود؛ اخباری که در عرض یک روز منتشر شده و سیل خریداران یا فروشندگان را به سمت سهام مربوطه جاری می‌کند.

بدین صورت وقتی که سهام روز بعد جهت انجام معاملات باز می‌شود با یک تغییر شدید در روند معاملاتی، یک گپ تشکیل می‌شود.

گپ قیمتی یکی از اجزای مهم در نمودار‌های سهام مختلف است که تشخیص و تحلیل آن هم برای تریدر‌ها و هم سرمایه‌گذاران اهمیت ویژه‌ای دارد.

گپ یا شکاف قیمتی در تحلیل تکنیکال بسیار مهم بوده و تشخیص نقاط ورود و خروج را راحت‌تر می‌کند.

انواع گپ چیست؟

به صورت کلی گپ‌های قیمتی به 4 دسته تقسیم می‌شوند:

1. گپ شکست (Breakaway gap)
2. گپ خستگی (Exhaustion gap)
3. گپ ادامه دهنده یا روندی (Continuation gap)
4. گپ معمولی (Common gap)

در ادامه با هرکدام از این گپ‌ها آشنا شده و برای هرکدام مثال می‌آوریم:

1. گپ شکست (Breakaway gap)

گپ شکست زمانی اتفاق می‌افتد که گپ بر روی یک سطح حمایت یا مقاومت رخ می‌دهد.

در این حالت پس از رخ دادن گپ قیمتی روی مقاومت یا حمایت، همان‌طور که در تصویر می‌بینید معمولاً روند کلی سهام ادامه پیدا می‌کند.  

در غالب موارد با دیدن گپ شکست می‌توان پیش‌بینی کرد که سهم روند کلی خود را نمی‌شکند و به مسیر حرکت خود ادامه می‌دهد چه این روند نزولی باشد چه صعودی.

در تصویر پایین سهامی را می‌بینیم که چندین بار دچار گپ شکست شده است:

در غالب موارد پر شدن گپ‌های شکست مدتی زمان می‌برد.

در روند‌های صعودی هرچه طول و عمق گپ بیشتر و کندل بعد از گپ بیشتر باشد، سیگنال خرید بهتری محسوب می‌شود چرا که نشان دهنده رشد قیمتی بسیار خوب است.

2. گپ خستگی (Exhaustion gap)

گپ خستگی در پرایس اکشن در طول روند یک سهام اتفاق می‌افتد و ممکن است سیگنالی برای تغییر روند باشد. بدین صورت که سهام با ثبت یک گپ ناگهان روند خود را تغییر داده و در جهت عکس شروع به حرکت می‌کند.

در پایین تصویری از یک سهام را مشاهده می‌کنید که دو بار دچار گپ خستگی شده و هر دو بار با یک تغییر روند شدید وارد فاز متفاوتی شده است.

همان‌طور که مشاهده می‌کنید کندل‌های پس از گپ خستگی به شکل کندل دوجی هستند که یکی از سیگنال‌های اولیه تغییر روند است.

به دنبال کندل‌های دوجی پس از رخ دادن گپ، کندل‌های بزرگ مومنتوم تشکیل شده است که احتمال تغییر روند را مطرح می‌کنند.

برای جلوگیری از گرفتار شدن در سیگنال‌های اشتباه پیشنهاد می‌شود پس از مشاهده گپ خستگی (تکمیل شدن کندل) و تائید شدن تغییر روند، دست به خرید نزنید.

3. گپ ادامه دهنده یا گپ روند (Continuation gap)

گپ‌های ادامه دهنده در وسط یک روند رخ می‌دهند و نشان دهنده ادامه روند فعلی هستند.

در صورتی که گپ ادامه دهنده در یک روند صعودی رخ دهد، نشان دهنده ورود کردن خریداران جدید است و سهام به احتمال زیاد قیمت‌های بالاتری به خود خواهد دید که ممکن است به دلیل اخبار جدید منتشر شده در مورد سهام باشد.

در صورتی که گپ ادامه دهنده در روند نزولی تشکیل شود، نشان دهنده فشار فروش بوده و احتمالاً سهام به دنبال نقد شدن سهامداران آن دچار افت قیمتی بیشتری می‌شود.

گپ‌های ادامه روند معمولاً اندازه‌های کوچکی دارند. هرگونه تغییرات قیمت و بروز گپ قیمتی ممکن است نشان دهنده تغییر در قدرت خریداران و فروشندگان باشد.

بیشتر بخوانید: استراتژی گپ و اسکالپ در بورس

4. گپ معمولی (Common gap)

گپ‌های معمولی شکلی از گپ‌ها هستند که بیشتر رخ می‌دهد. تشخیص این نوع گپ‌ها راحت است اما اطلاعات زیادی ارائه نمی‌دهند.

گپ‌های معمولی به دنبال تغییرات شدید قیمتی و پایین بودن حجم معاملات رخ می‌دهند و نشان می‌دهد خریداران تمایل چندانی به خرید ندارند.

این گپ‌ها در غالب موارد اندازه‌های کوچکی داشته در مدت زمان کوتاهی پر می‌شوند. تصویر نشان داده شده، روند یک سهام را نشان می‌دهد که طی تغییرات شدید قیمتی چندین گپ معمولی را تجربه کرده است.

به صورت کلی پیشنهاد می‌شود که در محدوده خاصی پس از رخ دادن گپ‌های معمولی و تا زمان ظاهر شدن فاکتور‌های قابل بررسی دیگر از انجام معاملات خودداری کنید.

سایر انواع گپ‌ها از آنجایی که قابل تحلیل هستند فرصت‌های مناسبی برای تشخیص بهتر نقاط ورود و خروج فراهم می‌کنند.

منظور از پر شدن گپ چیست؟

پر کردن گپ‌ها یکی از استراتژی‌های معاملاتی پر کاربرد است که هم در بازار سهام، هم فارکس و هم ارزهای دیجیتال کاربرد دارد.

پس از آن که یک گپ تشکیل شد، معمولاً سهام پس از بالا و پایین کردن دوباره به قیمت اولیه همان گپ رسیده و پس از انجام معاملاتی در همان محدوده قیمتی، گپ پر می‌شود.

برای درک بهتر روند پر شدن گپ می‌توانید تصاویر زیر را بررسی کنید:

در مواردی نیز ممکن است بسته شدن گپ بلافاصله رخ نداده و پس از گذشت مدتی گپ بسته شود.

پس از پر شدن گپ اتفاق بسیار مهمی که می‌افتد این است که سهام پس از بازگشتن به قیمت گپ، روندی که قبل از گپ داشت را دوباره دنبال می‌کند؛ از این‌رو می‌تواند نقاط ورود و خروج را به ما نشان دهد.

پر شدن گپ اگرچه ممکن است برای ما جذابیتی نداشته باشد اما آنچه پس از پر شدن گپ رخ می‌دهد شایان توجه است.

نحوه استفاده از گپ قیمتی

گپ‌ها یکی از موارد مهم برای تعیین استراتژی برای تریدر‌ها هستند. اما معامله گران چگونه باید از گپ‌های قیمت استفاده می‌کنند؟

بسیاری از معامله‌گران سعی می‌کنند از گپ‌ها یا شکاف‌های قیمتی با تلاش برای شناسایی نوع شکافی که قبل از انجام اقدام بعدی رخ می‌دهد، استفاده کنند.

برای مثال، از آنجایی که شکاف‌های رایج و شکاف‌های فرسودگی معمولاً پر می‌شوند، معامله‌گرانی که معتقدند یکی را شناسایی کرده‌اند ممکن است روی سهام مورد نظر در جهت مخالف در کوتاه‌مدت معامله باز کنند.

از سوی دیگر، اگر معامله‌گر معتقد باشد که گپ شکست یا ادامه دهنده را شناسایی کرده است، ممکن است در جهت سرمایه‌گذاری بر روند آن، حرکت‌هایی در جهت شکاف انجام دهد.

به صورت کلی پیشنهاد می‌کنیم پس از تشخیص نوع گپ قیمتی و زمان تشکیل آن مطابق این قانون‌ها پیش بروید:

• از آنجایی که گپ‌های معمولی بسیار زود پر می‌شوند پیشنهاد می‌شود پس از رخ دادن آن‌ها از فاکتورهای دیگری برای تعیین استراتژی استفاده کنید.
• در صورتی که در یک روند صعودی یک گپ ادامه دهنده دیدید، از آن به عنوان یک سیگنال خرید قوی استفاده کنید.
• در صورت تشخیص گپ خستگی، بدانید که سهام در حال تغییر روند است و روند صعودی که با یک گپ خستگی پایان یافته باشد، نشان دهنده شروع روند نزولی است.

اگر به مباحث تحلیل تکنیکال علاقه دارید، توصیه می‌کنیم آموزش تحلیل تکنیکال ارز دیجیتال و بورس (مقدماتی‌ تا پیشرفته) را از دست ندهید.

سؤالات متداول

سخن آخر

به این مطلب به این سال کلیدی پاسخ دادیم که «گپ چیست؟» و علاوه بر معرفی انواع آن، نحوه استفاده از آن‌ها در معاملات را توضیح دادیم.

گپ‌ها یکی از قسمت‌های مهم نمودار‌های معاملاتی برای تحلیل‌گران تکنیکال محسوب می‌شود که با استفاده از آن‌ها می‌توان نقاط خرید و فروش را بهتر تشخیص داد.

گپ‌ها پس از تغییرات شدید میان قیمت پایانی روز قبل و قیمت آغاز روز جدید در یک سهم رخ می‌دهند که به صورت فاصله‌ای میان دو کندل دیده می‌شوند.

بسته به این که گپ‌ها در کجا رخ می‌دهند می‌توان از آن‌ها برای پیش‌بینی روند سهام استفاده کرد.

گپ‌ها می‌توانند یکی از ابزارهای تحلیل تکنیکال باشند اما اطلاعاتی که به ما ارائه می‌دهند لزوماً همیشه صحیح نیست و تحلیل گران علاوه بر گپ‌ها باید از ابزارهای دیگری نیز برای تشخیص نقاط صحیح خرید و فروش استفاده کنند.