پیمان‌های بیت‌کوین (Bitcoin covenants) در قانون مالکیت خصوصی، به عنوان یک قرارداد محدودسازی استفاده از یک شی کاربرد دارند.
برای مثال ممنوعیت گسترش ساختمان یا تغییر نمای بیرونی آن که بدون اجازه ارگان‌های مربوطه و مالک امکان‌پذیر نیست.
از آن‌جایی که بیت‌کوین یک دارایی خصوصی است، این پیمان‌نامه‌ها برای نشان دادن محدودیت‌های تراکنش‌های آن مناسب هستند.
عناوین مطلب:
در واقع شما مالک این دارایی هستید اما کار‌هایی که با آن می‌توانید انجام دهید می‌تواند محدود باشد!
پروپوزال‌های پیمان بیت‌کوین به ما می‌گویند پس از خرید کوین‌های‌تان، شما آن را چگونه و به کجا می‌توانید منتقل کنید. این محدودیت‌ها را می‌توان با محدودیت‌هایی که بانک‌ها بر روی اشخاص خاص اعمال می‌کنند مقایسه کرد. بانک‌ها کسانی که مظنون به فعالیت‌های غیرقانونی هستند را محدود می‌کنند.
اما نگران نباشید پیمان‌ها در ارزهای دیجیتال غیرمتمرکز، قدرت چندانی ندارند. از این پیمان نامه‌ها می‌توان برای ارتقا و بهبود بیت‌کوین استفاده کرد با این حال از آن‌جایی که پیاده سازی یک پیمان‌نامه برای محدود سازی بیت‌کوین مشکل است، به طور جدی دنبال نمی‌شود.
قابلیت تعویض کریپتو و مقاومت آن در برابر سانسور باعث شده تا جنگ و جدال‌های سرسختانه‌ای برسر اعمال پیمان‌نامه روی بلاک‌چین بیت‌کوین صورت گیرد. حتی در طولانی مدت نیز اعمال چنین محدودیت‌هایی بر شبکه کریپتو کارنسی‌های غیرمتمرکز مشکل است.
چگونه پیمان‌ها باعث بهبود بیت‌کوین می‌شوند؟
بیت‌کوین بدون شک می‌تواند بهبود پیدا کند. در این میان پروپزال‌های بیت‌کوین (BIP) که شامل پیمان‌نامه‌ها نیز می‌شوند، نقش مهمی در ارائه پیشنهادات برای تغییرات ایفا می‌کنند. تغییرات ارائه شده، با اجماع انجمن بیت‌کوین تایید یا رد می‌شوند.
بیشتر بخوانید: پروپزال بهبود بیت‌کوین یا BIP چیست و چگونه کار می‌کند؟
در واقع پیمان‌ها (Covenant) نیز در پروپوزال‌های بیت‌کوین حضور دارند و به فرآیند بهبود و ارتقا بیت‌کوین برای رفع ایرادات مرتبط با امنیت، کاربری و مقیاس‌پذیری کمک می‌کنند و همه آن‌ها در جهت محدود سازی ارائه نمی‌شوند.
این قرارداد‌های هوشمند بیت‌کوینی می‌توانند مانع به سرقت رفتن دارایی‌های کاربران در زمان هک شدن آن‌ها و افزایش مقیاس‌پذیری شبکه شوند. با جستجو در مخزن BIP بیت‌کوین در Github، پروپوزال‌های کاربردی پیمان زیادی را مشاهده می‌کنیم که هدف آن‌ها از افزایش مقیاس‌پذیری تراکنش‌های بیت‌کوین گرفته تا افزایش ظرفیت بلاک و ارائه وام‌های حداقل اعتماد (minimized trust) متفاوت هستند.
این کاربری‌ها در پروپوزال BIP119 ارائه شده توسط توسعه دهنده‌ای با نام Jeremy Rubin به عنوان فورک نرم (Soft fork) توصیف شده است.
بیشتر بخوانید: مفهوم فورک در ارزهای دیجیتال چیست؟
انجمن بیت‌کوین در مورد این کاربری‌ها و نحوه اجرای آن در BIP119 صحبت کرده‌اند (البته همچنان انتقادات زیادی به آن وارد است).
پروپوزال BIP119 شامل تغییراتی در کد‌های بیت‌کوین برای بهبود مقیاس‌پذیری آن است. این تغییرات، تغییر کد‌های عملیاتی جدید (Opcode) در هسته بیت‌کوین را نشانه گرفته است. در این پروپوزال پیشنهاد می‌شود Opcode مورد استفاده بیت‌کوین به OP_CHECKTEMPLATEVERIFY (یا استایل CTV) تغییر پیدا کند.
در این Opcode، بدون به‌وجود آمدن مشکل امنیتی جدید، موارد کاربری خاص و مفیدی فعال می‌شود که برای مقیاس‌پذیری بیت‌کوین بسیار ارزشمند هستند.
پیاده سازی CTV می‌تواند با پیاده‌سازی روش کنترل تراکم تراکنش‌های بیت‌کوین، به مقیاس‌پذیری آن کمک کند. مسلما می‌دانید زمانی که ترافیک تراکنش‌ها در سطح بالایی در جریان است، کارمزد‌ها آن‌ها نیز به شکل قابل توجهی افزایش پیدا می‌کند، اما در روش CTV، پردازش تراکنش‌های بزرگ و تایید آن‌ها را می‌توان در قالب یک تراکنش انجام داد.
پیمان‌های بیت‌کوین چگونه کار می‌کنند؟
پیمان‌های بیت‌کوین را می‌توان به کوچک‌ترین واحد پردازش در دسترس برنامه نویس‌ها تشبیه کرد. این واحد‌های پردازشی امکان گسترش زبان اسکریپت بیت‌کوین را فراهم می‌کنند.
در یک تراکنش رایج بیت‌کوینی، بیت‌کوین‌های شما توسط یک اسکریپت قفل کننده محافظت می‌شوند. اگر شما بخواهید کوین‌های خود را خرج کنید باید همه شرایط تعیین شده در اسکریپت مهیا شود. مثلا برای انتقال کوین‌ها، یکی از شرایط امضا کردن تراکنش با کلید خصوصی است که با کلید عمومی (آدرس ولت) سازگار هستند.
روش دیگر قفل زمانی (TimeLock) است که از نظر عملکرد مشابه یک آلارم عمل می‌کنند. زمانی که قفل زمانی برای یک ولت در نظر گرفته شود، شما نمی‌توانید دارایی‌های خود را تا گذشت تعداد بلاک مشخصی خرج کنید.
بنابراین وقتی از اسکریپت معمولی بیت‌کوین صحبت می‌کنیم، منظور این است که برای انجام یک تراکنش دقیقا نیاز به شرایط خاصی است (مثلا امضای تراکنش با کلید خصوصی). اما در پیمان بیت‌کوین ما یک گام فراتر می‌گذاریم و علاوه‌بر داشتن شرایط اولیه تعیین شده در اسکریپت معمولی بیت‌کوین، شرایط خاص دیگری نیز برای آن تعیین شده است.
همان‌طور که در ابتدای مقاله گفته شد، پیمان بیت‌کوین اغلب به عنوان مکانیزمی برای تحمیل شرایط خاص در نحوه کنترل کوین‌های شما برای انتقال آن در آینده است. پیمان بیت‌کوین شامل یک سری شرایط با عنوان خروجی تراکنش‌های خرج نشده (UTXO) است که به نحوه خرج کردن کوین‌ها اشاره دارد.
برای درک بهتر UTXO فرض کنید یک ولت می‌تواند یک پیمان بیت‌کوین تعیین کند که موضوع آن مجاز شدن تعداد آدرس مرتبط به یک دیگر برای انتقال دارایی است. زمانی که ولت مورد نظر ما در یک تراکنش مقداری بیت‌کوین دریافت کند، بیت‌کوین‌های موجود را می‌توان فقط به ولت‌های مجاز در پیمان تعیین شده ارسال کرد.
بیشتر بخوانید: تنها توسعه‌دهندگان بیت‌کوین، اطلاعات تخصصی در این باره دارند!
مزایای پیمان‌های بیت‌کوین
بهبود امنیت بیت‌کوین یکی از مهم‌ترین زمینه‌هایی است که توسعه دهندگان بیت‌کوین دائما در حال کار بر روی آن هستند. پیمان‌ها در این زمینه می‌توانند به عنوان یک دست کمک کننده برای توسعه دهندگان عمل کنند.
در کنار بهبود مقیاس‌پذیری، پیمان‌ها برای اهداف بهبود امنیت بیت‌کوین نیز کاربرد دارند. شما باید برای محافظت از دارایی‌های بیت‌کوینی خود همه اقدامات امنیتی را لحاظ کنید تا دیگران نتوانند به راحتی آن‌ها را سرقت کنند.
مثال دیگر در کاربرد پیمان‌های بیت‌کوین، UTXO است. با تنظیم UTXO، شما می‌توانید فقط به آدرس‌های مجازی که برای خودتان تنظیم کرده‌اید، کوین‌ها را ارسال کنید. برای نمونه قوانین آن را به شکلی تنظیم کنید که پس از یک سال، دارایی‌های ولت به چند حساب مختلف از پیش تعیین شده واریز شوند.
کاربرد دیگر پیمان‌ها در بهبود محافظت و مدیریت کلید‌های خصوصی ولت‌ها است که این موضوع به یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های امنیتی دنیای کریپتو کارنسی بدل شده است. در این روش می‌توان همه کلید‌ها را در یک صندوق ایمن نگهداری کرد.
در این پیمان‌ها، کاربر با فعال کردن مکانیزمی می‌تواند مانع دسترسی کامل مهاجم به همه دارایی‌های خود شود این در حالی است که سارق حتی با داشتن کلید‌های خصوصی نیز نمی‌تواند کنترل همه دارایی‌های کاربر را در دست بگیرد. این مکانیزم شامل استفاده از تراکنش‌های از پیش امضا شده با کلید اختصاصی است که یک قفل زمانی روی دارایی‌ها لحاظ می‌کند.
پیمان‌های بیت‌کوین را می‌توان با یک مکانیزم محدود کننده برای ممانعت از دوبار خرج کردن دارایی‌ها در Bitcoin-NG مورد اجرا قرار داد. این پیمان‌ها در پروتکل بلاک‌چینی Fault-Tolerant نسخه بیزانس که اخیرا بهبود‌های زیادی از جمله مقیاس‌پذیری کلی را تجربه کرده، قابل اجرا است.
بیشتر بخوانید: بلاک‌چین چگونه توسعه پیدا می‌کند؟ 8 گام برای توسعه بلاک‌چین
ناگفته نماند که چنین مکانیزمی را می‌توان در لایه‌های بالایی بلاک‌چین اجرا کرد. تراکنش‌های اجرایی در این پیمان با نام تراکنش‌های سمی یا Poison Transaction شناخته می‌شوند.
مشکلات پیمان‌های بیت‌کوین
کارشناسان حرفه‌ای برجسته‌ای شامل Adam Back، Jimmy Song و Andreas Antonopoulos نگرانی‌های خود را نسبت به پیاده‌سازی پیمان‌های محدود کننده ابراز کرده‌اند. بیشتر نگرانی آن‌ها معطوف به BIP119 است.
آقای Antonopoulos نگرانی خود را نسبت به پیمان‌های بازگشتی (Recursive covenants) اعلام کرده است. به نظر او، این آپدیت می‌تواند باعث وخامت شبکه بیت‌کوین شود.
ساخت لیست سیاه، خطرات سانسور و مصادره
با این که قفل کردن بیت‌کوین برای اهداف خاص یا تعیین شرایط محدود کننده برای آن می‌تواند به افزایش ایمنی آن کمک کند اما زمینه ساز سانسور و اعمال کنترل از سوی دولت‌ها نیز خواهد شد.
این موضوع می‌تواند موجودیت بیت‌کوین را تهدید کند. در این روش، مسئولان دولتی می‌توانند با مجبور کردن صرافی‌ها برای برداشت فقط از آدرس‌های تعیین شده، روی این شبکه نفوذ خود را اعمال کنند.
بیشتر بخوانید: آیا بیت‌کوین در برابر مقررات و قوانین دولتی مصون است؟
این خطر چیزی نیست که در آینده باید منتظر آن باشیم چرا که در حال حاضر نیز چنین رفتار‌های دیده می‌شود. دولت‌ها می‌توانند از صرافی‌های متمرکز بخواهند فقط آدرس‌های با هویت Taproot یا Multi-sig که تحت کنترل آن‌ها است را تایید کنند.
پیاده سازی پیمان بیت‌کوین می‌تواند باعث سهولت آن‌ها در پیگیری اهداف مخرب‌شان شود. آیا در آینده شاهد اعمال قوانین KYC (احراز هویت مشتری) بر روی On-chain (درون زنجیره) بلاک‌چین بیت‌کوین خواهیم بود؟
تهدیدات Fungibility
پیمان‌ها می‌توانند در قابلیت مثلی بیت‌کوین باعث تداخل شوند. Fungibility به معنای یکتا بودن هویت و کیفیت هر کوین است.
همان‌طور گفته شد پیمان‌های بیت‌کوین برای امنیت و مقیاس‌پذیری بلاک‌چین بیت‌کوین مفید هستند اما در عین حال می‌توانند خواص هر واحد بیت‌کوین را تغییر دهند. این مسئله می‌تواند به ایجاد انواع متفاوتی از کریپتو کارنسی از بیت‌کوین منتهی شود. کوین‌های متفاوت از نظر هویت متمایز هستند و می‌توان آن‌ها را مانند کوین‌های دیگر خرج کرد.
کارشناسانی که مخالف این تغییر هستند می‌گویند محدود کردن مقدار بیت‌کوین‌هایی که می‌توانید خرج کنید در نهایت باعث محدود شدن بیت‌کوین به عنوان یک ارز دیجیتال خواهد شد. این تغییر عواقب غیرقابل بازگشتی در ارزش آن چه از نظر ذاتی و چه قیمتی خواهد داشت.
نتیجه گیری
پیمان‌های بیت‌کوین در واقع اسکریپت‌هایی هستند که بر روی نوع خرج کردن و انتقال دارایی‌ها محدودیت اعمال می‌کنند.
در حال حاضر مخالفان و موافقان این تغییر هر کدام ایده‌های قدرتمندی را در جهت حمایت یا مخالفت با آن مطرح می‌کنند. شک و تردید‌های موجود در مورد اجرای این تغییر کاملا به جا و باعث بهبود ماهیت غیرمتمرکز بلاک‌چین بیت‌کوین می‌شود.
در انجمن بیت‌کوین کسی رهبری شبکه را در اختیار ندارد و همه تصمیمات پس از بحث و گفتگو و رای گیری اتخاذ می‌شوند. در نهایت، اعمال این تغییر برعهده کاربران و مدیران نود‌های شبکه است چرا که آن‌ها با دانلود نرم‌افزار‌های مربوطه، موافقت یا مخالفت خود را در پذیرش تغییرات اعلام می‌کنند. این افراد به دلیل ارتباط نزدیک‌تر با شبکه بیت‌کوین، بهتر می‌توانند دیدگاه خود را نسبت به آن بیان کنند.
شما در بورس، علاوه بر خرید و فروش سهام:
- می‌توانید در دارایی‌هایی مانند طلا و مسکن سرمایه‌گذاری کنید
- در صندوق‌های سرمایه گذاری بدون ریسک، سود ثابت بگیرید
برای شروع سرمایه‌گذاری، افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:
برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود: