هایپرلجر (Hyperledger) پروژه‌ای از بنیاد Linux است که تلاش می‌کند تا همکاری بین کسب‌وکارها، توسعه‌دهندگان و سایر فعالان حوزه فناوری دفتر کل توزیع‌شده را تسریع کند.
این پروژه، متن‌باز است و در حال حاضر حمایت بیش از 250 سازمان را دارد.
امروزه هایپرلجر را به‌عنوان یکی از رایج‌ترین و غالب‌ترین ابزارها و محیط‌ها برای نهاد‌ها می‌دانند. اگر دوست دارید اطلاعات بیشتری درباره این پروژه، ویژگی‌ها و ماهیت آن کسب کنید، تا پایان مقاله همراه بورسینس باشید.
عناوین مطلب:
هایپرلجر (Hyperledger) چیست؟
هایپرلجر یک پروژه چتری محبوب است که قصد دارد کاری خارق‌العاده انجام دهد. شاید به‌اندازه بیت‌کوین یا اتریوم نام آن را در صدر اخبار و وقایع نشنیده باشید، اما هدف این پروژه آن‌قدر بزرگ است که نمی‌توان آن را نادیده گرفت.
درست زمانی که بلاک‌چین‌ها برای رفع بسیاری از نیازهای انسان‌ها در سراسر دنیا متولد شدند، هایپرلجر متولد شد تا فناوری بلاک‌چین را به‌صورت استاندارد و دموکرات درآورد.
Hyperledger محبوبیت و اعتبار زیادی بین شرکت‌های مالی و فناوری دارد. این پروژه اساسا برای ایجاد راه‌حل‌های دفتر توزیع‌شده برای بلاک‌چین‌های دارای مجوز و شبکه‌های کنسرسیوم متمرکز است. همچنین باعث شده که بلاک‌چین بیشتر از سایر پروژه‌ها موردتوجه قرار بگیرد.
بیشتر بخوانید: بلاک‌چین عمومی ، بلاک‌چین خصوصی و بلاک‌چین کنسرسیوم
پیدایش هایپرلجر
این پروژه در دسامبر 2015 توسط شرکت لینوکس ساخته شد. از همان ابتدا هایپرلجر را به‌عنوان محیط متن‌باز برای تحلیل، ایجاد، آزمایش و همکاری در خصوص سیستم‌های دفتر کل توزیع‌شده معرفی کردند.
موسسه لینوکس از زمان تاسیس خود در سال 2000 تا امروز دستاورد‌های چشم‌گیری داشته است. پروژه هایپرلجر هم ستاره درخشان دیگری در کارنامه کاری این شرکت است.
این پروژه به جذب چند عضو مهم مثل IBM، بلاک استریم (Blockstream)، اوراکل (Oracle)، سیسکو (Cisco)، ردهت (RedHat) و اکسنچر کمک کرد.
بیشتر بخوانید: با اوراکل‌های بلاک‌چین، نحوه کارکرد و انواع آنها آشنا شوید
بنیاد لینوکس در زمان احداث این پروژه از رهبران صنایع دعوت کرد تا فناوری بلاک‌چین را در سطح سازمانی جلو ببرند.
هدف اصلی آن ایجاد یک فریم‌ورک دفتر کل توزیع شده متن‌باز بود. فریم‌ورکی که بتوان روی آن اپلیکیشن‌های مخصوص به هر حوزه کسب‌وکار و پلتفرم‌ها و سیستم‌های سخت‌افزاری برای پشتیبانی از تراکنش‌های هر صنعت را توسعه داد.
در وب‌سایت این پروژه نوشته شده است که هایپرلجر یک تلاش متن‌باز مشترک در راستای فناوری‌های پیشرفته صنعتی مبتنی بر بلاک‌چین است. این پروژه جهانی با همت و تلاش جمعی از پیش‌گامان حوزه‌ی مالی، بانکداری، اینترنت اشیا، زنجیره تامین، تولید و فناوری ایجاد شده است.
چرا به هایپرلجر نیاز داریم؟
توسعه‌دهندگان با انجام آزمایش‌ها و آزمون‌وخطاهایی که انجام دادند، متوجه شدند در شبکه‌های بلاک‌چینی که در آنها نودهای اعتبارسنج (Validating nodes) لازم است و اعتبار هر تراکنش را تایید می‌کنند، انرژی زیادی برای مقیاس‌پذیری نیاز دارند.
در کنار این موضوع، تراکنش‌هایی که به‌صورت محرمانه یا خصوصی وارد بلاک‌چین‌های عمومی می‌شوند، قابلیت اجرا نخواهند داشت. به‌این‌ترتیب، لجرها وارد شبکه می‌شوند تا بتوانند مقیاس‌پذیری و اعتبار لازم برای تایید تراکنش‌های خصوصی و محرمانه را تامین کنند.
هایپرلجر چگونه کار می‌کند؟
شبکه مبتنی به Hyperledger شبکه‌ای است که در آن کاربران به طور مستقیم در معامله دخیل هستند. به‌این‌ترتیب کاربران به هم متصل شده و فقط لجرهای آنها همراه با معامله به‌روزرسانی می‌شود.
اشخاص ثالث که به انجام معامله کمک می‌کنند، فقط می‌توانند مقدار دقیق اطلاعات موردنیاز خود را به کمک اجازه گرفتن و قانون‌گذاری‌های مربوطه در شبکه به دست آورند.
فرض کنید دو کاربر همزمان تراکنش‌های خودشان را روی یک شبکه مبتنی بر هایپرلجر انجام می‌دهند. در این شرایط، کاربران به یک سرویس عضویت نیاز دارند.
بعد از اینکه عضویت معتبری انجام داند، هر دو این کاربران به هم متصل می‌شوند و نتایج ایجاد می‌شود. در این توافق‌نامه دو طرفه، نتایج باید یکسان باشد تا مورد تایید قرار بگیرد.
در تراکنش‌های دیگر با چندین طرف، قواعد بیشتری می‌تواند به کار گرفته شود. در حال حاضر این تراکنش‌های تولیدی به یک کلود عمودی برای سفارش گذاشتن ارسال می‌شود و مطابق آن به لجرهای مرتبط به هم منتقل خواهند شد.
چارچوب و ابزارهای هایپرلجر چیست؟
هایپرلجر را اساسا به‌عنوان پروژه مادر برای چارچوب‌ها و ابزارهای ماژولار متن‌باز می‌دانند.
این پروژه به‌منظور ساخت و آزمایش با بلاک‌چین‌ها ایجاد شده است. طبق بررسی‌ها و نظرسنجی‌های انجام شده در سال 2016، اکثر شرکت‌ها ترجیح می‌دهند برنامه‌های خود را روی پروژه‌های متن‌باز پیاده کنند.
هایپرلجر طراحی خود را به‌عنوان گلخانه‌ای برای بلاک‌چین‌ها معرفی می‌کند که هدف آن تبدیل‌شدن به مولدی برای کاربردهای عملی توسعه و راه‌حل‌های تجاری با فناوری بلاک‌چین است.
مهم‌ترین مزایایی که برای هایپرلجر می‌توان ذکر کرد شامل موارد زیر است:
- شبکه‌ای برای همکاری و به‌روزرسانی همزمان در خصوص توسعه‌های مهم
- سودمندی بهتر از طریق تخصص
- محیط همکاری
- کنترل کیفیت بهتر کدها
- کنترل آسان‌تر دارایی‌های شخصی
هر پروژه منحصر به‌فرد بوده و شامل یک تابع خاص و مزایا است. محبوب‌ترین پروژه که در دسته‌بندی چارچوب لجر قرار دارد، به نام هایپرلجر فابریک شناخته می‌شود.
چارچوب هایپرلجر
چارچوب‌های ماژولار شامل تشکیل پلتفرم‌ها و بلاک‌های مهم برای ایجاد دفتر کل‌های توزیع‌شده مختلف و محتوای مربوط به آنهاست.
این چارچوب‌ها در دسته‌بندی‌های زیر مشخص می‌شوند:
1. هایپرلجر بارو (Hyperledger Burrow)
هایپرلجر بارو یک کلاینت بلاک‌چین ماژولار با موتور قرارداد هوشمند مجاز است. توسعه‌دهنده اصلی بارو، موناکس (Monax) است و هدف از توسعه این چارچوب، دستیابی به چیزی شبیه به ماشین مجازی اتریوم (EVM) است.
زبان برنامه‌نویسی بارو، GO است و روی موتور قرارداد هوشمند قطعی تمرکز دارد. بارو از موتور اجماع گواه اثبات سهام شبکه تندرمینت استفاده می‌کند. همچنین قابلیت استفاده از رابط کاربری برنامه بلاک‌چین (ABCI) خود را هم دارد.
2. هایپرلجر فابریک (Hyperledger Fabric)
فابریک هم با زبان برنامه‌نویسی Go نوشته شده است.
این پروژه را محبوب‌ترین چارچوب و پلتفرم ماژولار برای ایجاد دفتر کل‌های توزیع‌شده می‌دانند. ویژگی معماری آن قابل تغییر است و اجزای انعطاف‌پذیر دارد.
مهم‌ترین ویژگی فابریک، گسترش‌پذیری و اجازه به شرکت‌ها برای ایجاد شبکه‌های دفتر کل توزیع شده روی معماری موفق است.
3. هایپرلجر ایندی (Hyperledger Indy)
ایندی یک دفتر کل توزیع‌شده برای مدیریت هویت غیرمتمرکز است.
بخش سرور آن با نام ایندی-ند با پایتون ایجاد شده است. بخش ایندی – اس‌دی‌کی (Indy-SDK) هم دارای زبان برنامه‌نویسی راست (Rust) است.
ایندی ابزارها و محتواهای چند بار مصرف برای مدیریت هویت دیجیتال با بلاک‌چین را ارائه می‌کند. ويژگی‌های دیگری مثل خودمختاری، حریم خصوصی و ادعاهای قابل تایید هم از مهم‌ترین قابلیت‌های این پروژه است.
ازآنجاکه هویت غیرمتمرکز و بعضی از پروژه‌های مهم نظیر سیویک (Civic) به دنبال گواهی هویت قابل تایید هستند، ایندی آینده روشن‌تری خواهد داشت.
4. هایپرلجر ایروها (Hyperledger Iroha)
ایروها یک چارچوب بلاک‌چین است که برای مشارکت در پروژه‌های زیرساختی طراحی شده است.
این چارچوب بر آسان کردن ایجاد برنامه‌های مناسب برای کاربر نهایی تاکید دارد. ایروها با C++ نوشته شده و شامل ویژگی‌هایی نظیر تاکید بر توسعه برنامه‌های موبایلی و یک الگوریتم جامع BFT به اسم سومراگی (Sumeragi) است.
5. هایپرلجر ساتوس (Hyperleder Sawtooth)
ساتوس را هم می‌توان یک پلتفرم ماژولار برای اجرای دفتر کل‌های توزیع‌شده دانست.
این پلتفرم توسط شرکت Intel توسعه پیدا کرده است. ساتوس نوآوری‌های فنی را برای شرکت‌ها و کنسرسیوم‌ها فراهم می‌کند تا درباره پلتفرم خود تصمیمات مستقل بگیرند.
ساتوس کور (Sawtooth-core) با پایتون نوشته شده است. ساتوس-رفت (Sawtooth-raft) و ساتوس-سابر (Sawtooth-sabre) با زبان برنامه‌نویسی راست نوشته شده‌اند. علاوه بر این، بعضی از مهم‌ترین ویژگی‌های این چارچوب شامل اجماع دینامیک، اجماع اثبات زمان سپری شده (PoET)، اجرای تراکنش موازی و تراکنش‌های خصوصی است.
بیشتر بخوانید: راهنمای جامع انواع الگوریتم‌های اجماع در بلاک‌چین
ابزارهای هایپرلجر
ابزارهای هایپرلجر مجموعه ابزارهای مختلفی هستند که معیارها مدیریت و با چارچوب‌های بزرگ‌تر کار می‌کنند. این ابزارها شامل موارد زیر است:
1. هایپرلجر کالیپر (Hyperledger Caliper)
کالیپر با جاواسکریپت نوشته شده است و ابزار بنچمارک برای اندازه‌گیری عملکرد بلاک‌چین دارد.
این ابزار در نوع خود بسیار منحصر به‌فرد است. از طرفی به مرجعی مفید و کاربردی برای شرکت‌ها تبدیل شده است تا عملکرد دفتر کل‌های توزیع‌شده خود را اندازه‌گیری کند.
2. هایپرلجر چلو (Hyperledger Cello)
زبان برنامه‌نویسی چلو هم Go است. این ابزار مدل گسترش بر تقاضا را به بلاک‌چین آورده است.
چلو یک برنامه خودکار برای گسترش و مدیریت بلاک‌چین‌های پلاگ است. همچنین آن را به‌عنوان پلی برای شرکت‌هایی که به دنبال یکپارچه کردن فناوری‌های دفتر کل توزیع‌شده هستند، می‌شناسند.
چلو یک داشبورد همزمان برای وضعیت‌های فعلی بلاک‌چین، استفاده از سیستم، عملکرد کد زنجیره و تنظیم و پیکربندی بلاک‌چین‌ها ارائه می‌کند. در حال حاضر چلو را به‌عنوان پشتیبان هایپرلجر فابریک هم می‌شناسند.
3. هایپرلجر کامپوزر (Hyperledger Composer)
زبان برنامه‌نویسی استفاده شده در کامپوزر جاوا اسکریپت است و فعال‌ترین ابزار در خصوص فعالیت‌های توسعه‌ای محسوب می‌شود.
کامپوزر ابزاری برای ایجاد شبکه‌های تجاری بلاک‌چین است و به‌منظور تسریع در روند یکپارچه‌سازی برنامه‌های بلاک‌چین و قراردادهای هوشمند، با مدل‌های تجاری موجود طراحی شده است.
این ابزار هم از هایپرلجر فابریک پشتیبانی می‌کند. کاربران برای تعریف نحوه تعامل تراکنش‌ها با دارایی‌های خاص نظیر خدمات و سایر دارایی‌های غیر قابل انتقال، می‌توانند از آن استفاده کنند.
4. هایپرلجر اکسپلورر (Hyperledger Explorer)
اکسپلورر ابزاری است که داشبوردی برای اطلاع از جزئیات بلاک‌ها را در اختیار کاربران قرار می‌دهد.
برنامه زبان نویسی این ابزار جاوا اسکریپت است و مرورگر بلاک تحت وب برای چارچوب هایپرلجر فابریک محسوب می‌شود. اکسپلورر می‌تواند با پلتفرم‌های تایید هویت هماهنگ شده و از چارچوب مبتنی بر تایپ اسکریپ (TypeScript) هایپرلجر ساتوس پشتیبانی کند.
5. هایپرلجر کویلت (Hyperledger Quilt)
کویلت را می‌توان یک ابزار تعامل‌پذیر بیت سیستم‌های دفتر کل دانست. با جاوا و توسط پیاده‌سازی پروتکل میان‌لجری (ILP) برای مبادلات اتمی نوشته شده است.
کویلت یک اجرای میان لجری در رده شرکتی است و پیاده‌سازی کتابخانه‌ها و مرجع محتوای میان لجری اصلی مورداستفاده برای شبکه‌های پرداختی را ارائه می‌دهد. همچنین کویلت برای تبدیل به راه‌حل چند عملکردی برای پروژه‌های هایپرلجر در نظر گرفته شده بود تا معاملات اتمی توزیع شده را عملی کند.
کاربردهای Hyperledger چیست؟
هایپرلجر کاربردهای بالقوه مختلفی دارد که برای یکپارچه‌سازی پروژه‌های متنوع پیشنهاد می‌شود.
این پلتفرم برای هر شرکتی که می‌خواهد از قدرت فناوری بلاک‌چین استفاده کند راه‌حل ویژه‌ای دارد. اخیرا گزارشی جهانی در همین باره منتشر شده است که خبر از جزئيات یکپارچه‌سازی این فناوری با تجارت‌هایی مثل خدمات مالی تا خدمات درمانی می‌دهد.
بیشتر بوانید: کاربرد بلاک‌چین در پزشکی و بهداشت
این مطالعات حرکت به سمت پذیرش این فناوری در سراسر جهان و همکاری با راه‌حل‌های دفتر کل توزیع شده را نشان می‌دهد. حرکتی که در دنیای بلاک‌چین و ارتباط کسب‌وکارها با این فناوری بسیار موثر است.
همچنین قابلیت تعامل‌پذیری آتی بلاک‌چین‌ها همراه با ماهیت آزمایشی پلاگ و پلی هایپرلجر باعث خواهد شد این پلتفرم تبدیل به پلتفرمی پیشرو در همکاری برای توسعه فناوری بلاک‌چین شود.
بیشتر بخوانید: تعامل‌پذیری بلاک‌چین و اهمیت آن برای توسعه Dappها
طراحان و توسعه‌دهندگان هایپرلجر در وایت پیپر منتشر شده این پلتفرم صراحتا روند‌ها و اهداف بلند‌مدت آن را اعلام کرده‌اند. آنها متوجه روند روبه‌رشد اشتراک‌گذاری داده‌ها هستند که به استفاده بیشتری از دفاتر کل توزیع‌شده و محتواهای همراه آن نیاز دارند.
این کار باعث می‌شود چارچوبی ماژولار، ایمن و چند عملکردی برای چنین توسعه‌هایی ایجاد شود.
همچنین هایپرلجر به دنبال گسترش ماژول‌های تعویض‌پذیر خود است. ماژول‌های تعویض‌پذیر در نهایت می‌توانند با یکدیگر ارتباط برقرار کرده و سریع‌تر استفاده شوند.
این پلتفرم از یک نرم‌افزار به مجموعه‌ای از ابزارها تغییر خواهد کرد. ابزارهایی که طیف گسترده‌ای از توسعه‌دهندگان را زیر چتر پشتیبانی خود دارد.
تغییرات قابل‌توجه در Hyperledger چگونه ایجاد می‌شود؟
تمام ویژگی‌ها و پروژه‌های هایپرلجر به‌واسطه معماری ماژولار آن امکان‌پذیر است.
این معماری باعث می‌شود امکاناتی مثل توافق عمومی، مثل یک ابزار نصب و راه‌اندازی (Plug-and-play) کار کند. این معماری به‌گونه‌ای طراحی شده که جدیدترین و مهم‌ترین تغییرات را می‌تواند در کاربران یک شبکه یا همان همتاها دید.
کاربران در این شبکه به سه گروه مجزا از هم تفکیک شده‌اند. این سه گروه هم شامل موارد زیر است:
- انجام‌دهنده (functor): این کاربران فقط تراکنش‌های معتبری که از مکانیسم توافق به لجرهای مرتبط برگشته باشند را یادداشت می‌کنند. عملکرد این آنها مانند کاربران تاییدگر است، با این تفاوت‌های محدودیت‌های کمتری نسبت به آنها دارند.
- تاییدگر (Endorser) : تاییدگرها مسئول انتقال تراکنش‌های مخصوص خود شبکه هستند. همچنین از تراکنش‌های غیرقابل‌اعتماد و غیرمشخص جلوگیری می‌کنند. درحالی‌که انجام‌دهندگان می‌توانند باتوجه‌به محدودیت‌های شبکه، خود تاییدگر باشند یا نباشند، تمام تاییدگران به‌عنوان انجام‌دهنده نیز فعالیت می‌کنند.
- توافق‌گران (Consenters): کاربران توافق‌گر مسئول اجرای توافق جمعی شبکه هستند. روش اداره کردن شبکه توسط این کاربران کاملا مخالف با دو گروه قبلی است. در اصل آنها مسئول معتبر ساختن تراکنش‌ها و تصمیم‌گیری برای انتقال تراکنش‌ها به لجر مناسب هستند.
جمع‌بندی
هایپرلجر یک پروژه چتری است. چتری بودن یک پروژه به این معنی است که چندین پروژه دیگر هم زیرمجموعه آن هستند.
طبق گفته مدیر اجرایی هایپرلجر، این پروژه را می‌توان یک پلتفرم منبع‌باز دانست که برای منفعت رساندن به یک اکوسیستم مبتنی بر راهکارها و کاربران خود عمل می‌کند. تمرکز اصلی آن روی چندین بخش صنعتی و مورداستفاده مرتبط با بلاک‌چین‌های صنعتی است.
مبتنی بر هایپرلجر به‌گونه‌ای طراحی شده که کاربران می‌توانند مستقیماً در معامله دخیل بوده و به هم متصل شوند. درنتیجه فقط لجرهای آنها همراه با معامله به‌روزرسانی می‌شود.
همچنین اشخاص ثالثی که عامل کمک‌کننده در انجام معاملات هستند اجازه دارند مقدار دقیق اطلاعات موردنیاز خود را با اجازه گرفتن و رعایت قانون‌های مربوطه در شبکه به دست آورند.
قصد خرید یا فروش ارز دیجیتال در ایران را دارید؟ در این سایت می‌توانید با اطمینان و با چند کلیک خرید کنید: