چه زمانی باید دست به فروش سهام بزنیم؟

در بازار سرمایه‌گذاری و بورس تشخیص بهترین زمان فروش سهام اهمیت زیادی دارد. خرید سهام مناسب تنها یک طرف معامله به حساب می‌آید و فروش به موقع آن سهم نیز در کسب سود از این سرمایه‌گذاری مهم است.

در سرمایه‌گذاری باید بدانیم که اگر در انتخاب سهام یا زمان خرید آن اشتباه کردیم چطور زیان ناشی از آن را به حداقل برسانیم و در کدام نقطه قیمتی سهام را بفروشیم تا علاوه بر اینکه سود کنیم جلوی ضرر هم گرفته شود.

در ادامه این مطلب از بورسینس نکاتی درباره تشخیص زمان مناسب فروش سهام آورده‌ایم که حاصل سال‌ها تجربه و مطالعه در بازار سرمایه‌گذاری است. هر شخصی با به‌کارگیری این اصول ساده می‌تواند سرمایه خود را از خطر زیان دهی حفظ کند.

برای شروع سرمایه گذاری در بورس کلیک کنید!

فروش سهام برای جلوگیری از زیان‌های بیشتر

تقریباً همه سرمایه‌گذاران بازارهای مختلف، زیان مالی را تجربه می‌کنند؛ اما سرمایه‌گذاران موفق کسانی هستند که این زیان‌ها را به حداقل ‌برسانند. موفقیت در بورس همان‌قدر که به انتخاب سهامی بستگی دارد که احتمال رشد آن زیاد است، به محدود کردن زیان‌ها هم مربوط است.

چون یک زیان بزرگ می‌تواند نتیجه ماه‌ها و حتی سال‌ها سرمایه‌گذاری را نابود کند. اتخاذ یک استراتژی سرمایه‌گذاری مشخص و درست می‌تواند شما را برای تشخیص بهترین زمان فروش سهام کمک کرده و در برابر زیان‌های سنگین مراقبت کند.

اهمیت تشخیص بهترین زمان فروش سهام

هیچ‌کس نمی‌تواند ادعا کند که انتخاب‌هایش در بورس همیشه درست است، حتی حرفه‌ای‌ترین سرمایه‌گذاران بازار هم گاهی اشتباه می‌کنند.

اما اگر یک سرمایه‌گذار حجم زیادی از سبد خرید خود را به‌درستی انتخاب کرده باشد، درصورتی‌که بداند چه زمانی برای فروش مناسب‌تر است، می‌تواند به‌عنوان یک سرمایه‌گذار موفق، بازدهی مناسبی را به دست آورد.

روند منفی سهام قسمتی از زندگی روزانه سرمایه‌گذاران در بورس است و هر کس بارها آن را تجربه خواهد کرد.

اگر به هر دلیلی در انتخاب زمان و قیمت خرید سهام اشتباه کردید بدون اتلاف وقت و بدون آنکه درگیر غرور و اطمینان بیش‌ازحد شوید، باید سریعاً وارد عمل شده، جلوی زیان را بگیرید و به سرمایه‌گذاری خود در سهام برنده ادامه دهید.

اشتباه شایع سرمایه‌گذاران این است که وقتی در یک سهام با ضرر مواجه می‌شوند، منتظر می‌مانند تا روند بازار مثبت شود و آن سهم به قیمت اولیه خود بازگردد. شاید این بهترین زمان فروش سهام در بورس است.

مثلاً فرض کنید 10 میلیون تومان از سهام شرکت الف را خریده‌اید و درحال‌حاضر این سرمایه‌گذاری 10 درصد زیان داده و سرمایه‌ اصلی به 9 میلیون تومان رسیده است. در چنین شرایطی بسیاری از افراد موضع انفعالی می‌گیرند و تماشاچی هستند. البته عده‌ای نیز دقیقاً برعکس عمل کرده و با کوچک‌ترین کاهش قیمتی در سهام، به‌صورت هیجان‌زده شروع به فروش آن می‌کنند.

اما شاید بهتر است به‌جای انتظار برای برگشت آن سهام به روند مثبت و جبران شدن ضرر 10 درصدی، با فروش آن سهم و خرید سهام دیگری که وضعیت رو به رشدی دارد ضرر پیش آمده را سریع‌تر جبران کنیم.

اهمیت تشخیص میزان سوددهی هر سهم

وقتی از سود 50 یا 60 درصدی صحبت می‌کنیم، معمولاً این بازدهی را در یک محدوده زمانی مشخص تعریف می‌کنیم. مثلاً فرض می‌کنیم که سهم الف و ب، 10 درصد سود می‌دهند.

اگر بازه زمانی این دوره سرمایه‌گذاری با هم برابر نباشد امکان مقایسه آن‌ها وجود ندارد چراکه ممکن است سهم الف در بازه زمانی یک‌ساله 30 درصد سود بدهد درحالی‌که سهم ب تنها در دو هفته 30 درصد بازدهی برای خریداران داشته باشد؛ بنابراین همیشه سرمایه‌گذاری بهتر، آن است که در مدت کوتاه‌تری همان میزان بازدهی را داشته باشد.

بیشتر بخوانید: افق زمانی در سرمایه گذاری چیست و چرا اهمیت دارد؟

لذا اگر سهامی که انتخاب کرده‌ایم درحال‌حاضر دارای روند نزولی است، (حتی اگر سهام خوبی باشد) ولی چون مدت زیادی طول می‌کشد تا دوباره به روند صعودی برگردد، بهتر است به سراغ سهم‌های دیگری برویم که هم‌اکنون روند صعودی دارند و سریع‌تر به ما سود خواهند داد.

اما این موضوع با از این شاخه به آن شاخه پریدن تفاوت دارد. هرگز نباید زمان را برای توجیه خریدمان از دست بدهیم. دارایی‌هایمان در بورس را به‌صورت پول نقد ببینیم، نه سهام؛ بنابراین جایی را برای سرمایه‌گذاری انتخاب کنیم که موجب رشد بیشتر سرمایه شود.

بهترین زمان فروش سهام؛ برخورد با حد ضرر!

درصورتی‌که به‌صورت کوتاه‌مدت سرمایه‌گذاری می‌کنید مهم‌ترین قانونی که باید از آن تبعیت کنید فروش سهام در صورت رسیدن به حد ضرر تعیین شده است؛ مثلاً اگر حد ضرر شما 10 درصد است و سهامی را می‌خرید که پس از مدتی با این میزان از افت قیمت مواجه می‌شود، چون به حد ضرر شما رسیده است بدون در نظر گرفتن هیچ نکته و تبصره‌ای آن را بفروشید.

بیشتر بخوانید: حدضرر چیست و چگونه حد ضرر را تعیین کنیم؟

تجربه نشان می‌دهند سهامی که به خوبی و بر اساس مطالعه دقیق چه از نظر بنیادی (سود، رشد، فروش و …) و با تکیه بر تحلیل تکنیکال و در زمان و قیمت مناسب خریداری شده‌ باشد، نباید به‌سرعت افت قیمت پیدا کند. داشتن دقت کافی در هنگام خرید سهام نیمی از مشکلات آینده را حل می‌کند.

 بنابراین هرگاه سهام خریداری شده در مدت کوتاهی بیش از 8 درصد یا 10 درصد از ارزش خود را از دست داد، به احتمال قوی شما در قیمت نامناسبی وارد سهم شده‌اید. در مورد استراتژی معاملاتی نباید استثنا قائل شوید و اگر براساس استراتژی شما یک سهم باید فروخته شود، این کار را انجام دهید.

معمولاً زمانی که سهام شرکت‌ها با کاهش شدیدی مواجه می‌شوند چون دیدگاه بازار نسبت به آن‌ها منفی می‌شود تا مدت‌ها نمی‌توانند به جایگاه اولیه خود برگردند.

هرچه میزان ریزش قیمت بیشتر باشد برگشت به سطوح قبل سخت‌تر و زمان‌بر خواهد بود. البته ممکن است در مورد برخی سهام‌ها استثناهایی وجود داشته باشد اما بهتر است تحت هر شرایطی به استراتژی خود پایبند باشید تا در مقابل زیان‌های احتمالی مصون شوید.

نکته‌ای که باید در نظر داشته باشید منظور از حد ضرر، کاهش قیمت سهم نسبت به قیمت خرید است نه زمانی که قیمت سهام درمجموع بالاتر از زمانی است که شما سهام را خریداری کرده‌اید. افت‌وخیز در قیمت سهام تا زمانی که به حد ضرر نرسیده می‌تواند یک رویه کاملا طبیعی باشد. البته مفهومی با عنوان حد ضرر متحرک (trailing stop loss) نیز وجود دارد که برخی معامله گران از آن استفاده می‌کنند.

اهمیت بررسی کلیت بازار

مهم است که پس از خرید سهام رفتار سهم را نسبت به وضعیت کلی بازار و صنعت مورد بررسی قرار دهید. مثلاً اگر کل بازار در حال رشد و نمای بازار سبزرنگ است ولی سهام شما همچنان در قیمت اولیه خود مانده می‌تواند یک هشدار و بهترین زمان فروش سهام باشد.

در بازار مثبت، سهام برنده بیشترین اقبال را خواهد داشت؛ بنابراین اگر رشد سهام شما در مقایسه با رشد بازار ناچیز است باید مجدداً شرایط سهم را بررسی کنید. شاید لازم باشد آن را بفروشید.

در نظر داشته باشید برخی از سهام‌ها که به نظر می‌آید از همه ابعاد مناسب هستند نوسانات زیادی دارند. در سهام‌های این‌چنینی باید حد ضرر را طوری قرار دهید که مجبور به خریدوفروش مکرر و هر بار پرداخت کارمزد نباشید. پس باید با دید وسیع‌تری به آن سهم نظر داشت.

نکاتی که باید به خاطر سپرد:

• اولین قانون، فروش سهامی است که از قیمت تعیین‌شده در حد ضرر پایین‌تر آمده است.
• اجرای این قانون، صرف‌نظر از پیش‌بینی شخصی که در مورد رشد آتی قیمت سهام دارید، همیشه توصیه می‌شود؛ زیرا بازار باهوش‌تر از همه کارشناسان است پس بر اساس قوانین بازار کار کنیم و نه صرفاً نظرات شخصی.
• هر چه قدر کاهش قیمت بیشتر باشد انتظارات منفی نسبت به آن سهم بیشتر شده و زمان لازم برای بازگشت قیمت طولانی‌تر می‌شود.
• سهام برنده، گاهی اوقات برای مدتی به سطح اولیه قیمت خود نزدیک می‌شوند که این به معنی فرصت فروش آن سهام نیست.

چگونه برای سود آوری، سهام بفروشیم؟

منظور از سودگیری، فروش سهامی است که قیمت آن بالاتر از قیمت خرید ماست؛ به‌عبارت‌دیگر با سرمایه‌گذاری بر روی آن سهم سود به دست آورده‌ایم. ولی باید بدانیم تا زمانی که فروش سهم انجام نشده سود ما قطعی نیست چون ممکن است هر لحظه بازار تغییر رویه دهد. بعضی افراد برای زمانی که سهام در موقعیت خوبی برای فروش و کسب سود قرار دارد از اصطلاح «سیو سود» استفاده می‌کنند.

بیشتر بخوانید: چگونه سهام سودآور را انتخاب کنیم و سهام برتر را بشناسيم؟

روش‌هایی وجود دارند که به ما کمک می‌کند نقطه مناسب برای سودگیری را پیش‌بینی کنیم. پیش از هر چیز، بررسی روند گذشته سهم و مطالعه متغیرهای مختلف بازار همانند حجم معاملات، تعداد خریداران، عرضه‌وتقاضا و مواردی ازاین‌دست اهمیت دارد و می‌توان الگوهایی را که آن سهم بر اساس آن‌ها بالا و پایین می‌رود نشان دهد. از مهم‌ترین مهارت‌های سرمایه‌گذاری در بورس، پیدا کردن بهترین فرصت برای فروش سهام به منظور سودگیری است.

استفاده از تحلیل تکنیکال برای تعیین نقطه فروش سهام اهمیت زیادی دارد چراکه در تحلیل بنیادی، کف و سقف‌های قیمت سهام بررسی نمی‌شود؛ اما چگونه می‌توان مطمئن شد که قیمت سهم به بالاترین حد خود رسیده است؟ در ادامه به چند نکته کلی از تحلیل تکنیکال و روانشناسی بازار برای تشخیص زمان مناسب فروش سهام اشاره کرده‌ایم.

برای شروع آموزش تحلیل تکنیکال کلیک کنید!

تشخیص نقطه مناسب برای سودگیری و بهترین زمان فروش سهام

معمولاً سهام پس از شروع رشد قیمتی خود، در سطحی از قیمت متوقف می‌شوند و برای مدتی در آن سطح نوسان می‌کنند. یک استراتژی این است که سهام خود را پس از رسیدن به سطح قیمتی جدید بفروشیم.

این روش محافظه‌کارانه سرمایه‌گذاری در بورس است. در این روش اگرچه سرمایه‌گذار را از برخی فرصت‌های بورس محروم می‌کند ولی در بلندمدت سود معقولی به او می‌دهد. بهترین زمان فروش سهام عرضه اولیه نیز همین زمان است.

وقتی سرمایه‌گذار سهم را فروخت و سود خود را برداشت کرد می‌تواند با بررسی مجدد وضعیت سهام در زمان مناسب برای خرید مجدد آن برنامه‌ریزی کند.

 استفاده از کلید حجم معاملات

هرگاه قیمت سهامی که با حجم بالایی مورد معامله بوده شروع به ریزش کرد، می‌تواند نشانه‌ای برای در پیش بودن روند منفی سهم باشد.

افزایش حجم معامله در زمانی که روند سهم منفی است، می‌تواند بیانگر آن باشد که سرمایه‌گذاران حرفه‌ای شروع به فروش سهام نموده‌اند که این امر باعث می‌شود سهم، افزایش قیمت نداشته باشد. وقتی سرمایه‌گذارانی که سرمایه زیادی دارنداز یک سهم خارج شوند، سرعت رشد آن را کمی می شود یا حتی باعث ریزش قیمت می‌شود.

یک نشانه دیگر افزایش قیمت همراه با کاهش حجم معاملات است. این شرایط بدین معنی است که سرمایه‌گذاران بزرگ، در این سطح قیمتی اقدام به خرید نمی‌کنند و روند صعودی سهم در حال تضعیف است.

بیشتر بخوانید: روش تحلیل حجم معاملات در بازار سهام

استفاده از کلید قیمت سهم

در این روش، تعداد روزهای متوالی که قیمت سهام روند نزولی دارد، نسبت به تعداد روزهای متوالی که قیمت روند صعودی دارد، محاسبه می‌شود. یعنی تعداد روزهای متوالی کاهش قیمت در بالا و تعداد روزهای متوالی افزایش قیمت در پایین معادله قرار می‌گیرد.

اگر این نسبت، مثبت و رو به رشد باشد بدان معنی است که روند رو به رشد قیمت در حال متوقف شدن است و روند منفی به‌زودی آغاز خواهد شد و حالا بهترین زمان فروش سهام است.

بیشتر بخوانید: تفاوت ارزش و قیمت سهام؛ کدام مبنای خرید است؟

در جا زدن قیمت

گاهی قیمت یک سهام پس از یک دوره رشد قیمت، با حجم بالایی مورد معامله قرار می‌گیرد و قیمت آن رشدی ندارد. این نشان می‌دهد که روند قیمت در حال تغییر جهت است. به زبان ساده حجم بالا بدون رشد قیمت، علامت مهمی برای ریزش قیمت است.

 قدرت نسبی

یکی دیگر از روش‌های تشخیص زمان تغییر جهت قیمت استفاده از خط قدرت نسبی یا RSI است. درواقع وقتی قیمت پس از یک ‌دوره رشد به یک رکورد تازه رسید درحالی‌که RSI کاهش داشت، بدان معناست که سهام در حال تغییر جهت است. به این وضعیت واگرایی می‌گویند.

بیشتر بخوانید: استراتژی تشخیص واگرایی و نحوه معامله با آن

خط میانگین متحرک

خط میانگین متحرک همان قیمت سهام است اما به‌جای آنکه قیمت را در یک لحظه نشان دهد آن را به‌صورت میانگین در یک دوره زمانی خاص نشان می‌دهد. بنابراین میانگین متحرک درواقع میانگین قیمت سهم در یک دوره زمانی است. مثلاً میانگین متحرک 13 روزه، میانگین قیمت سهام در 13 روز گذشته را نشان می‌دهد.

معمولاً میانگین متحرک 26 روزه به‌عنوان خطی که بیانگر حداقل قیمت سهم و نقطه حمایت قیمت است تلقی می‌شود. هرگاه قیمت سهم این کف قیمت را بشکند یا پایین‌تر بیاید بیانگر آن است که بازار رغبتی به خرید این سهم ندارد.

بیشتر بخوانید: مووینگ اوریج‌ها (میانگین متحرک) و استراتژی‌های آن

به‌جای تحلیل یک سهم، کل بازار را تحلیل کنیم!

یکی از مهم‌ترین روش‌های یافتن بهترین زمان فروش سهام در بورس، تحلیل کل بازار است و نه یک سهم خاص. چراکه در جو عمومی منفی بازار قیمت اکثر سهم‌ها نزولی خواهد بود. درواقع حتی اگر سهام مناسبی را هم خریداری کرده باشیم در صورت منفی بودن جو عمومی بازار نمی‌توان انتظار سود چندانی از سهم انتخاب شده داشت و جو روانی منفی بازار، تأثیر منفی بر سهم مورد نظر ما می‌گذارد.

لذا توجه به جو عمومی بازار می‌تواند پیش‌بینی مناسبی از قیمت‌های آتی و جهت حرکت قیمت سهام خاص به ما ارائه دهد. دراین‌بین بررسی جو روانی آن صنعت نیز توصیه می‌شود.

معمولاً طبیعی بودن جو بازار بعد از چند روز افزایش حجم معاملات، درحالی‌که شاخص در نزدیکی سطح قبلی نوسان دارد و یا حتی کاهش یافته، نشان‌دهنده تغییر جهت بازار است.

نکاتی درباره بهترین زمان فروش سهام

برای پیدا کردن بهترین زمان فروش سهام به خاطر بسپارید:

• فروش سهام در سطح جدیدی که قیمت سهام در آن تثبیت شده است یک روش محافظه‌کارانه برای سودگیری از فروش سهام است.
• استفاده از نمودارهای قیمتی می‌تواند ابزار مناسبی برای تعیین جهت چرخش و پیش‌بینی روند آتی قیمت باشد.
• علاوه بر خود سهم، شرایط کل بازار نیز در تعیین نقطه سودگیری تعیین کننده است.
• بهتر است سهامی که از نظر بنیادی دچار افت شده و نشانه‌هایی همانند ضعف در فروش محصولات شرکت و یا کاهش رشد سودآوری دارد را بفروشیم.
• همیشه مراقب وضعیت صنعت باشید و با اولین نشانه‌های ضعف در روند سودآوری صنعت و با افت شاخص آن سهام مربوط به آن صنعت را بفروشیم.
• فروش گسترده یک سهام خاص از طرف سرمایه‌گذاران نهادی، می‌تواند حتی در صورت ارزنده بودن سهم، باعث افت شدید قیمت آن شود.
• انجام افزایش سرمایه‌های زیاد توسط شرکت، می‌تواند باعث رقیق شدن و ضعف سهم شود.

سوالات متداول

نتیجه گیری

در بازار بورس نه‌تنها زمان مناسب خرید بلکه پیدا کردن بهترین زمان فروش سهام نیز اهمیت زیادی دارد. بازار نوسان می‌کند و ممکن است سهامی که تا مدتی پیش جایگاه خوبی داشت دچار سیل نزولی شود و ماه‌ها یا حتی سال‌ها زمان ببرد تا به جایگاه اولیه برگردد.

بنابراین استفاده از روش‌های مختلف مثل ابزارهای تحلیل تکنیکال، تحلیل فاندامنتال و توجه به روانشناسی بازار در پیدا کردن بهترین زمان فروش سهام در بورس اهمیت زیادی دارند.