بعد از یک زیان بزرگ در بورس این 5 قدم را بردارید

دلیل زیان در بورس و معامله‌گری هرچه که باشد، تقریبا همه معامله‌گران در یک برهه زمانی یک ضرر سنگین متحمل می‌شوند.

دوباره بلندشدن پس از یک زیان بزرگ چندان پیچیده نیست.

با این حال با چند کار می‌توانید پس از ضررهای سنگین، خودتان را جمع‌وجور کنید. چیزی که کنار آمدن با آن کمی مشکل‌ است آسیب روحی ناشی از زیان‌هاست، مخصوصا آسیبی که به اعتماد به نفس وارد می‌شود.

اعتماد به نفس در هر زمینه‌ای یک خصوصیت مثبت است اما داشتن اعتماد به نفس بیش از حد در بازار، منجر به ناتوانی در مشاهده درست و گرفتن تصمیمات اشتباه می‌شود.  از سمت دیگر، تریدری که اعتماد به نفس خود را کاملا از دست داده نیز دچار ترس و تردید شده و نمی‌تواند در بورس سهام، بازار ارزهای دیجیتال یا سایر بازارهای مالی موفقیتی کسب کند.

بیشتر بخوانید: شروع سریع در بورس

پس از یک شکست بزرگ، آن سطح از اعتماد به نفس که برای مشاهده واقعیت شرایط بازار، دست به اقدام زدن پس از تشخیص فرصت و جلوگیری از زیان بیشتر لازم دارید، ممکن است از دست برود.

شاید حتی پس از زیان بزرگ، شروع به زیرسوال بردن خود و توانایی‌تان کنید. این رفتاری است که اغلب تریدرهای مبتدی دارند. آنها پس از یک زیان بزرگ به دلیل اینکه کاملا اعتماد به نفس خود را از دست داده‌اند، در معاملات بعدی‌شان خیلی سریع و با سود بسیار کم از معاملات خارج می‌شوند، یا برعکس یک معامله نامناسب را باز نگه می‌دارند و ضرر بیشتری تحمل می‌کنند.

اگر شما نیز این مشکلات را تجربه می‌کنید یا از یک شکست و ضرر سنگین در بورس یا سایر بازارهای مالی رنج می‌برید توصیه‌هایی که در ادامه می‌کنیم می‌تواند کمک کند دوباره اعتماد به نفس خود را بدست آورید و دوباره روی غلتک کسب سود قرار بگیرید.

1. کنترل زیان

هر معامله‌گری روزهای بد دارد و روزهای خوب. معاملات خوب دارد و معاملات بد.

به عنوان یک اصل کلی، نباید اجازه دهید میزان ضرر در روزهای بد، بیشتر از سود در روزهای خوب‌ شود. به عبارت دیگر اجازه ندهید ضررهای یک معامله ازسودهای معاملات دیگر فراتر رود.

بطور مثال اگر در بورس تهران معامله می‌کنید و معمولا در یک ترید 10 درصد سود بدست می‌آورید، اجازه ندهید رقم ضرر شما در معاملات بد به بیش از 10 درصد برسد.

باید جلوی ضرر را بگیرید.

یک ضرر بزرگ، باعث شکل‌گیری همه نوع تضاد داخلی در ذهن‌تان می‌شود، خشم، ترس و تصمیم به انتقام گرفتن از بازار، ناامیدی، نفرت از خود و یا تنفر از بازار و…

به همین دلیل است که بعد از یک ضرر بزرگ نمی‌توان تمرکز را حفظ کرد و با یک ذهن آرام به ترید پرداخت. در چنین مواقعی به خاطر بسپارید که بازار همیشه هست و کسی شما را مجبور نکرده حتما یک معامله جدید را شروع کنید.

اجازه دهید زمان بگذرد، به کارهای دیگر مشغول شوید تا ذهن‌تان آرام شود و بتوانید شفاف‌تر فکر کنید و بهتر تصمیم بگیرید.

2. مسئولیت زیان را بپذیرید

اگر به گروه‌های تلگرام، انجمن‌ها و گروه‌های مختلف که معامله‌گران بورس تهران در آنها فعال هستند نگاهی بیندازید اغلب افرادی را می‌بینید که همیشه در حال سرزنش و مقصر دانستن سایرین هستند. آنها مسئول زیان‌های خود را سهامدار عمده، یک خبرگزاری خاص، ناظر بازار، حسابدار و حسابرس شرکت و … می‌دانند.

به عبارتی همه را مقصر می‌دانند، غیر از خودشان.

این رفتار بسیار رایج است و اغلب افراد حتی از اینکار لذت می‌برند، بدون اینکه گاهی خودشان از این رفتار مخرب آگاه باشند.

شاید زیان شما جزئی باشد یا شاید بزرگترین زیان‌تان را تجربه کرده‌اید و یا شاید زیان آنقدر بزرگ بوده که وضعیت مالی‌تان را به کل دگرگون کرده است.

اگر وضعیت مالی‌تان به دلیل یک زیان بزرگ به کل خراب شده، متاسفانه کار خاصی نمی‌توانید انجام دهید. فقط می‌توانید تا زمانی که مشکلات‌تان رفع نشده دست به ترید نزنید.

سلامتی‌تان را به دلیل زیان در بورس به خطر نیندارید. پول همیشه خواهد آمد و اغلب مشکل مالی شما رفع خواهد شد. تا زمانیکه مشکل رفع نشده با قرض گرفتن از دیگران با هدف انتقام از بازار یا جبران ضرر دست به ترید نزنید. زیرا در این مواقع تحت فشار زیادی خواهید بود و احتمال گرفتار شدن در مخمصه بزرگتر وجود خواهد داشت.

ممکن است زیان شما طوری نباشد که از نظر مالی نابودتان کند و زیانی که کرده‌اید کمتر باشد. در این مواقع برگشت به بازی ساده‌تر خواهد بود.

بسیاری از معامله‌گران حرفه‌ای در طول معامله‌گری خود، چنین تجربیاتی داشته‌اند که بعد از یک ضرر سنگین مجددا به بازی برگشته‌اند و موفق‌تر از قبل ظاهر شده‌اند.

برای این منظور، شخص باید مسئولیت زیان را برگردن بگیرد و سایرین را مقصر نداند. همیشه می‌توان بهانه‌هایی یافت تا زیان‌ها را به گردن افراد، سازمان‌ها و نهادهای مختلف انداخت.

اما فقط زمانی می‌توانید از رویدادهای گذشته درس بگیرید و از آنها عبور کنید که مسئولیت همه‌چیز را بر عهده بگیرید. به خودتان بگویید:

مسئول این زیان من هستم.

اگر اینکار را نکنید گذشته تکرار خواهد شد و دوباره زیانی تلخ به همان شکل سابق تجربه خواهید کرد.

مسئولیت را قبول کنید و بیندیشید چه چیزی را می‌بایست به شکلی متفاوت انجام می‌دادید. به این ترتیب احتمال پیش آمدن شرایط مشابه را کاهش می‌دهید. از نظر روحی نیز اگر انزجار از سایرین را در خود انباشته کنید برای سلامتی خودتان مضر خواهد بود.

از سمت دیگر، مقصر دانستن دیگران باعث می‌شود بپذیرید که هیچ کنترلی روی تریدهایتان ندارید و مثل این است که سرنوشت‌تان را به دست دیگری سپرده‌اید. اگر چنین است و همه مقصرند، پس نقش شما چیست و چرا در حال معامله هستید؟

اگر خودتان روی ترید کنترل دارید (مسئولیت را قبول کرده‌اید) می‌توانید اشتباهات را درست کنید، اگر دیگران مسئول هستند، نمی‌توانید انتظار درست کردن اشتباهات را داشته باشید.

برای کاهش ضرر همیشه می‌توان کاری کرد. شاید بازاری که در آن معامله می‌کنید مناسب شما نیست، شاید باید حدضرر بهتری قرار می‌دادید، ممکن است ترید شما نسبت ریسک/پاداش مناسبی نداشته یا اینکه وارد دارایی خاصی شدید که نقدشوندگی کافی نداشت.

دلیل ضرر هرچه باشد، باید قبول کنید که زیان شما به دلیل رسیدگی و مدیریت نامناسب بوده و سپس قدم‌هایی برای رفع آن بردارید.

پس  از رفع دلیلی که باعث زیان شده باید شروع به بدست آوردن اعتماد به نفس از دست رفته‌تان کنید.

3. تمرکزتان را دوباره بدست آورید

در ابتدای کار وقتی معامله‌گری را شروع می‌کنید احتمالا اعتماد به نفس بیش از حدی دارید، اما بازار شما را سرجایتان می‌نشاند و درس خوبی می‌گیرید.

در طول زمان، با ساخت سیستم معاملاتی خودتان رفته رفته با تست و تمرین بیشتر یک اعتماد به نفس سالم و متوازن بدست می‌آورید و با اعمال آن به سودهای مناسبی دست می‌یابید.

اعتماد به نفس با انجام وظایف سخت و بهتر شدن در آن کارها ایجاد می‌شود. در تریدینگ، وظیفه ما این است که پلن معاملاتی‌مان را پیاده‌سازی کنیم. با اینکار پس از کسب نتایج مثبت، اعتماد به نفس نیز رشد می‌کند.

یک ضرر بزرگ، مانند ریست شدن و برگشتن به مراحل اولیه یک بازی مشکل است.

باید روی پلن معاملاتی، تعدیل‌هایی که روی آن انجام می‌دهید و پیاده‌سازی آن تمرکز کنید.

مطلب مرتبط: سیستم سرمایه‌گذاری باید این 6 ویژگی را داشته باشد

به زمانی فکر کنید که برای اولین بار معامله‌گری مجذوب‌تان کرد و وارد این کار شدید و سیستمی ساختید که بطور مداوم با آن سود می‌کردید.

در واقع معامله کردن سخت است، به همین دلیل علاقه داشتن به اینکار و پذیرش چالش‌های آن باعث می‌شود بتوانید پس از شکست دوباره برخیزید.

گاهی بازار خوبی که داوم داشته باعث تنبل شدن تریدر می‌شود زیرا به راحتی سود می‌کند. اما یک ضرر بزرگ مانند یک سیلی محکم به تریدر یادآوری می‌کند که بازار همواره در حال تغییر است و باید تنبلی را کنار بگذارد.

زیان بزرگ، هشداری از سمت بازار است که می‌گوید از مسیر منحرف شده‌اید و باید دوباره به مسیر برگردید.

4. تمرین کنید و اعتماد به نفس‌تان را دوباره بسازید

بعد از یک زیان بزرگ، اعتماد به نفس اغلب مواقع از بین می‌رود. این شرایط به این معنیست که ذهن شما آماده ترید نیست.

نداشتن شفافیت در تفکر باعث عدم توجه کافی به ترید، وحشت‌زدگی و بیش از حد تهاجمی بودن در ترید می‌شود. این رفتارها واکنشی از سمت شماست تا سریعتر به وضعیت قبل برگردید و زیان‌ها را جبران کنید، اما این واکنش‌ها مخرب هستند.

یک قدم به عقب بردارید و دوباره به معاملات روی کاغذ یا معاملات مجازی روی بیاورید.

سیستم معاملاتی‌تان را بازبینی و تست کنید.

در هنگام معاملات صوری و کاغذی، فشار کمتری روی شما وجود دارد. به همین دلیل ساده‌تر می‌توانید تمرکز روی ترید را بدست آورید و نگران جنبه مالی آن نباشید.

5. در مقیاس کوچک شروع کنید

پس از مدتی معامله‌کردن غیرواقعی و آزمایشی، اعتماد به نفس شما بالاتر می‌رود و ذهنیت مناسب‌تری برای معامله با پول واقعی در بازار بدست می‌آورید.

اما توجه داشته باشید، در بازار واقعی با مقدار کم شروع کنید. در بازار شیرجه نزنید و نسبت به سابق با مقدار پول کمتری وارد معامله شوید. پس از کسب سود از یک معامله با حجم کم، اعتماد به نفس‌تان رشد می‌کند و در معامله بعد می‌توانید مقدار پولی معامله را بیشتر کنید.

اگر اینکار را بکنید در صورت زیان در معامله‌، پذیرش ضرر برایتان ساده‌تر خواهد بود زیرا مقدار پول و زیان کمتر است.

پس معاملات واقعی را با سرعت کمتری ادامه دهید و وقتی معاملات‌تان بهتر شد حجم پول بیشتری وارد هر معامله کنید تا به حد نرمال برسید.

برخاستن از خاکسترهای یک زیان به معنی این است که به مراحل مقدماتی برگردید و شروع به پیاده‌سازی صحیح استراتژی کنید.

معاملات غیرواقعی و اصطلاحا مجازی باعث می‌شود تمرکزتان را بازیابید، موارد مهم را دوباره به یاد آورید و اعتماد به نفس‌تان را دوباره بدست بسازید.

نگران پول نباشید، پول به طور خودکار با بهبود معاملات‌تان خواهد آمد.

سخن آخر

اگر در بازارهای مالی یک ضربه بزرگ خوردید، برای مدتی دست از معامله بکشید. وقتی دوباره خواستید وارد بازار شوید، پلن معاملاتی‌تان را بررسی و دلایل این زیان را شناسایی و تغییرات لازم در پلن را اعمال کنید.

سپس به معاملات غیرواقعی بپردازید و تا مدتی ادامه دهید تا هم تغییرات در پلن معاملاتی را تست کنید و هم اینکه اعتماد به نفس گذشته را بازیابید.

زمانی دست به معامله با پول واقعی بزنید که چندین معامله‌تان سودآور بوده و ذهنیت مناسب ترید را بازیافته باشید.