طلا و سکه برای سرمایه‌گذاری مناسب است یا دلار؟

سکه بخریم یا دلار یا طلا؟ برای سرمایه گذاری دلار بهتر است یا سکه؟ این روزها انتخاب بهترین راه سرمایه‌گذاری تبدیل به یکی از بزرگ‌ترین دغدغه‌های مردم شده است.

از بین روش‌های متعددی که برای سرمایه‌گذاری در بازارهای متفاوت وجود دارد، ما در این مقاله به بررسی بازار طلا و دلار می‌پردازیم. طلا و دلار در جامعه امروز دو روش سرمایه‌گذاری محبوب هستند.

بیشتر مردم با استفاده از فضای پرتنش اقتصادی حاکم بر جامعه به دنبال خرید طلا و دلار هستند. پیش از هر چیز باید بدانید که هیچ سرمایه‌گذاری بدون ریسک نیست.

پس باید به ریسک‌های موجود در هر بازار آگاه باشید و سپس اقدام کنید. بازار طلا و سکه دارای ریسک بالا و غیرقابل‌پیش‌بینی است که چالش‌های متفاوتی دارد.

سه هشدار کلی برای همه  سرمایه‌گذاران وجود دارد: اول مراقب باشید ضرر نکنید دوم مراقب باشید ضرر نکنید و سوم مراقب باشید ضرر نکنید.

این نصیحت (مخصوصا زمانی که درآمدها کم شده) دربرگیرنده یک واقعیت است و آن لزوم حفظ وضعیت فعلی و سپس حرکت به‌سوی افزایش دارایی و سود است.

با درک این موضوع متوجه می‌شوید که انتخاب خرید دلار بخریم یا طلا و سکه کار بسیار دشواری است که باید همه احتمال‌های آن بررسی شوند.

درنتیجه اگر قصد سرمایه‌گذاری روی طلا یا دلار را دارید، لازم است در ابتدا به مشکلات احتمالی و مزایای بالقوه آن آگاه باشید سپس برای خرید اقدام کنید.

حقایقی از تحولات بازار ارز

برای سرمایه گذاری طلا بهتر است یا دلار؟ برای پاسخ به این سوال، ابتدا در مورد وضعیت بازار هر یک توضیحاتی ارائه می‌دهیم.

در چند سال اخیر بازار دلار و ارز دچار تحولات زیادی شده و این مسئله سرمایه‌گذاری در بازار طلا یا دلار را متأثر کرده ‌است.

همان‌طور که می‌دانید تقاضای خرید ارز در روزها و ماه‌های مختلف متفاوت است. مسافرت‌های زیارتی و سیاحتی، مناسبت‌های فصلی به‌عنوان عوامل داخلی می‌توانند روی میزان تقاضا برای ارز تأثیر بگذارند.

تنش‌های سیاسی، جنگ‌ها، مذاکرات بین‌المللی، نتایج نشست‌های اوپک و قیمت نفت از عوامل خارجی و تأثیرگذار بر بالا رفتن قیمت دلار است.

امروزه یکی از مهم‌ترین دلایل افزایش نرخ دلار ورود دلالان به بازار ارز است. گاهی می‌بینیم دلیلی برای افزایش قیمت دلار وجود ندارد و میزان درخواست دلار در بازار کاهش می‌یابد.

به‌این‌ترتیب انتظار می‌رود قیمت دلار کاهش یابد اما با ورود دلالان به بازار ارز قیمت دلار به‌صورت نامتوازنی زیاد می‌یابد.

بنابراین شاهد کاهش عرضه دلار و افزایش قیمت آن هستیم. این افزایش قیمت به‌طور حتم زندگی همه مردم را تحت تأثیر قرار می‌دهد. به‌همین‌دلیل دولت‌ها برای خارج کردن دلالان از بازار و ثبات قیمت آن تلاش زیادی می‌کنند.

عوامل تأثیرگذار بر قیمت ارز در کشورها

عوامل زیادی روی قیمت ارز یک کشور تأثیرگذارند که باعث می‌شوند قیمت آن ارز در کشورهای دیگر بالا یا پایین برود.

نسبت قیمت کالاها به واردات و صادرات

درصورتی‌که نسبت قیمت کالاها در داخل کشور به واردات و صادرات عدد مناسبی باشد باعث ارزشمندی پول آن کشور می‌شود.

به این معنی که اگر صادرات بیشتر از واردات باشد، نسبت دلاری که وارد کشور می‌شود از میزان خروجی آن بیشتر است و این مسئله باعث کاهش قیمت دلار می‌گردد.

اما اگر واردات بر صادرات پیشی بگیرد تقاضا برای گرفتن ارز از دولت بالا رفته و قیمت آن ارز هم افزایش می‌یابد.

عملکرد اقتصادی و سیاسی دولت

بدیهی است که ثبات اقتصادی، صلح با کشورها و داشتن روابط پایدار با جهان باعث افزایش ارزش ارز یک کشور می‌شود.

تقاضا برای ارز کشورهایی که با بحران‌های سیاسی و جنگ‌های داخلی یا خارجی مواجه هستند کاهش می‌یابد.

ثبات سیاسی باعث افزایش سرمایه‌گذاری‌های خارجی می‌شود که از طرفی موجب بهبود ارزش ارز ملی آن کشور و از طرفی موجب کاهش تقاضا برای ارز سایر کشورها می‌شود.

میزان تورم

نرخ تورم یک کشور موجب کاهش ارزش آن در سطح دنیا می‌گردد.

وقتی تورم بالاست، قیمت اجناس به‌سرعت رشد می‌کند اما ارزش آن‌ها تغییر نکرده و مردم باید پول بیشتری برای خرید آن کالا بپردازند و این نشان‌دهنده بی‌ارزش‌تر شدن ارز ملی آن کشور در سطح داخلی و سطح جهانی است.

نرخ بهره

افزایش نرخ بهره با افزایش ارزش کشور همراه است چراکه باعث می‌شود بانک‌ها درآمد و سود بیشتری داشته باشند.

بانک‌ها با جذب سرمایه خارجی بیشتر باعث بالا رفتن نرخ تبدیل ارزها و  افزایش ارزش آن می‌گردند.

در کشور ما در سال‌های اخیر نرخ تورم بیش از 40 درصد و نرخ بهره بانکی حداکثر 20 درصد بوده است بنابراین می‌توان گفت میزان بهره 20 درصد منفی است و این یعنی مردم تمایلی به گذاشتن سرمایه خود در بانک ندارند.

وضعیت مبادلات خارجی کشور

هرقدر میزان مبادلات خارجی یک کشور بیشتر باشد ارزش ارز آن کشور بیشتر است.

وقتی میزان مبادلات بالاست یعنی واردات از صادرات کمتر است و ارزش پول بیشتر است اما با کاهش سطح مبادلات میزان واردات از صادرات بیشتر شده و خروج ارز را به همراه دارد.

میزان بدهی دولت

هرقدر بدهی‌های داخلی و خارجی یک دولت بیشتر باشد باعث بی‌ارزش‌تر شدن پول ملی آن کشور می‌شود.

دولت‌هایی که بدهی بالایی دارند توانایی سرمایه‌گذاری داخلی یا جذب سرمایه خارجی را ندارند بنابراین تقاضا برای واردات افزایش یافته و نرخ ارز کشور کاهش می‌یابد.

رکود اقتصادی

در کشورهایی که با رکود اقتصادی سروکار دارند مردم از قدرت خرید کمی برخوردارند و به‌همین‌دلیل سرمایه‌گذاران خارجی نیز آن کشور را محل مناسبی برای سرمایه‌گذاری نمی‌دانند. به‌این‌ترتیب نرخ ارز کشور سقوط می‌کند.

سفته بازی

سفته بازی به این معناست که شخصی، یک دارایی را با قیمتی بخرد و در زمان کوتاه با قیمتی بیشتر به شخص دیگری بفروشد.

در چنین بازارهایی، صرف‌نظر از ارزش ذاتی آن دارایی، همیشه خریدارهایی برای قیمت بالاتر وجود دارد و این باعث ایجاد حباب در بازار می‌شود. از طرفی وقتی مردم یا مسئولین تشخیص دهند که ارزش پول یک کشور در حال افزایش است تقاضا برای آن را بیشتر می‌کنند و این باعث افزایش قیمت آن می‌شود.

عوامل اثرگذار بر تغییر قیمت ارز در ایران

در کشور ما که بخش زیادی از اقتصاد به صادرات نفت وابسته است به همی دلیل دولت سعی می‌کند از روش‌های مختلفی مثل کاهش تورم ارزش پول ملی را حفظ کند.

اما این موضوع نیز باعث افزایش بیکاری در داخل می‌گردد.

بااین‌حال به دلیل وابستگی اقتصاد کشور به نفت و صادرات نفتی تقاضا برای ارز در داخل به‌شدت زیاد شده است.

درعین‌حال اگر قیمت فروش نفت در بازارهای جهان افزایش یابد نرخ دلار در داخل کاهش خواهد یافت. به‌همین‌دلیل توسعه صنعت نفت و رسیدن به بازارهای جدید از اهمیت زیادی برخوردار است.

افزایش رشد جمعیت و تمایل مردم به خرید ملک در سایر کشورها موجب افزایش تقاضا برای دلار بیشتر و واردات بیشتر شده و موجب بالا رفتن قیمت آن می‌گردد.

عامل اثرگذار بعدی نسبت قیمت طلا در داخل کشور نسبت به خارج کشور است. هزینه‌ها یا بودجه دولت نیز بر نرخ ارز اثر دارد. هرقدر مخارج دولت بالاتر رود واردات بیشتر شده و قیمت دلار بالا می‌رود.

میزان عرضه‌وتقاضا در کشور که تحت تأثیر عوامل پیش‌بینی‌پذیر مثل نزدیک شدن ایام آخر سال میلادی، حج و موارد مشابه یا عوامل پیش‌بینی‌ناپذیر مثل تحریم‌های اقتصادی، جنگ، کشمکش‌های سیاسی و غیره است.

گاهی حتی جنگ بین دو کشور دیگر که کشور ما در آن نقشی ندارد باعث ایجاد جو روانی در کشور، هجوم مردم برای خرید و افزایش ارزش ارز آن کشورها می‌شود.

هرقدر میزان سرمایه‌گذاری بخش خصوصی بیشتر شود تولیدکنندگان می‌توانند به جای واردات، کالاهای مصرفی خود را از داخل کشور تأمین کنند که باعث کاهش تقاضا و کاهش قیمت ارز می‌گردد.

آیا با سرمایه‌گذاری بر روی دلار کار درستی انجام می‌دهیم؟

در تصمیم‌گیری بین طلا یا دلار وقتی قیمت دلار صعودی است، معطوف کردن توجه به این تغییر قیمت‌ها و در نظر نگرفتن عوامل تأثیرگذار بر قیمت آن کار درستی به نظر نمی‌رسد.

همان‌طور که توضیح دادیم عوامل زیادی بر نرخ ارز و دلار تأثیر می‌گذارند. به‌این‌ترتیب سرمایه‌گذاری روی دلار و سایر ارزها با ریسک زیادی همراه است چراکه در بسیاری از موارد، عوامل اثرگذار بر آن در کنترل مردم یا دولت نیست.

هرچند دولت‌ها همواره برای مدیریت و کنترل بازار ارز و کاهش قیمت آن تلاش می‌کنند.

با سرمایه‌گذاری روی دلار و ارز، اگر این بازار با کاهش قیمت مواجه شود بخشی از سرمایه افراد از دست می‌رود یا به‌صورت راکد درمی‌آید.

به‌همین‌دلیل به نظر می‌رسد در شرایطی که نسبت به آینده بازار ارز خوش‌بین نیستیم ورود و سرمایه‌گذاری، چندان عاقلانه به نظر نرسد. بااین‌حال شاید سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت و کسب سود از نوسانات بازار راه منطقی‌تری به نظر برسد.

مزایا و معایب سرمایه گذاری روی دلار

عوامل مؤثر بر قیمت طلا

مهم‌ترین عوامل مؤثر بر قیمت طلا در کشور عوامل زیر هستند:

قیمت طلا در سطح جهان

قیمت طلا در بازارهای جهانی تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار دارد و ممکن است مثل هر بازار دیگری قیمت‌ها به‌سرعت تغییر کنند.

از مهم‌ترین عوامل اثرگذار بر قیمت جهانی طلا می‌توان به میزان عرضه‌وتقاضا در سطح جهان، وضعیت اقتصادی کلی مثل تورم، بیکاری و نرخ رشد، سیاست‌های پولی فدرال رزرو، نوسان قیمت دلار، صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا و بی‌ثباتی اقتصادی قدرت های بزرگ اشاره کرد.

همچنین میزان تمایل بانک‌های مرکزی به ذخیره طلا نیز نقش مهمی در افزایش یا کاهش تقاضا برای این فلز گران‌بها در سطح جهان دارد.

نرخ دلار در بازار آزاد

قیمت طلا بیش از اینکه تحت تأثیر عوامل داخلی باشد از فاکتورهای خارجی اثر می‌گیرد بنابراین با تغییر قیمت‌ها در سطح جهانی مجبور به تبدیل آن‌ها به ریال با استفاده از ارز هستیم.

به‌این‌ترتیب با تغییر قیمت ارز، قیمت طلا نیز تحت تأثیر قرار می‌گیرد. گفته می‌شود همبستگی قیمت سکه بهار آزادی با قیمت دلار بیش از 95 درصد است.

میزان تورم

تورم باعث کاهش ارزش پول ملی می‌شود و هرقدر تورم بیشتر باشد مردم به تبدیل سرمایه خود به مواردی مثل طلا تمایل بیشتری نشان می‌دهند.

هرچند قیمت طلا، چندان از تورم پیروی نمی‌کند اما تورم باعث افزایش تقاضا می‌شود.

عواملی مثل بدهی دولت ، کم بودن نرخ بهره بانکی و رکود اقتصادی که باعث ایجاد تورم می‌شوند نیز به‌صورت غیرمستقیم روی افزایش قیمت طلا اثرگذار هستند.

عدم ثبات اقتصادی و سیاسی

وضعیت اقتصادی و سیاسی کشورها روی قیمت طلا اثر دارند.

شاید تأثیر آن مستقیم نباشد اما آنچه باعث افزایش تقاضا برای این فلز گران‌بها می‌شود حس ترسی است که در مردم پدید می‌آید. به‌این‌ترتیب روانشناسی بازار به سمت ترس از دست دادن سرمایه و تلاش برای خرید بیشتر طلا می‌رود.

سیاست‌های پولی فدرال رزرو

گزارش‌های این سازمان تأثیر مستقیمی بر قیمت طلا در جهان و در ایران دارد. اگر این سازمان تصمیمی برای افزایش قیمت طلا یا فاکتورهای مؤثر بر آن بگیرد، قیمت بالا می‌رود.

صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا

این صندوق‌ها نوعی سرمایه‌گذار غیرمستقیم هستند. هرچند اثر آن‌ها بر قیمت کلی طلا کم است اما اگر تقاضا برای این صندوق‌ها افزایش یابد باعث افزایش قیمت طلا می‌شود.

مشاهده قیمت لحظه‌ای طلا در سایت Goldprice.org

سفته بازی

سفته بازی و ایجاد حباب در بازار یکی دیگر از عوامل افزایش قیمت است.

حضور دلالان در بازار باعث افزایش قیمت یک کالا نسبت به ارزش واقعی آن می‌شود. در بازار طلا نیز وقتی حجم زیادی از سفته‌بازان وارد شوند، در مدت کوتاهی قیمت‌ها به‌سرعت رشد می‌کنند.

آیا باید طلا بخریم؟

بازار طلا یکی دیگر از بازارهای جذاب برای سرمایه‌گذاری است که توانسته سرمایه‌گذاران زیادی را به خود جذب کند.

از قدیم تابه‌حال بازار طلا و سکه از امنیت نسبتاً بهتری برخوردار بوده است.

اگر به نمودار افزایش قیمت سکه و طلا نگاهی بیندازید، متوجه خواهید شد که سکه و طلا در چند سال اخیر سیر صعودی داشته است. به‌این‌ترتیب می‌توان گفت طلا و سکه یک ذخیره ارزش امن با افزایش قیمت حتمی در بلندمدت است.

مثلاً بازار سکه در سال 1391 جهش صعودی چشمگیری داشت به‌طوری‌که قیمت سکه از پانصد هزار تومان به قیمت یک‌میلیون تومان و بالاتر رسید.

خاصیت نقد شوندگی سریع سکه و طلا یکی از مهم‌ترین عواملی است که آن را به یک عامل مهم در سرمایه‌گذاری تبدیل کرده است.

به این معنا که اگر سکه طلای خود را به صرافی و یا طلافروشی ببرید، می‌توانید آن را به‌راحتی بفروشید و به پول نقد تبدیل کنید.

این ویژگی سکه و طلا برای سرمایه‌گذاران بسیار عالی است؛ زیرا می‌توانند در هرزمانی و بدون هیچ محدودیتی سرمایه خود را نقد کنند. همچنین خریدوفروش سکه هیچ محدودیتی مکانی و زمانی ندارد.

یکی از مهم‌ترین کالاهایی که خانواده‌های ایرانی برای سرمایه‌گذاری بکار می‌برند همین طلا و سکه است. این کار از قدیم مرسوم بوده که برخی طلا را به‌عنوان یک شی زینتی می‌خرند اما نگاه بلندمدت آن‌ها، سرمایه‌گذاری است.  

شاید به این دلیل است که خانم‌ها همیشه به دنبال بررسی قیمت روز طلا هستند تا بدانند سرمایه‌ای که دارند در چه وضعیتی قرار گرفته است.

به‌این‌ترتیب طلا و سکه در کنار اینکه یک جزء تزیینی به‌حساب می‌آید ولی سرمایه‌گذاری بلندمدت نیز محسوب می‌شود.

بیشتر بخوانید: برای سرمایه گذاری طلا بهتر است یا سکه

آیا سرمایه‌گذاری بر روی طلا و سکه سودآور است؟

بازار طلا و سکه یک سرمایه‌گذاری مطمئن به‌حساب می‌آید؛ اما گاهی به دلیل التهاب‌های بازار و حضور گسترده دلالان سکه و طلا فضای ناامنی بر آن حاکم می‌شود.

با اینکه این بازار همیشه از ثبات خوبی برخوردار بوده ولی همیشه عواملی همچون دلالان و عوامل داخلی و خارجی باعث برهم ریختن این فضا هستند. بااین‌حال همچنان بسیاری از مردم در سوال «دلار بخریم یا سکه»، دومی را ترجیح می‌دهند.

مزایا و معایب سرمایه گذاری روی طلا

طلا بخریم یا دلار؟ بازدهی بازار کدام بیشتر است؟

همان طور که گفتیم، عوامل زیادی روی قیمت ارز و طلا و سکه اثر می‌گذارند. اما برای مقایسه روند تغییرات قیمت و میزان بازدهی بازار این آنها، به نمودار زیر توجه کنید:

سوالات متداول

جمع بندی

طلا یا دلار، هر کدام در موقعیت مناسب می‌توانند سودآوری خوبی داشته باشند.

در بازارهای سکه و دلار عوامل زیادی باعث عدم تعادل قیمت‌ها می‌شوند که لازم است دولت با آن مقابله کند.

با اینکه لازم است قیمت طلا و سکه تنها از عوامل خارجی تبعیت کند اما عوامل داخل کشور نیز چندان بی‌اثر نیستند. اگر در بلندمدت نگاه کنیم، سرمایه‌گذاری بر روی بازار طلا و سکه از امنیت بالاتری نسبت به بازار دلار برخوردار است.

سرمایه‌گذاری روی طلا یا دلار هرکدام مزایا و معایب خاص خود را دارد.

ریسک سرمایه‌گذاری روی ارزها و بخصوص دلار از طلا و سکه زیادتر است. سرمایه‌گذاری بر روی دلار می‌تواند سود کمتری را برای شما به ارمغان بیاورد و نقد شدن آن نیز مشکلات خاص خود را به همراه دارد.

اما طلا و سکه مشکلی از نظر امکان نقد شدن ندارند. نقد شوندگی آن بسیار عالی و آسان است که همین نکته توانسته جایگاه طلا و سکه را بالا ببرد و موردتوجه همگان قرار بگیرد.

خرید طلا به ویژه سکه در بلندمدت می‌تواند از کاهش ارزش دارایی شما محافظت کند.

مقالات مرتبط:

• چرا ارزش پول ایران کم است
• ثروتمندان جهان