توکن ارز دیجیتال چیست؟ چند نوع توکن وجود دارد؟

امروزه کمتر کسی وجود دارد که اسم ارزهای دیجیتال را نشنیده باشد و بسیاری از ما کم و بیش با اصطلاحات این حوزه آشنا هستیم. اما آن چه انگیزه نوشتن این مطلب را به وجود آورد، کاربرد اشتباه اصطلاحات ارزهای دیجیتال توسط افراد است. به عنوان مثال تابحال به این فکر کرده اید که توکن چیست و چه تفاوتی با ارز یا کوین دارد؟

در این مطلب با ما همراه باشید تا بدانیم توکن ارز دیجیتال چیست و اصطلاح «توکن» به چه چیزی گفته می‌شود.

توکن ارز دیجیتال چیست؟

در دنیای ارزهای دیجیتال، توکن یک نوع دارایی تلقی می‌شود که با استفاده از کریپتوگرافی و فرمول‌های خاصی به وجود آمده و در بستری مبتنی بر بلاک‌چین فعالیت می‌کند. توکن‌های مختلف از قوانین و استانداردهای خاصی پیروی می‌کنند و بسته به نوع کاربردی که دارند، امکانات مختلفی را در اختیار کاربران قرار می‌دهند.

توکن‌ها در واقع دارای ارزش مشخصی هستند که بر اساس کاربرد و موفقیت آن‌ها در جذب کاربران بیشتر تعیین می‌شود. همانند پول‌های رایجی که به صورت روزانه برای خرید و فروش از آن‌ها استفاده می‌کنیم، توکن‌ها مطابق یک قرارداد قبلی و متأثر از عرضه و تقاضا دچار نوسانات قیمت می‌شوند.

تفاوت کوین (Coin) و توکن (Token) چیست؟

در موارد بسیاری می‌بینیم که این دو اصطلاح به جای یکدیگر استفاده می‌شوند اما این دو اصطلاح یک تفاوت کلیدی با یکدیگر دارند.

کوین به ارز دیجیتالی گفته می‌شود که بلاک‌چین مختص به خود را دارد و در واقع ارز بومی همان شبکه محسوب می‌شود. مثلاً اتر (ETH) ارز بومی بلاک‌چین اتریوم (Ethereum) است و در واقع یک کوین محسوب می‌شود.

اما ارز دیجیتال UNI که متعلق به صرافی یونی سواپ (Uniswap) است و بر روی بلاک‌چین اتریوم کار می‌کند، یک توکن محسوب می‌شود چرا که بلاک‌چین مختص به خود را ندارد.

حالا که فهمیدیم توکن ارزهای دیجیتال چیست، بهتر است با انواع توکن که در بازار معامله می‌شوند بیشتر آشنا شویم:

توکن‌های ارزی (Currency Tokens)

توکن‌های ارزی که در واقع رایج‌ترین نوع توکن هستند، برای خرید و فروش و معاملات یا ذخیره دارایی استفاده می‌شوند. توکن‌هایی مانند Solana و Ripple از جمله بهترین توکن‌های ارزی هستند.

توکن کاربردی (Utility tokens)

ظهور اتریوم باعث به وجود آمدن توکن‌های کاربردی شد. برخلاف توکن‌های ارزی، این نوع از توکن‌ها به دارندگانشان اجازه دسترسی به یک محصول یا سرویس خاص را می‌دهند.

توکن‌های کاربردی چندکاره هستند و معمولاً بر روی یک بلاک‌چین مانند اتریوم ساخته می‌شوند و در همان شبکه می‌توانند مورد استفاده قرار گیرند.

توکن‌های مشابه اوراق بهادار (Security tokens)

توکن‌های مشابه اوراق بهادار در واقع توکن‌هایی هستند که از رمزنگاری دارایی‌های خاصی به دست می‌آیند و قابلیت دسترسی به این توکن تنها به فرد مالک داده می‌شود.

امکان خرید و فروش با استفاده از این توکن‌ها وجود دارد اما ر غالب موارد دید مالکان به توکن‌های security سرمایه گذاری و نگهداری است.

این ویژگی باعث شده تا برخی از فعالان بازار و همچنین کمیسیون بورس اوراق بهادار آمریکا (SEC) آن‌ها را به عنوان اوراق بهادار طبقه بندی کنند. بنابراین این توکن‌ها به عنوان یک قرارداد سرمایه‌گذاری و دارای پتانسیل کسب سود و درآمد انفعالی (passive income) شناخته می‌شوند.

بیشتر بخوانید: 10 راه برای کسب درآمد غیرمستقیم از کریپتو!

توکن‌های دارایی (Asset tokens)

این توکن‌ها به عنوان نماینده دیجیتال یک دارایی در یک پلتفرم یا سازمان شناخته می‌شوند. مثلاً ممکن است یک توکن، نماینده و نشانگر مقدار مشخصی املاک یا دارایی فیزیکی مانند طلا باشد.

بیشتر بخوانید: پکس گلد (Pax Gold) چیست؟ با طلای دنیای کریپتو آشنا شوید!

توکن‌های سهمی (Equity tokens)

این توکن‌ها بیشتر به عنوان یک مفهوم تئوری وجود دارند. توکن‌های سهمی در شرکت‌های مختلف می‌توانند به عنوان یک بخش از سهام عمل کرده و سهام داران می‌توانند مطابق قرارداد قبلی از این توکن‌ها به عنوان نماد تعداد دارایی‌های خود استفاده کنند.

توکن‌های جایزه (Reward tokens)

این توکن‌ها را می‌توان معادل امتیاز وفاداری (loyalty points) یا برای پرداخت جایزه‌ دانست. در غالب موارد توکن‌های جایزه در قالب توکن بومی یک صرافی، بازی کامپیوتری یا بلاک‌چین‌های مختلف به کاربران پرداخت می‌شوند اما ممکن است توکن جایزه با توکن بومی متفاوت باشد.

جایزه‌ای که در قالب توکن به کاربران پرداخت می‌شود می‌تواند به دلیل هولد کردن مقدار زیادی توکن شبکه، شرکت در استخر‌های نقدینگی یا تبلیغ برای پلتفرم باشد.

توکن سودده (dividend tokens) چیست؟

به استثنای توکن‌های ارزی، سایر توکن‌ها نوعی قرارداد سرمایه‌گذاری با پتانسیل درآمد انفعالی هستند. چنین درآمدی می‌تواند در اشکال و انواع مختلف وجود داشته باشد، به‌طور مثال کسب سود از طریق نگهداری توکن، سرمایه‌گذاری و یا انجام عملیات استخراج و… .

برخی از سازمان‌ها، درآمدشان را با توزیع سود بین دارندگان توکن تقسیم می‌کنند. علاوه بر این، بلاک‌چین‌هایی وجود دارند که دارای ویژگی‌هایی مشابه پرداخت سود هستند که باعث می‌شود ارز آن‌ها مشابه یک «توکن سودده» باشد.

همانند سهام، توکن‌های دارای قابلیت سوددهی می‌توانند امتیاز رأی را با خود به همراه داشته یا نداشته باشند. اما برخلاف سهام، نگهداری توکن‌های سودده صرفاً حق امتیاز کسب درآمد انفعالی را به دارنده آن می‌دهد و صرفاً دارنده توکن، هیچ مالکیتی در سازمان مربوطه ندارد.

Staking یا استیکینگ که مفهوم آن را می‌توان نگهداری و ذخیره توکن دانست، می‌تواند نوعی مفهوم سوددهی نیز داشته باشد و نگه‌دارندگان توکن در یک والت از پیش تعیین شده، به تناسب زمانی که توکن را نگه داشته‌اند، مقداری دریافتی داشته باشند.

پرداختی‌ها به دارندگان توکن می‌تواند به‌طور منظم (مثلاً هفتگی، ماهانه یا هر از سه ماه) و بر اساس سطوح مختلف مالکیت در آن توکن باشد، به‌طور مثال افرادی که مقادیر زیادی از توکن را نگهداری می‌کنند، زودتر از افراد دارای توکن کمتر، سود را دریافت کنند.

توکن NFT چیست؟

حروف NFT مخفف کلمه Non-Fungible Token به معنای توکن غیر مثلی یا توکن غیرقابل معاوضه است. ان اف تی بک بخش از کد در کامپیوتر است که شبیه ارزهای دیجیتال مانند «بیت‌کوین» (Bitcoin) وجود دارد.

همانند هر شیء دیگری، فیزیکی یا دیجیتالی، ارزش NFT بر مبنای مبلغی است که یک نفر بابت مالکیت آن پرداخت می‌کند. لازم به ذکر است که برخلاف بسیاری از اشیاء فیزیکی یا دیجیتالی، توکن‌های غیر مثلی خود محصول نیستند و بیشتر نمایانگر یک محصول فیزیکی یا دیجیتالی هستند که در بلاک‌چین ثبت و ذخیره می‌شود. از طرفی نیز خرد و فروش NFTها بسیار راحت است.

بیشتر بخوانید: آشنایی با انواع توکن NFT (توکن‌های تعویض‌ناپذیر)

چگونه یک توکن ارزشمند می‌شود؟

با پیشرفت ابزارهای ایجاد توکن، همه می‌توانند با دانش اندک فنی، روی بلاک‌چین‌های مختلف توکن ایجاد کنند. بنابراین ایجاد توکن به خودی خود ارزشی ندارد بلکه توکن‌ها زمانی ارزشمند می‌شوند که عده‌ی زیادی حاضر شوند آن را برای کاربرد خاصی مورد استفاده قرار دهند. مثلاً:

• برای شروع یک بازی آنلاین جذاب، کاربران به مقدار خاصی از یک توکن نیاز داشته باشند.
• توکن در یک اپلیکیشن غیرمتمرکز نقش ارزبومی (Native currency) را بازی کند.
• توکن به خاطر تبلیغات گسترده و یا ویژگی‌های خاص، توجه افراد زیادی را جلب کند و عده زیادی شروع به خرید و فروش آن کنند.

بیشتر بخوانید: نحوه ایجاد ارز دیجیتال؛ راهنمای گام به گام ساخت توکن و کوین

کیف پول توکن ارز دیجیتال چیست؟

پس از فراگیر شدن ارزهای دیجیتال، جست و جو برای کیف پول ارزهای دیجیتال نیز بیشتر شد. کیف پول ارز دیجیتال باید بتواند امنیت دارایی‌های کاربران را تأمین کرده و دسترسی به ارزهای دیجیتال بیشتری را در اختیار سرمایه گذاران قرار دهند.

لیست کیف پول های ارز دیجیتال را در اینجا مشاهده کنید!

کیف پول‌ها مبتنی بر بلاک‌چین‌های مختلفی هستند و بسته به این که قصد خرید و نگهداری چه توکنی داشته باشید، باید از یک کیف پول متناسب و سازگار استفاده کنید.

امروزه کیف پول‌های دیجیتال بسیاری در دسترس علاقه‌مندان به ارزهای دیجیتال قرار گرفته است. کیف پول‌ها امروزه در دو حالت نرم افزاری یا به اصطلاح نرم و کیف پول‌های سخت افزاری با به اصطلاح سرد در دسترس هستند.

کیف پول‌های نرم‌افزاری مانند تراست ولت، کوینومی، کیف پول BRD و… رایگان هستند. اما کیف پول‌های سخت افزاری که امنیت به مراتب بالاتری دارند برای خرید نیاز به هزینه اولیه دارند.

سؤالات متداول

سخن آخر

اصطلاح توکن از جمله اصطلاحات بسیار پرکاربرد در دنیای ارزهای دیجیتال است که در موارد بسیاری حتی توسط فعالان بازارهای ارز دیجیتال به اشتباه به کار برده می‌شود.

در این مطلب به سؤال توکن ارز دیجیتال چیست پاسخ دادیم و علاوه بر معرفی انواع توکن، تفاوت توکن و کوین را به طور کامل شرح دادیم.

مقالات مرتبط:

• Wallet چیست