محاسبه نسبت P/E سهام با روش TTM (براساس گذشته)

اگر مدتی است که وارد بازار بورس شده‌اید، احتمالاً با نسبت P/E آشنایی دارید یا دست‌کم نام آن را شنیده‌اید. اما اگر کمی حرفه‌ای‌تر هستید و در نسبت‌های مالی و داده‌های تحلیل بنیادی متمرکز شده‌اید، ممکن است بخواهید بدانید که نسبت P/E TTM چیست و چگونه محاسبه می‌شود. در این مطلب قصد داریم به این موضوع بپردازیم.

P/E یکی از فاکتورهای تاثیرگذار در انتخاب سهام مناسب جهت سرمایه‌گذاری است. یکی از روش‌های محاسبه P/E که گذشته شرکت را مدنظر قرار می‌دهد، روشی به نام Trailing Twelve Months یا به اختصار TTM است.

پی بر ای تی تی ام بر اساس سودهای محقق شده در 12 ماه گذشته، نسبت P/E را محاسبه می‌کند و این اطلاعات می‌تواند از گزارشات میان دوره‌ای و پایان‌دوره‌ای ناشران استخراج شود.

به عنوان مثال اگر شرکتی گزارشات 9 ماهه را ارائه دهد، سود و زیان این دوره 9 ماه با سود و زیان سه ماهه آخر سال مالی قبل جمع شده و سپس بر اساس آن P/E محاسبه می‌شود.

از آنجا که عمده فعالیت اکثر شرکت‌ها مبنی بر فروش است و گزارشات فروش هم به صورت ماهانه افشا می‌شود، تحلیلگران می‌توانند با توجه به گزارش فروش، تغییرات در EPS را هم تحلیل کنند.

بیشتر بخوانید: مفهوم EPS و DPS و پیش‌بینی درآمد هر سهم چیست؟

جزئیات محاسبه P/E TTM چیست؟

گویا در گزارش‌های جدیدی که شرکت‌های بورسی منتشر می‌کنند، خبری از پیش‌بینی سود نیست و صرفاً قرار است گزارش‌های میان دوره‌ای را منتشر کنند و وضعیت شرکت را توضیح دهند.

معایب این کار بیشتر از مزیت‌های آن است اما در نهایت باید دید که آیا شرکت‌ها گزارش‌های پیش‌بینی سود خود را منتشر می‌کنند یا خیر.

در حال حاضر سایت مدیریت فناوری بورس تهران در صفحه معاملات یک سهم، عدد P/E سهم را قرار می‌دهد که این نسبت از تقسیم قیمت جاری بر سود شرکت به دست می‌آید. این سود در گذشته سود پیش‌بینی‌شده سهم بوده است.

اما در حال حاضر این سود بر اساس عملکرد 12 ماهه شرکت محاسبه شده، یعنی در حال حاضر P/E سهم از تقسیم قیمت جاری سهم بر سود 12 ماهه گذشته شرکت به دست می‌آید و این سود در واقع عملکرد واقعی شرکت در 12 ماهه گذشته (Trailing Twelve Months یا به اختصار TTM) است.

مثالی از پی بر ای تی تی ام

برای این که بهتر درک کنیم که نسبت P/E TTM چیست و چگونه محاسبه می‌شود، به مثال زیر توجه کنید:

تصویر بالا گزارش میان‌دوره‌ای 9 ماهه مربوط به شرکت پتروشیمی جم را نشان می‌دهد که سود هر سهم آن در این گزارش (9 ماه ابتدایی سال) حدود 151 تومان است.

حال برای به دست آوردن سود بر مبنای TTM و تکمیل سود دوره 12 ماهه ( 4 فصل گذشته شرکت) به سود هر سهم در زمستان 95 نیاز داریم.

برای به دست آوردن آن کافی است سود شرکت در سال 95 بر اساس عملکرد واقعی را از عملکرد واقعی دوره 9 ماهه 95 کسر کنیم تا سود زمستان به دست آید.

در نهایت هم عملکرد واقعی 9 ماهه 96 را با عملکرد واقعی زمستان 95 جمع می‌کنیم و سود بر مبنای TTM به دست می‌آید. این سود مبنای P/E شرکت است.

حال برای هر شرکتی با توجه به سال مالی آن سود دوره 12 ماهه را به دست می‌آوریم. به عنوان مثال اگر سال مالی شرکتی شهریور باشد و در حال حاضر عملکرد میان دوره‌ای 6 ماهه شرکت منتشر شده باشد، برای به دست آوردن سود شرکت بر مبنای TTM، کافی است عملکرد 6 ماهه جاری شرکت را با عملکرد 6 ماهه گذشته آن جمع کنیم.

حال با توجه به روش گفته‌شده، هر سرمایه‌گذاری قادر است سود شرکت را بر اساس TTM بدست آورد و از آن استفاده کند.

فرض کنید شرکتی در 12 ماه گذشته خود بر اساس TTM حدود 80 تومان سود ساخته است و سهم با قیمت 720 و با P/E = 9 در بازار معامله می‌شود.

اگر طبق روال گذشته شرکت سود پیش‌بینی‌شده خود را فرضاً 60 تومان اعلام کند، با این سود پیش‌بینی‌شده، سهم با P/E حدود 12 در بازار معامله می‌شود. این سود صرفاً بر اساس مفروضاتی است که شاید تا پایان سال محقق نشود و این نشان می‌دهد که P/E در نظر گرفته‌شده برای سهم واقعی نبوده است.

نکته: مزیت استفاده از TTM این است که قیمت سهم بر اساس سود واقعی آن تعیین می‌شود و ارزش‌گذاری سهم صرفاً به وسیله سود پیش‌بینی‌شده شرکت توسط سرمایه گذاران انجام نمی‌گیرد؛ چرا که ممکن است شرکت در گزارش‌های پیش‌بینی سود خود برآورد درستی از سود انجام ندهد و همین ممکن است موجب اشتباه سرمایه گذار شود. حال با استفاده از این سود سرمایه‌گذاران با استفاده از اطلاعات واقعی در بازار معامله می‌کنند.

نمودار P/E TTM

با به دست آوردن نسبت P/E TTM برای یک سهم در زمان‌های مختلف، می‌توان بر اساس آن نموداری تشکیل داد. با نمودار P/E TTM می‌توان از روند تغییرات نسبت P/E برای آن شرکت درک بهتری  پیدا کرد.

با مقایسه نسبت P/E فعلی در مقایسه با گذشته شرکت و همچنین مقایسه با نسبت P/E شرکت‌های دیگر همان صنعت، می‌توان تحلیل معتبری از وضعیت شرکت ارائه کرد و بر این اساس، درباره سرمایه‌گذاری در آن سهم تصمیم گرفت.

بیشتر بخوانید: یک نکته مهم در ارزش‌گذاری سهام با نسبت P/E!

سوالات متداول

جمع‌بندی

در این مطلب به نسبت P/E بر اساس عملکرد 12 ماه اخیر شرکت پرداختیم که به آن P/E TTM گفته می‌شود.

سرمایه‌گذاران، به خصوص افرادی که بر اساس تحلیل بنیادی، صورت‌ها و نسبت‌های مالی شرکت‌ها درباره سرمایه‌گذاری روی سهام آن‌ها تصمیم می‌گیرند، باید به‌خوبی بدانند که P/E TTM چیست و چگونه محاسبه می‌شود. آن‌ها با آگاهی از این نکته می‌توانند وضعیت شرکت را بهتر و دقیق‌تر تحلیل کنند و آن را با بقیه گزینه‌های موجود برای سرمایه‌گذاری مقایسه نمایند.

مقالات مرتبط:

• سیستم متمرکز و غیر متمرکز

شما در بورس، علاوه بر خرید و فروش سهام:

• می‌توانید در دارایی‌هایی مانند طلا و مسکن سرمایه‌گذاری کنید
• در صندوق‌های سرمایه گذاری بدون ریسک، سود ثابت بگیرید

برای شروع سرمایه‌گذاری، افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:

نام شرکت	ویژگی‌ها	امتیاز	لینک ثبت‌نام
کارگزاری آگاه	باشگاه مشتریان با جایزه نرم‌افزار معاملاتی پیشرفته دریافت اعتبار معاملاتی خرید آنلاین صندوق‌ سرمایه‌گذاری ثبت‌نام آنلاین برای کد بورسی

برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود:

نام خدمات	ویژگی‌ها	لینک ثبت‌نام
دوره‌های آموزش تحلیل تکنیکال	دوره‌های حضوری + غیرحضوری شناخته‌شده‌ترین اساتید در سطح مقدماتی، متوسط و پیشرفته ارائه مدرک معتبر گذراندن دوره