بورس کار کنیم یا فارکس؟ 5 نکته حیاتی که قبل از معامله در فارکس یا بورس تهران باید بخوانید

در ادامه قصد داریم بورس تهران و فارکس را با هم مقایسه کنیم.

امروزه معامله‌گران (تریدرها) به بازارهای مالی بیشتری دسترسی دارند، از جمله بازار سهام (که از آن به اسم بورس در این مطلب یاد می‌کنیم)، ETF ها و بازارهای پرنوسان‌تری مانند بازار آتی سکه و فارکس!

تصمیم‌گیری برای معامله در یکی از این بازارها (بورس جهانی یا بین‌المللی یا  بازارهای داخلی)، می‌تواند برای شما پیچیده باشد زیرا باید فاکتورهایی را در نظر بگیرید تا بتوانید تصمیم عاقلانه را اتخاذ کنید.

مهمترین عامل تصمیم‌گیری بین انتخاب بورس و فارکس، میزان ریسکی است که می‌توانید متحمل شوید و سبک معاملات شماست.

برای مثال، سرمایه‌گذاران بلندمدت به احتمال قوی بورس را گزینه مناسب‌تری برای سرمایه‌گذاری بیابند، در حالیکه معامله‌گران کوتاه‌مدت و نوسان‌گیران به بازاری علاقه‌مندند که نوسانات قیمت در آن بیشتر باشد.

دوستان زیادی از ما سوال می‌پرسند که بورس تهران را برای معاملات انتخاب کنند یا فارکس، در این مطلب از سایت بورسینس، ما سرمایه‌گذاری در بازار سهام و معاملات در فارکس را با هم مقایسه می‌کنم و امیدوارم در انتخاب فارکس یا بورس تهران به شما کمک کند.

بورس تهران یا فارکس؟

بازار فارکس ( foreign exchange market ) بزرگترین بازار مالی دنیاست.

در حال حاضر، حجم معاملات روزانه فارکس بیش از 6.6 تریلیون دلار است.

بسیاری از معامله‌گران به دلیل این حجم بالای پول در گردش و قدرت نقدشوندگی بسیار بالای فارکس، ساعات معاملاتی طولانی و امکان استفاده از اهرم معاملاتی بالا (high leverage ) جذب آن می‌شوند.

مطلب مرتبط را بخوانید: فارکس چیست؟

در سمت دیگر، در بازار سهام شرکت‌هایی با پایداری بالا وجود دارند که می‌توانند در شرایطی که اقتصاد چالش‌برانگیز می‌شود به فعالیت خود ادامه دهند و بسیاری از آنها به سهامداران‌شان سود نقدی پرداخت کرده‌اند.

بورس در مقایسه با فارکس و حتی بازار آتی، معمولا نوسانات کمتری دارد و اغلب از آن به عنوان یک سرمایه‌گذاری باپتانسیل رشد مداوم، جهت افزایش ارزش پرتفوی سرمایه‌گذاران استفاده می‌شود.

نوسانات (Volatility)

منظور از نوسانات قیمتی، بالا و پایین شدن قیمت‌ها در کوتاه مدت است.

در حالیکه برخی معامله‌گران مخصوصا نوسان‌گیران از بالا و پایین شدن قیمت‌ها در زمان‌های کوتاه برای کسب سود استفاده می‌کنند، سرمایه‌گذاران با موقعیتی که نوسانات و ریسک کمتری داشته باشد راحت‌تر هستند.

به همین دلیل نوسان‌گیران و افرادی که به بازارهای با سرعت و ریسک بالا علاقه مند هستند بیشتر به سمت فارکس جذب می‌شوند، اما سرمایه‌گذارانی که به استراتژی “خرید و نگهداری” اعتقاد دارند، پایداری بیشتر و بورس را انتخاب می‌کنند.

البته ریسک ناشی از نوسانات در فارکس می‌تواند با استفاده از استراتژی‌های خاص مدیریت سرمایه، کمتر شود.

اهرم (leverage)

در هنگام انتخاب بین فارکس و بورس تهران، اهرم معاملاتی یکی دیگر از ملاحظات است.

در بورس تهران هیچ اهرمی برای معاملات سهام در نظر گرفته نمی‌شود و شما به همان میزانی که سرمایه‌ دارید می‌توانید سهام بخرید (البته موضوع اعتبار معاملاتی با اهرم تفاوت دارد. در بورس تهران می‌توانید از کارگزاری‌ها اعتبار بگیرید).

در معاملات فارکس اما اهرم معاملاتی قابل ملاحظه‌ای (گاهی حتی بالاتر از 100:1) قابل استفاده است.

مثلا فرض کنید سرمایه اولیه شما 1000$ باشد. کارگزاران فارکس معمولا ضرایب اهرمی 1:100 یا 1:200 ارائه می‌کنند.

پس با فرض اینکه بروکر شما ضریب اهرمی 1:100 به حساب شما اختصاص دهد، شما قادر خواهید بود تا سقف 100,000$ (سرمایه اولیه × ضریب اهرمی) به خرید و فروش زوج ارزهای قابل معامله بپردازید. البته شما مجبور نیستید از کل این سرمایه مجازی (چون سرمایه واقعی شما 1000$ است) استفاده کنید و هر مقداری که علاقمند باشید در معاملات خود بکار می‌گیرید.

 اما این اهرم معاملاتی الزاما چیز خوبی در فارکس نیست.

چون درست است که می‌توان با استفاده از اهرم، با مقدار کمی سرمایه، معاملات بزرگتری انجام داد (حساب‌های معاملاتی فارکس حتی با مقادیری مانند 100 دلار و پایین‌تر هم قابل بازگشایی است) اما این اهرم می‌تواند به راحتی کلیه موجودی حساب شما را نابود کند.

بروکرهای فارکس، امکان استفاده از اهرم را به راحتی برای معامله‌گران فراهم کرده‌اند اما برای دریافت اعتبار معاملاتی از کارگزاری‌های بورس تهران، گاهی چالش‌هایی وجود دارد.

ساعات معاملات

تفاوت عمده دیگر بورس با فارکس در ساعات معاملاتی آن است.

ساعات باز بودن بورس سهام محدود است (در بورس تهران از ساعت 9 صبح تا 12:30 روزهای شنبه تا چهارشنبه معامله صورت می‌گیرد) اما فارکس در دنیا منحصر به فرد است زیرا که ساعات معاملاتی بسیار طولانی‌تری دارد و در هر لحظه از 24 ساعت شبانه‌روز، حداقل یک بازار باز وجود دارد.

بنابراین نسبت به بورس تهران، برای ترید در فارکس ساعات طولانی‌تری در دسترس تریدرهاست.

ساختار غیرمتمرکز بازار فارکس پویایی خاصی به این بازار داده و باعث شده است که از روز دوشنبه تا جمعه امکان تبادلات ارز وجود داشته باشد. حجم تبادلات در زمان‌های مختلف بستگی به ساعت کاری کشورهای مشارکت‌کننده در فارکس دارد.

پس از اینکه استراتژی مورد نظر و مطابق با اخلاقیات خود را یافتید می‌بایست ساعات کاری مناسب برای ترید در فارکس را پیدا کنید.

اولین نکته اینکه باید بدانیم قرار نیست شما از نوسان قیمت‌ها در تمام بازارها استفاده کنید. در هر بازار شاید قیمت‌ها صدها پیپ بالا و پایین بروند و هیچ وقت نمی‌توان از تمام این نوسانات استفاده کرد.

بازار دوجهته

فارکس برخلاف بورس تهران یک بازار دو جهته است.

یعنی هر جفت ارزی (یا هر ابزار مالی قابل معامله دیگر مثلا طلا یا نقره) بغیر از قابلیت خرید (Buy) قابلیت فروش (Sell) نیز دارد. به عبارت دیگر، در فارکس می‌توانید برای کسب سود، ابتدا وارد یک موقعیت فروش شوید سپس معامله را با انجام خرید، ببندید.

در واقع در بازارهای اسپات (بازار معمول سهام در ایران) یا بازار اسپات ارز دیجیتال، اول باید خرید اوراق بهادار یا آن دارایی خاص را انجام دهید و سپس دارایی موردنظر را بفروشید ولی در فارکس می‌توانید برای کسب سود، ابتدا بفروشید و بعد در قیمت پایین‌تر بخرید.

بعنوان مثال فرض کنید شما به عنوان تریدر فارکس، پیش‌بینی کرده‌اید که خرید جفت ارز USDCAD برای شما سوددهی خواهد داشت. پس به خرید آن اقدام می‌کنید. اگر پس از ورود شما به بازار، نرخ جفت ارز USDCAD ترقی کرده و به بالاتر از نقطه ورود شما برسد شما به همان مقدار سود می‌کنید.

همچنین اگر نرخ به پایین‌تر از نقطه ورود سقوط کند، به معنی ضرر است. اگر شما قبل از ورود به معامله، تحلیلی مبنی بر نزول قیمت این جفت ارز طی ساعات آتی می‌داشتید و در زمان ورود به جای خرید (Buy) آن زوج ارز، اقدام به فروش (Sell) آن می‌کردید، با نزول قیمت جفت ارز سود نصیب شما می‌شد.

در بورس تهران که یک بازار یک‌جهته است فقط می‌توانید سهام را بخرید و سپس آنرا بفروشید.

مالکیت

در فارکس خرید یا فروش هر جفت ارز به معنی تصاحب مجازی آن در زمان مورد نظر است و دارایی واقعی جابجا نمی‌شود. یعنی موقع خرید یا فروش هر ابزار مالی (برخلاف بورس که تصاحب سهام خریداری شده واقعی است) شما فقط با شرط بستن معامله (پوزیشن) صاحب مجازی آن ابزار مالی هستید.

در بورس شما با خرید سهام یک شرکت، بخشی از مالکیت و سودآوری آن شرکت را بصورتی قانونی از آن خود می‌کنید و حتی اگر میزان سهام به حدی باشد که جز سهامداران عمده شرکت باشید می‌توانید در تصمیم‌گیری‌های اساسی شرکت کنید.

ریسک‌های فارکس

برخی از ریسک‌های موجود برای معامله گران در بازار فارکس را در زیر برای شما شرح می‌دهیم.

به طور کلی در هر نوعی از تجارت میزان مشخصی از ریسک‌های منتظره و غیر منتظره وجود دارد، اما بطور کلی ریسک معاملات ارز در بازار فارکس بالاتر از بورس تهران است.

چه بازار مدنظر شما فارکس باشد، چه ارز دیجیتال و چه بورس، لازم است تا قبل از هر سرمایه‌گذاری ابتدا از خطرات و نوع آنها مطلع گردید:

1- جهت نوسانات بازار می‌تواند دقیقا بر خلاف آنچه شما پیش‌بینی نموده اید پیش رود، علاوه بر اینکه بازار فارکس یک بازار با نوسانات شدید و سریع می‌باشد ، تا حدی که اگر شما هم اکنون معامله‌ایی را باز کرده و فقط چند دقیقه بعد پی به اشتباه بودن آن ببرید و تصمیم به بستن آن بگیرید، ممکن است با یک ضرر هنگفت و یا سود هنگفت مواجه شوید .

2- چنانچه سرمایه اولیه شما در این بازار پایین باشد و از ریسک بالائی در معاملات خود استفاده کنید، امکان دارد ظرف چند روز سرمایه خود را از دست بدهید و یا بعد چند روز به سرمایه هنگفتی برسید.

3- این احتمال نیز وجود دارد که کارگزار فارکس طرف قرارداد شما دچار مشکل شده و یا ورشکست شود، بنابراین بایستی در انتخاب کارگزار دقت فراوانی را بخرج دهید. برای حصول به این اطمینان می‌توان از اشخاص مطلع و فعال در این بخش تحقیق نموده و یا اینکه حداقل از وجود بیمه اصل سرمایه خود توسط کارگزار فارکس اطلاع حاصل کنید.

4- سیستم‌های سخت افزاری یا نرم‌افزاری شما یا همان رایانه شخصی ممکن است مختل گردد، بنابراین در چنین شرایطی ضرر شما، البته در صورتیکه از حد ضرر استفاده نکرده باشید می‌تواند بالا باشد.

5- یک مثل قدیمی انگلیسی می‌گوید (هیچگاه بر روی مزرعه خود شرط نبندید). این بدین معناست که شما فقط جایز هستید از سود ناشی از فعالیت‌های اقتصادی دیگر خود یا نهایتا از پولی که به صورت غیرفعال رها شده، برای معاملات در بازار فارکس استفاده کنید که در صورت از بین رفتن آن سرمایه، زندگی عادی شما دچار مشکل نشود.

مطلب مرتبط: فارکس در کجا قانونی است؟

نتیجه‌گیری

فعالیت در فارکس نیاز به مهارت و اطلاعات بسیار بالایی دارد و با توجه به ریسک و نوسانات بالا، فقط مناسب افرادی است که آموزش‌های حرفه‌ای را دیده باشند و به منابع خوبی دسترسی داشته باشند.

فعالیت در بازار جهانی ارز بین‌المللی یا فارکس به خودی خود بد نیست، بلکه نحوه رفتار و عمل بسیاری از معامله‌گران ایرانی باعث شده تا افراد زیادی در این بازار زیان‌های هنگفت کنند.

به همین خاطر برای فعالیت در فارکس مجازات در نظر گرفته شده و غیرقانونی اعلام شده است.

امیدوارم با بررسی و تحقیق، روش درست را انتخاب کنید و همیشه در نظر داشته باشید که نگهداری اصل سرمایه، از همه چیز مهمتر است و نباید صرفا به دلیل اینکه خودتان را شخصی ریسک‌پذیر می‌بینید، با انجام رفتار غیرعقلانی در بازارهای مالی سرمایه‌تان را به خطر بیندازید.

به نظر شما فارکس برای معامله گری بهتر است یا بورس تهران؟ در بخش دیدگاه بنویسید

مقالات مرتبط:

• مفهوم جفت ارز در فارکس