روش مارتینگل در بازارهای مالی چیست؟

قماربازان قدیم، رویه‌ها و روش‌هایی را برای خود ایجاد کرده بودند که حاصل آن، نتایجی بوده که سرمایه گذاران این روزها در بورس از آن استفاده می‌کنند.

یکی از این روش‌های شرط بندی که جای خود را در تجارت و سرمایه گذاری بخصوص در بازارهای سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی نیز باز کرده، روش مارتینگل است.

روش مارتینگل در شرط‌بندی‌هایی بکار می‌رود که فرد دو حالت برد یا باخت دارد و احتمال رخداد هر کدام از شرایط برد یا باخت نیز برابر است.

با این حال دقت کنید در بورس شما با مقداری آموزش، بیشتر از حالت 50-50 احتمال موفقیت دارید و شرایط بسیار بهتر است اما باز هم با همین شرایط روش مارتینگل می‌تواند در برخی شرایط کارساز باشد.

در این مقاله قصد داریم روش مارتینگل را به‌طور کامل بررسی کنیم.

نکات کلیدی

• اگر روش مارتینگل به درستی مورد استفاده قرار گیرد، می‌تواند به شما در جهت بازگرداندن ضرر و داشتن معامله موثر کمک کند.
• در سیستم مارتینگل، فرض بر این است که شما پس از هر باخت، شرط خود را 2 برابر می کنید تا برنده شوید. این بدان معناست که با یک برد، کل ضررهایتان را (به علاوه شرط اصلی باز) می‌گردانید.
• در این روش معامله گر همواره در معرض خطر بزرگی قرار دارد.

یک مثال از نوع شرط بندی

در روش مارتینگل فرد در یک رشته شرط بندی حاضر می‌شود به طوریکه بعد از هر باخت میزان شرط بندی خود را دو برابر حالت قبل می‌کند تا جایی که بالاخره ببرد و از این بازی با سود خارج شود.

مثال زیر نشان می‌دهد که این استراتژی چگونه کار می‌کند و سود آن چقدر خواهد بود:

فرض کنید که در یک شرط‌بندی با انداختن یک سکه شرکت می‌کنیم به طوریکه سکه می‌اندازیم و اگر شیر بیاید معادل میزان شرط بندی می‌بریم و اگر خط بیاید میزان شرط بندی‌مان را می‌بازیم.

پس حالا مثلا این بازی را با B تومان شروع می‌کنیم.

در مرحله اول یا شیر می‌آید و فرد می‌برد و پولش به 2B تومان افزایش می‌یابد یا می بازد.

اگر فرد ببازد در مرحله بعدی میزان شرط بندی را دوبرابر می‌کند یعنی 2B تومان وسط می‌گذارد.

در این مرحله اگر ببرد آنگاه سود او در کل خواهد بود:

باخت از مرحله اول: B تومان
برد از مرحله دوم: 2B تومان
سود کل: B=2B-B تومان

حال اگر دوباره در این مرحله ببازد، برای مرحله بعدی میزان شرط بندی را دوبرابر می‌کند یعنی 4B تومان.

اگر برنده شود آنگاه سود او در این مرحله برابر خواهد بود با:

باخت از مراحل اول و دوم: B+2B=3B تومان
برد از مرحله سوم: 4B تومان
سود کل: 4B-3B= B تومان

و این موضوع اگر N بار هم تا موفقیت شما رخ دهد در نهایت باز N ام شما مقدار B سود کرده‌اید، البته اگر سرمایه‌تان تمام نشده باشد!

در مثال فوق، هزینه‌ای که با هر بار وارد کردن سرمایه متحمل می‌شوید (مثلا کارمزد معامله) لحاظ نشده است!

بیشتر بخوانید: مفهوم خرید پله‌ای سهام در بورس

خود را در این شرایط قرار دهید

خرید پله‌ای یکی از روش‌هایی است که معامله‌گران حرفه‌ای به‌منظور بهینه کردن قیمت خرید در هنگام تشکیل پورتفوی خود از آن استفاده می‌کنند.

در واقع یکی از مهم‌ترین خصوصیاتی که یک معامله‌گر موفق را از یک معامله‌گر معمولی متمایز می‌کند توانایی خرید سهم در بهترین قیمت است.

همه‌ی ما این انتظار را داریم که خرید سهم برای ما سودآور باشد، اما گاهی شرایط بازار به‌گونه‌ای پیش می‌رود که علی‌رغم اینکه احساس می‌کنیم سهم مناسبی را برای خرید انتخاب کرده‌ایم، برخلاف انتظارمان افت قیمت سهم خود را مشاهده می‌کنیم.

در این شرایط چه باید کرد؟ آیا باید سهمی را که به ارزندگی آن اعتقاد داریم فروخت؟ آیا اگر سهم خود را نگهداری کنیم می‌توان انتظار داشت که بعد از 10-15% افت،قیمت مجدداً به قیمت خرید ما بازگردد و تازه بتوانیم سهم خود را به قیمت خرید سربه‌سر بفروشیم؟

در این مطلب قصد داریم روشی را معرفی کنیم که در آن علاوه بر در نظر گرفتن حد ضرر بتوانیم حتی با افت قیمت سهم به زیر قیمت خرید اولیه نیز از معامله خود با سود خارج شویم.

روش مارتینگل چیست؟

مارتینگل روشی است که توسط یک آمریکایی ابداع شد و بعد از آن توسط معامله‌گران مختلفی با روش‌های گوناگون اجرا شد.

در بین تریدرها، مارتینگل به عنوان «مارت زدن» نیز شناخته شده است.

طبق این روش شما سرمایه اولیه خود را به قسمت‌های نامساوی (از توان‌های عدد 2) تقسیم می‌کنید و خرید خود را در قیمت‌های مختلف بر مبنای این ضرایب انجام می‌دهید.

فرض کنید شما 1 عدد سهم را با قیمت 100 تومان خریداری می‌کنید و انتظار رشد آن را دارید. ولی برخلاف انتظار قیمت آن 5% افت کرده و به 95 تومان می‌رسد.

بر اساس روش مارتینگل شما باید در این قیمت 2 عدد سهم جدید خریداری نمایید.

با این کار میانگین قیمت کل خرید شما به 96.7 تومان کاهش می‌یابد و در صورت رشد قیمت به بالای 96.7 تومان کل خرید شما سودآور می‌شود، درحالی‌که قیمت هنوز به 100 تومان اولیه نرسیده است.

حال اگر قیمت سهم به‌جای رشد مجدداً 5% دیگر افت نماید و به 90.25 تومان برسد، طبق روش مارتینگل این بار شما باید 2 برابر خرید قبلی یعنی 4 سهم را در این قیمت خریداری کنید.

با این کار میانگین قیمت تمام‌شده هر سهم شما به 93 تومان کاهش می‌یابد و درحالی‌که قیمت فعلی سهم در حال حاضر 10% نسبت به قیمت خرید اولیه شما کاهش داشته است، اگر فقط 3.5% رشد نماید کل خرید شما سودآور خواهد شد.

بیشتر بخوانید: چگونه سهام سودآور را انتخاب کنیم و سهام برتر را بشناسيم؟

مزیت روش مارتینگل چیست؟

مزیت روش مارتینگل این است که هنگامی‌که قیمت سهم از قیمت خرید اولیه ما فاصله می‌گیرد و منفی می‌شود، می‌توان با اجرای این روش قبل از رسیدن قیمت سهم به قیمت خرید اولیه وارد سود شد، نه اینکه صبر کرد تا قیمت به قیمت خرید اولیه برسد و ما تازه از زیان خارج شویم.

چه‌ بسا در بسیاری از موارد ممکن است که قیمت سهم پس از افت به‌راحتی به قیمت‌های قبلی برنگردد و ما مجبور شویم از معامله‌ای که می‌توانست برای ما سود ده باشد، نهایتاً با زیان خارج شویم.

عیب روش مارتینگل چیست؟

این روش توسط معامله‌گران بزرگی اجراشده است و هرکدام از آن‌ها با توجه به سیستم‌های معاملاتی خود و حد سود و حد ضررهای خود این روش را بومی‌سازی کرده‌اند.

بیشتر بخوانید: 6 مرحله برای ساخت استراتژی معاملاتی در بورس ایران

طبق این روش ما می‌توانیم دفعات متعددی این کار را انجام دهیم و هرچه قیمت افت نماید میانگین قیمت خرید خود را به آن نزدیک کنیم.

اما نکته بسیار مهمی که وجود دارد این است که سرمایه ما نامحدود نیست و نمی‌توانیم تا ابد بر روی خرید قبلی خود 2 برابر خرید جدید انجام دهیم.

در واقع با گذشتن چند مرحله از این کار، حجم خرید و سرمایه موردنیاز برای آن به‌شدت افزایش پیدا می‌کند.

چگونه عیب کوچک روش مارتینگل را بر طرف کنیم؟

باید مراحل انجام این کار را به اعداد مشخصی محدود کرد تا بتوان از عهده انجام آن برآمد.

توصیه می‌شود که مراحل خرید را به 3 مرحله کاهش داد، بدین‌صورت که سرمایه خود را به 4 قسمت نامساوی تقسیم کنیم: 1،2،4و 8.

در این روش به این اعداد ضرایب مارتینگل گفته می‌شود که همان توان‌های عدد 2 هستند که در هر مرحله از خرید به‌کاربرده می‌شوند.

یعنی کل سرمایه شما به 4 قسمت تقسیم‌شده و در هر مرحله از خرید یکی از این ضرایب استفاده می‌شود: مثلاً 15 میلیون تومان سرمایه به 1 میلیون، 2 میلیون، 4 میلیون و 8 میلیون تقسیم می‌شود.

با این تقسیم‌بندی شما در صورت کاهش قیمت خرید اولیه‌تان، بازه‌ی حد ضرر خود را به 3 قسمت تقسیم می‌کنید و هر بار که قیمت به یکی از این 3 بخش می‌رسد، پله بعدی خرید خود را انجام می‌دهید.

بورسینس: درنتیجه هم حد ضرر را رعایت کرده‌اید و هم در صورت فعال نشدن آن و رشد قیمت سهم از هر قیمتی (چه خرید اول و چه خرید آخر) قیمت خرید شما بهینه‌شده است و با اولین رشد، کل خرید شما وارد سود می‌شود.

بهترین حالت استفاده از روش مارتینگل در سرمایه گذاری در بورس چیست؟

این روش یک استراتژی منطقی برای بهینه کردن بهای تمام‌شده سهم در هنگام افت قیمت است و استفاده افراطی و نادرست از آن چیزی جز زیان را در پی نخواهد داشت.

بهتر است از این روش برای سهامی که وضعیت بنیادی خوبی دارند و به دلایلی افت مقطعی را تجربه می‌کنند، استفاده شود.

مثال واقعی از روش مارتینگل در خرید و فروش در بورس تهران

در زیر هم یک مثال واقعی از خرید 3 پله‌ای بر اساس روش مارتینگل در بورس ایران را باهم هم می‌بینیم.

نمودار زیر مربوط به سهم بکام است که با شکسته شدن خط روند نزولی در اسیلاتور RSI تصمیم به خرید آن گرفته‌شده است.

اگر ما 15 میلیون تومان برای خرید این سهم در نظر گرفته باشیم در مرحله اول طبق روش مارتینگل 1 میلیون تومان از پول خود را در قیمت 128 تومان خرید می‌کنیم. (7800 سهم 128 تومانی)

• با 5% افت قیمت سهم 2 میلیون تومان بعدی را هم خرید می‌کنیم (16200 سهم 123 تومانی)
• با 10% افت قیمت سهم 4 میلیون تومان بعدی را خرید می‌کنیم (34200 سهم 117 تومانی)
• و درنهایت با 15% افت قیمت 8 میلیون پایانی را خرید می‌کنیم (72700 سهم 110 تومانی)

با آخرین خرید میانگین کل خرید به 114.6 تومان کاهش می‌یابد.

درنتیجه به‌محض اینکه قیمت سهم از 114.6 تومان بیشتر شود این خرید وارد سود خواهد شد و اگر تاکنون نگهداری شده باشد (168 تومان) از کل این خرید در این مثال 6,990,000 تومان سود کسب‌شده است (معادل 46%).

در صورتی اگر کل پول در ابتدا و در قیمت 128 تومان خرید شده بود و تاکنون نگهداری شده بود، 4,680,000 تومان سود از این خرید کسب می‌شد (معادل 31%) و اگر هم بعد از افت قیمت به 128 تومان نمی‌رسید متحمل زیان می‌شدیم.

چند نکته بسیار مهم در مورد روش مارتینگل

این روش زمانی کاربردی است که شما آموزش‌های تحلیل تکنیکال و بنیادی و روانشناسی لازم را دیده باشید تا روش مارتینگل به موفقیت بیشتر شما کمک کند.

اساس تفکر این روش این است که شما به وضعیت بنیادی سهم خود اطمینان دارید.

پس اگر در انتخاب سهم مناسب مشکل دارید شاید این روش بسیار زیان‌ده شود.

روی روانشناسی خود نیز باید کار کنید.

نکته سوم خرید در نقاط مناسب است، نیازمند این است شما در تحلیل تکنیکال و امواج الیوت مسلط باشید.

بیشتر بخوانید: روانشناسی بورس و چرخه بازار (چگونه باعث سود و زیان می‌شود؟)

روش مارتینگل در فارکس

فرض کنید یک معامله با حجم یک لات دارید که 10 پیپ سود و 10 پیپ ضرر برای آن در نظر گرفتید.

حال بازار خلاف جهت شما حرکت کرده و 10 پیپ ضرر می‌کنید. درست در همین مکان ضرر یک معامله دیگر در جهت معامله قبلی با دوبرابر لات یعنی 2 لات و همان حدود سود و ضرر 10 پیپی می‌گیرید. (پله دوم)

اگر این معامله دوم به سود بیانجامد، ضرر معامله قبلی جبران شده و معادل سود معامله قبلی نیز کسب خواهد شد.

اما اگر این معامله نیز به ضرر منتهی شود، در مکان ضرر، معامله جدیدی با حجم دوبرابر قبلی یعنی چهار لات و همان سود و ضرر 10 پیپی باز می‌کنیم (پله سوم)

باز این معامله جدید اگر به سود برسد 40 پیپ سود خواهد شد که مجموع 30 پیپ ضرر دو معامله قبلی را جبران نموده و 10 پیپ هم سود می‌دهد.

اما اگر این معامله نیز به ضرر منتهی شود، در مکان ضرر دوباره معامله ای با حجم دوبرابر قرار خواهیم داد و ….

به این ترتیب هرچه پله‌های بیشتری از مارتینگل را می‌پیماییم، حجم معامله بالاتر رفته و رقم سود و ضرر نیز افزایش می‌یابد.

به طور کلی حجم پله N ام برابر خواهد بود با حجم اولیه ضربدر دو به توان N-1.

به دلیل بالا رفتن حجم معاملات به صورت غیرخطی و توانی، استفاده از مارتینگل معمولا به لحاظ روانی برای معامله‌گران سخت است.

واقعیت این است که اگر این روش صحیح به کار رود و در ورود و خروج معامله استراتژی درستی اتخاذ شده باشد، مارتینگل میتواند عامل موفقیت خوبی در بسیاری از استراتژی‌ها باشد.

تجربه یکی از معامله‌گران فارکس در مورد روش مارتینگل

اولین باری که با تکنیک مارتینگل آشنا شدم خیلی خوشحال بودم فکر می‌کردم گمشده‌ام رو پیدا کردم و با اشتیاق صبح زود از خواب بیدار می‌شدم و پوزیشن‌گیری رو در فارکس شروع می‌کردم.

خب اوایل خیلی خوب جواب می‌گرفتم ولی بعد یه مدت طوفانی می‌اومد که هر چی سود بود رو از بین می‌برد و بعد کال مارجین …

با خودم می‌گفتم باید قلق خاصی داشته باشه و باید پیداش کنم و نقطه ضعفش رو از بین ببرم اما هر چه سعی کردم بی‌نتیجه بود.

مارتینگل رو با انواع تکنیک‌های دیگه مثل هدج (پوشش ریسک) قاطی کردم باز هم نشد اخرش یه روزی زهر خودش رو می‌ریخت و موجودی رو از بین می‌برد.

تا اینکه ایده‌ای به ذهنم رسید خیلی هم تعجب کردم که چرا تا الان به ذهنم نرسیده بود ولی به هر حال باید امتحانش رو پس می‌داد که خوشبختانه بدک نبود و بعدها یه تغییراتی هم دادم و هم اکنون به شکل امروزی پوزیشن‌گیری می‌کنم.

این روشی که می‌خوام در اینجا توضیح بدم می‌توانید تغییراتی در اون ایجاد کنید و استفاده کنید. روش من به این صورته که :

• حجم پوزیشن گیری در این روش به ازای هر 500 دلار با 0.01 لات
• تایم : حداقل H4
• برای شروع ابتدا باید جهت بازار رو تعیین کنید که من توصیه می‌کنم از خط روند استفاده کنید که مزیت اون نسبت به مووینگ اوریج اینه که هیچ وقت تو بازار رنج گرفتار نمی‌شید.

دوم با استفاده از خطوط حمایت و مقاومت افقی و تشکیل الگوهای کلاسیک در تایم‌های پایینتر و همچنین رسم فیبوناچی بهترین نقطه برای ورود رو حدس می‌زنم.

با 0.01 صدم لات در جهت روند وارد می‌شم و استاپ رو نمی‌زارم اما خودم می‌دونم کجا خارج بشم هر موقع احساس کردم تحلیلم اشتباه بوده سریع پوزیشن رو می‌بندم.

اما شما تا زمانی که تجربه کافی کسب نکرده‌اید و یا زمانی که مطمئن نشدید که می‌توانید توی ضرر پوزیشن‌تون رو ببندید این کار رو نکنید و حتما از استاپ استفاده کنید.

دلیل دیگری هم دارم برای نذاشتن استاپ، چون اکثر سودهای من بالای 300 یا 400 پیپ هستش و به این اطمینان هم رسیدم می‌تونم حتی ضررهای 400 پیپی رو ببندم و تعداد پوزیشن‌های موفقم هم بیشتر هست.

زیاد روی استاپ گذاشتن تمرکز نمی‌کنم البته گاهی که احساس خطر کنم استاپ رو خواهم گذاشت.

پوزیشن اول رو منتظر می‌مونم نتیجه رو ببینم اگه با سود بسته شد که پوزیشن‌های بعدی رو با همون 0.01 وارد می‌شم ولی در صورت شکست تحلیل، بعدی رو با 0.02 صدم وارد می‌شم.

اگه باز هم شکست خوردم تحلیل بعد با 0.04 وارد می‌شم و بعد 0.08 تا حالا که پیش نیومده که سه پوزیشن پشت سر هم شکست بخوره و از اونجایی که حد سوده من همیشه بزرگتره و حدضرر ذهنی من کوچک همیشه بالانس حسابم مثبت هست.

گاهی ضررهام نسب به سودهایی که گرفتم به قدری کوچک هست که در صورت شکست یک پوزیشن باز هم با همون مقدار لات قبلی وارد پوزیشن می‌شم و تا حالا که خوب بوده و دنبال روش دیگری نیستم.

شما هم اگر به این روش علاقمند شدید سعی کنید روشی بسازید که سیگنال‌های اون از 4 تا حداقل یکیش درست از آب دربیاد.

همچنین حد ضرر اون نباید زیاد بزرگ باشه که در صورت موفقیت یک پوزیشن به دلیل اینکه هم مقدار لات و پیپ اون بیشتر هست لااقل در کل ضرری نکرده باشید.

بعدا که تجربه‌تون بیشتر شد تعداد معاملات موفق‌تون افزایش پیدا می‌کنه و سود بیشتری می‌برید.

سوالات متداول

سخن پایانی

روش مارتینگل یکی از بحث برانگیزترین استراتژی‌های معاملات است که معامله‌گران از آن استفاده می‌کنند. ایده اصلی این استراتژی تعامل با روند به شرط تغییر ناگهانی آن است.

به بیانی دیگر در این روش، شما پس از هر بار ضرر به صورت پله‌ای مبلغ بیشتری را وارد پروسه سرمایه‌گذاری می‌کنید تا در صورت تغییر روند بازار ولو کوچک، حد ضرر پیشین را جبران کنید.

در واقع در این روش با افزایش پله‌ای سرمایه درگیر، در جهت رفع (یا کاهش) زیان‌های پیشین حرکت می‌کنید.