دلیل تفاوت قیمت پایانی سهام و قیمت آخرین معامله چیست؟

قیمت پایانی سهام در بورس چیست و چه فرقی با قیمت آخرین معامله دارد؟

شاید برای شما هم این سوال وجود داشته باشد که چرا قیمت پایانی در سایت tsetmc.com که مرجع مشاهده معاملات سهام است با قیمت آخرین معامله متفاوت است؟

برخی از افراد هم مایلند بدانند زمانی که قیمت پایانی بیشتر از قیمت آخرین معامله است یا برعکس زمانی که قیمت پایانی کمتر از قیمت آخرین معامله است، چه تحلیلی می‌توان از این موضوع داشت؟

در این مطلب از بورسینس قصد داریم به این سؤالات پاسخ دهیم.

قیمت پایانی سهم چیست؟

قیمت پایانی سهام قیمتی است که معامله سهم در ابتدای روز بعد، بر اساس آن قیمت آغاز می‌شود.

بنابراین لزوماً همواره قیمت پایانی سهم، با آخرین قیمت سهم برابر نیست.

زیرا قیمت سهام شرکت‌ها، در صورتی می‌تواند حداکثر افزایش یا کاهش روزانه‌ را تجربه کند که حجم قابل‌توجهی از آن سهم در طول ساعت معاملاتی مورد معامله قرار گیرد.

اینجاست که حجم مبنا مطرح می‌شود.

بنابراین اگر میزان معاملات انجام‌شده روی آن سهم از حجم مبنا کمتر باشد، درصد افزایش یا کاهش قیمت سهم نیز کمتر از حداکثر میزان افزایش یا کاهش تعیین‌شده بر اساس مقررات خواهد بود.

برای مثال، اگرچه ممکن است قیمت آخرین معامله سهام یک شرکت پذیرفته‌شده در بورس، در یک روز افزایش یا کاهش 5 درصدی (حداکثر نوسان روزانه، بر اساس مقررات) را تجربه کند.

اما چون حجم معاملات روی آن سهم کمتر از حجم‌مبنا بوده است، بنابراین قیمت پایانی سهم مثلاً با حداکثر 1 درصد افزایش یا کاهش، ثبت می‌شود.

بیشتر بخوانید: سهام چیست؟ منظور از سهم دقیقا چیست؟

نحوه محاسبه قیمت پایانی سهام به این صورت است:

• روش محاسبه قیمت پایانی سهام در حالتی که حجم معاملات بیشتر از حجم‌مبنا باشد:

حجم کل معاملات آن روز / (حجم هر معامله * قیمت هر معامله) = میانگین موزون قیمت معاملات =قیمت پایانی

• روش محاسبه قیمت پایانی زمانی که حجم معاملات کمتر یا مساوی حجم‌مبنا باشد:

((قیمت پایانی روز قبل-میانگین موزون معاملات) * (حجم‌مبنا / حجم کل معاملات آن روز)) + قیمت پایانی روز قبل =قیمت پایانی

همان‌طور که در فرمول‌های بالا مشاهده می‌کنید حجم مبنا و تأثیر آن بر روی قیمت پایانی سهام را نمی‌توان نادیده گرفت. دلیل آن هم وجود حجم مبنا در فرمول‌های محاسبه قیمت پایانی سهم است.

اگر در بازار سرمایه فعالیت می‌کنید یا قصد ورود به بازار بورس ایران را دارید، باید بدانید که حجم مبنا برای شرکت‌های مختلف بورس و فرابورس متفاوت است.

نمادهای بورسی در زمان بازگشایی با توجه به حجم مبنا فعالیت خود را آغاز می‌کنند.

همچنین باید بدانید هرچقدر که حجم معاملات به حجم‌مبنا نزدیک شود، قیمت آخرین معامله و پایانی نیز به هم نزدیک می‌شوند.

در تحلیل این دو قیمت این موضوع یکی از مواردی است که باید به آن توجه کنید.

قیمت آخرین معامله چیست؟

همان‌طور که از نام آن مشخص است، قیمت آخرین معامله، قیمتی است که آخرین بار سهام در آن قیمت معامله‌شده است.

به دلیل اینکه قیمت آخرین معامله در اغلب موارد به میزان زیادی بالا و پایین می‌شود معمولاً برای اشاره به قیمت یک سهام، از قیمت پایانی استفاده می‌کنند.

قیمت آخرین معامله برای سفارش گذاری در بورس اهمیت زیادی دارد.

زیرا شخص درصورتی‌که بخواهد معامله را به‌سرعت انجام دهد می‌تواند قیمت سفارش خود را نزدیک به این قیمت یا معادل این قیمت وارد کند تا احتمال کامل شدن سفارش افزایش یابد.

همان‌طور که گفته شد قیمت پایانی سهم در طول ساعات معاملات بازار بورس تغییرات زیادی می‌کند. اگر قصد خرید سهم در بازار بورس را داشته باشید، بهتر است از آخرین قیمت معامله سهم آگاه باشید.

هرچند شما می‌توانید سفارش خود را طوری تنظیم کنید که کمتر از آخرین قیمت معامله باشد، اما برای اینکه سفارش شما در بورس سریع‌تر انجام شود، معمولاً قرار دادن قیمت روی آخرین قیمت معامله کار شما را راحت‌تر می‌کند.

گاهی هم افراد قیمت خرید خود را کمتر از آخرین قیمت معامله تنظیم می‌کنند که در این صورت امکان تکمیل شدن سفارش در بورس بستگی به میزان عرضه و تقاضای سهم موردنظر دارد.

بیشتر بخوانید: خرید سهام در بورس تهران؛ راهنمای قدم‌به‌قدم

فرق قیمت پایانی و قیمت آخرین معامله

برای تحلیل قیمت پایانی و آخرین معامله شما نیاز به آموزش‌های تخصصی خواهید داشت.

معمولاً تحلیلگران هنگام تصمیم‌گیری برای معامله در یک سهم بورس، به این نکته توجه می‌کنند که قیمت پایانی بالاتر از قیمت آخرین معامله بوده یا پایین‌تر از آن؟

فرق این دو قیمت در این است که قیمت آخرین معامله، آخرین قیمتی است که در زمان فعالیت بازار سهم در آن قیمت معامله‌شده است. به این قیمت، قیمت بسته شدن نیز گفته می‌شود.

قیمت پایانی میانگینی از تمام معاملات انجام‌شده در زمان فعالیت و باز بودن یک سهم در روز معاملاتی است که طبق محاسبات همبستگی زیادی با حجم‌مبنا دارد.

معمولاً این دو قیمت باهم برابر نیستند.

تحلیل قیمت‌های پایانی و آخرین معامله

برای کاهش پیچیدگی، این موضوع را در 2 حالت مختلف مورد بررسی قرار می‌دهیم:

زمانی که قیمت آخرین معامله بیشتر از قیمت پایانی است

زمانی که قیمت پایانی کمتر از قیمت آخرین معامله باشد، نشان‌دهنده این موضوع است که قیمت سهم در طول روز معاملاتی زیاد بوده و در ساعات آخر بازار، اتفاقاتی باعث افزایش قیمت شده است.

به همین دلیل قیمت آخرین معامله بیشتر از قیمت پایانی ثبت می‌شود. چراکه قیمت پایانی میانگینی از تمام معاملات ثبت‌شده در طول یک روز کاری بورس است.

اگر قیمت پایانی کمتر از قیمت آخرین معامله باشد، در بازار بورس گفته می‌شود که الگوی ساعت تشکیل شده است.

زمانی که قیمت آخرین معامله کمتر از قیمت پایانی است

آیا زمانی که قیمت پایانی بیشتر از قیمت آخرین معامله است، نشانه بدی است و باید سهم را بفروشیم؟

زمانی که قیمت آخرین معامله کمتر از قیمت پایانی باشد، درواقع نشان‌دهنده این موضوع است که قیمت سهام در طول روز با قیمت بالا معامله می‌شده، اما طی اتفاقاتی آخرین معامله‌های آن با کاهش قیمت مواجه شده است.

در این حالت احتمال اینکه سهم در روز بعد با افت قیمت مواجه شود وجود دارد. این موضوع نشان می‌دهد که معامله گران تمایل کمتری برای خرید سهم موردنظر در لحظات پایانی داشته‌اند.

بد نیست به نکاتی در مورد پیش‌بینی و تحلیل قیمت بر اساس قیمت پایانی و قیمت آخرین معامله بدانید:

• اگر آخرین قیمت یک سهم 1.5 درصد بیشتر از قیمت پایانی باشد و این اتفاق مربوط به نیم ساعت پایانی بازار باشد، احتمالاً سهم موردنظر در روز بعدی بازار مثبت خواهد بود.
• اگر آخرین قیمت 2 درصد بیشتر از قیمت پایانی باشد و این اتفاق در نیم ساعت پایانی رخ دهد، احتمالاً سهم موردنظر در روز بعدی بازار صف خرید خواهد بود.
• همان‌طور که احتمالاً حدس می‌زنید اگر آخرین قیمت 1.5 درصد کمتر از قیمت پایانی در نیم ساعت آخر بازار معامله شود، احتمالاً سهم موردنظر در روز بعدی معاملاتی منفی خواهد بود.
• اگر در نیم ساعت پایانی بازار شاهد این موضوع باشیم که قیمت پایانی 2 درصد کمتر از قیمت پایانی در حال معامله است، احتمالاً در روز بعدی معاملاتی شاهد صف فروش در سهم موردنظر خواهیم بود.

برای اینکه بتوانید از این تحلیل‌ها برای یافتن سهم‌های مناسب خرید استفاده کنید، یا اینکه بدانید سهم‌های پرتفوی شما در روز بعد چه وضعیتی خواهد داشت، می‌توانید از فیلترهای قابل‌استفاده در سایت tsetmc استفاده کنید.

بیشتر بخوانید: همه‌چیز درباره فیلتر بورس (Tsetmc) + لیست کامل فیلترهای کاربردی

البته در نظر داشته باشید که باید عوامل دیگر را نیز بررسی کنید، به‌عنوان‌مثال باید کد به کد سهم موردنظر را بررسی کنید و مطمئن شوید در قیمت سهام دست‌کاری اتفاق نیفتاده است.

محاسبه سود و زیان؛ با کدام قیمت؟

سود و زیانی که در پنل معاملاتی می‌بینید اغلب با قیمت آخرین معامله محاسبه می‌شود.

بنابراین طبیعی است که سود و زیان شما با نوسان قیمت سهم کم‌وزیاد شود. البته در پنل برخی از کارگزاری‌ها می‌توانید سود و زیان نمایشی را بر اساس قیمت پایانی تنظیم کنید.

پس از خرید یک سهم و بعد از باز کردن منوی پرتفوی یا سبد سهام در پنل معاملاتی‌تان، مشاهده می‌کنید درصد سود/زیان شما حدوداً منفی 1.5 درصد شده است. دلیل چیست؟

دلیل این منفی شدن، شیوه محاسبه سود و زیان شما توسط نرم‌افزارهایی است که این اطلاعات را به شما نمایش می‌دهند (به عبارتی نرم‌افزار کارگزاری).

باوجوداینکه نرم‌افزارهای کارگزاری‌ها باهم متفاوت است، اما اغلب آن‌ها کارمزد خریدوفروش و همین‌طور مالیات فروش سهام را در هنگام محاسبه سود و زیان به‌حساب می‌آورند.

به همین خاطر اگر سهم را روی 5210 تومان خریداری کنید و قیمت آخرین معامله دقیقاً روی 5210 تومان ثابت باشد، زیان حدود 1.5 درصدی در سبد سهام شما مشاهده می‌شود.

دلیل دیگر نوسانات سریع سود و زیان در بخش پرتفوی یا سبد سهام، نوسانات قیمت آخرین معامله در بورس است (در هنگام باز بودن بازار و با فرض عدم وجود صف فروش/ صف خرید قیمت آخرین معامله بالا و پایین می‌رود).

نکته مهم: سود و زیان محقق شده (سود و زیان نهایی) را صرفاً زمانی محاسبه کنید که سهم را فروخته‌اید. سودی که در بخش پرتفوی می‌بینید صرفاً سود نمایشی شماست.

اگر سهمی خریدید و قیمت آن مقداری افت کرد، زیاد نگران نباشید. اگر سهم را با بررسی و تحلیل واقعی خریده‌اید و به ارزنده بودن آن اطمینان دارید نوسانات کوتاه‌مدت روی سهم شما تأثیری نخواهد گذاشت.

این موضوع مشابه سود و زیان در سایر دارایی‌هاست.

اگر شما یک سکه طلا به قیمت 14 میلیون تومان خریده باشید و قیمت آن در بازار به 15 میلیون تومان رسیده باشد، تا زمانی که سکه را نفروختید نمی‌توانید بگویید که قطعاً سود کرده‌اید.

درصورتی‌که دارایی خودتان را نفروختید، سود/زیان شما هنوز محقق نشده است.

بیشتر بخوانید: سود و ضرر تحقق نیافته (Unrealized PNL) چیست؟

اگر یک آپارتمان به قصد سرمایه‌گذاری خریده بودید، آیا هرروز در بنگاه املاک به دنبال قیمت گرفتن بودید یا اینکه ماه‌ها یا حتی چند سال بعد به سراغ قیمت گرفتن می‌رفتید؟

اگر امروز یک سکه طلا به قیمت 14 میلیون تومان خریداری می‌کردید و دو روز بعد به 13.5 میلیون می‌رسید آیا از ترس افت قیمت آن‌ را می‌فروختید؟

اگر این کار را می‌کردید پس نه بورس و نه هیچ سرمایه‌گذاری پر ریسک دیگری مناسب شما نیست و بهتر است به سود سالیانه 20 درصدی قانع باشید!

بنابراین به سهام نیز مانند سایر دارایی‌های خود نگاه کنید.

اگر واقعاً سهام (یا هر دارایی) ارزنده‌ای در قیمت مناسب خریده باشید، نیازی نیست هر دقیقه قیمت آن و سود/زیانی که حاصل‌شده را در سبد سهام یا پرتفوی بررسی کنید.

سهام بخشی از مالکیت یک شرکت است. اگر شرکتی به‌طور مثال 100 ساختمان داشته باشد، شما با خرید بخشی از سهام این شرکت مالک بخشی از این 100 ساختمان خواهید بود.

وقتی با این دیدگاه به سهام شرکت‌ها نگاه کنید، نیاز به بررسی مداوم قیمت‌ها را احساس نخواهید کرد.

سوالات متداول

سخن پایانی

در این مطلب از بورسینس سعی کردیم به بررسی تفاوت قیمت آخرین معامله و قیمت پایانی در بورس بپردازیم.

همین‌طور در این مطلب به بررسی نحوه تحلیل و پیش‌بینی قیمت سهم در بورس با استفاده از اختلاف قیمت آخرین معامله و قیمت پایانی پرداختیم و مشاهده کردید که اختلاف این قیمت چطور بر قیمت سهام در روز بعد تأثیر می‌گذارد.

شما درباره فرق قیمت پایانی و قیمت آخرین معامله چه می‌دانید؟ نظرات خود را در ادامه این مطلب با ما به اشتراک بگذارید.